درد دست، علت، انواع و درمان آن

استفاده بیش از حد از دست ها، آسیب و برخی بیماری ها می تواند باعث درد در تمام قسمت های دست از جمله کف دست، انگشتان دست و مچ دست شود.

دست ها و مچ از ساختارهای مختلفی مانند استخوان ها، ماهیچه ها و مفاصل تشکیل شده است. این ساختارها با هم عمل می کنند تا فرد را قادر به انجام وظایف مختلف کند. درد دست می تواند بر توانایی فرد در انجام این وظایف تأثیر بگذارد و شرایط را برای فرد سخت کند.

علل درد کف دست

دلایل متعددی برای درد در کف دست وجود دارد.

آسیب

آسیب به کف دست می تواند باعث درد، تورم، کبودی و سایر علائم شود.

برخی علل آسیب کف دست می تواند شامل موارد زیر باشد:

• زمین خوردن
• آسیب های مکرر ناشی از ورزش یا فعالیت های دیگر

آسیب های بافت نرم

کف دست فرد حاوی بافت های نرم مختلفی مانند ماهیچه ها، رباط ها و تاندون ها است.

علائم آسیب بافت نرم عبارتند از:

• درد
• ورم
• التهاب
• کبودی

همچنین ببینید:

7 مزیت روغن گل گاوزبان برای آرتروز، التهاب و موارد دیگر

گاهی اوقات، فرد می تواند در ابتدا آسیب های بافت نرم را با استفاده از روش(RICE)  درمان کند. RICE شامل موارد زیر است:

استراحت (Rest): به ناحیه آسیب دیده استراحت دهید و از فعالیتی که باعث آسیب شده است خودداری کنید.

کمپرس یخ (Ice): یخ را به مدت 20 دقیقه، چند بار در روز روی محل قرار دهید. هرگز نباید یخ را مستقیماً روی پوست قرار داد.

محکم بستن (Compression): برای جلوگیری از تورم و التهاب از بانداژ استفاده کنید.

بالا نگه داشتن نواحی آسیب دیده (Elevation): هنگام استراحت، نواحی آسیب دیده را بالاتر از قلب قرار دهید تا به کاهش تورم کمک شود.

شکستگی

کف دست انسان دارای پنج استخوان بلند به نام متاکارپال است. این استخوان ها؛ استخوان های انگشت و شست را به استخوان مچ متصل می کنند. ضربه به کف دست می تواند منجر به شکستگی یک یا چند متاکارپ شود.

شایع ترین استخوان شکسته در دست، متاکارپال است که انگشت کوچک را نگه می دارد. به طور کلی، شکستگی دست بدون جراحی به خوبی بهبود می یابد. پزشکان می توانند استخوان های شکسته را با استفاده از آتل یا گچ درمان کنند. شکستگی های جدی تر ممکن است نیاز به جراحی داشته باشند.

علائم شکستگی دست عبارتند از:

• ورم
• کبودی
• درد
• ناتوانی در حرکت دادن انگشت
• تغییر شکل

در صورت آسیب به دست، ممکن است در موارد زیر دچار درد شوید:

• بلند کردن اشیا
• نگه داشتن اشیا
• مشت کردن
• انجام برخی ورزش ها مانند بسکتبال یا گلف

استعمال مفرط

استفاده بیش از حد، به عنوان آسیب فشار مکرر (RSI) شناخته می شود، زمانی رخ می دهد که حرکات تکراری باعث درد در دست شود. درد و تنش ناشی از عضلات بازوها و شانه‌ها نیز می‌تواند به سمت دست‌ها سرایت کند.

انجام فعالیت های تکراری با شدت بالا برای مدت طولانی یا نگه داشتن دست ها در موقعیت های نامناسب برای مدت طولانی می تواند باعث  RSI  شود. RSI در چندین نواحی مختلف در دست، از جمله کف دست، رخ دهد، اگرچه در انگشتان یا مچ دست بیشتر رایج است.

 RSIباعث موارد زیر می شود:

• درد
• گزگز کردن
• بی حسی
• ضعف
• گرفتگی

درمان RSI در کف دست شامل موارد زیر است:

• شناسایی علت و اصلاح آن برای کاهش حرکات تکراری
• در صورت لزوم فعالیتی که سبب آسیب است را به طور کامل متوقف کنید
• مصرف داروهای تسکین دهنده مانند استامینوفن
• مصرف داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)، مانند ایبوپروفن
• استفاده از کمپرس سرد یا گرم
• پزشک همچنین ممکن است فیزیوتراپی را برای درمان RSI توصیه کند.

