اضطراب شبانه چیست؟

اضطراب شبانه حسی مانند دلشوره داشتن در شب را به وجود می آورد. این موضوع اغلب در افرادی که حوادث ناخوشایندی را در روز تجربه کرده اند یا در مورد صداهای ایجاد شده در تاریکی نگران هستند؛ رایج است.

افراد با داشتن احساس اضطراب شبانه ممکن است برای خوابیدن مشکل داشته باشند، که این موضوع سبب بی خوابی در آنها می گردد. در نهایت استرس بیشتر شده و با گذشت زمان وضعیت تشدید می یابد.

اضطراب شبانه با دریافت کمک قابل درمان است.

علت اضطراب شبانه

اضطراب شبانه نوع خاصی از اضطراب نیست. درواقع فرد به همان علت که در روز دچار اضطراب می شود؛ در شب نیز دچار آن می گردد. با این حال عوامل زیر ممکن است اضطراب شبانه را افزایش دهند:

• مصرف کافئین در طول روز سبب عصبی و مضطرب شدن افراد شده و خواب شب را کاهش می دهند
• کابوس
• ترس از روز بعد
• اضطراب در مورد بی خوابی، به ویژه اگر فرد نگران تأثیرات کم خوابی روز بعد باشد
• اضطراب سلامتی، زیرا ممکن است افراد هنگام به خواب رفتن بیشتر متوجه درد شوند

افراد مبتلا به اختلالات اضطرابی ممکن است مستعد ابتلا به اضطراب شبانه باشند. به عنوان مثال می توان به اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) یا یک ضربه اخیر اشاره کرد.

برخی از بیماری ها یا مشکلات هورمونی نیز ممکن است سبب اضطراب شبانه شوند. به عنوان مثال، یک مطالعه در سال 2019 نشان می دهد که اضطراب شبانه ممکن است در برخی موارد نشانه یائسگی باشد.

همچنین ببینید:

علائم افسردگی و اضطراب چیه؟

علائم اضطراب شبانه

برخی از علائم اضطراب شبانه عبارتند از:

اضطراب جسمانی

 فرد مبتلا به اضطراب جسمی ممکن است علائم زیر را داشته باشد:

• تپش قلب
• مشکلات تنفسی
• تعریق
• احساس سبکی سر

حملات پانیک

برای برخی افراد، اضطراب شدید ممکن است باعث حمله پانیک شود. ممکن است فرد احساس کند که از کنترل خارج شده است، یا ترس از مرگ داشته باشد.

نشخوار فکری

نشخوار فکری زمانی است که فرد به چیزهایی که باعث نگرانی یا ناراحتی او می شود را با خود تکرار می کند. عوامل محرک احتمالی عبارتند از:

• نگرانی اقتصادی
• اختلاف یا مشکل ایجاد شده
• زنده ماندن از یک ضربه و آسیب

درد

 برخی افراد درد و تنش عضلانی دارند. این دردها ممکن است به صورت زیر ظاهر شوند:

• سردرد
• درد فک
• سفتی در قفسه سینه

کابوس 

برخی افراد به علت ترس از کابوس دیدن دچار اضطراب می شوند. افرادی که کابوس می بینند ممکن است در حالت اضطراب از خواب بیدار شده و در خوابیدن مشکل داشته باشند.

افکار کنترل نشده

 فرد مضطرب ممکن است احساس کند که کنترل بر افکار خود ندارد. این موضوع می تواند باعث اضطراب بیشتر شود.

درمان

گزینه های درمانی زیر می توانند به فرد در مدیریت اضطراب شبانه کمک کنند:

روان درمانی

این نوع درمان بر علت اصلی اضطراب و کمک به مهارت مقابله ای موثر متمرکز است.

انجمن روانشناسی آمریکا گزارش می دهد که درمان اغلب مؤثرتر از دارو است. این موضوع ممکن است به این دلیل باشد که درمان به فرد کمک می‌کند تا علت مشکل را شناسایی کرده و به روشی سازنده به آن رسیدگی کند.

درمان اغلب در کنار دارو بهترین اثر را دارد، زیرا دارو می تواند تسکین فوری را ارائه داده و به فرد اجازه می دهد تا بر روی درمان تمرکز کند.

چندین روش درمانی مختلف از جمله درمان شناختی رفتاری (CBT) و مواجهه درمانی می توانند برای اضطراب موثر باشند.

دارو برای مدیریت اضطراب

داروهای اضطراب می توانند پاسخ فیزیکی بدن به اضطراب را تغییر داده و به فرد کمک کنند اضطراب کمتری داشته باشند.

داروهای ضد افسردگی

داروهای ضد افسردگی بر پیام رسان های شیمیایی یا انتقال دهنده های عصبی در مغز تأثیر می گذارند. آنها می توانند به تثبیت خلق و خوی فرد یا کاهش استرس کمک کنند.

داروهای ضد افسردگی ممکن است مدتی زمان ببرد تا اثر خود را نشان دهد.

بنزودیازپین ها

بنزودیازپین ها رایج ترین نوع داروی ضد اضطراب هستند. این داروها تقریباً بلافاصله شروع به اثربخشی می کنند.

بنزودیازپین‌ها به انتقال‌دهنده عصبی گاما آمینو بوتیریک اسید (GABA) متصل می‌شوند. این عمل به کند کردن فعالیت مغز کمک کرده و در نتیجه سبب کاهش اضطراب فرد می شود. با این حال این داروها با خطراتی همراه هستند که فرد باید ابتدا با پزشک خود در میان بگذارد.

