فتودرماتیت چیست؟

فتودرماتیت با نام درماتیت حساس به نور شرایطی است که فرد پس از قرار گرفتن در معرض نور خورشید یا نور مصنوعی دچار حساسیت و التهاب پوستی می شود.

این وضعیت می تواند افراد را در هر سن با هر نوع پوست تحت تاثیر قرار دهد و به دلیل واکنش غیر طبیعی به برخی از اجزای طیف الکترومغناطیسی نور خورشید، که شامل UV و نور مرئی است، رخ می دهد. افراد مبتلا به درماتیت حساس به نور معمولا نمی توانند خود را در معرض نور مستقیم خورشید و حتی برخی از اشکال نور مصنوعی بدون واکنش پوست قرار دهند.

برخی افراد از درماتیت به عنوان درماتیت حساس به نور، فتودرماتوز، آلرژی به خورشید، آلرژی نوری یا درماتیت اکتینیک مزمن اشاره کنند.

در حال حاضر هیچ اطلاعاتی در مورد بروز و شیوع درماتیت حساس به نور وجود ندارد، زیرا تشخیص این بیماری نادر است. احتمالا این وضعیت به دلیل تشخیص اشتباه به جای درماتیت آتوپیک بدون علائم از حساسیت به نور شروع شده یا با آفتاب سوختگی و قرارگیری بیش از اندازه در معرض نور خورشید مرتبط می شود.

علائم

متخصصان می توانند درماتیت حساس به نور را با ضایعات توزیع شده نوری و برآمدگی های پوستی مشخص کنند. این موارد در قسمت‌های پوستی که در معرض آفتاب قرار دارند، مانند قسمت بیرونی بازوها و دست‌ها، قفسه سینه و پشت و کنار گردن ظاهر می‌شوند.

نواحی که معمولاً در معرض نور خورشید قرار نمی گیرند، مانند چین های پشت پلک، فضاهای بین انگشتان و نواحی سایه دار زیر بینی و چانه، معمولاً این ضایعات را ایجاد نمی کنند.

این وضعیت همچنین ممکن است شبیه یک نوع آفتاب ‌سوختگی باشد، اما واکنش‌ها حتی با قرار گرفتن در معرض نور شدید کمتر نیز رخ می‌دهند. بروز علائم پس از قرار گرفتن در معرض نور نیز ممکن است فوری یا با تاخیر باشد.

همچنین ببینید:

فواید و مضرات آفتاب گرفتن!

علت

در درماتیت حساس به نور، یک واکنش آلرژی نوری باعث پاسخ غیر طبیعی فرد به نور خورشید می شود. هر دو واکنش به دلیل درمان های موضعی یا داروها در بدن فرد رخ می دهد.

واکنش های فوتوتوکسیک

واکنش‌های فوتوتوکسیک نوع رایج واکنش‌های حساسیت به نور هستند. در این شرایط فرد داروهایی مانند عوامل سیستمیک مصرف می‌کند یا از محصولات مراقبت از پوست که به دلیل داشتن عوامل حساس به نور با قرارگیری در معرض ماورابنفش سبب واکنش می شود.

آسیب های پوستی شبیه آفتاب سوختگی و بثورات پوستی به نظر می رسد و کاملاً مشخص است. واکنش پوستی اغلب در عرض چند دقیقه تا چند ساعت ظاهر می شود، اما در برخی موارد ممکن است چند روز طول بکشد.

واکنش های فتوآلرژیک

این واکنش ها برخلاف واکنش‌های فوتوتوکسیک، به ندرت رخ داده و شامل حساسیت به سیستم ایمنی بدن خواهند بود. اشعه ماوراء سبب بروز تداخل شده ساختار یک ماده شیمیایی یا آنتی ژن را پس از مصرف یا استفاده بر روی پوست تغییر می دهد.

سیستم ایمنی این تغییرات را تشخیص می دهد، آن را به عنوان یک تهدید می بیند و آنتی بادی هایی برای حمله به آن تشکیل می دهد. بثورات، تاول‌ها و ضایعات ترشحی ایجاد شده ممکن است چند روز پس از قرار گرفتن در معرض نور ظاهر شوند.

گاهی اوقات مواد شیمیایی ممکن است واکنش های فوتوتوکسیک و واکنش های آلرژیک نوری را در افراد ایجاد کنند. عوامل شیمیایی متداول که ممکن است باعث واکنش شوند عبارتند از عطرها، مواد شیمیایی خاص در برخی ضدآفتاب ها، محصولات قطران ذغال، داروهای حساس به نور به نام پسورالن و ضد عفونی کننده ها. این واکنش ممکن است با داروهای خاصی مانند داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) و رتینوئیدها نیز رخ دهد.

علاوه بر واکنش های شیمیایی و ناشی از دارو، درماتیت حساس به نور نیز ممکن است ارثی یا به دلیل یک بیماری زمینه ای باشد. یک مطالعه سال 2019 نشان می دهد که افراد مسن در معرض خطر ابتلا به واکنش های حساسیت به نور هستند. همچنین اشاره می کند که بیش از یک پنجم داروهای آنها به طور کلی فوتوتوکسیک، نور آلرژیک یا هر دو هستند.

تشخیص

برای تایید تشخیص درماتیت حساس به نور، پزشکان سوالاتی در مورد قرار گرفتن در معرض نور خورشید، قرار گرفتن در معرض عوامل حساس به نور، سابقه خانوادگی و سایر علائم از فرد می پرسند. آنها همچنین پوست را بررسی و به توزیع ضایعات پوستی نگاه می کنند تا به رد سایر اشکال حساسیت به نور کمک کنند. ارزیابی‌های بیشتر شامل آزمایش نوری و تست پچ نوری است.

