شبکه های اجتماعی و سلامت روان

استفاده از رسانه های اجتماعی می تواند منجر به اختلال در خواب شده و به سلامت روان آسیب برساند. با افسردگی، اضطراب و اعتماد به نفس پایین ارتباط دارد.

بسیاری از افراد در دنیای امروز با تلفن های هوشمند خود به عنوان همراهان مجازی زندگی می کنند. این دستگاه‌ها از شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند که کاربران را از دوستان، افراد مشهور و رویدادهای جهانی آگاه می‌کنند. رسانه های اجتماعی به طور جدی در زندگی روزمره بسیاری از افراد ادغام شده اند. بر اساس گزارش انجام گرفته، 72 درصد از مردم در ایالات متحده اکنون از رسانه های اجتماعی استفاده می کنند.

رسانه های اجتماعی یک ابزار ارتباطی قدرتمند است که نحوه تعامل افراد با یکدیگر را تغییر داده است. این امر نحوه تبادل و به اشتراک گذاری اطلاعات، افکار و ایده های افراد را در شبکه های مجازی سرعت می بخشد. با این حال رسانه های اجتماعی دارای معایب نیز هستند. برخی شواهد نشان می دهد که استفاده از آن؛ به ویژه استفاده بیش از حد از آن، می تواند به روش های مختلف بر سلامت روان تأثیر منفی بگذارد.

همچنین ببینید:

سلامت روان چیست؟

چرا رسانه های اجتماعی بر سلامت روان تأثیر می گذارد؟

رسانه های اجتماعی با افسردگی، اضطراب و انزوا ارتباط دارند.

یک نظرسنجی در سال 2015 نشان داد که نوجوانان ممکن است 9 ساعت از روز را به صورت آنلاین سپری کنند. بسیاری از این افراد خود نیز نگران این موضوع هستند که زمان زیادی را صرف شبکه های اجتماعی می کنند. این موج نگرانی نشان می‌دهد که رسانه‌های اجتماعی می‌توانند بر سلامت روان کاربران خود نیز تأثیر بگذارند.

تحقیقاتی که در سال 2017 در کانادا انجام شد این یافته را تأیید کرد. آنها خاطرنشان کردند دانش‌آموزانی که روزانه بیش از 2 ساعت از رسانه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند، به طور قابل‌توجهی نسبت به کاربران دیگر سلامت روان خود را ضعیف ارزیابی می‌کنند.

مطالعه‌ای در سال 2019 استفاده از رسانه‌های اجتماعی را با اختلال خواب مرتبط دانست. خواب منظم و با کیفیت برای سلامتی ضروری است و شواهد نشان می دهد که مشکلات خواب سبب اثرات نامطلوب سلامت روانی مانند افسردگی و از دست دادن حافظه می گردد.

علاوه بر اثرات نامطلوب بر خواب، رسانه های اجتماعی ممکن است با قرار دادن افراد در معرض آزار و اذیت سایبری، مشکلاتی را برای سلامت روان ایجاد کنند. در یک نظرسنجی در سال 2020 بیش از 6000 فرد 10 تا 18 ساله، محققان دریافتند که حدود نیمی از آنها آزار و اذیت سایبری را تجربه کرده اند.

یکی از نکات منفی  رسانه‌های اجتماعی این است که به افراد این فرصت را می‌دهند تا شایعات منفی را شروع یا منتشر کنند و از کلمات توهین‌آمیز استفاده کنند که می‌تواند زخم‌های عاطفی ماندگاری را برای افراد به جای بگذارد.

آمار

رسانه‌های اجتماعی با انتقادات زیادی مواجه شده‌اند و بسیاری از گزارش‌ها استفاده از آن را با پیامدهای شدید مرتبط می‌دانند.

بررسی های ملی و مطالعات مبتنی بر جمعیت نشان می دهد که دنیای رسانه های اجتماعی می تواند اثرات مخربی بر سلامت روان کاربران داشته باشد. تنها در ایالات متحده، یافته های نظرسنجی نشان می دهد که بین سال های 2009 تا 2017، اقدام به خودکشی در بین نوجوانان 25 درصد افزایش یافته است.

یک مطالعه در سال 2021 این تأثیر را تأیید می کند. محققان گزارش کردند در حالی که استفاده از رسانه های اجتماعی کمترین تأثیر را بر خطر خودکشی پسران دارد، دخترانی که از سن 13 سالگی هر روز حداقل 2 ساعت از رسانه های اجتماعی استفاده می کنند در بزرگسالی با خطر بیشتر خودکشی روبرو هستند.

