متفورمین خط اول دفاع برای افراد مبتلا به بیماری دیابت نوع ۲ در نظر گرفته می شود زیرا ایمن، موثر و مقرون به صرفه است. این دارو به افزایش وزن ربطی ندارد و تاثیر بسیار کمی بر اندام های داخلی می گذارد. هرچند مطالعات نشان داده است که قرص متفورمین در برخی از افراد باعث ایجاد بعضی از عوارض جانبی می شود.

برخی بیماران انتظار دارند که این دارو مانند انسولینی به شکل قرص عمل کند و قند خونشان  را به طور ناگهانی کاهش دهد . اما متفورمین چنین کاری نمی کند. اصلا!

همانطور که میلیون ها نفر از افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ این موضوع را میدانند ، قرص متفورمین بلافاصله قند خون شما را کاهش نمی دهد. بلکه بسته به دوز مصرفی تان ممکن است چیزی حدود چهار یا پنج روز طول بکشد تا اثرگذاری این دارو را تجربه کنید.

این دارو ممکن است به صورت چشم گیری تمام مشکلات شما را برطرف نکند. اما دارویی مؤثر است و تعامل آن با بدن پیچیده و جالب است.

همچنین ببینید:

متفورمین قبل از غذا مصرف بشه یا بعد غذا؟

آنچه در مورد متفورمین می دانیم

این دارو سطح انسولین را در بدن افزایش نمی دهد ، اما در عوض میزان قندی را که  بدن تولید و جذب می کند کاهش می دهد. متفورمین همزمانی که باعث کاهش تولید گلوکز در کبد می شود ، با افزایش حساسیت بدن به انسولین ، قند خون را نیز کاهش می دهد. همچنین میزان دریافت گلوکز بدن افراد را از غذاهایی که می خورند کاهش می دهد.

در اکثر مبتلایان به دیابت نوع ۲ ، متفورمین تلاش می کند که قند خون را به تدریج کاهش دهد . مصرف این دارو باید همراه با یک رژیم غذایی سالم و ورزش منظم باشد. در نتیجه شما سریعا و یک شبه تاثیر آن را بر بدنتان نخواهید دید زیرا این دارو یک مؤلفه مهم در یک موضوع بزرگتر یعنی بهبود وضعیت سلامت است و با کمکش شرایط را برایتان قابل کنترل می کند.

عوارض قرص متفورمین

متفورمین در برخی از افراد عوارض جانبی ایجاد می کند ، اما در بسیاری از موارد این عوارض خفیف است و اصولا با مصرف دارو در دفعات اول اتفاق می افتد. حالت تهوع و ناراحتی معده مانند درد معده ، گاز ، نفخ و اسهال در افرادی که شروع به استفاده از متفورمین می کنند تا حدودی متداول است.

برخی از افراد ، بلافاصله پس از مصرف دزهای زیاد متفورمین دچار ناراحتی معده می شوند ، بنابراین معمولاً پزشکان تجویز را با دوز پایین شروع میکنند و کم کم آن را افزایش داده و به دوز دلخواهشان می رسانند. بسیاری از افراد با دوز پایین- ۵۰۰ میلی گرم یک بار در روز – شروع به مصرف این دارو میکنند و طی چند هفته و به تدریج این دوز را افزایش می دهند تا این که دوز روزانه مورد مصرفشان به حداقل ۱۵۰۰ میلی گرم در روز برسد. در نتیجه در این حالت احتمال ابتلا به ناراحتی معده در اثر مصرف این دارو کمتر خواهد شد ، اما همچنین زمان بیشتری طول خواهد کشید تا اثرات دارو بر بدن قابل رویت شود.

هنگام شروع مصرف متفورمین ممکن است عوارض جانبی خفیفی را تجربه کنید که گفته میشود این علائم میتواند با میزان کربوهیدرات هایی که در رژیم غذایی خود مصرف میکنید در ارتباط باشد. در نتیجه هنگامی که میزان کربوهیدرات ها را کاهش میدهید، علائم ناراحتی معده از بین می رود.