در آزمایش نوری، پوست فرد دوزهای بالایی از UVA و UVB دریافت می کند. در آزمایش تست پچ نوری، پزشکان دو مجموعه از آلرژن های نوری را اعمال می کنند. پزشکان یک آلرژن را تحت تابش قرار می دهند و از دیگری به عنوان کنترل استفاده می کنند. متخصص پوست همچنین می تواند بیوپسی پوست و سایر تحقیقات آزمایشگاهی را انجام دهد.

این ارزیابی نوع خاصی از فتودرماتوز را که بر یک فرد تأثیر می گذارد، مشخص می کند. همچنین هدف آن رد سایر بیماری ها مانند پورفیری، لوپوس اریتماتوز سیستمیک و پلاگر است. آزمایش خون از جمله شمارش کامل خون نیز می تواند به رد سایر شرایط کمک کند.

درمان

شکل اصلی درمان درماتیت حساس به نور معمولاً شامل روش‌های پیشگیری است، مانند استفاده از محافظ در برابر نور خورشید، اجتناب از تماس با هر گونه آلرژن شناخته‌ شده و قطع هرگونه داروی حساس به نور در صورت امکان. این موضوع ممکن است شامل ماندن در داخل، پوشاندن کامل پوست، استفاده از کرم های ضد آفتاب با طیف وسیع و مصرف داروهای محافظ نور باشد.

برای درمان هر گونه واکنش اگزما، پزشکان احتمالاً گزینه های مشابهی را با سایر اشکال اگزما، مانند نرم کننده ها و استروئیدهای موضعی پیشنهاد می کنند. در موارد درماتیت شدید، پزشکان ممکن است داروهای قوی تری مانند کورتیکواستروئیدهای خوراکی یا داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی را تجویز نماید.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

توصیه می‌شود افرادی که دچار بثورات پوستی هستند و بعد از قرار گرفتن در معرض آفتاب دچار ضعف، سردرد، تب همراه با لرز و علائم شبیه آنفولانزا می‌شوند به پزشک مراجعه کنند. بثورات پوستی ممکن است نشان دهنده حساسیت به نور یا نشانه ای از یک بیماری متفاوت باشد و ممکن است نیاز به توجه و معاینه فوری داشته باشد.

افرادی که دچار آفتاب سوختگی تاول دار و دردناک می شوند نیز باید به دنبال مراقبت های پزشکی باشند، زیرا این سوختگی ها معادل سوختگی درجه دو هستند و نیاز به درمان دارند.

عوارض

درماتیت حساس به نور ممکن است با سبک زندگی افراد تداخل داشته باشد و به این معنی است که زمان بیشتری را در داخل خانه صرف می کند تا قرار گرفتن در معرض نور خورشید را کاهش دهد. این موضوع می تواند منجر به انزوا و عدم توانایی در بیرون رفتن، به خصوص در تابستان و تعطیلات شود.

یک مطالعه سال 2020 نشان می دهد که افراد مبتلا به اختلالات حساس به نور مستعد کمبود ویتامین D هستند. یک مطالعه دیگر نشان می‌دهد که این وضعیت همچنین می‌تواند بر سبک زندگی آنها از جمله وضعیت شغلی تأثیر منفی بگذارد.

علاوه بر این، یک مطالعه در سال 2021 به یک ارتباط کلی بین داروهای فوتوتوکسیک، مانند NSAID ها، ضد میکروبی ها، داروهای ضد فشار خون و داروهای ضد نئوپلاستیک و افزایش احتمالی خطر سرطان پوست اشاره می کند.

کنترل و پیشگیری

مدیریت این بیماری شامل استفاده از محافظ در برابر آفتاب و اجتناب از قرار گرفتن در معرض نور خورشید و منابع نور مصنوعی است. اقداماتی که فرد می تواند انجام دهد عبارتند از:

• ماندن در داخل خانه
• اجتناب از قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید یا ماندن در مناطق سایه دار در خارج از منزل
• استفاده از کلاه های لبه پهن و پوشاندن کامل پوست با لباس های متراکم
• استفاده از کرم های ضد آفتاب با طیف وسیع با SPF 50 یا بالاتر

همچنین ببینید:

فواید استفاده از عینک آفتابی برای محافظت از چشم ها

خلاصه کلی

درماتیت حساس به نور یک بیماری پوستی است که در آن پوست فرد به طور غیرعادی به نور واکنش نشان می دهد و در نتیجه یک واکنش اگزمایی ایجاد می کند. این ممکن است پس از مصرف یا استفاده از عوامل حساس به نور خاص رخ دهد.

افراد می توانند با پیروی از اقدامات محافظتی در برابر آفتاب، مانند استفاده از کرم های ضد آفتاب با طیف وسیع، پوشیدن لباس های محافظ و اجتناب از قرار گرفتن در معرض نور خورشید در صورت امکان، از آن جلوگیری کنند. برخی داروها نیز ممکن است پوست افراد را به نور حساس کنند. در این موارد فرد باید تغییر دارو را با پزشک خود در میان بگذارد.

توجه : مطالب پزشک من از منابع خارجی ترجمه شده و تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی دارد . از این رو توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست .

منابع:

medicalnewstoday