همه چیز درباره زخم بستر یا زخم فشاری
زخم بستر به علت عدم تحرک و قرار گرفتن طولانی مدت در یک موقعیت شکل می گیرد. نواحی رایج ایجاد زخم بستر عبارتند از: دنبالچه یا باسن، تیغه شانه، پاشنه پا و مچ پا.
زخم بستر چیست؟
زخم های فشاری یا زخم بستر زمانی ایجاد می شوند که فرد به مدت طولانی در یک وضعیت ثابت قرار گیرد.
این زخم‌ها به عنوان زخم فشاری شناخته می‌شوند که به دلیل فشار پایدار بر روی نواحی خاصی از بدن رخ می دهد.
این زخم ها می توانند در هر جایی از بدن ایجاد شوند، اما اغلب نواحی استخوانی آرنج، زانو، پاشنه پا، دنبالچه و مچ پا را تحت تاثیر قرار می دهند.
زخم ها قابل درمان هستند، اگرچه بهبودی کامل آنها امکان پذیر نمی باشد.
در صورت عدم درمان، زخم ها در نهایت منجر به عوارض خطرناک کشنده ای می شوند.
طبق تحقیقات انجام شده در سال 2015 زخم فشاری 3 میلیون نفر در ایالات متحده را تحت تاثیر قرار داده است.
افراد با مشکلات حرکتی، بیشتر در معرض خطر می باشند.
درمان زخم بستر
زخم بستر در مراحل اولیه در منزل اغلب قابل درمان است.
تغییر مکرر وضعیت به بهبود زخم و پیشگیری از ایجاد زخم های جدید کمک می کند.
سایر اقدامات خاص به مرحله رشد زخم بستگی دارد.
همچنین ببینید:
پماد آلفا زخم پای دیابتی
اما موارد زیر اغلب موثر و کمک کننده خواهند بود:
- کاهش فشار وارد شده: این روش شامل استفاده از پدهای فومی یا بالش جهت نگه داشتن نواحی آسیب دیده و تغییر موقعیت بدن می باشد.
- تمیز کردن زخم ها: می توان زخم های بسیار جزئی را به آرامی با آب و صابون ملایم شستشو داد. با هر تعویض پانسمان، زخم های باز را با محلول نمکی تمیز کنید.
- پانسمان کردن: پانسمان ها از زخم محافظت کرده و بهبود را تسریع می سازند. استفاده از گزینه های ضد میکروبی یا هیدروکلوئیدی یا حاوی اسید آلژینیک ممکن است بهترین انتخاب باشند.
- استفاده از کرم های موضعی: کرم های ضد باکتری به مبارزه با عفونت کمک می کنند، در حالی که کرم های محافظت کننده می توانند از پوست آسیب دیده یا آسیب پذیر محافظت نمایند.
- توجه به بی اختیاری ها: ممکن است شامل استفاده از پاک کننده ها، کرم های محافظ، پدهای بی اختیاری و سیستم های کنترل مدفوع باشد.
- از بین بردن بافت مرده: این روش می تواند به بهبود زخم کمک کند. در این اقدام از یک واتر جت با فشار قوی یا ابزار جراحی استفاده می شود.
- تعویض رختخواب: برخی تشک های ساخته شده از فوم استاتیک، به کاهش فشار کمک می کنند. همچنین برخی از تخت ها دارای پمپ هستند که جریان ثابت هوا را به داخل تشک تامین می کنند. پزشک جهت انتخاب بهترین گزینه می تواند شما را راهنمایی کند.
- مصرف آنتی بیوتیک: پزشک ممکن است آنتی بیوتیک را جهت درمان عفونت های پوست، استخوان یا خون تجویز کند.
- تنظیم رژیم غذایی: با اینکه شواهد محدودی جهت موثر بودن برخی رژیم های خاص برای بهبود زخم بستر وجود دارد، اما مصرف مکمل‌های پروتئین در بهبود زخم و کاهش میزان زخم موثر می باشد. مصرف مقدار کافی مواد مغذی ضروری و آب فراوان می تواند به حفظ سلامت کلی کمک کند.
- گزینه های جراحی: این موارد شامل از بین بردن بافت مرده، تمیز کردن زخم و بستن لبه های زخم تا حد امکان می باشد. جراح به منظور ترمیم از بافت سالم پوست کمک می گیرد.
افراد مبتلا به زخم بستر می توانند از روش های زیر کمک بگیرند:
- بهبود زخم با وکیوم تراپی
- تحریک الکتریکی
- اکسیژن درمانی هایپرباریک
مراحل
زخم های فشاری دارای چهار مرحله می باشند:
- احساس گرما که با لمس پوست ایجاد می شود. ممکن است تغییر رنگ، مانند قرمزی ایجاد شده و نواحی مورد نظر دچار خارش شوند.
- زخم به علت آسیب بافتی در زیر سطح پوست، ظاهری دهانه مانند ایجاد می کند.
- زخم باز یا تاول دردناک ایجاد شده که پوست اطراف آن تغییر رنگ داده است.
- با آسیب شدید به پوست و بافت، احتمال ایجاد عفونت نیز وجود دارد. ماهیچه ها، استخوان ها و تاندون ها ممکن است قابل مشاهده باشند.
