اختلال خواب در آلزایمر

با افزایش سن، الگوی خواب افراد معمولاً تغییر می کند. با این حال تغییرات خواب در افراد مبتلا به بیماری آلزایمر پیچیده تر است.

بیماری آلزایمر باعث از دست دادن و غیرقابل برگشت حافظه می شود و بر نحوه تفکر، استدلال و رفتار افراد تأثیر می گذارد. این رایج ترین نوع زوال عقل است که در 60 تا 80 درصد موارد وجود دارد.

همانطور که آلزایمر تشدید می یابد، ممکن است منجر به مشکلات خواب شود که روال روزانه فرد را مختل می سازد. فرد ممکن است اختلالات خواب مختلفی از جمله خواب کوتاه تر، تغییر در چرخه خواب و اختلالات خواب را تجربه کند.

چرا آلزایمر بر خواب تأثیر می گذارد؟

افراد مبتلا به آلزایمر ممکن است خواب شبانه مناسبی نداشته باشند اما در طول روز بیش از حد بخوابند. محققان به طور کامل دلیل تاثیر آلزایمر بر خواب را نمی دانند. رابطه بین این دو پیچیده است و اختلالات خواب ممکن است قبل از زوال شناختی که در افراد مبتلا به آلزایمر رخ می دهد، باشد.

تصور محققان این است که آلزایمر باعث تغییرات سلولی در مغز می شود و چرخه خواب و بیداری را که نوعی ریتم شبانه روزی است، مختل می سازد. تغییرات در تولید ملاتونین، هورمون خواب، نیز نقش دارد.

هسته سوپراکیاسماتیک (SCN) ناحیه ای از مغز است که به عنوان ساعت داخلی بدن عمل می کند. کارشناسان بر این باورند که افراد مبتلا به بیماری آلزایمر ممکن است دچار آسیب سلول های SCN شده باشند. این آسیب بر فعالیت در این ناحیه تأثیر می گذارد و منجر به مشکل در پیروی از یک چرخه معمولی خواب و بیداری می شود.

پروتئین های مغز

تغییرات خواب در افراد مبتلا به آلزایمر ممکن است به پروتئینی به نام بتا آمیلوئید مرتبط باشد. بتا آمیلوئید یک محصول زائد است که می تواند در مایع بین سلول های مغز یا نورون ها ایجاد شود. پزشکان افزایش این پروتئین را با اختلال در عملکرد مغز مرتبط می دانند. اگر فرد به بیماری آلزایمر مبتلا باشد، بتا آمیلوئید به هم می چسبد و باعث ایجاد پلاک های آمیلوئیدی می شود که بر ارتباطات بین سلول های مغز تأثیر منفی می گذارد.

برخی از مطالعات نشان می دهد که در زمان خواب افراد، مغز بتا آمیلوئید اضافی را از مغز پاک می کند. تحقیقات روی موش ها نشان می دهد که کمبود خواب باعث افزایش سطح بتا آمیلوئید مغز می شود.

همچنین ببینید:

 آلزایمر چیست؟ (راه های پیشگیری از آلزایمر)

در یک مطالعه در سال 2018، محققان به ارتباط بین بتا آمیلوئید و خواب در گروه انسانی پرداختند. آنها از اسکن PET برای بررسی مغز 20 شرکت کننده 22 تا 72 ساله با وضعیت سلامتی خوب استفاده کردند.

محققان پس از اینکه شرکت کنندگان یک خواب کامل شبانه داشتند و بعد از حدود 31 ساعت بدون خواب، اسکن گرفتند. آنها دریافتند که سطوح بتا آمیلوئید در مغز به دنبال کمبود خواب حدود 5 درصد افزایش می یابد.  این تغییرات در تالاموس و هیپوکامپ اتفاق افتاد که به ویژه در برابر آسیب های ناشی از بیماری آلزایمر آسیب پذیر هستند. بنابراین کمبود خواب ممکن است در آلزایمر موثر باشد.

آلزایمر همچنین شامل پروتئین مغزی به نام تاو است که به تنظیم سیگنال‌های سالم بین سلول‌های عصبی کمک می‌ کند. افراد مبتلا به بیماری آلزایمر در مغز خود دارای پروتئین تاو هستند که نشان دهنده آسیب به سلول های عصبی است. کمبود خواب در یک شب می تواند سطح تاو را تا 50 درصد افزایش دهد.

رابطه بین بتا آمیلوئید، تاو و آلزایمر پیچیده است و محققان می‌دانند که خواب با کیفیت بالا به فرد اجازه می‌دهد پروتئین‌های اضافی مغز را پاک کند.

