پروستات قسمتی از آناتومی مردان و عضو دستگاه تناسلی می باشد. این غده کوچک در ابتدای مجاری ادراری در لگن خاصره جای دارد. پروستات عملکردهای مختلفی دارد. مهمترین آنها تولید مایع منی است.  همچنین نقش مهمی در تولید هورمون دارد و به تنظیم جریان ادرار کمک می کند.مشکلات پروستات به ویژه در مردان مسن شایع است.

شایع ترین آنها شامل پروستات ملتهب، بزرگ شدن پروستات و سرطان پروستات است.علائم مشکل پروستات اغلب به عنوان مشکل در ادرار کردن ظاهر می شود که ممکن است شامل کنترل ضعیف مثانه یا جریان ضعیف ادرار باشد.پروستات یک اندام کوچک و نرم است که به طور متوسط ​​ اندازه آن تقریباً به اندازه یک گردو است. وزن آن حدود 1 اونس (30 گرم) و معمولاً در لمس نرم و صاف است.مجرای ادرار، لوله ای که ادرار و مایع منی را از بدن خارج می کند، از پروستات عبور می کند. از آنجا که پروستات این لوله را احاطه کرده است مشکلات پروستات می تواند بر جریان ادرار تأثیر بگذارد.این اندام بخشی از آناتومی جنسی یا باروری مردان است. قسمت های دیگر شامل آلت تناسلی، بیضه است.

همچنین ببینید:

تفسیر آزمایش تیروئید!

وظیفه پروستات

پروستات برای زندگی ضروری نیست، اما برای باروری مهم است. در بخش های زیر به بررسی عملکرد پروستات می پردازیم.

کمک به تولید مایع منی

وظیفه اصلی پروستات کمک به تولید مایع منی است. طبق یکی از مقاله های معتبر، پروستات بین 20 تا 30 درصد حجم منی را تشکیل می دهد. مایع پروستات حاوی اجزایی است که منی را به ماده ای ایده آل برای زندگی سلول های اسپرم تبدیل می کند، از جمله آنزیم ها، روی و اسید سیتریک است. یکی از آنزیم های مهم آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA) است که به نازک شدن مایع منی و مایع تر شدن آن کمک می کند.مایع موجود درمنی به اسپرم کمک می کند تا از مجرای ادراری عبور کرده و در طول حرکت به سمت تخمک، که برای تولید مثل ضروری است زنده بماند.مایع پروستات کمی اسیدی است، اما سایر اجزای مایع منی آن را به طور کلی قلیایی می کند. این برای  محافظت از اسپرم در برابر آسیب است.

بستن مجرای ادرار در هنگام انزال

در طول انزال، پروستات منقبض شده و مایع پروستات را به مجرای ادرار می ریزد. در اینجا با سلول های اسپرم و مایع از وزیکول ها مخلوط شده و منی ایجاد می کند، که بدن سپس آن را دفع می کند.هنگامی که پروستات در طول انزال منقبض می شود، دهانه بین مثانه و مجرای ادرار را می بندد و منی را به سرعت از بین می برد. به همین دلیل است که در شرایط عادی آناتومیکی ادرار کردن و انزال به طور همزمان غیرممکن است.

متابولیسم هورمونی

پروستات برای عملکرد صحیح به آندروژن ها که هورمون های جنسی مردانه هستند مانند تستوسترون نیاز دارد. پروستات حاوی آنزیمی به نام 5-آلفا ردوکتاز است که تستوسترون را به شکل فعال بیولوژیکی به نام دی هیدروتستوسترون (DHT) تبدیل می کند.این هورمون منبع مهمی برای رشد و عملکرد طبیعی پروستات است.  در مردان در حال رشد، برای ایجاد ویژگی های جنسی ثانویه مانند موهای صورت بسیار مهم است.

ساختار پروستات

یک کپسول که حاوی فیبرهای عضلانی است، پروستات را احاطه کرده است. این کپسول باعث می شود پروستات در هنگام لمس حالت ارتجاعی پیدا کند.دانشمندان اغلب پروستات را به چهار ناحیه تقسیم می کنند:

۱.منطقه فیبروم عضلانی قدامی (استروما) : این ناحیه که از بافت های ماهیچه ای و فیبری تشکیل شده است.

۲.منطقه محیطی: این قسمت بیشتر در پشت غده قرار دارد، جایی است که بیشتر بافت غده را تشکیل می دهد.

۳.منطقه مرکزی: این مجاری انزالی را احاطه کرده و حدود 25 درصد از کل توده پروستات را تشکیل می دهد.

۴.ناحیه انتقال: کوچکترین قسمت از پروستات است که مجرای ادرار را احاطه کرده است. این تنها قسمت پروستات است که در طول زندگی به رشد خود ادامه می دهد.

 علائم مشکلات پروستات

شرایط پروستات اغلب باعث ایجاد مشکل در ادرار یا کنترل مثانه می شود که ممکن است شامل موارد زیر باشد:

کنترل ضعیف مثانه

فوریت ادراری، گاهی اوقات تنها با مقدار کمی ادرار همراه است.

