صدای غرغر شکم

صدای غرغر شکم به صداهایی گفته می شود که در روده کوچک و بزرگ معمولاً در زمان هضم ایجاد می شود.

از آنجایی که روده ها حفره هایی توخالی می باشند، صداهایی که در طول هضم از آنها خارج می شود، اغلب شبیه صداهای حرکت آب در لوله ها است.

صدای غرغر شکم (Stomach Growling) اغلب طبیعی است و جایی برای نگرانی ندارد. با این حال صداهای مکرر و زیاد ممکن است نشان دهنده بیماری در دستگاه گوارش باشد.

علت غرغر شکم

حرکت غذا، مایعات، محلول های گوارشی و هوا در روده ها می تواند علت های اصلی صدای شکم به شمار روند.

یکی از رایج ترین دلایل غرغر شکم گرسنگی است.

زمانی که گرسنه هستید، مواد هورمون مانند در مغز میل به غذا را فعال می کند و سپس سیگنال هایی را به روده و معده ارسال می کند. در نتیجه ماهیچه های دستگاه گوارش منقبض شده و این صداها ایجاد می گردد.

بعد از غذا خوردن، صدای غرغر شکم به دلیل روند هضم ایجاد می شود. عضلات دیواره های دستگاه گوارش با انقباض و فشرده کردن غذا در روده به هضم کمک می کنند.

این فرآیند پریستالسیس (حرکات لوله گوارش) نامیده می شود.

همچنین ببینید:

علت و راه های درمان درد های شکمی!

Peristalsis به طور کلی دلیل صدای غرغر شکم است که بعد از خوردن غذا وجود دارد. این صداها چندین ساعت پس از غذا خوردن و حتی در شب هنگام خواب ایجاد می شود.

صداهای شکمی ممکن است به عنوان طبیعی، کم تحرک یا بیش فعال طبقه بندی شوند.

صداهای کم تحرک یا کاهش یافته روده اغلب نشان می دهد که فعالیت روده کند شده است. از سوی دیگر، صداهای روده بیش فعال صداهای بلندتری هستند که با افزایش فعالیت روده مرتبط هستند. این موارد ممکن است بعد از غذا خوردن یا در زمان ابتلا به اسهال رخ دهد.

در حالی که اغلب صداهای روده کم فعال و بیش فعال طبیعی است، اما در صورت تکرار و وجود سایر علائم غیر طبیعی ممکن است نشان دهنده یک بیماری باشد.

علائم

صداهای شکم به تنهایی معمولاً دلیلی برای نگرانی نیستند. با این حال وجود سایر علائم همراه با صداها ممکن است نشان دهنده مشکل سلامتی باشد. این علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• گاز و نفخ
• تب
• حالت تهوع
• استفراغ
• اسهال مکرر
• یبوست
• مدفوع خونی
• سوزش سر دل که به درمان های بدون نسخه پاسخ نمی دهد
• کاهش وزن ناخواسته و ناگهانی
• احساس سیری

در حالی که صداهای کم‌فعال و بیش فعال شکم همیشه به این معنی نیست که مشکل خاصی وجود دارد، اما می‌تواند نشان‌ دهنده مشکلات روده و گوارشی نیز باشد. برای مثال:

• ایلئوس فلجی که مشکل اعصاب متصل به روده است
• انسداد عروق خونی که مانع از جریان خون روده می شود
• انسداد روده، که می تواند ناشی از فتق، تومور، چسبندگی یا سایر شرایط باشد

علل صداهای کم‌فعال (کاهش یافته) روده می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• داروهای کاهش دهنده هضم و دفع (مانند کدئین)
• خارج شدن از بیهوشی عمومی
• تابش (پرتو) به شکم
• بی حسی نخاعی (مانند اپیدورال)
• جراحی شکم

دیگر علل صداهای بیش فعال روده می تواند شامل موارد زیر باشد:

• بیماری کرون
• حساسیت غذایی
• اسهال
• خونریزی گوارشی (GI)
• گاستروانتریت
• کولیت زخمی

اگر معده گاهی در زمان ناهار یا بعد از یک وعده غذایی سنگین غرغر می کند، به این منظور است که سیستم گوارش شما همانطور که باید عمل می کند.

در صورت ایجاد تغییر بزرگ و عمده در حجم این صداها یا برخی مشکلات نگران کننده باید حتما به پزشک مراجعه کرد.

نحوه متوقف کردن و درمان صدای غرغر شکم

غرغر طبیعی شکم نیازی به درمان ندارد. اگر صداها با احساس نفخ و گاز در معده همراه است، باید مصرف غذاهایی را که می توانند گاز معده بیشتری تولید کنند محدود کنید. این شامل:

• برخی میوه ها (مانند سیب، هلو)
• برخی سبزیجات (مانند بروکلی، کنگر فرنگی و کلم)
• لوبیا
• شیرین کننده های مصنوعی (مانند سوربیتول)
• نوشیدنی های گازدار
• محصولات سبوس دار و غلات کامل
• در صورت عدم تحمل لاکتوز از لبنیات خودداری کنید.

چگونه غرغر شکم را متوقف کنیم؟

1_ مصرف آب

نوشیدن یک لیوان آب می تواند راه حل موثری برای غرغر شکم باشد، به خصوص اگر امکان خوردن چیزی در آن زمان وجود نداشته باشد. آب به فرآیند گوارش کمک کرده و در عین حال معده را پر می کند.

برای بهترین نتیجه، آب باید به آرامی در طول روز میل شود. مصرف مقادیر زیاد در مدت زمان کوتاه می تواند منجر به صداهای غرغر شکم شود.

