شپش مژه و راه های درمان آن

شپش ها حشرات انگلی کوچک و بدون بال هستند که از طریق خون انسان تغذیه می کنند.

سه نوع شپش وجود دارد:

• شپش سر :(pediculosis capitis) این نوع شپش بر روی سر و گردن زندگی می کند و با تولید ماده‌ای چسبنده تخم‌ آنها به ساقه‌های مو می‌چسبد.
• شپش بدن :(pediculosis corporis) این نوع شپش بر روی لباس زندگی کرده و جهت تغذیه از خون به سطح پوست می آید.
• شپش عانه یا ناحیه تناسلی :(pediculosis pubis) این نوع که شپش خرچنگی نیز نامیده می شود، در ناحیه تناسلی زندگی می کند. مانند شپش سر ماده چسبنده ای تولید می کنند که تخم آنها به ساقه مو می چسبد. گاهی اوقات می توان آنها را روی موهای زبر بدن مانند مژه، ابرو، زیر بغل، ریش، سبیل دید.

همچنین ببینید:

علت تورم و خارش پلک ها

شپش سر نیز حشرات ریزی هستند که از خون پوست سر انسان تغذیه می کند.

شپش سر اغلب کودکان را مبتلا می کند. حشرات معمولاً از طریق انتقال مستقیم از موهای فرد به موهای شخص دیگر منتقل می شوند.

داشتن شپش نشانه ای از عدم رعایت بهداشت یا محیط زندگی ناپاک و ناقل بیماری های باکتریایی یا ویروسی نیست.

افراد از برخی درمان های خانگی یا طبیعی برای از بین بردن شپش استفاده می کنند. اما شواهد کمی وجود دارد که نشان دهد موثر هستند.

شپش سه شکل دارد:

• نیت (Nit)
• رشک (تخم شپش)
• نمف (Nymph) مرحله نوزادی
• شپش بالغ (adult louse)

به طور معمول آنها می توانند کمتر از یک تا دو روز بدون تغذیه از خون انسان زنده بمانند.

از آنجایی که آنها فقط می توانند بخزند و توانایی پرواز ندارند، معمولاً از طریق تماس نزدیک به فرد انتقال می یابد.

حشرات ممکن است از طریق وسایل شخصی از فردی به فرد دیگر سرایت کنند، مانند:

• کلاه و روسری
• برس و شانه
• لوازم جانبی مو
• هدفون
• بالش، حوله و لوازم دیگر

شپش مژه چیست؟

اصطلاح پزشکی برای شپش هایی که در مژه ها زندگی می کنند، phthiriasis palpebrarum می باشد. این نوع شپش نادر می باشد.

شپش می تواند بر روی مژه ها زندگی و حرکت کند.

در واقع طبق یک مطالعه در سال 2009، شپش‌هایی که در مژه‌ها زندگی می‌کنند معمولاً شپش عانه هستند که اغلب با تماس دست از ناحیه تناسلی به چشم منتقل می شوند.

شپش ها به پوست پلک شما و در ریشه مژه می چسبند.

چرخه زندگی شپش عانه (ناحیه تناسلی)

• شپش عانه پس از 6 تا 10 روز به نمف تبدیل می شود.
• نمف ها پس از گذشت 2 تا 3 هفته به بلوغ رسیده و توانایی تولیدمثل دارند.
• شپش‌های بالغ عمری بین 3 تا 4 هفته دارند که در طی آن شپش ماده حدود 30 تخم می‌گذارد.

در صورت وجود شپش در مژه باید سایر نواحی بدن دارای مو مانند ناحیه تناسلی و زیر بغل را بررسی کنید. این کار به درمان کمک می کند.

علائم شپش مژه

اولین علامت شپش مژه که به احتمال زیاد متوجه آن خواهید شد خارش است. خارش در ریشه مژه ها شدید است.

گاهی اوقات در طول شب با فعالیت شپش ها، خارش نیز تشدید می یابد.

علائم دیگر عبارتند از:

• احساس غلغلک
• اشک آمدن چشم
• قرمزی چشم
• چسبیدن مژه ها به یکدیگر
• احساس ضخیم بودن مژه ها
• لکه های قهوه ای یا سیاه در ریشه مژه ها

درمان شپش پلک و مژه

طبق یک مطالعه در سال 2015، بیمار مبتلا به شپش مژه با روش سه روزه زیر با موفقیت درمان شد:

• استفاده از وازلین دو بار در روز به صورت غلیظ بر روی پلک
• استفاده از شامپو پرمترین 1 درصد حدود دو ساعت پس از استفاده از وازلین
• حدود 10 دقیقه پس از استفاده از شامپو، پلک ها به خوبی شست و شو داده شوند

قبل از هر گونه درمان پیشنهادی، از پزشک کمک بگیرید.

مواد شیمیایی و شامپوها در صورت عدم استفاده صحیح می توانند باعث تحریک یا آسیب به چشم شوند.

طبق شرایط پزشک ممکن است پماد پترولیوم چشمی تجویز کند.

تشخیص اشتباه شپش مژه

تخم های (نیت) بیضی شکل در پایه مژه ها کاملا شبیه پوسته های ناشی از بلفاریت سبورئیک هستند.

مطالعه‌ای در سال 2009 نشان داد که مژه‌های آلوده به شپش شبیه اگزمای پلک و بلفاریت می باشد و به راحتی به اشتباه تشخیص داده می‌شوند.

مطالعه‌ای در سال 2015 گزارش داد که مژه‌های آلوده به شپش نیز شبیه ورم ملتحمه باکتریایی، ویروسی یا آلرژیک هستند که می‌توانند اشتباه تشخیص داده شوند.

همچنین ببینید:

بلفاریت چشم چیست و راه های درمان آن کدام اند

نتیجه کلی

شپش هایی که در مژه ها زندگی می کنند معمولاً شپش عانه یا ناحیه تناسلی هستند. در این شرایط پلک دچار خارش خواهد شد.

همچنین این احتمال وجود دارد که آلودگی به اشتباه به عنوان اگزمای پلکی یا بلفاریت تشخیص داده شود.

توجه : مطالب پزشک من از منابع خارجی ترجمه شده و تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی دارد . از این رو توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست .

منابع:

healthline

mayoclinic