کرونا و اثرات جانبی آن

از هر 7 نفر که به ویروس کووید-19 مبتلا شده اند، یک نفر دچار عوارض جانبی عصبی یا علائمی شده است که بر عملکرد مغز آنها تأثیر می گذارد. در حالی که ویروس به طور مستقیم به بافت مغز یا اعصاب حمله نمی کند، اما می تواند باعث ایجاد مشکلاتی مانند سکته مغزی و تشنج با میزان سطح متغییر شود.

این روند مانند سایر عوارض «مه مغزی» است که در ویروس‌های قبلی مانند SARS و H1N1 دیده می‌شود. ممکن است ماه ها زمان ببرد تا محققان دلایل این مسائل را کشف کنند. اما آنها گمان می کنند که این مشکل تا حد زیادی به استرس زندگی در یک بیماری همه گیر مرتبط با عوارض فیزیکی ویروس COVID-19 بر بدن مربوط می شود.

عوارض احتمالی مغز

 "مه مغزی" مرتبط با کووید-19 یک اصطلاح مبهم است که بسیاری از علائم ماندگار ویروس را که به عملکرد ذهنی مربوط می شود، توصیف می کند. این عوارض جانبی معمولاً هفته‌ها پس از بهبودی علائم اولیه کووید-۱۹ شبیه آنفولانزا رخ می‌دهند. تا 20 درصد از افرادی که کووید-19 داشته اند دچار از دست دادن حافظه کوتاه مدت، تمرکز ضعیف یا خستگی می شوند.

سایر افراد اثرات جدی تری مرتبط با مغز ناشی از COVID-19 گزارش کردند. برخی از کارشناسان بر این باورند که این نتیجه بیماری شدیدتر یا سختی طولانی مدت از اکسیژن کم است. این موارد می تواند شامل گزینه های زیر باشد:

• از دست دادن بویایی و چشایی
• سردرد
• عدم تمرکز
• تغییرات در رفتار
• تشنج
• از دست دادن هوشیاری
• سکته

همچنین ببینید:

درمان کرونای خفیف در خانه

سایر افرادی که مبتلا به کووید-19 بوده اند، با موارد دیگر مانند سندرم گیلن باره (GBS) که می تواند باعث نارسایی ریه یا فلج شود؛ دچار مشکل شده اند. تعداد دقیق افرادی که به این بیماری مبتلا می شوند مشخص نیست، اما به نظر می رسد نادر باشد.

کارشناسان همچنین می گویند که افزایش موارد GBS ممکن است اصلا ربطی به COVID-19 نداشته باشد. بلکه ممکن است شخصی زمانی که مبتلا به کووید-19 شده بود به آن مبتلا شده باشد، اما در واقع به ویروس مرتبط نبوده است. محققان هنوز در حال بررسی ارتباط بین GBS و COVID-19 هستند.

برخی از درمان‌های کووید-19 نیز ممکن است حجم ماده خاکستری را در لایه‌های بیرونی مغز کاهش دهد. یک مطالعه نشان داد افرادی که برای این ویروس تحت اکسیژن درمانی قرار گرفتند، در مقایسه با افراد مبتلا به کووید-19 که نیازی به درمان با اکسیژن نداشتند، حجم ماده خاکستری کمتری در لوب پیشانی مغزشان داشتند. کارشناسان ماده خاکستری کمتر در این ناحیه از مغز را با ناتوانی شدیدتر تا 6 ماه پس از بهبودی COVID-19 مرتبط می دانند.

به طور مشابه، کسانی که تب با کووید-19 داشتند، حجم ماده خاکستری کمتری در سایر قسمت‌های مغزشان (لوب گیجگاهی آنها) نسبت به کسانی که تب با ویروس نداشتند، داشتند.

COVID-19 چگونه بر مغز شما تأثیر می گذارد؟

کارشناسان دقیقاً نمی دانند که چرا مغز ما تحت تأثیر COVID-19 قرار می گیرد، اما آنها نظریه های زیادی دارند:

عفونت شدید : یکی از دلایلی که COVID-19 ممکن است بر عملکرد مغز شما تأثیر بگذارد این است که ویروس می تواند به سیستم عصبی مرکزی (مغز و نخاع) وارد شود و باعث عفونت ناگهانی شود. محققان مواد ژنتیکی ویروس را در مایع نخاعی برخی موارد در چین و ژاپن پیدا کرده اند. به طور مشابه، موردی در فلوریدا ذرات ویروسی را در سلول های مغز نشان داد.

این موضوع ممکن است از ورود ویروس به جریان خون یا انتهای عصبی فرد اتفاق بیفتد. پزشکان بر این باورند که این می‌تواند به دلیل از دست دادن حس بویایی برخی افراد با کووید-19 مرتبط باشد. آنها تصور می کنند که اگر ویروس از طریق پیاز بویایی وارد شود که ناحیه ای از مغز در نزدیکی سینوس های بینی است، این اتفاق می افتد.

یک مطالعه که شامل افرادی بود که بر اثر COVID-19 جان باختند، متخصصان دریافتند که آسیب و سرایت از رگ‌های خونی به پیاز بویایی وجود دارد. اما محققان هیچ مدرکی مبنی بر ورود ویروس به مغز پیدا نکردند.

دلیل دیگر ممکن است این باشد که سیستم ایمنی بدن شما در هنگام مبارزه با COVID-19 تحت فشار قرار می گیرد. این می تواند یک پاسخ التهابی ایجاد کند که می تواند به بافت ها و اندام های شما آسیب برساند. این پاسخ به تنهایی می تواند در نهایت به بدن شما آسیب بیشتری نسبت به خود ویروس وارد کند.

تغییرات در بدن شما : تئوری دیگر این است که تغییرات فیزیکی در بدن شما ناشی از کووید-19  مانند تب های بالا، سطوح پایین اکسیژن یا نارسایی اندام ها منجر به یا افزایش خطر ابتلا به عوارض مغزی می شود. این موضوع می تواند منجر به کما در موارد شدید COVID-19 شود.

همچنین ببینید:

کرونا باعث ایجاد دیابت میشه؟

لخته شدن خون : آخرین پیشنهاد برای اینکه چرا ویروس ممکن است بر مغز شما تأثیر بگذارد به این واقعیت مربوط می شود که افراد مبتلا به کووید-19 در معرض خطر بیشتری برای سکته هستند. احتمال لخته شدن خون با این ویروس بیشتر است. این لخته‌ها می‌توانند در سیاهرگ‌های عمیق داخل بدن یا داخل ریه‌ها ایجاد شوند. اما اگر آنها شریان هایی را که به مغز شما منتهی می شوند مسدود یا تنگ کنند، ممکن است دچار سکته مغزی شوید.

اگر پس از ابتلا به کووید-19 متوجه تغییرات عصبی شدید، بهتر است فوراً به پزشک مراجعه نمایید. آنها می توانند به شما در درمان علائم کمک کنند و در اسرع وقت احساس بهتری داشته باشید.

پزشکان همچنان در حال بررسی روابط بین COVID-19 و مغز هستند.  علاوه بر مراقبت، مهم است هر مشکلی را که بعد از ابتلا به ویروس دارید گزارش کنید.

توجه : مطالب پزشک من از منابع خارجی ترجمه شده و تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی دارد . از این رو توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست .

منابع:

webmd