این دارو می تواند عوارض جانبی جدی تری نیز ایجاد کند (اگرچه این موارد نادر است). جدی ترین آن اسیدوز لاکتیک است ، یعنی بیماری ناشی از تجمع اسید لاکتیک در خون. این امر می تواند در صورت انباشت زیاد متفورمین در خون آن هم به دلیل مشکلات مزمن یا حاد (به عنوان مثال کم آبی) کلیه ایجاد شود. نارسایی حاد قلبی شدید یا مشکلات شدید کبدی نیز می تواند منجر به عدم تعادل لاکتات شود.

متفورمین همچنین می تواند خطر ابتلا به هیپوگلیسمی (قند خون پایین) را افزایش دهد ، به ویژه برای افرادی که انسولین و داروهایی مصرف می کنند که ترشح انسولین را افزایش می دهد (مانند سولفونیل اوره ها) ، همچنین در صورتی که با مصرف بیش از حد الکل نیز همراه باشد میتواند عوارضی داشته باشد .

از آنجا که استفاده طولانی مدت از متفورمین می تواند مانع از جذب ویتامین B12 شود و در نتیجه باعث کم خونی شود، در بعضی مواقع افراد نیاز به مصرف مکمل ویتامین B12  در رژیم غذایی خود دارند.

برای بیشتر افرادی که متفورمین مصرف می کنند ، عوارض جانبی خفیف و مدت زمان بروز آن نسبتاً کوتاه است.

همچنین ببینید:

میزان قند خون نرمال چقدر باید باشه؟

قیمت قرص متفورمین 500 و 1000

یکی از سوالات پر تکرار در دوستان دیابتی، میزان قیمت قرص متفورمین 500 میلی گرم و متفورمین 1000 میلیگرم است، قیمت متفورمین 500، 23 هزار تومان است که در آن عدد قرص وجود دارد، همچنین قیمت قرص متفورمین 1000، 35 هزار تومان است که در بسته آن 100 عدد قرص متفورمین وجود دارد، توجه داشته باشید قیمت های معرفی شده تا آذر ماه 1400 است و این قیمت ها مربوط به متفورمین معمولی می شود.

فواید و مزایای قرص متفورمین

فواید شگفت انگیز متفورمین در کنار درمان دیابت

متفورمین خط اول درمان خوراکی برای دیابت نوع ۲ است. و در واقع اثر انسولین را بر روی کبد و ماهیچه های اسکلتی افزایش می دهد. اما ما در اینجا هشت کشف اخیر در مورد متفورمین را آورده ایم  که شما را شگفت زده خواهد کرد؛ در واقع متفورمین دارای مزایای زیر نیز می باشد:

۱. بهبود باروری مردان

۲. بهبود باروری زنان

۳. افزایش طول عمر

۴. پیشگیری و درمان سرطان روده بزرگ

۵. درمان سرطان پروستات

۶. درمان سرطان تخمدان

۷. افزایش باکتری های خوب روده

۸. پیشگیری از زوال عقل

سایر مزایای احتمالی متفورمین

اکثر مبتلایان به دیابت نوع ۲ ، متفورمین مصرف میکنند و از آن راضی هستند ، چراکه به صورت عمومی در دسترس است و دارای قیمت پایینی نیز هست. در نتیجه انجمن داروهای آمریکا آن را در صدر داروهای مراقبت از دیابت قرار داده است.

اما متفورمین خارج از درمان دیابت نوع ۲ می تواند از مزایای دیگری نیز برخوردار باشد.

محققان در حال حاضر در حال بررسی این موضوع هستند که آیا این دارو می تواند در مبارزه با سرطان، مشکلات عصبی ، مشکلات بینایی مانند دژنراسیون ماکولا و حتی پیری کمک کند؟! برای رسیدن به نتیجه قطعی در این موارد احتیاج به زمان و مطالعه ی بیشتری است؛اما به هر حال اثر بخشی آن در روند کاهش قند خون یک امر اثبات شده میباشد.

در عین حال ، از متفورمین  در درمان دیابت حاملگی و سندرم تخمدان پلی کیستیک نیز استفاده می شود.

انجمن دیابت آمریکا (FDA) اعلام کرده است که پزشکان بیشتری باید متفورمین را برای درمان پیش دیابت (حالتی که سطح قند خون بالا است اما هنوز به حدی نرسیده است که بتوان وضعیت را ابتلا به دیابت تلقی کرد)  تجویز کنند به خصوص برای افراد زیر ۶۰ سال .

