شاید از دیدن اینکه با افزایش سن موهای شما شروع به ریختن می کند تعجب نکنید ولی در صورتی که شاهد ریزش مو در نوزاد یا کودک تان باشید برای شما یک شوک بزرگ خواهد بود.

غیر عادی نیست ولی علل آن متفاوت از دلایلی می باشد که موجب کچلی در افراد بزرگ سال می گردد. ریزش مو در کودکان بیش تر به علت مشکلات پوست سر به وجود خواهد آمد.

خیلی از دلایل ریزش مو یا کچلی  برای  کودکان خطرناک یا تهدید کننده نیستند با این وجود ریزش مو یا کچلی قادر خواهد بود به سلامت عاطفی کودک ضربه ها زیادی بزند. کچلی در بزرگسالی نیز بسیار دشوار می باشد.

ریزش مو یا کچلی در کودکان اثرات روانی خیلی شدیدی بر کودکان خواهد گذاشت. بنابراین مراجعه نمودن به پزشک جهت درمان خیلی اهمیت دارد.

علت بروز ریزش مو در کودکان

خیلی از اوقات ریزش مو در کودکان به علت عفونت یا سایر مشکلات در پوست سر می باشد. در زیر به چند مورد از دلایل شایع ریزش مو در کودکان اشاره خواهیم کرد:

۱. تینیا کروریس یا قارچ سر

این عفونت پوست سر زمانی توسعه می یابد که کودکان وسایل شخصی شان مثل شانه یا کلاه را با کودکان دیگر به اشتراک می گذارند. این بیماری به کرم حلقه ای پوست سر معروف می باشد اگر چه توسط قارچ به وجود می آید.

کودکانی که به قارچ کچلی سر مبتلا می باشند دچار ریزش مو به شکل تکه ای خواهند شد و نقاط سیاهی در بخش هایی که موها ریخته اند به وجود می آید. پوستشان امکان دارد قرمز، پوسته پوسته و ناهموار گردد. تب و تورم غدد از دیگر نشانه های این بیماری می باشد.

یک متخصص پوست قادر خواهد بود با آزمایش پوست سر کودک بیماری قارچ کودک را تشخیص دهد.

برخی اوقات پزشک بخش کوچکی ازپوستی که دچار آسیب شده است را می تراشد و به آزمایشگاه می فرستد تا تشخیصش را تایید نماید. بیماری قارچ کچلی سر با یک داروی ضد قارچ که به مدت هشت هفته مصرف می گردد درمان خواهد شد.

استفاده از شامپوهای ضد قارچ همراه با داروی از انتقال یافتن ویروس از کودکتان به کودکان دیگر ممانعت خواهد کرد.

۲. کچلی آلوپشیا آرتا

ریزش موی کودک به شکل  موضعی یک بیماری خود ایمنی محسوب می شود که موجب ریزش مو خواهد شد. در این بیماری سیستم ایمنی شخص به فولیکل ها که مو از آنجا رشد می نماید حمله ور می شود. تقریبا از هر هزار فرد، یک کودک به کچلی موضعی مبتلا می شود.

کچلی موضعی بسته به الگوی ریزش مو در شکل های مختلفی وجود دارد:

• آلوپشیا آرتا (کچلی موضعی): کچلی تکه ای بر سر کودک شکل می گیرد
• آلوپشیا توتالیس (کچلی کامل): کل موی سر دچار ریزش می گردد
• آلوپشیا یونیورسال (کچلی جهانی):همه موهای بدن دچار ریزش می شوند

کودکان مبتلا به کچلی موضعی امکان دارد کاملا به طاسی دچار شوند. برخی امکان دارد موی بدنشان را هم از دست بدهند.

پزشکان با آزمایش نمودن پوست سر کودک قادر خواهند بود کچلی موضعی را تشخیص دهند. امکان دارد چند تار مو را جدا کنند و زیر میکروسکوپ آزمایش نمایند.

هیچ درمانی جهت ریزش موی کودک به شکل موضعی وجود نخواهد داشت ولی بعضی تکنیک های درمانی امکان دارد باعث رشد دوباره مو بشوند. روش هایی از جمله:

• کرم، لوسیون یا پماد کورتیکو استروئید
• ماینوکسیدیل
• انترالین

با تکنیک درمانی صحیح، بسیاری از کودکانی که مبتلا به کچلی می باشند در مدت یک سال مجددا موهایشان رشد خواهد کرد.