2_ مصرف وعده غذایی کوچک

هنگامی که معده برای مدتی خالی است، صداهای غرغر ممکن است به دلیل گرسنگی باشد. مصرف یک وعده غذایی کوچک یا میان وعده ممکن است به طور موقت صداها را قطع کند. وجود غذا در معده نیز میزان غرغر شکم را کاهش می دهد.

اگر غرغر شکم به طور منظم اتفاق می افتد یا هر روز در یک زمان مشخص رخ می دهد، ممکن است نیاز به وعده های غذایی منظم بیشتر باشد. برخی افراد ممکن است لازم باشد به جای 3 وعده غذایی معمولی، 4 تا 6 وعده غذایی کوچک در روز بخورند.

3_ به آرامی غذا خوردن

غرغر شکم که با سوء هاضمه مرتبط است ممکن است با جویدن کامل غذا و آهسته تر غذا خوردن برطرف گردد.

جویدن صحیح غذا میزان هوای بلعیده شده را کاهش می دهد که این عمل از گاز و نفخ جلوگیری می کند.

4_ عدم مصرف الکل و محدود کردن غذاهای اسیدی و شیرین

الکل، غذاهای شیرین و غذاهای اسیدی همگی می توانند سبب تحریک معده شوند. قندها، مانند فروکتوز و غذاهای اسیدی از جمله مرکبات و قهوه نیز باعث غرغر شکم می شوند.

الکل دستگاه گوارش را تحریک و می تواند باعث ایجاد صداهای شکم شود. همچنین تولید اسید را افزایش و باعث التهاب در پوشش داخلی معده می گردد. دوزهای بالای الکل می تواند تخلیه معده را به تاخیر انداخته و باعث درد معده شود.

5_ اجتناب از مصرف و نوشیدنی هایی که باعث ایجاد گاز می شوند

برخی غذاها و نوشیدنی های خاص گاز بیشتری نسبت به سایرین تولید می کنند. اگر غرغر معده به دلیل حرکت مقادیر زیادی گاز در دستگاه گوارش باشد، اجتناب از این غذاها و نوشیدنی ها ممکن است مشکل را حل کند.

6_ تحرک داشتن

ثابت شده است که پیاده روی بعد از غذا با افزایش سرعت تخلیه معده به فرآیند گوارش کمک می کند. این تخلیه سریع تر می تواند صدای غرغر شکم را کاهش دهد.

پیاده‌روی بعد از غذا می‌تواند از راه‌های دیگری برای هضم غذا مفید باشد. تحقیقات نشان می دهد که 20 دقیقه پیاده روی 15 دقیقه پس از خوردن غذا سطح قند خون را در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 کاهش می دهد. با این حال باید بلافاصله پس از صرف غذا از انجام فعالیت‌هایی با شدت بالا اجتناب کرد.

7_ استرس

غرغر شکم می تواند در موقعیت های استرس زا مانند مصاحبه های شغلی، سخنرانی ها و دیگر موارد بیشتر شود. این به این دلیل است که فعالیت روده در طول دوره های اضطراب افزایش می یابد، صرف نظر از اینکه معده پر است یا خالی.

همچنین شناخته شده است که استرس هضم را کند ساخته و سبب سوء هاضمه از جمله سوزش سر دل و غرغر شکم می شود.

افراد می توانند با مدیتیشن، تمرینات دیگر، سطح اضطراب و استرس را کاهش دهند.

همچنین ببینید:

درمان نفخ شکم با مواد غذایی ضد نفخ

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر صداهای غیرطبیعی شکم همراه با علائم دیگر رخ می دهد، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.

پزشک جهت یافتن علت اصلی؛ چند آزمایش تجویز می کند:

1. سی تی اسکن: برای گرفتن تصاویر اشعه ایکس از ناحیه شکم استفاده می شود.
2. آندوسکوپی: آزمایشی است که از یک دوربین متصل به یک لوله کوچک و انعطاف پذیر برای گرفتن عکس از معده یا روده استفاده می کند.
3. آزمایش خون: برای رد کردن احتمال عفونت، التهاب و دیگر موارد استفاده می شود.

انسداد روده معمولاً صداهای بسیار بلند تولید می کند که اغلب بدون استفاده از گوشی پزشکی شنیده می شوند. آنها همچنین ممکن است همراه با درد معده، نفخ و عدم حرکت روده باشند.

داروها برای برخی از بیماری های گوارشی مانند بیماری کرون یا کولیت اولسراتیو در دسترس هستند. اگر یکی از این وضعیت تشخیص داده شد، پزشک دارو تجویز می کند.

صداهای شکم و فوریت های پزشکی

اگر علائم اورژانس پزشکی مانند خونریزی، آسیب روده یا انسداد شدید دارید، باید برای درمان در بیمارستان بستری شوید.

برای برخی افراد دریافت مایعات وریدی و استراحت دادن به سیستم روده برای درمان مشکل کافی است. افراد دیگر ممکن است نیاز به جراحی داشته باشند.

اگر عفونت، آسیب جدی یا انسداد کامل روده دلیل آن باشد، ممکن است به جراحی نیاز داشته باشید.

درمان

در اکثر موارد صداها در سیستم گوارش طبیعی است و نباید باعث نگرانی شود. در موارد نادر، در صورت عدم درمان، عوارض خاصی مانند انسداد روده می تواند خطرناک باشد. در شرایط غیرمعمول مراجعه به پزشک ضروری است.

توجه : مطالب پزشک من از منابع خارجی ترجمه شده و تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی دارد . از این رو توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست .

منابع:

healthline

medicalnewstoday