مطالعه‌ای در سال 2019 نشان داد نوجوانانی که روزانه بیش از 3 ساعت از رسانه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند، بیشتر در معرض مشکلات سلامت روانی مانند افسردگی، اضطراب، پرخاشگری هستند.

اثرات منفی بر سلامتی

رسانه های اجتماعی ممکن است باعث ایجاد احساس بی کفایتی شوند. افراد ممکن است احساس کنند که زندگی یا ظاهر آنها با زندگی دیگران در رسانه های اجتماعی قابل مقایسه نیست، که منجر به احساس حسادت و نارضایتی می شود.

یک مطالعه در سال 2018 نشان داد استفاده زیاد از رسانه های اجتماعی به جای کاهش احساس تنهایی باعث افزایش احساس تنهایی می شود. همچنین گزارش شده است که کاهش استفاده از رسانه های اجتماعی به افراد کمک می کند کمتر احساس تنهایی و انزوا کنند.

رسانه های اجتماعی می توانند آزار و اذیت سایبری را تسهیل و خود محوری ناسالم و دوری از دوستان و خانواده ایجاد کنند.

اثرات مثبت

علیرغم معایب آن، رسانه های اجتماعی همچنان ابزاری کارآمد برای ارتباط جوامع و افراد در سراسر جهان به شمار می رود.

شبکه های اجتماعی مبتنی بر رسانه های اجتماعی در میان گروه های کوچکی از افراد برای بسیاری مفید است. از طریق رسانه های اجتماعی، جوانان با مهارت های اجتماعی و اضطراب می توانند خود را ابراز کنند.

رسانه های اجتماعی به افرادی که مورد خشونت و آزار قرار گرفته‌اند می‌توانند برای بیان دیدگاه‌های خود، در مورد آنچه با آن‌ها روبرو هستند، استفاده کنند.

رسانه‌های اجتماعی همچنین می‌توانند آموزش و اطلاع‌رسانی کنند و دریچه‌ای برای خلاقیت فراهم سازنند.

شرایط مرتبط

رسانه های اجتماعی بی نظم منجر به ترس دائمی از دست دادن می شود که بسیاری از آن به عنوان FOMO یاد می کنند. می تواند بر اعتماد به نفس تأثیر گذاشته و باعث مشکلات سلامت روان شود.

اولویت دادن به شبکه های اجتماعی بر تعاملات فیزیکی و اجتماعی، احتمال ابتلا به اختلالات رفتاری مانند اضطراب و افسردگی را افزایش می دهد.

مدیریت و کنترل

فرد می تواند استفاده خود از رسانه های اجتماعی را با موارد زیر مثبت سازد:

• خاموش کردن تلفن همراه در ساعات خاصی از روز، مانند هنگام رانندگی، محل کار یا در جلسات
• خاموش کردن تلفن همراه در حین گذراندن وقت با دوستان و خانواده
• هنگام خواب گوشی را دور از دسترس قرار دادن
• خاموش کردن اعلان‌ها
• محدود کردن استفاده از رسانه های اجتماعی به رایانه به جای تلفن همراه

پیشگیری از اثرات منفی

افراد می توانند با محدود کردن استفاده به 30 دقیقه در روز از برخی ااثرات نامطلوب رسانه های اجتماعی جلوگیری کنند و به نوبه خود پیامدهای منفی مرتبط با آن را کاهش دهند.

با آگاهی بیشتر از میزان زمانی که در رسانه های اجتماعی می گذرانند، فرد ممکن است متوجه بهبود در رفتار عمومی، تمرکز و سلامت کلی روان خود شود.

همچنین ببینید:

چگونه از سلامت روان خود مراقبت کنیم؟

خلاصه کلی

رسانه های اجتماعی ابزاری سریع برای ارتباطات الکترونیکی و اشتراک محتوا در اختیار کاربران قرار می دهند.

اگرچه اثرات مثبت مختلفی دارد، اما می تواند بر سلامت روانی کاربران تأثیر منفی بگذارد.

محدود کردن استفاده از رسانه های اجتماعی به 30 دقیقه در روز می تواند FOMO را کاهش داده و به نوبه خود، تنهایی، اضطراب، افسردگی و مشکلات خواب مرتبط با استفاده بیش از حد از رسانه های اجتماعی را تسکین دهد.

توجه : مطالب پزشک من از منابع خارجی ترجمه شده و تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی دارد . از این رو توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست .

منابع:

medicalnewstoday