روان پریشی شرایطی است که بر نحوه پردازش اطلاعات مغز تأثیر می گذارد.  باعث می شود ارتباط شما با واقعیت از بین برود.  ممکن است چیزهایی را ببینید که واقعی نیستند ، بشنوید یا باور کنید. روان پریشی یک علامت است نه یک بیماری. این می تواند در اثر یک بیماری روانی ، یک آسیب جسمی یا بیماری ، سوء مصرف مواد ، یا استرس یا ضربه شدید ایجاد شود.اختلالات روان پریشی ، مانند اسکیزوفرنی ، شامل روان پریشی است که معمولاً برای اولین بار در اواخر سالهای نوجوانی یا اوایل بزرگسالی بر شما تأثیر می گذارد.

  جوانان به ویژه به این بیماری مبتلا می شوند ، اما پزشکان دلیل آن را نمی دانند.  حتی قبل از آنچه پزشکان اولین قسمت روان پریشی (FEP) می نامند ، ممکن است تغییرات کمی در نحوه عمل یا تفکر خود نشان دهید.  این دوره پیش از قاعدگی نامیده می شود و می تواند روزها ، هفته ها ، ماه ها یا حتی سالها طول بکشد.

 گاهی اوقات می توانید ارتباط خود را با واقعیت از دست بدهید حتی زمانی که بیماری روان پریشی اولیه مانند اسکیزوفرنی یا اختلال دوقطبی ندارید.  وقتی این اتفاق می افتد ، روان پریشی ثانویه نامیده می شود.

همچنین ببینید:

راه های مقابله با منتقد درونی!

 این قسمت ها ناشی از چیز دیگری است ، مانند مصرف مواد مخدر یا بیماری.  به هر دلیلی که باشد ، آنها در مدت زمان کوتاهی ناپدید می شوند و در صورت درمان بیماری که باعث ایجاد آنها شده است ، اغلب دور می مانند.

 روان پریشی ناگهان شروع نمی شود  معمولاً از این الگو پیروی می کند:

 علائم هشدار دهنده قبل از روان پریشی: با تغییرات تدریجی در نحوه تفکر و درک جهان آغاز می شود.  شما یا اعضای خانواده ممکن است متوجه موارد زیر شوید:

 افت نمرات یا عملکرد شغلی

 مشکل در تفکر واضح یا تمرکز

 مشکوک بودن یا ناراحتی در اطراف دیگران

 عدم مراقبت از خود یا بهداشت

 بیشتر از حد معمول زمان را صرف تنهایی کنید

 احساسات قوی تری نسبت به شرایط ایجاد می شود

نداشتن احساسات

 علائم روان پریشی اولیه: شما ممکن است:

 چیزهایی را بشنوید ، ببینید یا بچشید که دیگران نمی شنوند

 به اعتقادات یا افکار غیر معمول پایبند باشید، مهم نیست دیگران چه می گویند

 از خانواده و دوستان دور شوید

 دست از مراقبت از خود بردارید

 نمی تواند به وضوح فکر کند یا توجه کند

 علائم یک دوره روان پریشی: معمولاً به همه موارد فوق توجه خواهید کرد:

 توهم:

 توهمات شنوایی: شنیدن صداها وقتی هیچ کس در اطراف شما نیست

 توهمات لمسی: احساسات یا احساسات عجیبی که نمی توانید توضیح دهید

 توهمات بصری: افراد یا چیزهایی را می بینید که وجود ندارند ، یا فکر می کنید شکل چیزها اشتباه به نظر می رسد

 هذیان: باورهایی که با فرهنگ شما مطابقت ندارد و برای دیگران منطقی نیست ، مانند:

 نیروهای خارجی کنترل احساسات و اعمال شما را در دست دارند.

 رویدادها یا نظرات کوچک معنای عظیمی دارند.

 شما دارای قدرت خاصی هستید ، در ماموریت خاصی هستید یا در واقع یک خدا هستید.

علل روان پریشی

 پزشکان دقیقاً نمی دانند چه چیزی باعث روان پریشی می شود، اما برخی از عوامل خطر شناخته شده عبارتند از:

 ژنتیک: شما می توانید ژن های آن را داشته باشید ، اما این همیشه به این معنی نیست که دچار روان پریشی می شوید.

 مواد مخدر: محرک ها شامل برخی از داروهای تجویزی و سوء مصرف الکل یا مواد مخدر مانند ماری جوانا ، LSD و آمفتامین است.

