شقاق مقعدی می تواند افراد را در هر سنی تحت تاثیر قرار دهد، اما در نوزادان و افراد مسن بیشتر رایج است.

معمولاً بیماری خطرناکی نیست و بیشتر افراد می توانند آن را در خانه درمان کنند. با این حال، شقاق مقعدی مکرر یا آنهایی که به راحتی بهبود نمی یابند می تواند باعث نگرانی شود.

شقاق مقعدی چیست؟

شقاق مقعدی یک شکاف یا ترک باریک در پوست دیواره مقعد و مخاط اطراف آن است. این عارضه اغلب با درد و خونریزی همراه است. در برخی مواقع شقاق می تواند به اندازه ای عمیق باشد که بافت عضلانی زیر آن نمایان شود. برخی از درمان‌ها، از جمله ملین و مسکن‌های موضعی درد، می‌توانند باعث بهبودی شوند و به تسکین ناراحتی کمک کنند. در مواردی که شقاق بیش از 6 هفته باقی بماند، شقاق مزمن تلقی می شود.

اگر شقاق مقعد با این درمان ها بهبود پیدا نکرد، ممکن است به جراحی نیاز باشد.

همچنین ببینید:

معده عصبی چیست؟

شقاق مقعد چگونه درمان می شود؟

در بیشتر موارد شقاق مقعدی نیازی به درمان گسترده ندارند. با این حال برخی از داروهای خانگی می‌توانند به بهبود و تسکین علائم ناراحت ‌کننده کمک کنند. می توان شقاق مقعد را در خانه درمان کرد:

استفاده از ملین مدفوع بدون نسخه

مصرف مایعات بیشتر جهت هیدراته ماندن و بهبود هضم

مصرف مکمل های حاوی فیبر و خوردن غذا با فیبر بالا

حمام سیتز برای شل کردن عضلات مقعد، تسکین سوزش و افزایش جریان خون در ناحیه مقعدی

استفاده از پماد نیتروگلیسیرین برای تقویت جریان خون در ناحیه یا کرم هیدروکورتیزون مانند کورتیزون 10

استفاده از مسکن‌های موضعی درد، مانند لیدوکائین، بر روی مقعد برای کاهش ناراحتی

اگر علائم پس از استفاده از داروهای خانگی ادامه پیدا کرد، باید با پزشک خود مشورت کنید، زیرا ممکن است درمان های بیشتری را توصیه کند.

پماد مسدود کننده کانال کلسیم می تواند ماهیچه های اسفنکتر را شل کرده و به شقاق مقعدی اجازه بهبود دهد.

درمان احتمالی دیگر تزریق بوتاکس در اسفنکتر مقعد است. این تزریق ها با فلج موقت عضله از اسپاسم در مقعد جلوگیری می کند. این باعث می شود که شقاق مقعدی بهبود یابد و در عین حال از ایجاد شقاق جدید جلوگیری می کند.

اگر شقاق مقعدی به درمان های دیگر پاسخ ندهد، پزشک ممکن است اسفنکتروتومی مقعدی را توصیه کند.

این روش جراحی شامل ایجاد یک برش کوچک در اسفنکتر مقعد برای شل شدن عضله است. شل کردن عضله باعث می شود که شقاق مقعدی بهبود یابد.

با این حال این روش با خطر کمی بی اختیاری دائمی همراه است، به این معنی که ممکن است دیگر نتوانید زمان دفع مدفوع را کنترل کنید.

علائم شقاق مقعدی چیست؟

شقاق مقعدی ممکن است باعث یک یا چند مورد از علائم زیر شود:

پارگی قابل مشاهده در پوست اطراف مقعد

توده کوچک پوست در کنار پارگی

درد شدید در ناحیه مقعد هنگام عمل دفع

وجود خون در مدفوع

سوزش یا خارش در ناحیه مقعد

همچنین ببینید:

بیماری ویپل چیست؟

چه چیزی باعث ایجاد شقاق مقعدی می شود؟

شقاق مقعدی اغلب هنگام دفع مدفوع سفت رخ می دهد. یبوست مزمن یا اسهال مکرر نیز می تواند پوست اطراف مقعد را پاره کند.