۳. تریکوتیلومانیا

تریکوتیلومانیا یا اختلال مو کنی یک نوع بیماری می باشد که در آن فرد موهایش را می کند. پزشکان آن را به عنوان نوعی از وسواس- فکری- عملی دسته بندی نموده اند. برخی از کودکان موهایشان را می کَنند به این دلیل که حس خوبی به آن ها می دهد. برخی دیگر متوجه این مسئله نیستند که این کار را می کنند.

کودکانی که مبتلا به این اختلال دارای تکه های بی مو یا موهای صدمه دیده در سر هستند. بعضی از کودکان موهای بیرون کشیده را می خورند که باعث ایجاد گلوله های بزرگ هضم نشده ای از مو در شکم آنها می شود.

زمانی که کودک کندن موهایش را متوقف نماید موهای آنها مجدد رشد می کند. رفتار درمانی شناختی به کودکان یاد می دهد که آگاهی بیشتری درمورد کشیدن موهایشان داشته باشند.

این روش درمانی باعث می شود تا کودکان متوجه شوند که چه احساساتی موجب انجام این عمل خواهد شد تا قادر باشند آن را متوقف نمایند.

۳. تلوژن افلوویوم 

تلوژن قسمتی از چرخه طبیعی رشد مو می باشد هنگامی که موها رشدشان را متوقف نموده و استراحت می کنند. بعد از آن موهای قدیمی دچار ریزش خواهند شد و به موهای جدید اجازه می دهند تا رشد کنند. به صورت عادی ، تنها ده تا پانزده درصد از فولیکول های مو در یک دوره در این فاز قرار خواهند گرفت.

در کودکانی که به تلوژن افلوویوم مبتلا می باشند، مقدار بیشتری از فولیکول های مو وارد مرحله تلوژن می گردد. بعد از آن به جای ریزش صد تا مو در طی یک روز، کودک ۳۰۰ رشته مو در روز از دست خواهد داد. ریزش مو امکان دارد خیلی زیاد نباشد یا اینکه تکه های بی مو در پوست سر به وجود بیاید.

تلوژن افلوویوم اصولا بعد از یک اتفاق بزرگ روی می دهد. اتفاق هایی از جمله:

• تب خیلی شدید
• جراحی
• ضربه سنگین عاطفی
• جراحت خیلی زیاد

بعد از سپری شدن این اتفاقات، موهای کودک مجددا رشد نماید. رشد کامل امکان دارد شش ماه تا یک سال طول بکشد.

۴. کمبود مواد مغذی لازم برای رشد مو

تغذیه مناسب جهت سلامت بدن لازم و حیاتی می باشد. موقعی که کودک به مقدار کافی ویتامین، مواد معدنی و پروتئین به بدنش نرسد دچار ریزش مو خواهد شد. ریزش مو امکان دارد نشانه مشکلات تغذیه ای مثل پرخوری یا بی اشتهایی و یا عوارض جانبی رژیم غذایی گیاهخواری باشد.

کمبود این مواد در بدن ممکن است علت ریزش موهای کودک گردد:

• آهن
• روی
• ویتامین ب ۳
• بیوتین
• پروتئین و اسید آمینه

میزان بیش از اندازه ویتامین آ نیز باعث ریزش مو خواهد شد.

پزشک کودکان برنامه غذایی سالمی به شما ارائه خواهد داد و یا مکمل هایی جهت جبران نمودن کمبود مواد مغذی تجویز می کند.

اثر کم کاری تیروئید بر ریزش مو

تیروئید غده ای است که در گردن قرار دارد. این غده هورمونی در بدن ترشح می نماید که باعث کنترل متابولیسم بدن می گردد

در کم کاری تیروئید، غده تیروئید به مقدار لازم از این هورمون ترشح نمی کند. نشانه های آن عبارتند از:

بالا رفتن وزن

یبوست

خستگی

خشکی و ریزش مو

علت های غیربالینی ریزش مو در کودک

خیلی از نوزادان در ۶ ماه نخست زندگی، موهایی که اول داشته اند دچار ریزش می گردد تا برای رشد موهای بالغ  جا فراهم گردد. این موضوع کاملاً عادی است و نیازی به نگرانی نمی باشد.

سایش

بعضی از کودکان به علت سایش زیاد سر به تشک، زمین و جاهای دیگر در نواحی پشت سر دچار ریزش مو می گردد. با بالا رفتن سن، کودک این رفتار را فراموش می کند و موهای تازه به سرعت جایگزین موهای کنده شده می گردد.

