هنگامی که باردار هستید، ممکن است دچار کم خونی شوید. هنگامی که کم خونی دارید، خون شما به اندازه کافی گلبول قرمز سالم برای انتقال اکسیژن به بافت ها و نوزاد شما ندارد. در دوران بارداری، بدن شما خون بیشتری تولید می‌کند تا از رشد کودک شما حمایت کند. اگر آهن یا مواد مغذی خاصی به اندازه کافی دریافت نمی‌کنید، بدن شما قادر به تولید گلبول های قرمز لازم برای تولید این خون اضافی نیست. در دوران بارداری کم خونی خفیف طبیعی است. اما ممکن است به دلیل کمبود آهن یا ویتامین یا دلایل دیگر، کم خونی شدیدتری داشته باشید. کم خونی می‌تواند احساس خستگی و ضعف در شما ایجاد کند. اگر شدید باشد و درمان نشود، می‌تواند خطر ابتلا به عوارض جدی مانند زایمان زودرس را افزایش دهد.

 در دوران بارداری انواع مختلفی از کم خونی ایجاد می‌شوند، که عبارتند از:

 نارسایی کمبود آهن

 کم خونی با کمبود فولات

 کمبود ویتامین B12

 نارسایی کمبود آهن: 

این نوع کم خونی زمانی اتفاق می‌افتد، که بدن آهن کافی برای تولید مقدار کافی هموگلوبین نداشته باشد. هموگلوبین یک پروتئین در سلول های قرمز خون است، که اکسیژن را از ریه ها به بقیه بدن می‌رساند. در کم خونی فقر آهن، خون نمی‌تواند اکسیژن کافی را به بافت های بدن منتقل کند. کمبود آهن شایع‌ترین علت کم خونی در بارداری است.

همچنین ببینید:

دلایل خونریزی های نامنظم چیست؟

 کم خونی با کمبود فولات: 

فولات ویتامینی است که به طور طبیعی در برخی غذا ها مانند سبزیجات برگ سبز یافت می‌شود، بدن برای تولید سلول های جدید از جمله گلبول های قرمز سالم به فولات (نوعی از ویتامین B) نیاز دارد. در دوران بارداری، زنان به فولات اضافی نیاز دارند. اما گاهی اوقات آنها از رژیم خود به اندازه کافی دریافت نمی‌کنند. وقتی این اتفاق می‌افتد، بدن نمی‌تواند به اندازه کافی گلبول قرمز طبیعی تولید کند تا اکسیژن را به بافت های بدن منتقل کند. مکمل های فولات ساخته شده توسط انسان، اسید فولیک نامیده می‌شوند. کمبود فولات می‌تواند به طور مستقیم به انواع خاصی از نقایص هنگام زایمان، مانند ناهنجاری های لوله عصبی (اسپینا بیفیدا) و وزن کم هنگام تولد کمک کند.

 کمبود ویتامین B12: 

بدن برای تشکیل گلبول های قرمز سالم به ویتامین B12 نیاز دارد. هنگامی که یک زن باردار به اندازه کافی ویتامین B12 از رژیم غذایی خود دریافت نمی‌کند، بدن او نمی‌تواند سلول های قرمز خون سالم تولید کند. زنانی که گوشت، مرغ، لبنیات و تخم مرغ نمی‌خورند بیشتر در معرض کمبود ویتامین B12 قرار دارند که ممکن است به نقایص مادرزادی مانند ناهنجاری های لوله عصبی کمک کند و منجر به زایمان زودرس شود.

 از دست دادن خون در حین و پس از زایمان نیز می‌تواند باعث کم خونی شود.

 عوامل خطر کم خونی در زنان باردار:

 همه زنان باردار در معرض کم خونی قرار دارند. به این دلیل که آنها بیش از حد معمول به آهن و اسید فولیک نیاز دارند. اما اگر شما جزء موارد زیر هستید ممکن است خطر بالاتری داشته باشید:

 باردار چند قلو (بیش از یک کودک) هستید

 دو بارداری نزدیک به هم داشته اید

 به دلیل تهوع صبحگاهی زیاد استفراغ کنید

در نوجوانی باردار هستید

 غذا های کافی غنی از آهن مصرف نکنید

 قبل از بارداری کم خونی داشته اید

 علائم کم خونی در دوران بارداری:

 شایع‌ترین علائم کم خونی در دوران بارداری عبارتند از:

 پوست، لب ها و ناخن های کم رنگ

 احساس خستگی یا ضعف

 سرگیجه

 تنگی نفس

 ضربان قلب سریع

 مشکل در تمرکز

 در مراحل اولیه کم خونی، ممکن است علائم واضحی نداشته باشید، و بسیاری از علائم، علائمی است که ممکن است در دوران بارداری داشته باشید. حتی اگر کم خون نباشید. بنابراین حتماً آزمایشات خونی معمول را برای بررسی کم خونی در ویزیت های قبل از زایمان انجام دهید.

