علل تنگی نفس در دوران بارداری و آنچه باید بدانید
تنگی نفس یک مشکل رایج در دوران بارداری است. پزشکان اغلب علائم تنفسی را به فشار دادن رحم در حال رشد به سمت بالا بر روی ریه ها و ایجاد مشکل در تنفس نسبت می دهند، اما ممکن است دلایل دیگری نیز وجود داشته باشد.
تنگی نفس بارداری معمولا بی ضرر است. با این حال، در برخی موارد، عوارض جدی‌تر بارداری می‌تواند منجر به مشکل در تنفس شود.
درمان معمولاً شامل درمان‌های خانگی است، مگر اینکه علت زمینه‌ای وجود داشته باشد که نیاز به مداخله پزشکی دارد.
با پیشرفت بارداری، ممکن است فرد پس از انجام کارهای معمولی مانند بالا رفتن از پله ها در نفس کشیدن دچار مشکل شود.
ما در این مقاله به بررسی علل تنگی نفس در دوران بارداری و چگونگی ایجاد آن می پردازیم.
علل تنگی نفس بارداری
احساس تنگی نفس در دوران بارداری بسیار رایج است. همیشه نمی‌توان یک علت را برای پزشک مشخص کرد و پزشکان اغلب این را نشانه‌ای از خود بارداری می‌دانند.
بر اساس یک مطالعه در سال 2015، تخمین زده میشود که 60 تا 70 درصد از زنان در دوران بارداری دچار تنگی نفس می‌شوند.
از آنجایی که تنگی نفس اغلب می تواند در سه ماهه اول شروع شود، تغییرات بیولوژیکی و مکانیکی مربوط به بارداری از عوامل مهم هستند.
این عوامل می توانند از رشد رحم (فشار دادن رحم در حال رشد به سمت بالا بر روی ریه ها) تا تغییرات در نیازهای قلب و افزایش هورمونی متغیر باشند.
برخی از افراد باردار ممکن است تقریبا بلافاصله متوجه تغییرات در تنفس خود شوند، در حالی که برخی دیگر در طول سه ماهه دوم و سوم تفاوت هایی را مشاهده می کنند.
همچنین ببینید:
تاثیر آلودگی هوا بر نتایج بارداری
سه ماهه اول
لازم نیست جنین خیلی بزرگ باشد تا باعث تغییرات تنفسی در یک فرد باردار شود. از سه ماهه اول بارداری که تقریباً تا هفته 14 طول می کشد، مصرف اکسیژن در فرد شروع به افزایش می کند.
دیافراگم، یک نوار عضلانی بافتی است که قلب و ریه ها را از شکم جدا می کند، در سه ماهه اول بارداری تا 4 سانتی متر بالا می رود.
حرکت دیافراگم به ریه ها کمک می کند تا با هوا پر شوند. درحالی که برخی از افراد ممکن است از تغییرات عمیق در تنفس خود آگاه نباشند، برخی دیگر ممکن است متوجه شوند که نمی توانند نفس عمیق و کامل بکشند.
علاوه بر تغییرات در دیافراگم، افراد باردار اغلب به دلیل افزایش هورمون‌های پروژسترون و استروژن، که هر دو نقش اساسی در رشد جنین دارند، سریع‌تر نفس می‌کشند.
پروژسترون همچنین یک محرک تنفسی است، به این معنی که باعث تسریع تنفس فرد می شود.
میزان پروژسترون در بدن فرد در طول بارداری افزایش می یابد. در حالی که تنفس سریع لزوماً نشانه تنگی نفس نیست، برخی افراد ممکن است متوجه تغییراتی در الگوهای تنفسی شوند.
سه ماهه دوم
بسیاری از افراد باردار ممکن است در سه ماهه دوم دچار تنگی نفس بیشتر شوند که تا حدود هفته 28 ادامه می یابد.
در مطالعه ای در دهه 1970، 31 درصد از 62 شرکت کننده که در سه ماهه اول بارداری خوب بودند از هفته 17 دچار تنگی نفس شدند.
رحم در حال رشد معمولا در سه ماهه دوم به ایجاد تنگی نفس کمک می کند. با این حال، برخی تغییرات در نحوه عملکرد قلب نیز می تواند باعث تنگی نفس شود.
مقدار خون در بدن فرد در دوران بارداری به میزان قابل توجهی افزایش می یابد. قلب باید با شدت بیشتری پمپاژ کند تا این خون را در بدن و جفت حرکت دهد.
افزایش حجم کار بر روی قلب می تواند باعث احساس تنگی نفس در فرد باردار شود.
سه ماهه سوم
در طول سه ماهه سوم، که حدود هفته 29 شروع می شود، تنفس ممکن است آسان تر یا دشوارتر شود، که عمدتاً به موقعیت سر کودک در حال رشد بستگی دارد.
قبل از اینکه کودک شروع به چرخش و افتادن بیشتر در لگن کند، فرد باردار ممکن است احساس کند که سر کودک زیر یک دنده قرار دارد و روی دیافراگم فشار می‌آورد که می‌تواند نفس کشیدن را خیلی سخت‌تر کند.
به گفته مرکز ملی منابع سلامت زنان، این نوع تنگی نفس معمولا بین هفته های 31 تا 34 رخ می دهد. این تنگی نفس نیز ممکن است با سرفه خشک و مداوم همراه باشد.
سایر علل
اگر فرد باردار دچار تنگی نفس شدید است، ضروری است که با پزشک مشورت کند.
در حالی که تغییرات بارداری می تواند باعث تنگی نفس شود، سایر شرایط پزشکی نیز می توانند به این مشکل کمک کنند. این شامل:
- آسم: بارداری ممکن است علائم موجود آسم را بدتر کند. افراد مبتلا به آسم باید در مورد درمان های ایمن در دوران بارداری مانند داروهای استنشاقی با پزشک صحبت کنند.