مواد شیمیایی

بکاربردن مواد شیمیایی حالت دهنده و آرایش مو مثل ژل، تافت، صاف کننده‌ ، رنگ‌ ها و … موجب ضعیف گشتن و ریختن مو در کودکان خواهد شد. تلاش نمایید از استفاده از این مواد خودداری نمایید. به عنوان جایگزین قادر خواهید بود از مواد طبیعی یا محصولات مناسب با کودکان برای حالت دادن مو استفاده نمایید.

استفاده از سشوار

سشوار کشیدن، استفاده از اتوی مو و وسایل دیگر موجب آسیب حرارتی و ریزش مو در کودکان خواهد شد. تلاش کنید از اتوی مو استفاده ننمایید و در هنگام سشوار کشیدن موی کودک، از پایین ترین حرارات استفاده نمایید یا سشوار را از سر فاصله دهید.

کشیده شدن موها

شانه زدن مو، باز کردن گره‌ های مو و بافتن موی کودک را به آرامی انجام بدهید. کشیدن مو موجب آسیب رسیدن به فولیکول ‌های مو و ریختن مو در سر کودک خواهد شد.

صحبت با کودک درباره ریزش مو

ریزش مو برای هر شخصی در هر سنی اتفاق خوبی نیست ؛ ولی برای یک کودک امکان دارد خیلی ناراحت کننده باشد. برای کودک تان توضیح دهید که به چه دلیل موهای او دچار ریزش گردیده است و چطور تصمیم دارید آن را قطع کنید.

در صورتی که این مشکل به دلیل یک بیماری قابل درمان باشد، کودک را متوجه این مسئله کنید که این مشکل خیلی سریع برطرف خواهد شد و موهای او مجددا رشد می کند. در صورتی که این مشکل قابل حل نباشد، پس در پی راهی جهت پنهان نمودن آن باشید.

مثلا از کلاه، روسری و یا کلاه گیس برای پنهان نمودن مشکل کودکتان استفاده نمایید. در این مورد قادر خواهید بود از یک متخصص اطفال کمک بگیرید و یا آرایشگری را انتخاب نمایید که برای کار با این کودکانی آموزش دیده اند.

مشاوره به کودک در کنار آمدن وی با این مشکل کمک خیلی زیادی خواهد کرد. از متخصص اطفال بخواهید مشاور با تجربه ای را که قادر باشد شما را در این مورد کمک رساند، معرفی کند

اگر کودک شما به دلیل استرس زیاد دچار ریزش مو شده باشد، پزشک علاوه بر تجویز داروی آرام‌ بخش، کودک را به روانشناس یا روان‌ پزشک معرفی خواهد نمود تا دلیل ‌ایجاد استرس به خوبی شناسایی شده و رفع گردد. اگر دلیل ریزش مو در کودکان استرس باشد، باید تا زمانی که موها دوباره رشد کنند، به ‌آرامی با پوست سر برخورد نمایید. موهای کودکان نازک ‌تر و شکننده‌تر از اشخاص بزرگ‌ سال می باشد. تلاش کنید تا موهای کودکان  را با کش و گیره محکم نبندید و از شانه‌ های چوبی برای شانه زدن موی کودکان استفاده نمایید.

در صورتی که ریزش موی کودک به دلیل عفونت قارچی اتفاق افتاده باشد، پزشک از داروی ضد قارچ  در مقدار مناسب استفاده می کند.

در صورتی که دلیل ریزش مو در کودکان مشکل آلوپسی آره‌آتا بوده باشد، پزشک داروهایی را جهت تحریک  نمودن فولیکول ‌های مو برای رشد دوباره تجویز خواهد کرد و جهت ارزیابی کردن به طور دقیق، پزشک متخصص ارجاع خواهد داد. در برخی از کودکان آلوپسی آره ‌آتا بدون مصرف هیچ دارویی رفع خواهد شد.

در صورتی که دلیل ریزش مو در کودکان خواب ناکافی باشد، باید ساعت خواب کودک را تنظیم نمود و سعی کنید تا کودک در طی شب خواب ارامی داشته باشد. در ‌این صورت ریزش مو به شکل طبیعی قطع می شود.

در صورتی که دلیل ریزش مو در کودک عادت به محکم کشیدن موها باشد، باید با تلاش و تمرکز او را از انجام ‌این کار منع نمایید. قادر خواهید بود از روان‌ پزشک جهت درمان‌ این مشکل کمک بگیرید. کشیدن مو در کودکان ممکن است به علل متعددی از جمله افسردگی، اضطراب یا عصبانیت رخ دهد. در صورتی که این نشانه ها از بین بروند، موهای کودک مجددا رشد خواهد نمود.