 خطرات کم خونی در بارداری:

 کم خونی فقر آهن شدید یا درمان نشده در دوران بارداری می‌تواند خطر ابتلا به این موارد را افزایش دهد:

 نوزادی نارس یا کم وزن

 افسردگی پس از زایمان

 نوزادی مبتلا به کم خونی

 کودکی با تاخیر رشد

 کمبود فولات درمان نشده می‌تواند خطر ابتلا به موارد زیر را افزایش دهد:

 کودک نارس یا کم وزن

 کودک دارای نقص مادرزادی جدی در ستون فقرات یا مغز (نقص لوله عصبی)

 کمبود ویتامین B12 درمان نشده همچنین می‌تواند خطر داشتن نوزادی با نقص لوله عصبی را افزایش دهد.

 آزمایشات مربوط به کم خونی:

 در اولین ویزیت قبل از زایمان، آزمایش خون خواهید داد تا پزشک بتواند کم خونی شما را بررسی کند. آزمایش خون معمولاً شامل موارد زیر است:

 آزمایش هموگلوبین: مقدار هموگلوبین پروتئینی غنی از آهن در سلول های قرمز خون را که اکسیژن را از ریه ها به بافت های بدن می رساند، اندازه گیری می‌کند.

 آزمایش هماتوکریت: درصد گلبول های قرمز خون را در نمونه خون اندازه گیری می‌کند.

 اگر سطح هموگلوبین یا هماتوکریت کمتر از حد نرمال دارید، ممکن است کم خونی فقر آهن داشته باشید. پزشک شما ممکن است سایر آزمایشات خون را بررسی کند تا مشخص کند که آیا کمبود آهن دارید یا علت دیگری برای کم خونی دارید.

 حتی اگر در ابتدای بارداری کم خونی نداشته باشید، به احتمال زیاد پزشک آزمایش خون دیگری برای بررسی کم خونی در سه ماهه دوم یا سوم به شما توصیه می‌کند.

 درمان کم خونی:

 اگر در دوران بارداری کم خون هستید، ممکن است لازم باشد علاوه بر ویتامین های قبل از تولد، مکمل آهن و یا مکمل اسید فولیک را نیز شروع کنید. همچنین ممکن است پزشک به شما پیشنهاد کند که غذا های بیشتری را که سرشار از آهن و اسید فولیک هستند به رژیم غذایی خود اضافه کنید. علاوه بر این، از شما خواسته می‌شود که پس از یک دوره زمانی خاص برای آزمایش خون دیگری برگردید تا پزشک بتواند بررسی کند که سطح هموگلوبین و هماتوکریت در حال بهبود است.

 برای درمان کمبود ویتامین B12، پزشک ممکن است مصرف مکمل ویتامین B12 را به شما توصیه کند.

 پزشک همچنین ممکن است توصیه کند که غذا های حیوانی بیشتری را در رژیم غذایی خود بگنجانید، مانند:

 گوشت

 تخم مرغ

 محصولات لبنی

 جلوگیری از کم خونی:

 برای جلوگیری از کم خونی در دوران بارداری، اطمینان حاصل کنید که آهن کافی دریافت کرده اید. وعده های غذایی متعادل بخورید و غذا های بیشتری را که سرشار از آهن هستند به رژیم غذایی خود اضافه کنید.

 حداقل سه وعده در روز از غذا های غنی از آهن استفاده کنید، مانند:

 گوشت قرمز، مرغ و ماهی بدون چربی

 سبزیجات برگ دار، سبز تیره (مانند اسفناج، کلم بروکلی و کلم پیچ)

 غلات و غلات غنی شده با آهن

 لوبیا، عدس، و توفو

 آجیل و دانه ها

 تخم مرغ

 غذا هایی که دارای ویتامین C زیادی هستند می‌توانند به بدن شما در جذب آهن بیشتر کمک کنند. این غذا ها شامل:

 میوه و مرکبات

 توت فرنگی

 کیوی

 گوجه فرنگی‌ها

 فلفل دلمه‌ای

 سعی کنید همزمان با خوردن غذا های غنی از آهن، نوشیدنی هایی حاوی ویتامین C را بخورید. به عنوان مثال، می‌توانید یک لیوان آب پرتقال بنوشید و یک صبحانه غلات غنی شده از آهن بخورید.

 همچنین، برای جلوگیری از کمبود فولات، غذا هایی را انتخاب کنید که سرشار از فولات باشند. این غذا ها شامل:

 سبزیجات سبز برگ

 میوه و مرکبات

 لوبیای خشک

 نان و غلات غنی شده با اسید فولیک

 برای دریافت ویتامین قبل از زایمان که حاوی مقدار کافی آهن و اسید فولیک است، دستورالعمل های پزشک خود را دنبال کنید.

 گیاه خواران باید با پزشک خود در مورد اینکه آیا هنگام بارداری و شیردهی باید از مکمل ویتامین B12 استفاده کنند، صحبت کنند.

توجه: مطالب پزشک من از منابع خارجی ترجمه شده و تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی دارد. از این رو توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست.

منابع:

webmd