حرکات تکراری با موارد زیر باعث درد در کف دست فرد مبتلا به RSI می شود:

• گرفتن اشیاء
• فشار دادن با کف دست
• انجام دادن ورزش خاص

بازی گلف می تواند باعث ایجاد سندرم چکش هیپوتنار در فرد شود. فرد باید قبل از مصرف هر گونه داروی ضد درد توسط پزشک معاینه شود.

سایر علل درد کف دست

سایر علل درد در کف دست ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• سندرم تونل کارپال، وضعیتی که باعث درد و بی حسی می شود
• سایر اشکال آسیب عصبی
• عفونت
• التهاب

علل درد انگشت

انگشت ماشه ای

انگشت ماشه ای که به آن تنوسینوویت استنوزی یا تنگ کننده نیز می گویند، زمانی رخ می دهد که حلقه بافت همبند در پایه شست یا انگشت متورم شود. تورم بافت همبند می تواند حرکت تاندون عبوری از آن را دشوار سازد. التهاب تاندون باعث ایجاد گره می شود. در نهایت این ندول‌ها باعث ایجاد احساس ضربه خوردن در زمانی که فرد انگشت خود را خم می‌کند؛ می گردد. در موارد شدید، انگشت ماشه ای می تواند باعث شود که فرد نتواند انگشت خود را صاف نگه دارد.

گزینه های درمانی برای انگشت ماشه ای ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• استراحت دادن به انگشت
• بی حرکت دادن آن با آتل
• تمرینات کششی ملایم
•  تزریق استروئید
• عمل جراحی

انگشت ماشه ای زمانی که فرد سعی می کند انگشت خود را صاف یا خم کند باعث درد می شود. ندول های حساس در پایه انگشت نیز ممکن است در لمس دردناک باشند.

همچنین ببینید:

آرتروز دست چیست؟ (علائم و روش های درمان آن)

اسکلرودرمی

اسکلرودرمی یک بیماری خود ایمنی است که باعث می شود فرد مقدار غیر طبیعی کلاژن تولید کند. کلاژن پروتئینی است که به ایجاد ساختار و استحکام پوست و بافت های همبند کمک می کند. با این حال، کلاژن بیش از حد می تواند منجر به سفت و ضخیم شدن پوست و بافت های همبند شود.

اسکلرودرمی باعث ضخیم شدن و سفت شدن پوست انگشتان می شود که حرکت آنها را در نهایت دشوار می سازد.

علائم اولیه اسکلرودرمی عبارتند از:

• انگشتان متورم
• بی حسی و احساس گزگز در انگشتان دست یا پا
• درد مفاصل
• کاهش وزن
• حساس بودن دست ها و پاها به سرما

اسکلرودرمی همچنین می تواند باعث ایجاد زخم در انگشتان دست و پا شود

اسکلرودرمی یک بیماری مزمن بدون درمان است. با این حال، استروئیدها، داروهای فشار خون و سرکوب‌کننده‌های ایمنی می‌توانند به تسکین علائم و جلوگیری از پیشرفت بیماری کمک کنند.

اسکلرودرمی می تواند هر فرد را به روش های مختلف تحت تاثیر قرار دهد. برخی از افراد مبتلا به اسکلرودرمی ممکن است علائم خفیفی داشته باشند، در حالی که برخی دیگر عوارض جانبی شدیدی را تجربه خواهند کرد.

پدیده رینود

پدیده رینود زمانی رخ می دهد که رگ های خونی انگشتان دست یا پا به طور موقت باریک شوند. این باریک شدن رگ‌های خونی می‌تواند منجر به تبدیل شدن انگشتان دست و پا به موارد زیر شود:

• سرد بودن
• بی حس بودن
• آبی یا سفید شدن

پدیده رینود اغلب به دلیل دماهای سرد یا استرس رخ می دهد. تشدید آن می تواند چند دقیقه یا چند ساعت طول بکشد و سطح درد متفاوت است.

پزشکان در حال حاضر مطمئن نیستند که دقیقاً چه چیزی باعث پدیده رینود می شود. با این حال، می تواند نشانه ای از بیماری های دیگر مانند اسکلرودرمی باشد.