 ضربه: مرگ یکی از عزیزان ، تجاوز جنسی یا جنگ می تواند منجر به روان پریشی شود.  نوع ضربه و سن شما در زمان وقوع نیز نقش دارد.

 آسیب ها و بیماری ها: آسیب های مغزی ، تومورهای مغزی ، سکته مغزی ، بیماری پارکینسون ، بیماری آلزایمر ، زوال عقل و HIV همگی می توانند روان پریشی ایجاد کنند.

 روان پریشی همچنین می تواند نشانه بیماری روانی مانند اسکیزوفرنی یا اختلال دوقطبی باشد.

 مواد مخدر

 هم داروهایی که سیستم عصبی را تضعیف می کنند ، مانند حشیش (ماری جوانا) ، و هم داروهای محرک ، مانند کوکائین و آمفتامین ها ، می توانند به طرز چشمگیری بر فعالیت مغز شما تأثیر بگذارند ، به طوری که آنچه برای شما واقعی به نظر می رسد با جهان مطابقت ندارد.

 بیشتر اوقات ، با قطع مصرف دارو ، این حالت از بین می رود.  اما بین همه این داروها و روان پریشی اولیه ارتباط قوی وجود دارد.  بیش از 25 درصد از افرادی که با روان پریشی ناشی از آمفتامین تشخیص داده شده اند بعداً دارای اختلالات روان پریشی هستند.  شاهدانه تقریباً در نیمی از موارد مبتلا است.

همچنین ببینید:

راه هایی برای کاهش استرس!

 مطالعات نشان می دهد که این داروها ممکن است نه تنها باعث روان پریشی شوند ، بلکه هنگامی که در افراد مبتلا به بیماریهای روانی مانند اختلالات اسکیزوفرنی یا سابقه خانوادگی روان پریشی وجود دارد ، این بیماری را نشان نمی دهند.

 داروهای مورد استفاده برای درمان بیماری های روانی نیز می توانند مشکلاتی را به دنبال داشته باشند.  اگرچه به ندرت اتفاق می افتد ، اما اگر ماهها یا سالها از داروهای ضد روان پریشی (مانند کلرپرومازین ، فلوفنازین ، هالوپریدول ، پرفنازین و دیگران) استفاده کرده اید ، ممکن است به دلیل اثرات طولانی مدت دیسکینزی دیررس دچار اختلال حرکتی شوید. و در صورت قطع مصرف داروهای ضد روان پریشی ، ممکن است دچار روان پریشی فوق حساسیت شوید.  پزشکان تصور می کنند این اتفاق می افتد زیرا استفاده مداوم از این نوع دارو نحوه واکنش مغز شما به مواد شیمیایی دوپامین را تغییر می دهد.  برخی از داروهای ضد روان پریشی ، مانند آریپیپرازول (Abilify) ، خطر ابتلا به روان پریشی را افزایش می دهند.

 بیشتر علائم ناشی از دارو پس از خروج دارو از سیستم شما برطرف می شود.  اما روان پریشی ناشی از کوکائین، PCP (معروف به گرد و غبار فرشته) و آمفتامین ها ممکن است هفته ها طول بکشد. در حالی که منتظر گذراندن قسمت هستید ، پزشک می تواند علائم را با داروی ضد اضطراب مانند لورازپام (آتیوان) یا شاید یک داروی ضد روان پریشی تسکین دهد.

 روان پریشی پس از قاعدگی (PIP) در برخی از افراد مبتلا به صرع که تعدادی تشنج متوالی داشته اند اتفاق می افتد. به احتمال زیاد زمانی که شما به مدت طولانی دچار اختلال تشنج بوده اید یا در گذشته دچار بیماری روانی بوده اید.

 داروهای ضد روان پریشی مانند اولانزاپین و ریسپریدون می توانند علائم را متوقف کرده و از بروز دوره های بعدی جلوگیری کنند.

 روان پریشی مایکسماتوز ممکن است زمانی رخ دهد که غده تیروئید شما به خوبی کار نمی کند ، که به آن کم کاری تیروئید می گویند.  از آنجا که هورمون تیروئید بر مغز شما تأثیر می گذارد ، ممکن است دچار توهم ، هذیان و تغییر در حس چشایی یا بویایی خود در صورت عدم وجود مقدار کافی در بدن خود شوید.  پزشک شما می تواند سطح هورمون تحریک کننده تیروئید (TSH) را برای تایید روان پریشی مایکسما و آزمایش سایر بیماری ها مانند اسکیزوفرنی آزمایش کند.

