همه چیز درباره سرطان روده بزرگ

سرطان روده بزرگ زمانی تشکیل می شود که تومورهایی در روده بزرگ ایجاد شوند. این سومین نوع سرطان شایع در ایالات متحده است.

کولون یا روده بزرگ جایی است که بدن آب و نمک را از مواد زائد جامد خارج می کند؛ سپس مواد زائد از طریق راست روده حرکت کرده و از طریق مقعد از بدن خارج می گردد.

به جز سرطان پوست؛ سرطان کولون سومین سرطان شایع در ایالات متحده است. غربالگری منظم بعد از 50 سالگی توصیه می شود.

علائم و نشانه های سرطان روده بزرگ

علائم و نشانه ها ممکن است شامل یک یا چند موارد از گزینه های زیر باشد:

• اسهال یا یبوست
• تغییرات در قوام مدفوع
• وجود خون در مدفوع؛ که ممکن است مدفوع را قهوه ای تیره یا سیاه نشان دهد
• خونریزی قرمز روشن از رکتوم
• درد شکم، گرفتگی، نفخ یا گاز
• اصرار مداوم برای عمل دفع علیرغم دفع مدفوع
• ضعف و خستگی
• کاهش وزن غیر قابل توضیح
• سندرم روده تحریک پذیر
• نارسایی کمبود آهن

کاهش وزن و درد شکم معمولا در مراحل بعدی بیماری رخ می دهد.

اگر سرطان به نواحی جدیدی در بدن مانند کبد گسترش یابد، می تواند علائم دیگری مانند یرقان ایجاد کند.

علائم اولیه

سرطان روده بزرگ اغلب در مراحل اولیه هیچ علامتی ایجاد نمی کند، اما علائم ممکن است با پیشرفت بیماری بیشتر قابل توجه باشند. اگر افراد در مراحل اولیه دارای علائم باشند، ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• خون در مدفوع
• تغییر در دفعات یا نوع حرکات روده، مانند اسهال، یبوست
• احساس تخلیه نشدن روده ها بعد از عمل دفع
• درد شکم، گرفتگی یا نفخ
• تهوع و استفراغ
• کم خونی، به دلیل خونریزی روده
• از دست دادن اشتها
• خستگی و ضعف
• کاهش وزن غیر قابل توضیح

همچنین ببینید:

پولیپ روده و تاثیر آن بر افزایش خطر سرطان

علائم در مردان

علائم سرطان روده بزرگ معمولاً در مردان و زنان یکسان ظاهر می شود. مردان ممکن است متوجه علائم ذکر شده در بالا شوند.

علائم در زنان

زنان ممکن است همان علائم ذکر شده در بالا را تجربه کنند. علاوه بر این، اگر افرادی که قاعدگی دارند کم خونی ناشی از سرطان روده بزرگ داشته باشند، ممکن است چرخه های قاعدگی نامنظم داشته باشند.

مراحل

در سرطان روده بزرگ، مراحل به شرح زیر پیشرفت می کند:

مرحله 0: در اینجا سرطان در مرحله اولیه است. این مرحله به عنوان کارسینوم معرفی می گردد. در این حالت سرطان در روده بزرگ در حال رشد است.

مرحله 1: سرطان به لایه بعدی بافت رشد کرده است.

مرحله 2: سرطان به لایه های بیرونی روده بزرگ رسیده است اما به خارج از روده بزرگ گسترش نیافته است.

مرحله 3: سرطان از طریق لایه های بیرونی روده بزرگ رشد کرده و به یک تا سه غدد لنفاوی رسیده است. به نواحی دور سرایت نکرده است.

مرحله 4: سرطان به بافت های دیگر فراتر از دیواره روده بزرگ رسیده است. با پیشرفت مرحله 4، سرطان روده بزرگ به تمام نقاط بدن گسترش می یابد.

علل

معمولاً سلول ها روند منظم رشد و تقسیم را دنبال می کنند. سرطان زمانی می تواند ایجاد شود که سلول ها به طور غیرقابل کنترلی رشد کرده و تقسیم شوند و در نقطه طبیعی چرخه زندگی خود از بین نروند.

محققان در مورد علت دقیق سرطان روده بزرگ مطمئن نیستند، اما برخی عوامل ممکن است این خطر را افزایش دهند.

سرطان در نتیجه تغییرات DNA در سلول ها اتفاق می افتد. ژن های خاصی به نام انکوژن به سلول ها کمک می کنند تا زنده بمانند، رشد کنند و تقسیم شوند.

تغییرات در DNA می تواند بر روی انکوژن ها و ژن های سرکوب کننده تومور تأثیر بگذارد و در نتیجه تغییرات ژنی متعددی ایجاد شود که ممکن است منجر به سرطان روده بزرگ شود.

