پدیده خودزشت پنداری یا انگاری پدیده ای است که فرد از نظر ظاهری فکر می کند که زشت است و قیافه معقولی ندارند. این تیپ شخصیت از افراد از نظر روانی از اعتمادبنفس و عزت نفس پایینی دارند و در برخی موارد هم دچار شکست روحی شدیدی خواهند شد.

تست خودشناسی

هر زمان مقابل آینه می‌ایستم یا یکی از عکس‌های خود را نگاه می‌کنم، نفسم بند می‌آید و از دیدن خودممتنفر می‌شوم. من شخصی را می‌بینم که با تصوراتم فرق دارد و کاملا برایم بیگانه است. بیشتر اوقات فکر می‌کنم زیر چشمانم گود افتاده یا برعکس دو کیسه سیاه و کبود در زیر آن قرار گرفته‌ است.

من از شکل بینی خودم هم متنفرم، زیرا بسیار بزرگ و گوشتی است و بخش زیادی از صورتم را گرفته. متاسفانه نیمه راست صورت من هم تفاوت زیادی با نیمه سمت چپ دارد؛ به همین دلیل هنگامی که در کنار دوستانم راه می‌روم، مدام در طرفی قرار می‌گیرم که آنها قسمت راست صورتم را ببینند.

لب‌های من هم بسیار باریکند و نیمه بالایی آن تفاوت زیادی با نیمه پایینی دارد. گردن من بسیار بلند است و هر زمان به آینه نگاه می‌کنم، فکر می‌کنم در حال تماشای یک اردک هستم.

از همه بدتر تمام صورت من را جوش پوشانده و لکه‌های زشت اطراف آن را فرا گرفته‌ است. این تصورات از ۴ سالگی با من است و از همان دوران من از اینکه در بین مهمانان یا دوستانم قرار بگیرم اجتناب می‌کردم.

از همان زمان دچار وسواس شدم؛ به طوری که هر روز ۳۰ بار صورت خود را می‌شستم و چند بار لباس‌هایم را عوض می‌کردم. با وجود آنکه چند کیلو کمبود وزن داشتم اما شروع به رژیم گرفتن کردم، زیرا تصور می‌کردم پاهایم بسیار چاقند و شکم بزرگی دارم.

برای چند سال سعی کردم تا حد ممکن در خانه بمانم و در مقابل چشم مردم قرار نگیرم. ***** به یقین در اطراف خود فرد یا افرادی را دیده‌اید که چندین عمل زیبایی یا پوستی انجام داده‌اند یا یک عمل را چندین بار تکرار کرده‌اند یا دائم درمورد اندام‌های بدن خود نگران هستند و از شما سۆال می‌کنند!

سندرم خودزشت پنداری چیست؟

شاید شما با خودتان گفته‌اید «ای بابا! این چه کاریه و گاهی حتی به روی این افراد هم آورده‌اید که راستی این قسمت صورتت اشکالی نداره‌ها؟!» در واقع این افراد مبتلا به نوعی بیماری روحی روانی به نام سندرم «خود‌زشت‌پنداری» هستند و اگر بیماری‌شان درمان نشود دچار افسردگی می‌شوند و حتی ممکن است دست به خودکشی هم بزنند!

اگر شما هم هرروز چندین ساعت از وقت خود را صرف نگاه کردن به چهره و اندام‌تان می‌کنید و احساس می‌کنید هر آرایشی که می‌کنید و هر لباسی که می‌پوشید و هر جراحی زیبایی‌ای هم که انجام می‌دهید باز هم زیبا نمی‌شوید

بهتر است به جای گرفتن وقت ویزیت از جراحان پلاستیک و آرایشگران مختلف هرچه زودتر از یک روانشناس وقت بگیرید چرا که این بیماری می‌تواند زندگی‌تان را به کلی مختل کند و برای اطرافیان‌تان هم آزاردهنده باشد.

اختلال خودزشت پنداری فرد را دچار افسردگی می کند

تحقیقات نشان داده هر چه میزان عزت‌نفس این افراد پایین‌تر باشد میزان اضطراب، افسردگی و وسواس آنها بالاتر می‌رود سندرم خودزشت‌پنداری چیست؟ سندرم خودزشت‌پنداری یا BDD یک بیماری روانی است که طی آن فرد به شدت در مورد اشکالات جزئی موجود در صورت یا ظاهر خود حساس می‌شود.

