ضربه مغزی و آنچه باید درباره آن و اقدامات لازم بدانید

متخصصان پزشکی توصیه می کنند که در صورت ضربه مغزی فرد باید بیدار بماند. زیرا خوابیدن با حالت ضربه مغزی می تواند باعث به کما رفتن و یا مرگ شود.

با این حال برخی از متخصصان بر این باورند که در صورت وقوع این اتفاق، خوابیدن برای افراد بی خطر است.

تا زمانی که فرد آسیب دیده به طور منظم بیدار می شود و علائم او توسط پزشک کنترل شود، خوابیدن ضرری نخواهد داشت.

در هنگام ضربه مغزی چه اتفاقی می افتد؟

با توجه به مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)، این اتفاق نوعی آسیب مغزی است که معمولاً به دلیل ضربه یا تکان خوردن سر رخ می دهد.

این وضعیت همچنین می تواند به دلیل وارد شدن نیرویی شدید به بدن که سبب حرکت جلو و عقب سر و مغز می شود، ایجاد شود.

این حرکت ناگهانی می تواند باعث پرش مغز یا چرخش در داخل جمجمه شود.

CDC همچنین توضیح می دهد که ضربه مغزی می تواند تغییرات شیمیایی در مغز ایجاد کرده و حتی به سلول های مغز آسیب برساند.

متخصصان پزشکی اغلب این وضعیت را به عنوان نوعی آسیب خفیف مغزی توصیف می کنند، زیرا معمولاً خطرناک نیستند.

با این حال اثرات ناشی از آن می تواند بسیار ناخوشایند بوده و هفته ها یا حتی ماه ها ادامه داشته باشد.

همچنین ببینید:

کرونا و آسیب های مغزی پس از آن

علائم

در بیشتر موارد، علائم ضربه مغزی در 48 ساعت اول پس از ضربه به سر ظاهر می شود. در برخی موارد علائم با تاخیر رخ می دهد.

با توجه به منبع CDC ، علائم ضربه مغزی به چهار دسته زیر تقسیم می شود:

• جسمی
• عاطفی
• خواب
• فکر کردن یا به یاد آوردن

در ادامه به بررسی جزئیات هر یک از این علائم در کودکان می پردازیم.

فکر کردن یا به یاد آوردن

ضربه مغزی می تواند باعث مشکلاتی در تفکر یا حافظه کوتاه مدت افراد شود.

علائم در این دسته ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• مشکل در تمرکز
• سردرگمی ذهنی
• احساس کند شدن
• مشکل در به خاطر سپردن اطلاعات جدید

جسمی

علائم جسمی ضربه مغزی می تواند شامل موارد زیر باشد:

• سردرد
• تاری دید
• حساسیت به نور یا صدا
• مشکل در تعادل یا سرگیجه
• حالت تهوع یا استفراغ
• احساس خستگی یا کمبود انرژی

برخی ضربه های مغزی ممکن است باعث از دست دادن موقت هوشیاری شوند.

بیهوشی که بیش از 30 دقیقه طول بکشد نشان دهنده شکل جدی تری از آسیب مغزی می باشد.

عاطفی

علائم عاطفی این وضعیت عبارتند از:

• تحریک پذیری
• غمگین بودن
• عصبی بودن
• اضطراب
• تغییرات رفتاری

خواب

ضربه مغزی می تواند بر الگوی خواب یا کیفیت خواب فرد تأثیر بگذارد. علائم مرتبط با خواب شامل موارد زیر است:

• خوابیدن کمتر از حد معمول
• خوابیدن بیشتر از حد معمول
• عدم توانایی خوابیدن

افراد که در حال بهبودی این وضعیت هستند؛ باید خواب شبانه خوبی داشته باشند و در صورت نیاز باید در طول روز چرت بزنند.

علائم ضربه مغزی در کودکان

تشخیص این آسیب در نوزادان و کودکان خردسال دشوار است. این موضوع به این دلیل است که آنها ممکن است نتوانند به طور موثر احساسات خود را بیان کنند.

در صورت ضربه و آسیب وارد شده به سر نوزاد یا خردسال، والدین باید به رفتار آنها برای علائم احتمالی ضربه مغزی توجه کنند.

تغییرات رفتاری شامل موارد زیر می باشد:

• گریه زیاد یا بیش از حد معمول
• تفاوت در عادات غذایی یا خوابیدن
• از دست دادن علاقه و توجه به افراد، اسباب بازی ها یا سایر اشیاء

نوزادان و کودکان خردسال با علائم فوق؛ نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارند.

آیا می توان در شرایط ضربه مغزی خوابید؟

افراد مشکوک در دچار شدن به این آسیب دیدگی، در طول دوره بهبودی خود باید تحت نظارت باشند.

در صورت خوابیدن پس از آسیب به سر، ممکن است علائم و نشانه های احتمالی آسیب مغزی بروز نکند.

به این منظور متخصصان توصیه می کنند که افراد در این وضعیت نباید بخوابند.

اکنون متخصصان به روش های تصویربرداری پیچیده ای دسترسی دارند که به آنها امکان می دهد هر گونه علائم فیزیکی ضربه به سر را بررسی کنند.