مشکل در شروع جریان ادرار، یا توقف و شروع جریان در هنگام ادرار کردن

جریان ضعیف ادرار

مشکلات پروستات همچنین می تواند مشکلاتی در عملکرد جنسی، عفونت ادراری، سنگ مثانه یا در موارد شدید نارسایی کلیه ایجاد کند.

اگر فردی اصلاً قادر به ادرار کردن نیست، باید فوراً به پزشک مراجعه کند.

در صورت مشاهده علائم زیر، فرد باید به پزشک خود مراجعه کند:

درد هنگام ادرار کردن یا بعد از انزال

درد در آلت تناسلی، کیسه بیضه یا ناحیه بین کیسه بیضه و مقعد

وجود خون در ادرار

ناراحتی شدید در شکم

جریان ضعیف ادرار

تب، لرز یا بدن درد

مشکل در کنترل مثانه، مانند توقف یا تاخیر در ادرار کردن

نمی توانید مثانه خود را به طور کامل خالی کنید.

ادرار با بو یا رنگ غیر معمول

چه شرایطی بر پروستات تأثیر می گذارد؟

چندین مشکل پزشکی می تواند بر پروستات تأثیر بگذارد، از جمله موارد زیر:

پروستاتیت

پروستاتیت یک تورم یا التهاب شایع پروستات است. این شایع ترین مشکل پروستات در مردان زیر 50 سال است.

پروستاتیت حاد التهاب ناگهانی پروستات است. این می تواند به دلیل عفونت باکتریایی رخ دهد. به طور ناگهانی ظاهر می شود و با درمان مناسب آنتی بیوتیکی به سرعت برطرف می شود.

وقتی التهاب پروستات بیش از 3 ماه طول بکشد، به آن پروستاتیت مزمن یا سندرم درد مزمن لگن می گویند.

همچنین ببینید:

کبد چرب چیست؟علل، علایم و درمان آن

بزرگی پروستات

بزرگ شدن پروستات، که به عنوان هیپرتروفی خوش خیم پروستات  (BPH) نیز شناخته می شود، شایع ترین مشکل پروستات در مردان بالای 50 سال است.

اغلب بزرگ شدن در ناحیه انتقال رخ می دهد.

هنگامی که پروستات بزرگ می شود، مجرای ادرار را  فشار می دهد و لوله مجرای ادرار را باریک می کند. تنگ شدن مجرای ادرار و کاهش توانایی تخلیه مثانه باعث بسیاری از مشکلات مرتبط با این بیماری می شود. با ادامه این وضعیت مثانه ممکن است ضعیف شده و نتواند به درستی تخلیه شود.

بزرگ شدن پروستات ادرار کردن را دشوار می کند و در موارد نادر و جدی می تواند به طور کامل از ادرار جلوگیری کند. این وضعیتی به نام احتباس ادرار است که نیاز به ارزیابی فوری پزشکی دارد.

سرطان پروستات

سرطان پروستات شایع ترین نوع سرطان در مردان پس از سرطان پوست است. از هر 9 مرد 1 نفر در طول زندگی مبتلا می شود.

به طور متوسط برای افراد در سن 66 سالگی تشخیص سرطان پروستات داده می شود.

آزمایشات پزشکی پروستات

متخصصان پزشکی می توانند مشکلات پروستات را با استفاده از انواع مختلف آزمایشات پروستات تشخیص دهند.

معاینات رایج پروستات شامل موارد زیر است:

معاینه دیجیتال رکتال: پزشک انگشت خود را داخل روده راست بیمار قرار می دهد و پروستات را لمس و ارزیابی می کند. با این روش توده ها، سرطان و گره ها را می توان تشخیص داد.

آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA) :آزمایش خون می تواند سطح پروتئینPSA  را ارزیابی کند. سطوح بالا نشان دهنده افزایش خطر ابتلا به سرطان پروستات است.

بیوپسی پروستات: اگر پزشک مشکوک به سرطان باشد می تواند نمونه کوچکی از بافت پروستات را برای آزمایش بردارد. برای انجام این کار آنها یک سوزن را از طریق راست روده وارد پروستات می کنند.

سونوگرافی پروستات: همچنین سونوگرافی ترانسکتال نامیده می شود پزشک یک پروب را داخل راست روده و آن را نزدیک پروستات قرار می دهد. پزشکان معمولاً بیوپسی را با راهنمایی سونوگرافی انجام می دهند.

 MRI پروستات: این می تواند آناتومی پروستات را با جزئیات کامل نشان دهد از جمله شناسایی مناطق مشکوک به سرطان. فناوری جدید امکان هدف گیری این مناطق را از طریق بیوپسی فیوژن MRI و سونوگرافی فراهم می کند.

خلاصه کلی

پروستات یک غده عضلانی کوچک در آناتومی مردان است.اگرچه پروستات برای زندگی ضروری نیست اما برای تولید مثل مهم است.اگر فردی مشکلی در پروستات خود داشته باشد می تواند برای تشخیص دقیق و توصیه های درمانی با پزشک مشورت کند.

توجه : مطالب پزشک من از منابع خارجی ترجمه شده و تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی دارد . از این رو توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست .

منابع:

medicalnewstoday