- کاردیومیوپاتی حوالی زایمان: این نوعی نارسایی قلبی است که می تواند در دوران بارداری یا بلافاصله پس از زایمان رخ دهد. علائم شامل تورم مچ پا، فشار خون پایین، خستگی و تپش قلب است. بسیاری از افراد ممکن است در ابتدا علائم خود را به بارداری نسبت دهند، اما این وضعیت می تواند به طور جدی بر سلامت فرد تأثیر بگذارد و اغلب نیاز به درمان دارد.
- آمبولی ریه: آمبولی ریه زمانی رخ می دهد که لخته خون در شریان ریه گیر کند. آمبولی می تواند به طور چشمگیری بر تنفس تأثیر بگذارد و باعث سرفه، درد قفسه سینه و تنگی نفس شود.
مدیریت تنگی نفس
احساس تنگی نفس می تواند ناراحت کننده باشد و فعالیت بدنی فرد را محدود کند. تحقیقات کافی برای حمایت از درمان های خاص برای تنگی نفس در دوران بارداری وجود ندارد.
چندین مرحله کلی وجود دارد که افراد باردار می توانند برای راحت تر تنفس کشیدن انجام دهند، از جمله:
- تمرین وضعیت مناسب رحم: اجازه می دهد تا حد ممکن از دیافراگم دور شود. کمربندهای پشتیبان بارداری می توانند تمرین وضعیت بدنی خوب را آسان تر کنند.
- خوابیدن با بالش هایی که قسمت بالایی پشت را نگه می دارند: می تواند به نیروی جاذبه اجازه دهد رحم را به سمت پایین بکشد و به ریه ها فضای بیشتری بدهد. کمی کج شدن به سمت چپ در این حالت همچنین می تواند به دور نگه داشتن رحم از آئورت (شریان اصلی که خون اکسیژن دار را در بدن حرکت می دهد)کمک کند.
- تمرین تکنیک های تنفسی که معمولاً در زایمان استفاده می شود، مانند تنفس لاماز. انجام این تکنیک ها در دوران بارداری ممکن است به فرد کمک کند تا در طول زایمان هم از آنها استفاده کند.
- اهمیت دادن به نیازهای بدن و کاهش سرعت در صورت لزوم. اگر تنفس بیش از حد دشوار شد، استراحت بسیار مهم است. در مراحل بعدی بارداری، ممکن است فرد نتواند همان سطح فعالیت بدنی قبلی را انجام دهد.
اگر فردی بیماری زمینه‌ای دیگری دارد که باعث تنگی نفس میشود، پیروی از توصیه‌های پزشک در مورد درمان ضروری است.
درمان های پزشکی می تواند شامل دریافت اکسیژن مکمل در موارد شدید باشد. همچنین بستگی به این دارد که آیا تنگی نفس نتیجه، تاثیر بارداری بر بدن فرد است یا علت زمینه‌ای دیگری وجود دارد.
به عنوان مثال، افراد باردار مبتلا به آلرژی یا آسم که تنگی نفس را تشدید می کند، ممکن است نیاز به استفاده از اسپری های سالین بینی یا استروئیدهای تجویزی بینی داشته باشند تا احتقان را کاهش دهند.
چه زمانی باید با پزشک تماس بگیرید
در حالی که بسیاری از افراد در دوران بارداری دچار تنگی نفس می شوند، برخی علائم نیاز به درمان دارند.
افراد باردار برای علائم زیر باید فورا به دنبال درمان پزشکی باشند:
- لب های آبی، انگشتان کبود پا و دست
- تپش قلب یا ضربان قلب بسیار بالا
- درد هنگام تنفس
- تنگی نفس شدید که به نظر می رسد بدتر می شود
- خس خس سینه
اگر تنگی نفس آزاردهنده است یا اگر فردی برای اولین بار آن را تجربه می کند، باید با پزشک صحبت کند. پزشک ممکن است بخواهد آزمایش های تصویربرداری مانند سونوگرافی روی پاها را انجام دهد تا لخته خون را به عنوان یک علت بالقوه رد کند.
تنگی نفس بعد از زایمان
تنگی نفس معمولاً پس از زایمان خود به خود برطرف می شود.
اگر اینطور نیست، یا اگر فردی پس از زایمان دچار تنگی نفس شود که در دوران بارداری تجربه نکرده است، ممکن است نشانه یک عارضه پس از زایمان مانند مشکل در قلب فرد باشد. فرد باید در اسرع وقت به دنبال مراقبت های پزشکی باشد.
همچنین ببینید:
انجام چه ورزش هایی در دوران بارداری ممنوع است؟
نتیجه آخر
تنگی نفس یکی از علائم رایجی است که در دوران بارداری افراد را تحت تاثیر قرار می دهد. این می تواند در سه ماهه اول شروع شود و ممکن است در طول زمان به دلیل افزایش فشار جنین بر دیافراگم و تغییرات هورمونی بدتر شود.
تنگی نفس در بارداری معمولا بی ضرر است. معمولاً فرد می تواند آن را با برخی درمان های خانگی درمان کند و پس از زایمان باید خود به خود از بین برود.
در برخی موارد، تنگی نفس در دوران بارداری می تواند تحت تاثیر علل زمینه ای شدیدتر شود. تماس با پزشک می تواند به فرد کمک کند تا تشخیص دهد که آیا به درمان پزشکی نیاز دارد یا خیر.
توجه : مطالب پزشک من از منابع خارجی ترجمه شده و تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی دارد . از این رو توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست .
منابع:
دیدگاه تان را بنویسید