پولیپ ها توده هایی هستند که در داخل روده بزرگ ایجاد می شوند.  پولیپ ها غیر سرطانی هستند، اما سرطان می تواند با برخی از انواع پولیپ شروع شود.

اگر فردی دارای نوعی پولیپ غیرسرطانی به نام پولیپ آدنوماتوز باشد، خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش می دهد. این پولیپ ها در دیواره های داخلی روده بزرگ ایجاد می شوند.

سلول های سرطانی ممکن است از تومورهای بدخیم به سایر قسمت های بدن از طریق خون و سیستم لنفاوی پخش شوند.

این سلول‌های سرطانی می‌توانند رشد کنند و به بافت‌های سالم در اطراف و سراسر بدن در فرآیندی به نام متاستاز حمله کنند.

عوامل خطر

علل دقیق سرطان روده بزرگ ناشناخته است، اما چندین عامل خطر وجود دارد.

پولیپ

سرطان روده بزرگ می تواند از پولیپ های پیش سرطانی که در روده بزرگ رشد می کنند، ایجاد شود. اگر جراح آنها را در مراحل اولیه درمان خارج نکند، برخی از این پولیپ ها ممکن است به سرطان بدخیم روده بزرگ تبدیل شوند. انواع پولیپ عبارتند از:

 آدنوم

آدنوم ها ممکن است شبیه پوشش یک روده بزرگ سالم باشند اما در زیر میکروسکوپ متفاوت به نظر می رسند. آنها می توانند سرطانی شوند.

پولیپ هایپرپلاستیک

سرطان روده بزرگ به ندرت از پولیپ هایپرپلاستیک ایجاد می شود، زیرا آنها معمولاً خوش خیم هستند.

ژن ها

رشد کنترل نشده سلول می تواند به دنبال آسیب ژنتیکی یا تغییرات DNA رخ دهد.

جهش‌های ژنتیکی در طول زندگی فرد اتفاق می‌افتد، جهشی نیست که از یکی از اعضای خانواده به ارث برده شده باشد.

حدود 5 تا 10 درصد از سرطان های روده بزرگ ناشی از شرایط ارثی خاصی است که خطر ابتلا به پولیپ، سرطان روده بزرگ و به طور کلی سرطان های دیگر را در برخی از اعضای خانواده افزایش می دهد.

چندین بیماری ارثی نیز خطر سرطان روده بزرگ را افزایش می دهند، از جمله:

• پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی ضعیف شده
• پولیپ آدنوماتوز خانوادگی (FAP)
• سندرم گاردنر که نوع دیگری از FAP است
• سندرم لینچ یا سرطان کولون غیر پولیپوز ارثی
• سندرم پولیپوز جوانان
• سندرم مویر- توره، که نوعی از سندرم لینچ است
• پولیپوز مرتبط با MUTYH
• سندرم پوتز-جگرز

صفات، عادات و رژیم غذایی

سن یک عامل خطر مهم برای سرطان روده بزرگ است. حدود 90 درصد از افرادی که سرطان کولون تشخیص داده می شود، بالای 50 سال سن دارند. با این حال در افراد زیر 50 سال بیشتر شایع است.

سرطان روده بزرگ به احتمال زیاد بر افراد دارای سبک زندگی غیرفعال، افراد چاق و افرادی که از دخانیات استفاده می کنند تأثیر می گذارد.

از آنجایی که روده بزرگ بخشی از سیستم گوارشی است، رژیم غذایی و تغذیه نقش اساسی در رشد آن دارند.

افرادی که مقادیر بیش از حد از موارد زیر را مصرف می‌کنند، در معرض خطر بیشتری هستند:

چربی های اشباع شده

گوشت قرمز

الکل

گوشت فرآوری شده

شرایط زمینه ای

برخی از شرایط و درمان ها با افزایش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ ارتباط دارند. این شامل:

سابقه پزشکی پولیپ

بیماری های التهابی روده، مانند کولیت اولسراتیو یا بیماری کرون

سایر سرطان ها مانند سینه، تخمدان یا آندومتر

چاقی یا اضافه وزن

همچنین ببینید:

7 دلیل که احتمالاً روده‌ای ناسالم دارید (و 5 راه برای بهبود سلامت روده)

سایر عوامل خطر

سایر عوامل خطر سرطان روده بزرگ عبارتند از:

• داشتن والدین، خواهر و برادر یا فرزندی با سابقه سرطان کولون یا رکتوم
• سابقه شخصی سرطان کولون، رکتوم یا تخمدان
• سابقه شخصی پولیپ به اندازه ۱ سانتی متر یا بیشتر یا سلول های غیر طبیعی
• شرایط ژنتیکی ارثی، مانند سندرم لینچ
• ابتلا به کولیت اولسراتیو مزمن یا بیماری کرون به مدت 8 سال یا بیشتر
• مصرف منظم الکل سه بار یا بیشتر در روز
• سیگار کشیدن
• سن بالاتر
• عدم فعالیت بدنی
• رژیم های غذایی کم فیبر، پرچرب و فاقد میوه و سبزیجات

گزینه های درمان

درمان به نوع و مرحله سرطان روده بزرگ بستگی دارد. پزشک همچنین سن، سلامت کلی و برخی ویژگی های دیگر را هنگام تصمیم گیری در مورد بهترین گزینه درمانی در نظر می گیرد.