بهبود زخم عفونی به مدت زمان بیشتری احتیاج دارد. عفونت ممکن است در دیگر نواحی بدن گسترش یافته و آسیب قابل توجهی ایجاد نماید.
پیشگیری
نکاتی جهت کاهش خطر زخم فشاری یا زخم بستر عبارتند از:
- بررسی مکرر پوست
- تمیز و خشک نگه داشتن پوست
- حفظ تغذیه مناسب
- هر 15 دقیقه تا هر 2 ساعت بسته به نیاز فرد، موقعیت خود را تغییر دهید
- ترک سیگار و اجتناب از مصرف دخانیات
- انجام برخی تمرینات حتی در حالت خوابیده برای تقویت گردش خون
علت زخم بستر
افراد با قرارگرفتن طولانی مدت در یک وضعیت در معرض ابتلا به زحم بستر می باشند.
این نوع زخم ها اغلب در افرادی ایجاد می گردد که جهت تغییر موقعیت خود نیاز به کمک دارند.
افراد مبتلا به زخم بستر دارای شرایط زیر هستند:
- زمان زیادی در وضعیت نشسته و خوابیده روی تخت قرار دارند
- استفاده از پروتز یا وسیله جراحی
- کفش های نامناسب یا لباس های تنگ
این زخم‌ها بر اثر فشرده شدن بافت ها و رگ های خونی ایجاد شده و به مرور دچار شکل غیرطبیعی می شوند.
این موضوع سبب گردش خون ضعیف و در نهایت مرگ بافت و عفونت می گردد.
زخم بستر می تواند ناشی از فشار قابل توجه در یک دوره کوتاه مدت یا فشار کم بلند مدت باشد.
علائم
علائم زخم فشاری عبارتند از:
- تغییر رنگ: پوست تیره مایل به آبی، بنفش یا براق می شود. پوست روشن صورتی، قرمز یا ممکن است تیره شود. در شرایطی که این تغییر فشار با گذشت 10 تا 30 دقیقه برطرف نشود می تواند از علائم ایجاد زخم باشد.
- تغییر بافت: ممکن است نواحی آسیب دیده احساس سختی، اسفنجی شدن و یا گرم شدن داشته باشد.
- ترک پوستی: ممکن است یک زخم کم عمق و باز، مایع یا چرک در آن وجود داشته باشد. زخم ممکن است به لایه های عمیق تر بافت گسترش یابد.
- عفونت: علائم شامل تغییر رنگ در اطراف لبه زخم، وجود چرک بیشتر، بافت سبز یا سیاه در اطراف زخم و به همراه تب است.
نواحی شایع
زخم بستر در نواحی تحت فشار ایجاد می شود. افراد با نشستن طولانی دچار زخم های زیر می شوند:
- باسن و استخوان دنبالچه
- ستون فقرات
- تیغه های شانه
- پشت بازوها یا پاها
افراد که زمان زیادی را در رختخواب هستند ممکن است دچار زخم های زیر شوند:
- مچ پا
- پاشنه
- شانه ها
- استخوان دنبالچه
- آرنج
عوامل خطر
موارد زیر می تواند احتمال ایجاد زخم را افزایش دهد:
- ناتوانی در حرکت کردن بدون کمک گرفتن
- افزایش سن، زیرا پوست نازک و شکننده تر می شود
- بی اختیاری که خطر آسیب پوست و عفونت را افزایش می دهد
- شاخص توده بدنی پایین یا بالا یا BMIکه سبب فشار بیشتر می شود
- وزن کم بدن که منجر به حمایت کمتر از استخوان ها می شود
- وضعیتی مانند دیابت که احساس درد را کاهش می دهد
- بهبود زخم طولانی مدت، همانطور که در دیابت نیز اتفاق می‌افتد
- گردش خون ضعیف
- کاهش آگاهی ذهنی
همچنین ببینید:
افراد دیابتی که زخم پا دارند حتما توجه کنند!
عوارض
در صورت عدم درمان؛ زخم فشاری می تواند منجر به ایجاد برخی عوارض شود.
مانند سلولیت که به عنوان نوعی عفونت باکتریایی از سطح پوست تا عمیق ترین لایه ها را تحت تاثیر قرارمی دهد.
سلولیت همچنین می‌تواند به سایر قسمت‌های بدن سرایت کرده و عوارض دیگری مانند سپسیس، نوعی عفونت کشنده، ایجاد کند.
همچنین در صورت گسترش زخم فشاری به نواحی استخوانی و مفاصل، عفونت در این نواحی ایجاد می شود.
این نوع عفونت می تواند به غضروف و بافت آسیب رسانده و عملکرد اندام و مفاصل را کاهش دهد.
اغلب می توان خطر ابتلا به زخم های فشاری را کاهش داد.
زخم بستر در مراحل اولیه در منزل قابل درمان است. اما زخم های پیشرفته نیاز به مراقبت دارند.
جهت پیشگیری از ایجاد زخم بستر در اولین فرصت اقدامات لازم را انجام داده و درمان را آغاز نمایید.
توجه : مطالب پزشک من از منابع خارجی ترجمه شده و تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی دارد . از این رو توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست .
منابع:
دیدگاه تان را بنویسید