 مصرف هورمون تیروئید می تواند به تعادل فعالیت غده شما کمک کرده و به روان پریشی پایان دهد.

 تغییر هورمون های زنانه

 اگرچه بسیار نادر است ، اما برخی از زنان دچار روان پریودی قاعدگی هستند.  هورمونهای نامتعادل در نقاط مختلف چرخه شما می توانند بر تفکر و خلق و خو تأثیر بگذارند.  این نوع روان پریشی می تواند در آغاز ، در دوران تخمک گذاری یا چند روز قبل از شروع قاعدگی ظاهر شود.

 روان پریودی قاعدگی می تواند به سرعت ظاهر شود و به همان سرعت از بین برود.  در طول قسمت ها ، ممکن است در مورد آنچه واقعی است ، توهم زده باشید و چیزهایی را که واقعیت ندارند باور کنید.

 درمان شناختی رفتاری (CBT) و داروهای ضد روان پریشی می توانند علائم شما را از بین ببرند ، حتی با وجود سطح هورمونی که پیش بینی آن دشوار است.

 می توانید به روانشناس ، روانپزشک یا مددکار اجتماعی مراجعه کنید.  آنها می فهمند که چه چیزی ممکن است باعث علائم شما شود و به دنبال شرایط مرتبط هستند.  پزشکان پس از رد موارد دیگری که می توانند باعث علائم روان پریشی شوند ، بیماری های روانی را تشخیص می دهند.

 درمان دارویی روان پریشی

 درمان زودهنگام ، پس از اولین قسمت روان پریشی ، بسیار مهم است. این به شما کمک می کند تا علائم بر روابط ، کار یا مدرسه شما تأثیر نگذارد.  همچنین ممکن است به شما در جلوگیری از مشکلات بیشتر در این راه کمک کند.

 پزشک شما ممکن است مراقبت های تخصصی هماهنگ (CSC) را توصیه کند.  این یک رویکرد گروهی برای درمان اسکیزوفرنی است که اولین علائم ظاهر می شود.  این دارو و درمان را با خدمات اجتماعی و پشتیبانی کار و آموزش ترکیب می کند. خانواده تا آنجا که ممکن است درگیر هستند.

 آنچه پزشک شما توصیه می کند بستگی به علت روان پریشی شما دارد.

 پزشک شما داروهای ضد روان پریشی – به صورت قرص ، مایعات یا تزریق – برای تسکین علائم شما تجویز می کند.  آنها همچنین پیشنهاد می کنند از مصرف مواد مخدر و الکل اجتناب کنید.

 اگر در معرض آسیب رساندن به خود یا دیگران هستید ، یا اگر نمی توانید رفتار خود را کنترل کنید یا فعالیت های روزانه خود را انجام دهید ، ممکن است نیاز به درمان در بیمارستان داشته باشید.  پزشک علائم شما را بررسی می کند ، علل را جستجو می کند و بهترین درمان را برای شما پیشنهاد می کند.

 روان درمانی

 مشاوره در کنار داروها نیز می تواند به مدیریت روان پریشی کمک کند.

 درمان شناختی رفتاری (CBT) می تواند به شما در تشخیص زمان بروز دوره های روان پریشی کمک کند.  همچنین به شما کمک می کند بفهمید آنچه می بینید و می شنوید واقعی است یا خیالی.  این نوع درمان همچنین بر اهمیت داروهای ضد روان پریشی و پایبندی به درمان شما تأکید می کند.

 روان درمانی حمایتی به شما کمک می کند تا یاد بگیرید که چگونه با روان پریشی زندگی کنید و آن را مدیریت کنید. همچنین شیوه های سالم تفکر را آموزش می دهد.

 درمان تقویت شناختی (CET) از تمرینات رایانه ای و کار گروهی برای کمک به شما در تفکر و درک بهتر استفاده می کند.

 آموزش و حمایت خانواده شامل عزیزان شما می شود. این به شما کمک می کند تا ارتباط برقرار کنید و راه حل مشکلات را با هم بهبود می بخشد.

توجه : مطالب پزشک من از منابع خارجی ترجمه شده و تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی دارد . از این رو توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست .

منابع:

webmd