با این حال تمامی شقاق مقعدی نشانه رژیم غذایی کم فیبر و یبوست نیست. در برخی شرایط ممکن است نشان دهنده یک بیماری زمینه ای باشد.

علل دیگر عبارتند از:

فشار در هنگام زایمان یا حرکات روده

داشتن بیماری التهابی روده (IBD)، مانند بیماری کرون

کاهش جریان خون در ناحیه آنورکتال

داشتن عضلات اسفنکتر مقعد بیش از حد سفت یا اسپاستیک

رابطه جنسی مقعدی

در موارد نادر، شقاق مقعدی ممکن است به دلایل زیر ایجاد شود:

سرطان مقعد

اچ آی وی

بیماری سل

سیفلیس

تبخال

نحوه درمان شقاق مقعدی

اکثر شقاق های مقعدی بدون مداخله جراحی بهبود می یابند. شقاق مقعدی زخم های باز هستند، بنابراین تمیز و خشک نگه داشتن ناحیه به فرآیندهای بهبود طبیعی بدن کمک می کند.

مصرف رژیم غذایی با فیبر بالا، نوشیدن مایعات زیاد و استفاده از پمادهای ضد التهابی می تواند به بهبود شقاق فعلی و جلوگیری از ایجاد شقاق جدید کمک کند.

فیبر غذایی و درمان های خانگی

رژیم غذایی با فیبر بالا می تواند به منظم نگه داشتن مدفوع کمک کند و به راحتی قابل دفع باشد. این یک عامل کلیدی در جلوگیری از شقاق مقعدی در آینده است.

مصرف روزانه 25 تا 35 گرم فیبر برای اکثر بزرگسالان مناسب است. در کنار افزایش فیبر غذایی، نوشیدن مقدار زیادی مایعات در روز ضروری است. این موضوع سبب روان شدن مدفوع، دفع راحت تر و بهبود زخم می شود.

ممکن است لازم باشد از مکمل های حاوی فیبر برای افزایش میزان مصرف روزانه خود استفاده کنید.

مدیریت و کنترل درد

شقاق مقعدی می تواند دردناک باشد. این درد در هنگام دفع مدفوع شدیدتر خواهد بود و ممکن است مدتی پس از آن باقی بماند.

کرم‌های مسکن موضعی مانند کرم‌های لیدوکائین نیز می‌توانند تسکین هدفمندی را ارائه دهند، در حالی که مسکن‌های ضد التهابی مانند ایبوپروفن ممکن است به علائم عمومی درد کمک کنند.

حمام گرم مکرر ممکن است به شل شدن عضلات مقعد و بهبود شقاق کمک کند. این ممکن است در کاهش برخی علائم درد موثر واقع گردد.

چگونه می توان از شقاق مقعدی جلوگیری کرد؟

شما همیشه نمی توانید از شقاق مقعدی جلوگیری کنید، اما می توانید با انجام اقدامات زیر خطر ابتلا به آن را کاهش دهید:

خشک نگه داشتن ناحیه مقعد

ناحیه مقعد را به آرامی با صابون ملایم و آب گرم تمیز کنید

نوشیدن مایعات زیاد، خوردن غذاهای فیبردار و ورزش منظم برای جلوگیری از یبوست

درمان فوری اسهال

در صورت ابتلا به این بیماری، پوشک نوزادان را به طور مکرر تعویض کنید

شقاق مقعدی ممکن است باعث درد شدید و مقدار کمی خونریزی با حرکات روده شود.

زایمان، رابطه جنسی مقعدی و دفع مدفوع سفت همگی از دلایل شایع شقاق مقعدی هستند.

سایر شرایط مرتبط با شقاق مقعدی شامل جراحی های قبلی مقعد، بیماری التهابی روده، سرطان های موضعی و عفونت های مقاربتی است.

شما به طور معمول می توانید شقاق مقعد را در خانه با بهداشت مناسب درمان کنید و با ایجاد تغییرات کوچک در رژیم غذایی و سبک زندگی از عود آن جلوگیری نمایید.

توجه : مطالب پزشک من از منابع خارجی ترجمه شده و تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی دارد . از این رو توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست .

منابع:

healthline