مراقب از ریزش مو کودکان

1. در صورتی که کودکتان به سنی رسیده است که متوجه این مسئله می باشد، راهکارهای مناسبی برای رعایت بهداشت به او آموزش دهید.
2. برای کودکان از لباس ها و روکش های تمیز استفاده نمایید.
3. به آن ها یادآوری نمایید که با چهره معمولی خودشان نیز زیبا می باشند و کار صحیحی نیست که بیش از اندازه با موهای خود ور بروند.
4. به آن ها یاد بدهید که باید از دستورات مراقبتی مو استفاده نماییند تا موهایشان دچار ریزش و آسیب نگردد.

روش های خانگی رفع ریزش موی کودکان

استفاده از روغن نارگیل نرمی و لطافت مو را زیاد می کند و از شکنندگی موها ممانعت خواهد کرد . استفاده از نرم کننده در این مورد نیز اثرگذار می باشد.

روغن زیتون نیز می تواند تارهای مو را تقویت نماید . البته باید حواستان باشد که کودک به این نوع روغن ها حساس نباشد.

روغن نعناع نیز باعث رشد موهای سر خواهد شد و عاملی جهت ممانعت از ریزش مو در کودکان می باشد.

ترکیب روغن ها و عصاره ها نیز در ممانعت از ریزش مو اثرگذار خواهد بود.

از یک رژیم غذایی دارای ویتامین آ، ث، ای، زینک و آهن برای کودکتان بهره بگیرید.

قادر خواهید بود شش ساعت سرکه سیب را بر پوست سر بزنید و سپس آن را آبکشی نمایید. البته پیش از استفاده از این تکنیک با پزشک خود صحبت نمایید.

سایر مواد مغذی و تقویت کننده مو

یک رژیم غذایی سالم همراه با غذاهای مملو از ویتامین های A ، C و E ، روی و آهن نیز باعث رفع مشکل ریزش مو در کودکان خواهد شد.

انگور فرنگی هندی یکی از داروهای می باشید که قادر خواهید بود برای رفع مشکل ریزش مو در کودکان از آن استفاده کنید. اعتقاد بر این است که توت باعث تحریک رشد فولیکول مو خواهد شد و موجب تقویت مو می گردد. این میوه ها اصولا آبگیری می شوند و برای استفاده با روغن (نارگیل ، جوجوبا ، چریش یا بادام) ترکیب می گردند.

ترکیبات گوگرد و فنلی که در آب پیاز وجود دارد باعث تحریک رشد مو خواهد شد. قادر خواهید بود آب پیاز را بر لکه های پوست اعمال نمایید ، آن را حدود۱۵ دقیقه روی پوست سر نگه دارید و بعد از آن موهای کودک را آبکشی نمایید.

حواستان باشد که موقع استفاده از روغن ، پوست سر کودک را با دست یا پنبه خیلی آرام ماساژ بدهید. این امکان دارد به تنظیم  نمودن جریان خون در پوست سر کمک نماید و موجب تقویت رشد و سلامت موهای کودک گردد.

درمان های خانگی گفته شده قادر خواهند بود در بهبود فرایند رشد دوباره مو کودک شما کمک کننده باشند در حالی که دلیل اصلی آن تحت درمان می باشد.

در صورتی که ریزش مو در حدود یکی دو تکه در سر کودک باشد و تکه‌ ها به یکدیگر  متصل نباشند و بخش وسیعی را در برنگرفته باشند، به سادگی قابل درمان می باشد ولی در صورتی که این ریزش انتشار پیدا کرده باشد و موهای ابرو و مژه و بدن را نیز تحت تاثیر قرار داده باشد، درمان به دشواری انجام خواهد گرفت ولی به صورت کلی با درمان صحیح خیلی از کودکان همه موهای ریخته شده شان را ظرف مدت یک سال مجددا به دست می آورند. البته در بعضی از کودکان نیز این بازگشت خیلی سریعتر رخ خواهد داد. این کودکان باید حتما زیر نظر متخصص پوست درمان گردند.

ریزش مو در کودکان تا چه اندازه عادی می باشد؟

ریختن حدود ۱۰۰ تار مو به شکل روزانه در کودکان امری طبیعی و عادی می باشد. ولی در صورتی که به جای ریزش ۱۰۰ تار مو در روز ، کودک تان به عنوان مثال روزانه ۴۰۰ تار موهایش را از دست می دهد، این ریزش مو احتمال دارد خیلی قابل حس نباشد ولی می شود به تدریج کم پشتی یا لکه های طاسی روی پوست سر کودک ایجاد نماید.