FDA همچنین هنوز متفورمین را به عنوان دارویی برای کمک به کاهش وزن رسماً تأیید نکرده است. بسیاری از مبتلایان به دیابت نوع ۲ پس از مصرف دارو دچار کاهش وزن شده اند ،اما  محققان هنوز نتوانسته اند دلیلی مبتنی بر این که این کاهش وزن تحت تاثیر مصرف متفورمین بوده است بیابند. برخی معتقدند که این دارو اشتها را کاهش می دهد ، در حالی که برخی دیگر می گویند که این دارو در نحوه ذخیره و استفاده بدن از چربی تأثیر می گذارد.

دانشمندان همچنین در حال بررسی پتانسیل متفورمین برای محافظت در برابر بیماری های قلبی در مبتلایان به دیابت نوع ۲ هستند و برخی از داده های قدیمی نیز از این امر پشتیبانی می کنند. در حالی که آزمایشات دقیقی هنوز برای اینگونه نتیجه گیری ها انجام نشده است و باید تحقیقات بیشتری در این زمینه انجام شود.

مصرف قرص متفورمین برای لاغری

آیا متفورمین می تواند باعث کاهش وزن شود؟

طبق تحقیقات، متفورمین می تواند به کاهش وزن در برخی افراد کمک کند. با این حال، هنوز مشخص نیست که چرا متفورمین ممکن است باعث کاهش وزن شود. یک تئوری این است که ممکن است با کاهش اشتها، شما را وادار کند که کمتر غذا بخورید. همچنین ممکن است نحوه استفاده و ذخیره چربیدر بدن شما را تغییر دهد.

اگرچه مطالعات نشان داده است که متفورمین ممکن است به کاهش وزن کمک کند، اما مصرف این دارو برای این امر راه حل سریع و منطقی نیست، پس خود سرانه از این دارو برای لاغری استفاده نکنید. بر اساس نتایج یک مطالعه طولانی مدت، مشخص شد که کاهش وزن حاصل از مصرف متفورمین به تدریج و طی یک تا دو سال اتفاق می افتد. میزان کاهش وزن نیز از فردی به فرد دیگر متفاوت بوده است. در این مطالعه، میانگین وزن از دست رفته پس از دو یا چند سال، دو تا چهار کیلوگرم بوده است.

مصرف این دارو بدون پیروی از سایر عادات سالم ممکن است منجر به کاهش وزن نشود. افرادی که در حین مصرف متفورمین از رژیم غذایی سالم پیروی می کنند و به اندازه ی مناسبی فعالیت بدنی نیز دارند ، بیشترین کاهش وزن را تجربه خواهند کرد. این موضوع نیز ممکن است به این دلیل باشد که تصور می‌شود متفورمین میزان کالری سوزی شما را در طول ورزش را افزایش می‌دهد. اگر ورزش نکنید، احتمالاً این مزیت را از مصرف این دارو دریافت نخواهید کرد.

علاوه بر این، هر گونه کاهش وزنی که دارید ممکن است فقط تا زمانی که دارو را مصرف کنید ادامه داشته باشد. این بدان معناست که اگر مصرف متفورمین را متوقف کنید، احتمال بازگشت به وزن اولیه بسیار زیاد خواهد بود. و حتی زمانی که هنوز دارو را مصرف می کنید، ممکن است وزنی که از دست داده اید دوباره و به آرامی باز گردد.

به عبارت دیگر، متفورمین ممکن است قرصی جادویی برای افرادی که می خواهند کاهش وزن داشته باشند ، نباشد. مشخص شده است که در برخی افراد وزن را کاهش می دهد، اما در برخی دیگر نه. یکی از فواید متفورمین این است که اگر باعث کاهش وزن نشود، باعث افزایش آن نیز نمی شود. و این موضوعی است که در مورد برخی از داروهای مورد استفاده برای درمان دیابت نوع ۲ صادق نیست.

متفورمین در تخمدان پلی کیستیک

علت سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) هنوز به خوبی شناخته نشده است. با این حال، بخش قابل توجهی از زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک در برابر عملکرد انسولین مقاومت دارند به طوری که انسولین بیش از حدی تولید می کنند و این باعث افزایش سطح انسولین در خون پس از خوردن غذا می شود.

این افزایش انسولین:

تخمدان ها را به سمت تولید تستوسترون سوق می دهد و این موضوع ممکن است تخمک گذاری را مختل کند.