این بیماری در بسیاری از موارد ناشناخته باقی می‌ماند و فقط در صورتی که شخص علائم بسیار شدیدی مانند افسردگی از خود نشان دهد می‌توان به وجود آن پی برد. افراد مبتلا به این بیماری خود را زشت می‌بینند و در بسیاری موارد دست به انجام عمل‌های جراحی زیبایی و استفاده بیش از حد از لوازم آرایشی می‌زنند تا بتوانند ظاهر خود را بهبود ببخشند. البته برای مبتلا بودن به این بیماری لازم نیست که حتما با این شدت علائم گفته شده را داشته باشید، زیرا این بیماری در افراد مختلف به شکل‌های گوناگونی خود را نشان می‌دهد.

سندرم خودزشت‌پنداری تا حدی مشابه بی‌اشتهایی عصبی است که فرد با تصور چاق بودن، از غذا خوردن اجتناب می‌کند؛ با این تفاوت که در بی‌اشتهایی عصبی، نگرانی فرد در مورد شکل ظاهری کل بدن است اما در سندرم خودزشت‌پنداری، بیمار روی یک یا چند نقطه خاص از صورت یا بدن خود تمرکز می‌کند. فرد مبتلا به این بیماری مرتب صورت خود را در آینه چک می‌کند یا برعکس از دیدن آینه فراری است.

سندرم خودزشت پنداری در چه سنینی شایع است؟

این بیماری هم در مردان و هم در زنان دیده می‌شود و معمولا از سنین نوجوانی علائم خود را نشان می‌دهد. بسیاری از مبتلایان از بیماری خود بی‌خبرند! تست خودشناسی تحقیقات نشان داده‌ است حدود یک درصد از مردم و ۱۰تا ۱۴ درصد از مراجعه‌کنندگان به متخصصان پوست و زیبایی با این بیماری درگیر هستند و اغلب خود از آن بی‌خبرند.

«نوعی اشتغال ذهنی به نقصی تخیلی در ظاهر یا چهره، طوری که زندگی فرد را به شدت تحت تاثیر قرار تست خودشناسی می‌دهد.» این تعریف روانپزشکان از اختلال روانی بدریخت‌انگاری یا خود زشت‌انگاری بدن است. به عبارتی این دسته از بیماران تصوری اغراق‌آمیز نسبت به نوعی نقص در بدن‌شان دارند. برای مثال احتمال دارد خیال کنند بینی خیلی بزرگی دارند یا گونه‌ها و چشم‌های‌شان خیلی کوچک یا بزرگ است و…

در حالی که اغلب این عیب‌ها فقط در خیال خودشان وجود دارد و بقیه متوجه آنها نمی‌شوند. سرانجام، این خیالات و تصورات آنقدر قوت می‌گیرند که همه دغدغه فرد در زندگی، تلاش برای تغییر نقص جسمی‌اش می‌شود.

اختلال خودزشت پنداری در بانوان بیشتر است

و این دلمشغولی، کارکرد‌های شغلی و اجتماعی و زندگی او را تحت تاثیر قرار می‌دهد. البته ممکن است این بیماران واقعا نقصی هم در بدن‌شان داشته باشند با این حال تصور آنها نسبت به این نقص، بیش از آن چیزی است که واقعا وجود دارد و تکرار و بیان اغراق‌آمیز در کلام‌شان محسوس است. آقایان هم به اندازه خانم‌ها در خطرند! پیرو تحقیقات انجام شده این بیماری معمولا بین سنین ۱۵ تا ۳۵ سالگی رخ می‌دهد که بیشترین شیوع آن در ۳۳ سالگی بوده است.

نسبت شیوع بین خانم‌ها و آقایان تقریبا برابر گزارش شده است. این بیماری در آقایان بیشتر به ابراز نگرانی از نازک شدن موها و کم شدن موی سر، کم مویی یا پرمویی بدن، فرم عضلات (آقایانی که دائم در حال تزریق هورمون و پروتئین‌های بدنسازی هستند)، قد و اندام تناسلی دیده شده است. در بانوان هم بیشتر نگرانی‌ها در رابطه با نواحی صورت، چهره و در مواردی شکل پاها و سایز سینه‌ها بوده است.