تجهیزات پزشکی مدرن همچنین به آنها اجازه می دهد تا ارزیابی بهتری نسبت به شرایط افراد داشته باشند.

بنابراین در حال حاضر آنها موافق خوابیدن پس از ضربه مغزی هستند و در این موضوع مشکلی وجود ندارد.

اقدامات لازم پس از ضربه مغزی

استراحت پس از این آسیب و ضربه بسیار مهم است زیرا به بهبود مغز کمک می کند.

والدین نوزادان و کودکان خردسال با شرایط ضربه مغزی باید آنها را تحت نظر گرفته و از استراحت کافی مطمئن شوند.

بزرگسالان مبتلا به این آسیب دیدگی باید مطمئن شوند که بزرگسال دیگری آنها را به منظور کنترل علائم همراهی می کند.

پس از ضربه مغزی و در زمان بهبودی، رعایت اقدامات زیر ضروری است:

• تا حد ممکن استراحت کرده و سعی نکنید علائم را از بین ببرید.
• اجتناب از هر فعالیتی که می تواند منجر به این وضعیت شود.
• اجتناب از فعالیت جسمی و روحی طاقت فرسا.
• اجتناب از رانندگی یا کار با ماشین آلات سنگین تا زمانی که پزشک این اقدامات را بی خطر بداند.
• اجتناب از مصرف الکل و هر نوع داروی تجویز نشده؛ زیرا روند بهبودی را کند می سازد.
• اجتناب از وسایل الکترونیکی مانند تلویزیون، بازی و تلفن همراه.

سندرم پس از ضربه مغزی

معمولاً فرد در عرض چند روز تا چند هفته پس از ضربه مغزی بهبود می یابد.

اما گاهی اوقات علائم ممکن است برای مدت طولانی تری ادامه داشته باشد.

سندرم پس از ضربه مغزی اصطلاح پزشکی برای علائم طولانی مدت این آسیب دیدگی است.

این عارضه بیشتر در افرادی رخ می دهد که سابقه چندین ضربه مغزی متعدد دارند. این وضعیت می تواند به دنبال ضربه به مغز نیز رخ دهد.

سندرم پس از ضربه مغزی در برخی موارد می تواند چندین ماه طول بکشد.

علائم متفاوت است اما ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• بدتر شدن حافظه و تمرکز
• سردرد
• سرگیجه
• حساسیت به نور
• وزوز گوش
• گردن درد
• اختلالات خواب
• خستگی
• تحریک پذیری

زمان مراجعه به پزشک

در صورت ضربه به سر، بروز علائم ضربه مغزی، به مراقبت پزشکی نیاز است.

همچنین در صورت مشاهده تشدید وضعیت پس از ضربه مغزی یا علائم طولانی مدت ، مراجعه به متخصص ضروری می باشد.

زمان نیاز به مراقبت فوری پزشکی

این وضعیت می تواند باعث شود که فرد دچار خونریزی مغزی و تجمع خون بین سطح مغز و پوشش خارجی آن شود.

این شرایط به عنوان هماتوم ساب دورال (SDH) شناخته می شود.

SDHمی تواند باعث ایجاد فشار بین مغز و جمجمه شود. این فشار مغز را فشرده کرده و به آن آسیب می رساند.

این وضعیت در صورت عدم درمان کشنده است.

در افراد با آسیب دیدگی سر علائم بلافاصله پس از حادثه ایجاد می گردد.

افرادی که از نواحی سر دچار آسیب جزئی شده باشند، ممکن است چند روز یا چند هفته پس از علائم؛ هماتوم ساب دورال SDH را مشاهده کنند.

همچنین ببینید:

بیماری CP یا فلج مغزی چیست؟

علائم این وضعیت شامل موارد زیر می باشد:

• سردرد مداوم یا تشدید آن
• تهوع و استفراغ
• گیجی
• خواب آلودگی یا مشکل در باز نگه داشتن چشم
• مشکلات بینایی مانند دوبینی
• تغییرات گفتار، مانند گفتار مبهم
• فلج در یک طرف بدن
• تغییرات رفتاری
• مشکل در راه رفتن
• افتادن های مکرر
• تشنج یا تشنج
• از دست دادن هوشیاری
• گریه مداوم (در کودکان)
• امتناع از خوردن یا نوشیدن (در کودکان)

خلاصه کلی

متخصصان پزشکی در حال حاضر بر این باورند که لازم نیست فردی که دچار ضربه مغزی شده بیدار بماند.

اما مهم است که هر چند ساعت افراد با این وضعیت را بیدار کرده و علائم آنها را بررسی کرد.

این آسیب دیدگی به تنهایی باعث کما یا مرگ نمی شود.

ضربه به سر که باعث ضربه مغزی شده است می تواند عوارض جدی و کشنده ای به همراه داشته باشد.

به همین منظور افرادی که علائم این نوع آسیب وارد شده به مغز را دارند، نیاز به مراقبت های پزشکی دارند.

توجه : مطالب پزشک من از منابع خارجی ترجمه شده و تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی دارد . از این رو توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست .

منابع:

medicalnewstoday