آیا اعتیاد به غذا واقعی است؟

اعتیاد به غذا همچنان یک موضوع بحث برانگیز در جامعه علمی است. این مفهوم تا حدی ناشی از نگرانی های پیرامون افزایش نرخ چاقی در نقاط جهان است.اعتیاد به غذا مفهومی است که محققان از آن برای توصیف عادات غذایی اجباری در انسان ها استفاده می کنند که ممکن است شبیه رفتارهای اعتیاد باشد.

تحقیقات نشان می‌دهد که برخی افراد ممکن است بیش از سایرین به خوردن غذاهای خوشمزه یعنی غذاهای دارای چربی و قند بالا معتاد باشند.سایر مطالعات نشان می دهد افرادی که ممکن است دچار اعتیاد به غذا، رفتارهای اعتیادی و همچنین علائم و هوس های دیگری مشابه آنچه که افراد معمولاً به عنوان بخشی از اختلال مصرف مواد تجربه می کنند، از خود نشان می دهند.

هیچ تعریف بالینی پذیرفته شده جهانی برای اعتیاد به مواد غذایی وجود ندارد. با این حال محققان برخی از رفتارهای مرتبط با این مفهوم را شناسایی کرده اند. این شامل:

• پرخوری اجباری، حتی در صورت عدم گرسنگی
• هوس برای غذاهای پرچرب و شیرین
• مشکل در کنترل مصرف غذا
• پرخوری و الگوهای غذایی نامنظم

همچنین ببینید:

پرخوری قبل از پریود ؛ علائم و پیشگیری از آن 

دانستنی های اعتیاد به غذا

نتایج مطالعاتی از سال 2009، 2011، 2016، 2018 و 2019، بیان می کند که غذاهای خوش طعم همان بخشی از مغز را تحریک می کند که تحت تاثیر مواد مخدر قرار می گیرند.

هیپوکامپ، هسته دم دار و اینسولا سه ناحیه مغزی هستند که محققان آنها را در این مورد موثر می دانند.

به عنوان مثال غذاها و مواد مخدرهر دو منجر به ترشح هورمون هایی مانند دوپامین و مواد افیونی درون زا می شوند که بدن به طور طبیعی تولید می کند.

این هورمون‌ها بخشی از سامانه پاداش یا مدار مزولیمبیک در مغز هستند که عامل انگیزه، میل و اشتیاق است.

حتی برخی مطالعات نشان می‌دهند که این موضوع به جای مصرف غذا سبب ایجاد اعتیاد به آن یا مشابه رفتار جستجوگر در افراد مبتلا به مصرف مواد خواهد شد.

از نظر تئوری می توان این رفتار را با پدیده حساسیت انگیزشی توضیح داد، که فرض می کند ممکن است فرد چیزی را بخواهد، حتی اگر آن را دوست نداشته باشد، تا زمانی که مراکز لذت را در مغز او تحریک کند.

به عنوان مثال افراد ممکن است هوس یک نوشیدنی شیرین داشته باشند زیرا به دلیل ترشح دوپامین احساس خوبی در آنها ایجاد می کند نه به این دلیل که واقعاً از مصرف آن نوشیدنی لذت می برند.

اگرچه DSM-5 اعتیاد به غذا را به عنوان یک بیماری بیان نمی کند، محققان هنگام مطالعه این پدیده را به Yale Food Addiction Scale با مخفف YFAS موجود در DSM-4 و DSM-5 نسبت می دهند.

در واقع محققان YFAS را بر اساس اطلاعات موجود در DSM-4 درباره علائم و رفتارهای مرتبط با اختلالات مصرف مواد ایجاد کردند.

YFAS شامل 25 سوال گزارش شده است که ممکن است به شناسایی اعتیاد به مواد غذایی کمک کند.

مفهوم اعتیاد به مواد غذایی توجه زیادی را در جامعه علمی به خود جلب کرده است، به طوری که برخی آن را به عنوان زمینه ای برای چاقی و برخی دیگر آن را نشانه ای از داشتن اضافه وزن می دانند.

چرا مفهوم اعتیاد غذایی بحث برانگیز است؟

علیرغم تحقیقات موجود، اعتیاد به مواد غذایی به دلیل شواهد غیرقطعی از مطالعات متعدد، موضوعی بحث برانگیز در جامعه علمی باقی مانده است.

در اینجا به برخی از اختلافات اشاره می شود:

1_ تمایز اساسی در مورد رفتار مغز برای غذاها و داروها

بسیاری از مطالعاتی که نشان می دهند اعتیاد به غذا یک پدیده واقعی است، بر شباهت‌های بین میل به غذا و میل به مواد مخدر متمرکز شده اند. با این حال مفهوم اعتیاد به غذا این سوال مهم را مطرح می کند: اگر غذاها می توانند اعتیادآور شوند، آیا برای ما مضر هستند؟

اگرچه غذاها و داروها سیستم پاداش و مرکز لذت را در مغز تحریک می کنند، اما اثرات مشابه موادمخدر را نخواهند داشت.

همچنین غذاها به صورت ترکیبی مصرف می شوند. این امر تعیین کمیت را دشوار و مرز بین استفاده و استفاده نادرست را محو می کند.

2_ کدام مواد غذایی اعتیادآور است؟

نه تنها طبقه بندی سوء استفاده از غذاها دشوار است، بلکه محققان همچنان تعیین نکرده اند که کدام ماده مغذی یا ترکیبی از مواد مغذی باعث اعتیاد به غذا می شود.