رابطه افسردگی و خودزشت‌انگاری چیست ؟

رابطه افسردگی و خودزشت‌انگاری این بیماری با افسردگی، اضطراب و وسواس (فکری- عملی) همبستگی بالایی دارد طوری که حدود ۸۰ درصد از بیماران مبتلا به خودزشت‌انگاری از افسردگی نیز رنج می‌برند. همچنین در بسیاری از موارد احساس ناتوانی در درمان یا برطرف کردن مشکل، چاره‌ای جز خودکشی برای آنها نمی‌گذارد، طوری که ۷۴ درصد از این افراد حداقل یک‌بار به خودکشی فکر کرده‌اند.

کمبود اعتماد به نفس و عزت‌نفس از دیگر مسائلی است که این گروه با آن درگیر هستند که این موضوع تست خودشناسی تاثیر زیادی در روابط اجتماعی و زندگی فردی‌شان می‌گذارد.

تحقیقات نشان داده هر چه میزان عزت‌نفس این افراد پایین‌تر باشد میزان اضطراب، افسردگی و وسواس آنها بالاتر می‌رود.

جراحی‌های زیبایی به این افراد کمکی نمی‌کند! درمان این افراد از طریق عمل‌های جراحی تقریبا غیرممکن است موضعی که باید عمل جراحی شود طرز فکر و باور ذهنی آنهاست! این افراد بهتر است روی ترس‌های خود کار کنند. یکی از رویکرد‌های درمانی که امروزه پاسخ دهی خوبی داشته رویکرد شناختی رفتاری است که ۸۲ درصد از این بیماران به وسیله آن بهبود یافته‌اند.

افرادی که خود را زشت می پندارند از عزت نفس پایینی برخوردارند

در ضمن درمان با این رویکرد میزان عزت نفس، افسردگی و اضطراب را هم کاهش می‌دهد. بیشتر اوقات می‌بینیم با اطمینان بخشیدن به بیمار یا تعریف و تمجید از او بیماری‌اش کمرنگ‌تر می‌شود که البته این تاثیرگذاری موقتی است.

به آینه زیاد نگاه می‌کنند یا از آن فراری‌اند! از نشانه‌های شایع افراد مبتلا به اختلال خودزشت‌انگاری به موارد زیر می‌توان اشاره کرد: این افراد باور غلط از چهره و اندام خود دارند، از آینه و سطوح شفاف اجتناب می‌کنند یا برعکس، بیش از حد در آینه می‌نگرند و برای پنهان کردن نقص فرضی به لوازم آرایش یا لباس‌های رنگارنگ و متنوع روی می‌آورند و در عکس‌ها چهره یا عضو مورد نظر را بیش از حد می‌پوشانند یا مدام از هورمون‌های بدنسازی و … استفاده می‌کنند.

این بیماری به جای اینکه بیمار را پیش روانشناس بفرستد، تست خودشناسی او را همنشین همیشگی مطب جراحان زیبایی و پوست می‌کند که البته این موضوع نه تنها گاهی به سود پزشکان و جراحان نیست بلکه به ضرر آنها هم تمام می‌شود زیرا این بیماران همیشه ناراضی هستند تست خودشناسی و در هر حرفه‌ای رضایت مراجعه‌کننده باعث جذب مراجعان دیگر می‌شود. گاهی حتی دیده می‌شود این بیماران اقدام به شکایت‌های قانونی تست خودشناسی علیه پزشک مورد نظر می‌کنند.

بیشتر بدانید زیبایی اکتسابی است یا ارثی

خانم‌هایی که هورمون استروژن در بدن‌شان بیشتر ترشح می‌شود، از زیبایی ظاهری و سلامت پوست و موی بیشتری برخوردارند. نتایج مطالعات دانشمندان اسکاتلندی نشان می‌دهد، میزان جذابیت چهره بانوان با مقدار هورمون استروژن بدن‌شان رابطه مستقیم دارد.

برای انجام این مطالعه از چهره بانوان شرکت کننده در این پروژه تحقیقاتی تصویربرداری شد و در هر نوبت تصویربرداری، نمونه ادراری برای تعیین میزان هورمون استروژن بدن در اختیار محققان قرار گرفت.

هورمون استروژن، هورمون جنسی زنانه است که باعث بروز صفات زنانگی در بانوان می‌شود. میزان هورمون استروژن که در بدن هر زن در دوره هفت ساله بلوغ تولید می‌شود، تحت تاثیر عوامل ارثی است.

این هورمون بر رشد استخوان‌ها و شکل‌گیری بافت‌های بدن و نیز زیبایی و شادابی زنان تاثیر می‌گذارد.