هیچ درمان خاصی برای پدیده رینود وجود ندارد. افرادی که به این عارضه مبتلا هستند می توانند با گرم نگه داشتن از علائم جلوگیری کنند. برخی از افراد ممکن است متوجه شوند که برخی داروها یا جراحی ها به رفع علائم کمک می کنند. پدیده رینود باعث می شود که فرد در شرایط سرد یا استرس زا احساس درد کند.

آرتروز

آرتریت یک اصطلاح کلی برای آسیب به غضروف است. بیش از 100 اختلال مختلف می تواند باعث آسیب به غضروف و درد، تورم و سفتی مفاصل شود.

شایع ترین نوع آرتریت، آرتروز است. استئوآرتریت زمانی اتفاق می افتد؛ که غضروفی که از مفصل محافظت می کند به مرور زمان از بین برود. این موضوع باعث ساییدگی استخوان های مفصل روی یکدیگر شده و منجر به درد و سفتی می گردد.

یکی دیگر از انواع آرتریت، آرتریت روماتوئید (RA) است. این وضعیت خودایمنی زمانی رخ می دهد که سیستم ایمنی فرد به اشتباه به بافت های مفاصل حمله کند. آرتریت روماتوئید می تواند باعث التهاب و درد شود. با گذشت زمان، این التهاب منجر به آسیب دائمی مفصل می گردد.

 RAمعمولاً مفاصل انگشتان دست و مچ دست را تحت تأثیر قرار می دهد.

علائم رایج آرتریت عبارتند از:

• ورم
• درد
• کاهش دامنه حرکتی

درمان به نوع آرتریت بستگی دارد، اما می تواند شامل موارد زیر باشد:

• فیزیوتراپی
• کاهش وزن
• طب سوزنی
• تزریق کورتیکواستروئید
• عمل جراحی

اشکال مختلف آرتریت ممکن است در مواقع دیگر باعث درد شوند. 

آرتریت ممکن است در شرایط زیر باعث درد شود:

• خم کردن یا صاف کردن انگشتان
• تلاش برای گرفتن اشیا
• انجام حرکات تکراری، مانند تایپ کردن
• قرار گرفتن در هوای سرد

سندرم تونل کارپال

سندرم تونل کارپال زمانی اتفاق می‌افتد که عصب میانی که از مچ دست می‌گذرد، فشرده شود.

علائم سندرم تونل کارپال عبارتند از:

• بی حسی، سوزن سوزن شدن، سوزش یا درد به ویژه در انگشتان شست، اشاره، وسط و انگشت حلقه
• احساس شوک مانند در انگشت شست، اشاره، وسط و انگشت حلقه
• درد یا سوزن سوزن شدن که از ساعد تا شانه حرکت می کند
• ضعف در دست

اکثر موارد سندرم تونل کارپال به تدریج و بدون آسیب خاصی شروع می شوند. همانطور که پیشرفت می کند، علائم ممکن است بیشتر و طولانی تر ظاهر شوند.

از آنجایی که سندرم تونل کارپال می تواند در طول زمان بدتر شود، تشخیص زودهنگام مهم است.

گزینه های درمانی برای سندرم تونل کارپال می تواند شامل موارد زیر باشد:

• آتل یا بریس
•  NSAIDها
• اصلاح فعالیت هایی که شرایط را تشدید می کند
• فیزیوتراپی
• تزریق استروئید
• عمل جراحی

فرد ممکن است به دلیل سندرم تونل کارپال در حین انجام کارهایی که مچ را خم می کند، درد داشته باشد، مانند:

• در طول خواب
• استفاده از گوشی
• رانندگی

سایر علل درد انگشت

سایر علل درد در انگشتان ممکن است شامل موارد زیر باشد:

تاندونیت اکستانسور که به نام انگشت چکشی نیز شناخته می شود، زمانی اتفاق می افتد که یک ضربه ناگهانی باعث افتادگی نوک انگشت شود.

کیست گانگلیون، توده ای است که روی انگشت یا مچ دست ایجاد می شود

 RSI

علل درد مچ دست

دلایل متعددی برای درد در مچ دست وجود دارد. برخی ممکن است در هر جایی از بدن ایجاد شوند و برخی مختص دست و مچ هستند.