مطالعات بر روی موش‌ها نشان داده است که رژیم غذایی سرشار از چربی و قند؛ مانند بسیاری از غذاهای فرآوری‌شده، می‌تواند رفتارهایی شبیه اعتیاد ایجاد کند.

برخی بر این باورند که وجود قند در روده ممکن است ماده مغذی مسبب آن باشد، اما این ثابت نشده است.

برای مشخص کردن مواد غذایی مشکل ‌ساز، مطالعات طولانی‌ مدت و دقیق ‌تری بر روی انسان‌ها ضروری است.

3_ چاقی، غذاهای خوش طعم و اعتیاد غذایی

برخی از مطالعات نشان می دهد که اعتیاد به غذا یکی از دلایل قابل قبول چاقی است و مدل اعتیاد به غذا حتی بر اضافه وزن یا چاقی به عنوان یکی از معیارهای بالینی تاکید دارد.

برخی از محققان همچنین اعتیاد به غذا را با برخی از اختلالات خوردن، به ویژه اختلال پرخوری (BED) مرتبط می دانند.

با این حال، یک بررسی نشان داد که تعداد قابل توجهی از افراد مبتلا به BEDچاقی ندارند و اکثر افراد چاق اختلالات غذا خوردن یا علائم اعتیاد به غذا را تجربه نمی کنند.

این توانایی YFAS در تشخیص اعتیاد به مواد غذایی را زیر سوال می برد و برخی از محققان پیشنهاد می کنند که این مقیاس به سادگی اختلالات خوردن را شناسایی می کند و نه اعتیاد را.

خوش طعم بودن لزوماً عاملی در مصرف بیش از حد و چاقی نیست، حتی مواد غذایی بدون چربی یا قند بالا نیز سبب ایجاد هوس خواهند شد.

همچنین ببینید:

پرخوری عصبی و روش های درمان آن

4_ آیا رژیم غذایی یویو دلیل بروز اعتیاد غذایی است؟

بسیاری از روش های کاهش وزن نرخ موفقیت پایینی دارند و رژیم‌های کاهش وزن محبوب می‌توانند کاملاً محدودکننده باشند.

اگرچه محرومیت از تغذیه برای ایجاد هوس غذایی و مصرف بیش از حد ضروری نیست، تغییر بین رژیم های غذایی مختلف و محدود کردن منظم غذا به طور کل باعث رفتارهای اعتیاد به غذا می شود.

روش های درمان و ترک اعتیاد به غذا

صرف نظر از اینکه فرد اعتیاد به غذا یا اختلال خوردن دارد یا صرفاً می خواهد مصرف غذاهای مغذی خود را بهبود بخشد، ممکن است بخواهد رفتارهای ناخواسته غذایی را کنار بگذارد.

دریافت کمک

در صورت ابتلا بودن به اختلال غذایی باید به پزشک متخصص مراجعه نمایید.

اصلاح محیط

نشانه های محیطی که شامل بینایی، بو و حتی ظاهر غذاها می شود، ممکن است میل به غذا را تحریک کند.

افراد می توانند از روش های زیر جهت ترک اعتیاد به غذا استفاده کنند:

• مقدار کافی غذا را برای وعده های غذایی تقسیم کرده و سپس باقیمانده را دور از دید قرار دهید
• سعی کنید از محل غذاخوری دور بمانید
• قرار دادن غذاهای مغذی در مکان های قابل مشاهده برای یادآوری و تشویق برای تغذیه سالم؛ به عنوان مثال قرار دادن میوه ها در یک کاسه یا بشقاب روی پیشخوان آشپزخانه
• جایگزین کردن مصرف مواد غذایی کامل و سبزیجات به جای مواد غذایی فرآوری شده

ایجاد تغییرات کوچک در بلند مدت

اجتناب از گرفتن رژیم های غذایی کوتاه مدت و اثربخش بسیار مهم است. اغلب افراد که از این رژیم های لاغری استفاده می کنند دوباره در طی 5 سال این میزان را به دست می آورند.

یک فرد باید برنامه ریزی کند تا تغییرات تدریجی اما پایدار در رژیم غذایی و سبک زندگی، از جمله ورزش منظم، برای حمایت از سلامت و مدیریت بیماری ایجاد کند.

چاقی یک وضعیت پزشکی پیچیده با دلایل بسیار است و رژیم های غذایی سریع این مشکلات اساسی را حل نمی کند.

نتیجه کلی

برخی محققان اعتیاد به غذا را به عنوان یک علت زمینه‌ای چاقی پیشنهاد می‌کنند و آن را به رفتارهای اعتیادآوری که افراد مبتلا به سوءمصرف مواد نشان می‌دهند تشبیه می‌کنند.

با این حال این موضوع همچنان یک موضوع بحث برانگیز است و مطالعات نتایج غیرقطعی در مورد واقعی بودن این پدیده ارائه می دهند.

برای بررسی مواد مغذی یا الگوهای غذایی که ممکن است عامل ایجاد اعتیاد به غذا باشد، به مطالعات انسانی دقیق‌تر و طولانی‌ تری نیاز است.

همچنین نیاز به معیارهای بالینی به خوبی تعریف شده برای تسهیل طبقه بندی مناسب علائم و تشخیص اعتیاد به غذا وجود دارد.

توجه : مطالب پزشک من از منابع خارجی ترجمه شده و تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی دارد . از این رو توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست .

منابع:

medicalnewstoday