مسدود کننده های بتا

بتا بلاکرها داروهایی هستند که معمولا افراد برای درمان فشار خون بالا استفاده می کنند. پزشکان گاهی اوقات این داروها را برای کمک به کاهش علائم فیزیکی اضطراب تجویز می کنند.

داروهای خواب

قرص‌های خواب‌آور ممکن است به افراد کمک کند سریع‌تر به خواب بروند و در نتیجه بی‌قراری شبانه را کاهش دهند. با این حال قرص‌های خواب تنها مدت زمان به خواب رفتن را بین 8 تا 20 دقیقه کاهش می‌دهند.

قرص‌های خواب‌آور نیز می‌توانند اعتیادآور باشند، بنابراین بهتر است ابتدا سایر روش ها را امتحان کنید. افرادی که از قرص های خواب آور استفاده می کنند باید:

• قرص ها را فقط در صورت نیاز مصرف کنند
• قرص ها را در کوتاه ترین زمان ممکن مصرف کنند
• اجتناب از ترکیب قرص ها با سایر داروها از جمله الکل

موقعیت های خوابیدن

هیچ مدرک علمی وجود ندارد که نشان دهد موقعیت خاص خواب ممکن است به خوابیدن فرد کمک کند.

اگر فرد متوجه شود که وضعیت خواب او با اضطراب او مرتبط است، می تواند موقعیت های خواب جایگزین را امتحان کند. برای مثال افرادی که نگران دزدی های شبانه هستند با خوابیدن در وضعیت پشت به دیوار اضطراب کمتری دارند.

علاوه بر این، شواهد نشان می دهد که افراد مبتلا به آپنه انسدادی خواب ممکن است با اضطراب از خواب بیدار شده یا در طول روز دچار اضطراب و افسردگی شوند. خوابیدن به پهلو یا شکم ممکن است خطر ابتلا به آپنه خواب در شب را کاهش دهد و در نتیجه خطر اضطراب نیز کاهش می یابد.

سایر روش های درمانی و مدیریت وضعیت

برخی روش های دیگر که ممکن است اضطراب شبانه را کاهش دهد عبارتند از:

1. کاهش کافئین: افراد باید قبل از خواب از مصرف کافئین خودداری کنند و بعد از ظهر مصرف کافئین خود را کاهش دهند.
2. تغییرات رژیم غذایی: برخی از غذاها سبب بیداری شبانه خواهند شد. افراد می توانند با ثبت گزارشی از آنچه می خورند و علائم اضطراب شبانه ای که تجربه می کنند، غذاهای مشکل ساز را شناسایی کرده و از آنها اجتناب کنند.
3. ورزش: ورزش می تواند علائم اضطراب و افسردگی را کاهش دهد. یک آزمایش در سال 2018 نشان داد برنامه های ورزشی سنگین ممکن است موثرتر از برنامه ورزشی سبک باشد.
4. تمرینات تمدد اعصاب: روش های آرام سازی موثر می تواند به نوع اضطراب فرد بستگی داشته باشد. برخی از نمونه ها عبارتند از:

• تنفس مربعی (Box Breathing)
• آرامش تدریجی
• مدیتیشن هدایت شده

طب جایگزین و مکمل

مداخلات زیر ممکن است به کاهش درد مزمن ناشی از اضطراب کمک کند:

• طب سوزنی
• ماساژ
• درمان کایروپراکتیک

همچنین ببینید:

9 گیاه دارویی برای کاهش اضطراب

کنترل استرس 

درنظر گرفتن روش هایی برای کنترل استرس روزانه ممکن است به کاهش اضطراب شبانه کمک کند. مانند:

• درنظر گرفتن روش های جدید جهت مدیریت زمان
• دریافت کمک برای کارهای خانه
• دریافت کمک حرفه ای برای مدیریت مسائل مالی یا حقوقی

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اضطراب به خصوص در مواقع استرس رایج است. با این حال اضطراب مزمن یک بیماری بوده که اغلب به خودی خود بهبود نمی یابد. تأخیر در درمان به اضطراب زمان می‌دهد تا از کنترل خارج شود و به طور کلی بر سایر شرایط تأثیر بگذارد.

فرد در صورت داشتن هر یک از موارد زیر باید به پزشک مراجعه کند:

• اضطراب که باعث مشکلات جسمانی می شود
• اضطراب که به درمان های خانگی مانند ورزش پاسخ نمی دهد
• بروز اضطراب شدید که فرد را در خوابیدن ناتوان می سازد

افراد همچنین در صورت تشدید مجدد اضطراب در زمان درمان اضطراب باید به پزشک اطلاع دهند.

خلاصه کلی

اضطراب شبانه می تواند بسیار شدید بوده و به طور قابل توجهی بر کیفیت زندگی فرد تأثیر بگذارد.

خوشبختانه درمان برای اضطراب شبانه وجود دارد. به عنوان مثال می توان به داروها، درمان های گفتاری و درمان های آرامش بخش اشاره کرد.

فرد با داشتن اضطراب شبانه باید در اسرع وقت به دنبال درمان باشد. درمان سریع می تواند به جلوگیری از تشدید اضطراب و ایجاد مشکلات بیشتر کمک کند. فرد می تواند از پزشک کمک بگیرد.

توجه : مطالب پزشک من از منابع خارجی ترجمه شده و تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی دارد . از این رو توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست .

منابع:

medicalnewstoday