یبوست و مصرف ملین

پارامترهای سنجش یبوست از فردی به فرد دیگر متفاوت است.

به طور کلی، اگر در تخلیه روده خود مشکل دارید و کمتر از سه بار در هفته اجابت مزاج دارید، احتمالاً یبوست دارید.

اگر این کم بودن میزان حرکات روده تان و وجود مشکل در دفع مدفوع برای چند هفته یا بیشتر ادامه یابد، اینگونه در نظر گرفته می‌شود که شما دچار یبوست مزمن هستید.

ملین دارویی است که حرکات روده را تحریک یا تسهیل می کند. انواع مختلفی از ملین ها در دسترس هستند که نیازی به نسخه ندارند.

حتی اگر این ملین‌ها به راحتی در داروخانه ها در دسترس هستند، باز هم باید با پزشک یا داروساز خود در مورد مشکلات خود و اینکه کدام نوع ممکن است برای شما بهترین گزینه باشد صحبت و مشورت کنید.

۵ نوع ملین مختلف

پنج نوع اصلی ملین بدون نسخه (OTC) وجود دارد:

اسمزی (خوراکی)

اسمزی که به صورت خوراکی مصرف می شود، با کشیدن آب به داخل روده بزرگ، عبور مدفوع را آسان تر می کند. برندهای معروف اسمزی عبارتند از:

حجیم کننده ها (خوراکی)

فرم دهنده های حجیم که به صورت خوراکی مصرف می شوند، با جذب آب برای تشکیل یک مدفوع نرم و حجیم، انقباض طبیعی ماهیچه روده را تحریک می کنند.

همچنین ببینید:

انسداد صفراوی چیست؟

نرم کننده های مدفوع(خوراکی)

نرم‌کننده‌های مدفوع که به صورت خوراکی مصرف می‌شوند، مانند اسمشان عمل می‌کنند ، آنها مدفوع سفت را نرم‌تر می کنند و در نتیجه دفع آن را نیز راحت‌تر می‌کنند.

محرک های خوراکی

این محرک ها با تحریک انقباضات ریتمیک عضلات روده، حرکات روده را افزایش می دهند.

شیاف های مقعدی

این شیاف ها که به صورت مقعدی مصرف می شوند، مدفوع را نرم کرده و باعث انقباضات ریتمیک عضلات روده می شوند.

عوارض مصرف ملین ها

در زیر عوارض جانبی رایج حاصل از مصرف پنج نوع اصلی ملین بدون نسخه آورده شده است.

ملین های اسمزی

عوارض جانبی احتمالی ناشی از مصرف این نوع از ملین ها عبارتند از:

نفخ

افزایش میزان گازهای گوارشی

گرفتگی

اسهال

تشنگی

حالت تهوع

ملین های حجم دهنده

عوارض جانبی احتمالی ناشی از مصرف این نوع از ملین ها عبارتند از:

نفخ

افزایش میزان گازهای گوارشی

گرفتگی

افزایش یبوست (اگر با آب کافی مصرف نشوند)

ملین های نرم کننده ی مدفوع

عوارض جانبی احتمالی ناشی از مصرف این نوع از ملین ها عبارتند از:

شل شدن مدفوع

ملین های محرک

همچنین ببینید:

آیا قهوه به بهبود عملکرد سیستم گوارش شما کمک می کند؟

عوارض جانبی احتمالی ناشی از مصرف این نوع از ملین ها عبارتند از:

آروغ زدن

گرفتگی

تغییر رنگ ادرار

حالت تهوع

اسهال

شیاف رکتوم

عوارض جانبی احتمالی ناشی از مصرف این نوع از ملین ها عبارتند از:

گرفتگی

اسهال

تحریک رکتوم

خطرات مرتبط با مصرف ملین

صرفاً به این دلیل که ملین‌ها به صورت بدون نسخه در دسترس هستند، به این معنی نیست که آنها داروهایی کاملا بی خطر هستند. اگر قصد استفاده از ملین ها را دارید، بدانید که خطرات مصرفشان می تواند شامل موارد زیر باشد:

تداخل با سایر داروها

ملین ها می توانند با برخی از داروهای قلبی، آنتی بیوتیک ها و داروهای استخوان تداخل داشته باشند.