تولید پروتئینی به نام گلوبولین باندینگ هورمون جنسی (SHBG) را کاهش می دهد.  SHBG به تستوسترون در خون متصل می شود به طوری که تستوسترون نمی تواند آزادانه به داخل سلول ها حرکت کند. اگر SHBG پایین باشد، میزان تستوسترون بیشتر در خون می تواند به سلول ها منتقل شود. این انتقال ممکن است منجر به افزایش رشد موهای بدن یا چرب شدن پوست و ایجاد آکنه شود.

متفورمین دارویی است که برای درمان دیابت ساخته شده است. تأثیر عمده آن این است که بدن را نسبت به عملکرد انسولین حساس تر می کند، به طوری که انسولین کمتری تولید می شود و سپس سطح انسولین کاهش می یابد. به همین دلیل، متفورمین برای کاهش سطح انسولین در زنان مبتلا به PCOS نیز استفاده می شود.

بر خلاف سایر داروهایی که برای درمان دیابت استفاده می شود، متفورمین باعث کاهش قند خون نمی شود و بنابراین استفاده از آن بی خطر است.

متفورمین در زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک استفاده می شود و برای این افراد مزایای زیر را به همراه دارد :

بازگرداندن تخمک گذاری و تنظیم چرخه های قاعدگی

درمان ناباروری با بازگرداندن تخمک گذاری

درمان چاقی با افزایش پاسخ بدن به انسولین و در نتیجه کمک به کاهش وزن

متفورمین و دیابت نوع ۱

اگر متفورمین در معالجه سرطان یا بیماری های عصبی مانند هانتینگتون مفید باشد ، جالب خواهد بود. اما اگر مشخص شود که به افراد در مدیریت دیابت نوع 1 کمک می کند چه می شود؟!

متفورمین در حال حاضر از طرف آژانسهای نظارتی ایالات متحده یا اروپا برای استفاده در درمان دیابت نوع ۱ مورد تأیید نیست ، اما به نظر می رسد مردم به هر حال داروی خود را مصرف می کنند ، و اگرفردی مبتلا به دیابت نوع ۱ اضافه وزن داشته باشد ، بسیاری از پزشکان برایش این دارو را تجویز می کنند. در واقع چندین دلیل وجود دارد که متفورمین برای بسیاری از افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ گزینه ای جذاب است؛ یک اینکه متفورمین به کاهش تولید گلوکز در کبد کمک می کند ، که این یک مشکل در دیابت نوع ۱ است؛ و دو اینکه افراد مبتلا به این نوع از دیابت نیزغالباً دچار مقاومت در برابر انسولین هستند و متفورمین می تواند به بهبود حساسیت به انسولین کمک کند.

*متفورمین ممکن است باعث کاهش وزن و محافظت در برابر بیماری های قلبی شود. اخیرا نتایج مطالعه ای که به مدت سه سال بر روی گروهی از افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ انجام شده بود  منتشر شده است که حاکی از آن است که شرکت کنندگانی که متفورمین مصرف میکردند دچار کاهش وزن شدند. همچنین محققان در این مطالعه نیز نتوانستند به این نتیجه برسند که متفورمین بطور قطعی از افراد در برابر ابتلا به بیماری قلبی محافظت می کند ، اما براساس روند مشاهده شده در داده ها ، محققین نتیجه گرفتند که این دارو ممکن است نقشی در مدیریت جلوگیری از ابتلا به بیماری های قلبی داشته باشد.

اگرشما  فردی با دیابت نوع ۲ هستید ، مصرف متفورمین برای اهداف اصلی مورد نظر در درمان بیماریتان مزایای زیادی به همراه دارد.

عوارض جانبی آن برای اکثر افراد بسیار کم است ، مقرون به صرفه است و تحت پوشش Medicare و بیشتر بیمه هاست. و میتوان گفت: متفورمین لازم نیست که پیری یا سرطان را درمان کند تا بسیار ارزشمند باشد؛ همین که به افراد کمک می کند تا بدنشان بتواند انسولین را پردازش کند و در نتیجه بتوانند زندگی خود را با کیفیت بهتری ادامه دهند کافی و عالی است.

توجه : مطالب پزشک من از منابع خارجی ترجمه شده و تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی دارد . از این رو توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست .

منابع:

diatribe