هیچ درمان واحدی برای سرطان روده بزرگ وجود ندارد و گزینه ها ممکن است شامل جراحی، شیمی درمانی و پرتودرمانی باشد.

هدف از درمان حذف سرطان، جلوگیری از گسترش آن و کاهش علائم ناراحت کننده خواهد بود.

عمل جراحی

درمان اصلی سرطان کولون در مراحل اولیه معمولاً جراحی است. اگر سرطان فقط در یک پولیپ وجود داشته باشد، ممکن است افراد برای برداشتن پولیپ سرطانی فقط به پولیپکتومی نیاز داشته باشند.

جراحی برای برداشتن بخشی یا تمام کولکتومی است. در طی این روش، جراح بخشی از روده بزرگ را که حاوی سرطان است و همچنین قسمتی از ناحیه اطراف آن را برمی دارد.

جراح ممکن است غدد لنفاوی مجاور را بردارد تا خطر گسترش را کاهش دهد. سپس جراح بخش سالم کولون را مجدداً وصل می‌کند یا بسته به وسعت کولکتومی، استوما ایجاد می‌کند.

استوما یک سوراخ جراحی در دیواره شکم است. ضایعات از طریق این سوراخ وارد کیسه ای می شوند که نیاز به قسمت پایین روده بزرگ را برطرف می کند. این کولوستومی است.

انواع دیگر جراحی عبارتند از:

آندوسکوپی: ممکن است جراح بتواند برخی از سرطان های کوچک و موضعی را با استفاده از این روش حذف کند. آنها یک لوله نازک و انعطاف پذیر با نور و دوربین متصل می کنند. همچنین یک روش برای برداشتن بافت سرطانی خواهد داشت.

جراحی لاپاراسکوپی: جراح چندین برش کوچک در شکم ایجاد می کند.  این ممکن است گزینه ای برای برداشتن پولیپ های بزرگتر باشد.

جراحی تسکینی: هدف از این نوع جراحی تسکین علائم در موارد سرطان های غیر قابل درمان یا پیشرفته است. جراح تلاش خواهد کرد تا هرگونه انسداد روده بزرگ را برطرف سازد و درد، خونریزی و سایر علائم را مدیریت کند.

شیمی درمانی

در طول شیمی درمانی، پزشک داروهایی را تجویز می کند که در فرآیند تقسیم سلولی اختلال ایجاد می کنند. آنها این کار را با ایجاد اختلال در پروتئین ها یا DNA برای آسیب رساندن و کشتن سلول های سرطانی انجام می دهند.

این درمان ها هر سلولی که به سرعت تقسیم می شود، از جمله سلول های سالم را هدف قرار می دهد. معمولاً می توانند پس از هر گونه آسیب ناشی از شیمی درمانی بهبود یابند، اما سلول های سرطانی نمی توانند.  داروها در کل بدن حرکت می‌کنند و درمان به صورت چرخه‌ای انجام می‌شود، بنابراین بدن بین دوزها زمان دارد تا بهبود یابد.

متخصص انکولوژیست ممکن است شیمی درمانی را برای درمان سرطان روده بزرگ توصیه کند:

1. قبل از جراحی برای کوچک کردن تومور به منظور آسان‌تر کردن برداشتن آن
2. پس از جراحی برای از بین بردن سلول های سرطانی باقی مانده
3. اگر سرطان به اندام های دیگر سرایت کرده باشد

عوارض جانبی شیمی درمانی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• ریزش مو
• حالت تهوع
• خستگی
• استفراغ

درمان های ترکیبی اغلب از چندین نوع شیمی درمانی استفاده می کنند یا شیمی درمانی را با سایر درمان ها ترکیب می کنند.

پرتو درمانی

پرتودرمانی با متمرکز کردن پرتوهای گامای پرانرژی روی آنها، سلول های سرطانی را از بین می برد. متخصص ممکن است از پرتودرمانی خارجی استفاده کند که این پرتوها را از دستگاه خارج از بدن دفع می کند.

برخی فلزات مانند رادیوم پرتوهای گاما ساطع می کنند. تابش همچنین ممکن است از پرتوهای ایکس با انرژی بالا باشد. پزشک ممکن است پرتودرمانی را به عنوان یک درمان مستقل برای کوچک کردن تومور یا از بین بردن سلول های سرطانی تجویز کند. همچنین می تواند در کنار سایر درمان های سرطان موثر باشد.