این اطلاعات اغلب در بروشور همراه دارو ذکر شده است. اما برای رعایت ایمنی بیشتر، از پزشک یا داروساز خود در مورد ملین مورد نظر و نحوه تداخل آن با سایر داروهایی که برای شما تجویز شده است نیز سوال کنید.

عوارض

اگر یبوست شما ناشی از شرایط دیگری مانند دیورتیکولوز باشد، استفاده مکرر یا طولانی مدت از ملین ها می تواند با کاهش توانایی کولون برای انقباض و در نتیجه بدتر شدن یبوست تان همراه باشد.

البته استثنایی نیز وجود دارد:  ملین های حجیم ساز ؛ مصرف هر روز این نوع از ملین ها بی خطر است.

کم آبی بدن

اگر استفاده از ملین منجر به اسهال شود، بدن شما ممکن است دچار کم آبی شود. اسهال همچنین می تواند منجر به عدم تعادل الکترولیت ها در بدنتان نیز بشود.

مصرف در دوران شیردهی

اگر در دوران شیردهی به فرزندتان هستید، خوب است بدانید که برخی از مواد موجود در ملین ها می توانند از طریق شیر مادر به کودک منتقل شوند و احتمالاً باعث ایجاد اسهال یا بروز سایر مشکلات برای نوزاد شوند. بنابراین قبل از استفاده از هر ملینی حتما  با پزشک خود مشورت کنید.

وابستگی

استفاده بیش از حد از ملین ها (غیر از نوع حجم دهنده) می تواند منجر به از دست دادن پاسخ عضلانی و عصبی روده ها شود که می تواند منجر به وابستگی به ملین ها برای اجابت مزاج شود.

اگر در این موقعیت قرار گرفته اید، پزشک می تواند در مورد چگونگی درمان وابستگی به ملین و بازیابی توانایی کولون برای انقباض ، برای شما پیشنهاداتی داشته باشد.

عوارض شدید حاصل از مصرف ملین ها

وقتی یبوست دارید و از ملین‌ها استفاده می‌کنید، در صورت مشاهده تغییراتی غیرقابل توضیح در الگوی حرکات و عملکرد روده یا به طول انجامیدن یبوست تان برای مدتی بیش از هفت روز (حتی با استفاده از ملین) ، حتما به پزشک مراجعه کنید.

در صورت مشاهده موارد زیر نیز فوراً با پزشک خود تماس بگیرید:

خونریزی از رکتوم

دفع مدفوع خونی

گرفتگی یا درد شدید

ضعف یا خستگی غیرعادی

سرگیجه

گیجی

بثورات پوستی یا خارش

مشکل در بلع (احساس وجود یک توده در گلو)

نامنظم شدن ضربان قلب

جلوگیری از یبوست

اگر یبوست نداشته باشید، نیازی به مصرف ملین ها نیز نخواهید داشت.

بنابراین برای کمک به درمان یبوست و البته جلوگیری از به وجود آمدن آن در آینده، اعمال این تغییرات در رژیم غذایی و سبک زندگی تان را در نظر بگیرید:

رژیم غذایی خود را طوری تنظیم کنید که غذاهای پرفیبر بیشتری بخورید، مانند میوه ها و سبزیجات تازه، غلات سبوس دار و سبوس.

مصرف غذاهای کم فیبر مانند غذاهای فرآوری شده و لبنیات را کاهش دهید.

به مقدار زیاد مایعات بنوشید.

ورزش منظم داشته باشید.

استرس تان را مدیریت کنید.

وقتی میل به دفع مدفوع دارید، آن را نادیده نگیرید.

یک برنامه منظم برای اجابت مزاج ایجاد کنید، مثلا عادت کنید که بعد از خوردن غذا به دستشویی بروید.

توجه : مطالب پزشک من از منابع خارجی ترجمه شده و تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی دارد . از این رو توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست .

منابع:

healthline