کیست گانگلیون

کیست های گانگلیونی توده های پر از مایع هستند که می توانند در نزدیکی مفاصل و تاندون های دست و مچ ایجاد شوند. این کیست ها می توانند از نظر اندازه متفاوت باشند اما اغلب بی ضرر هستند و بدون درمان برطرف می شوند. کیست های گانگلیونی اغلب در پشت مچ دست ایجاد می شوند.

اگرچه کیست های گانگلیون معمولاً نیازی به درمان ندارند، اما می توانند دردناک یا فعالیت را محدود کنند. پزشک می تواند کیست گانگلیون را با موارد زیر درمان کند:

• استفاده از اسپلینت و داروهای ضد التهاب
• برداشتن مایع از کیست
• عمل جراحی

پزشکان نمی دانند چه چیزی باعث ایجاد کیست گانگلیون می شود؛ با این حال، ممکن است در کنار شرایطی مانند موارد زیر شکل گیرد:

• آرتروز
• تحریک مفصل یا تاندون
• صدمه
• تغییرات در حرکت

کیست گانگلیون اگر به عصب مچ دست فرد فشار وارد کند ممکن است باعث درد شود.

سایر علل درد مچ دست:

• شکستگی ها
• صدمه
• آرتروز
•  RSI

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

فرد در هنگام داشتن درد شدید، مداوم یا تکرار شونده در دست یا مچ دست یا دردی با موارد زیر به پزشک مراجعه نماید:

• با درمان خانگی بهتر نمی شود
• به طور پیوسته بدتر می شود
• به درمانی که پزشک توصیه می کند پاسخ نمی دهد
• ممکن است به دلیل آسیب های دیگر باشد
• همراه با علائم دیگر مانند درد بازو، تب یا خستگی رخ می دهد

فرد باید با شرایط زیر فورا به دنبال مراقبت های پزشکی باشد:

• درد شدید، ناگهانی و غیر قابل تحمل
• مچ دست یا بازو مشکوک به شکستگی
• آسیب قابل مشاهده به دست که باعث درد بسیار شدید می شود

درمان های خانگی

نوع درمانی که فرد برای تسکین درد استفاده می کند به علت آسیب بستگی دارد.

آسیب و استفاده بیش از حد:

با استفاده از روش RICE می توان آسیب های جزئی کف دست، انگشتان یا مچ دست را درمان کرد.

هر گونه بریدگی جزئی را کاملاً بشویید و ضدعفونی نمایید و آنها را با چسب زخم یا پانسمان بپوشانید.

نگه داشتن انگشت آسیب دیده به انگشت کنار آن می تواند به ثابت نگه داشتن انگشت کمک کند. این موضوع می تواند به التیام انگشت کمک کرده و از درد ناشی از حرکت جلوگیری نماید.

داروهای ضد التهابی می توانند درد انگشتان دست، کف دست و مچ را کاهش دهند.

آرتروز

درمان‌های خاصی وجود دارد که فرد می‌تواند در خانه برای تسکین درد آرتریت در مچ دست، انگشتان دست و شست استفاده کند، از جمله:

• استفاده از ژل های موضعی NSAID
• استفاده از کمپرس گرم یا سرد در نواحی آسیب دیده
• داروهای NSAID
• ورزش کردن

سندرم تونل کارپال

درمان های خانگی سندرم تونل کارپال عبارتند از:

• انجام تمرینات دست و مچ به صورت روزانه
• افزایش فعالیت بدنی و ورزش
• کاهش وزن
• ترک سیگار و عدم استفاده از دخانیات
• اصلاح فعالیت هایی که باعث ایجاد یا تشدید علائم می شوند
• کاهش استفاده از کامپیوتر

اسکلرودرمی

درمان‌های خانگی زیر ممکن است در تسکین درد دست اسکلرودرمی کمک کند:

• گرم نگه داشتن نواحی آسیب دیده
• ترک سیگار
• ورزش دادن دست ها

خلاصه کلی

دلایل زیادی برای درد دست وجود دارد. آنها از صدمات و استفاده بیش از حد تا شرایط تخریبی مانند آرتریت متغیر هستند.

درمان‌های خانگی برای درد دست عبارتند از کشش ملایم، روش RICE درمانی و مصرف داروهای بدون نسخه.

فرد باید برای درد شدید، مداوم یا تکرار شونده در دست یا مچ دست به پزشک مراجعه کند.

توجه : مطالب پزشک من از منابع خارجی ترجمه شده و تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی دارد . از این رو توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست .

منابع:

medicalnewstoday