برای سرطان روده بزرگ، تیم‌های مراقبت از سرطان تا مراحل بعدی پرتو درمانی انجام نمی‌دهند. اگر سرطان رکتوم در مراحل اولیه به دیواره رکتوم نفوذ کرده یا به غدد لنفاوی مجاور رفته باشد، ممکن است از آنها استفاده کنند.

عوارض جانبی پرتودرمانی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• تغییرات خفیف پوستی که شبیه آفتاب سوختگی یا برنزه شدن است
• حالت تهوع
• استفراغ
• اسهال
• خستگی
• از دست دادن اشتها
• کاهش وزن

اکثر عوارض جانبی چند هفته پس از اتمام درمان برطرف شده یا از بین می روند.

تشخیص

پزشک یک معاینه فیزیکی کامل انجام می دهد و سوابق پزشکی شخصی و خانوادگی را بررسی می کند.

آنها همچنین ممکن است از تکنیک های تشخیصی زیر برای شناسایی و مرحله بندی سرطان استفاده کنند:

کولونوسکوپی

در طول کولونوسکوپی، پزشک یک لوله بلند و منعطف با یک دوربین در یک سر آن را وارد راست روده می‌کند تا داخل روده بزرگ را بررسی نماید.

ممکن است فرد مجبور باشد قبل از عمل از یک رژیم غذایی خاص پیروی کند. روده بزرگ همچنین نیاز به پاکسازی با ملین های قوی در فرآیندی به نام آماده سازی روده دارد.

اگر پزشک پولیپ را در روده بزرگ پیدا کند، جراح آنها را برمی دارد و برای بیوپسی می فرستد. در بیوپسی، آسیب شناس پولیپ ها را زیر میکروسکوپ بررسی می کند تا سلول های سرطانی یا پیش سرطانی را جستجو کند.

یک روش مشابه، به نام سیگموئیدوسکوپی انعطاف پذیر، به پزشک اجازه می دهد تا بخش کوچکتری از ناحیه کولون را بررسی کند. اگر سیگموئیدوسکوپی پولیپ ها را نشان ندهد یا فقط در یک ناحیه کوچک باشند، ممکن است کولونوسکوپی کامل لازم نباشد.

تنقیه باریوم با وضوح دوگانه

در این روش اشعه ایکس از مایعی به نام باریم برای ارائه تصاویر واضح تر از روده بزرگ نسبت به اشعه ایکس استاندارد استفاده می شود. ممکن است لازم باشد فرد قبل از انجام اشعه ایکس باریوم از خوردن یا نوشیدن خودداری کند.

پزشک یک محلول مایع حاوی عنصر باریوم را از طریق رکتوم به روده بزرگ تزریق می کند.

سپس رادیولوژیست عکسبرداری با اشعه ایکس از روده بزرگ و راست روده انجام می دهد. باریوم در عکس اشعه ایکس سفید به نظر می رسد و هر تومور و پولیپ به صورت خطوط تیره ظاهر می شود.

اگر بیوپسی وجود سرطان روده بزرگ را نشان دهد، پزشک ممکن است برای ارزیابی گسترش سرطان، عکس رادیوگرافی قفسه سینه، سونوگرافی یا سی تی اسکن از ریه، کبد و شکم را تجویز کند.

پس از تشخیص، پزشک مرحله سرطان را بر اساس اندازه و وسعت تومور و گسترش به غدد لنفاوی مجاور و اندام های دورتر تعیین می کند.

مرحله سرطان یک فرد گزینه های درمانی او را تعیین می کند.

پیشگیری

هیچ راه تضمینی برای پیشگیری از سرطان روده بزرگ وجود ندارد. با این حال، برخی از اقدامات پیشگیرانه ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• حفظ وزن متوسط
• ورزش منظم
• مصرف مقدار زیادی میوه، سبزیجات و غلات کامل
• محدود کردن مصرف چربی های اشباع شده و گوشت قرمز
• افراد همچنین باید مصرف الکل خود را محدود کرده و سیگار را ترک کنند.

غربالگری

ممکن است تا زمانی که سرطان پیشرفت نکرده باشد، علائم ظاهر نشوند. به همین دلیل، پزشکان غربالگری را برای افراد 50 تا 75 ساله توصیه می کند، از جمله آزمایش مدفوع هر 2 سال یک بار، کولونوسکوپی هر 10 سال یا سیگموئیدوسکوپی هر 10 سال به اضافه آزمایش مدفوع هر 2 سال یکبار.

توجه : مطالب پزشک من از منابع خارجی ترجمه شده و تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی دارد . از این رو توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست .

منابع:

medicalnewstoday