آیا افراد مبتلا به آلزایمر بیشتر می خوابند؟

افراد مبتلا به آلزایمر و سایر اشکال زوال عقل اغلب برای مدت طولانی می خوابند و ممکن است نیاز به خواب در طول روز داشته باشند.

با تشدید آلزایمر، آسیب فراوانی به مغز وارد شده؛ که در نتیجه فرد ضعیف تر می شود. فرد ممکن است پس از انجام کارهای روزمره، مانند برقراری ارتباط، غذا خوردن، یا تلاش برای درک دنیای اطراف خود احساس خستگی کند. با تشدید علائم ممکن است افراد در طول روز بیشتر بخوابند.

علاوه بر این، داروهایی که پزشکان برای درمان آلزایمر تجویز می کنند، اغلب خواب اور هستند. این داروها ممکن است شامل داروهای ضد روان پریشی، داروهای ضد افسردگی، آنتی هیستامین ها و قرص های خواب باشد.

سایر اثرات آلزایمر بر خواب

برخی از چالش هایی که آلزایمر ایجاد می کند می تواند منجر به کاهش کیفیت خواب فرد شود که به نوبه خود ممکن است سایر علائم آلزایمر را بدتر کند. به عنوان مثال کمبود خواب می تواند هذیان، بی قراری و سرگردانی را افزایش دهد و خواب را سخت تر کند.

افراد مبتلا به آلزایمر ممکن است در برقراری ارتباط مشکل داشته باشند.  برای مثال آنها ممکن است نتوانند به کسی بگویند که درد دارند. در این صورت درد ممکن است خواب آنها را مختل سازد.

داشتن خواب عمیق کافی و خواب برای حافظه ضروری است و از دست دادن حافظه علامت اصلی آلزایمر است.

سایر اثرات کلی آلزایمر بر خواب شامل کاهش فعالیت بدنی و عدم استفاده کافی از نور طبیعی خورشید است.

بهترین موقعیت های خواب

افراد مبتلا به آلزایمر ممکن است بخواهند به جای خوابیدن به پشت یا شکم، به پهلو بخوابند.

مطالعه‌ای در سال 2015 با استفاده از موش‌ها نشان داد که خوابیدن به پهلو ممکن است به طور موثرتری ضایعات مغزی را از بین ببرد.  محققان از اسکن‌های MRI برای بررسی اینکه چگونه مغز موش‌ها بتا آمیلوئید اضافی و سایر مواد زائد متابولیک را پاک می‌کند، استفاده کردند.

آنها به این نتیجه رسیدند که وضعیت بدن هنگام خواب بر پاکسازی پروتئین های مخرب مغز که می توانند به بیماری های مغزی کمک کنند یا باعث ایجاد بیماری های مغزی شوند، تأثیر می گذارد. با این حال تحقیقات بیشتر برای تأیید اینکه این یافته برای انسان قابل اجرا است ضروری است.

همچنین ببینید:

 آلزایمر در کودکان – علت، علائم و مدیریت آن

سایر نکات و مدیریت خواب

اطرافیان فرد مبتلا به آلزایمر می توانند اقداماتی را برای کمک به مدیریت خواب انجام دهند. این شامل:

اطرافیان می توانند فرد را تحت نظر بگیرند تا ببینند آیا شرایطی دارند که منجر به بیدار شدن او شود یا خیر. به عنوان مثال آپنه خواب باعث مکث کوتاه در تنفس می شود و سندرم پای بی قرار شامل حرکت یا تکان دادن غیرقابل کنترل پاها است.

عوارض جانبی برخی از داروهای تجویزی که آلزایمر را درمان می‌کنند ممکن است باعث بی‌خوابی شب‌ها شود. پزشک می تواند بهترین زمان مصرف داروها را برای کاهش این اثرات توصیه کند.

اگر فرد در شب بیدار شود، یکی از اعضای خانواده می تواند با آنها صحبت کند تا علت آن را متوجه شود. سپس بهتر است فرد را آرام نگه دارید و با نور کم و موسیقی آرامش بخشی که از آن لذت می برد، او را برای بازگشت به خواب آماده کنید.

رعایت یک زمان خواب و بیداری هر روز و قرار دادن یک برنامه روتین، مانند یک حمام آرامش بخش یا یک نوشیدنی گرم قبل از خواب، می تواند به فرد کمک کند.

آلزایمر یک بیماری پیشرونده است و امید به زندگی فرد به عوامل مختلفی بستگی دارد. پس از تشخیص آلزایمر، میانگین امید به زندگی 4 تا 8 سال است، اما ممکن است فرد برای مدت طولانی تری زندگی کند.

درمان های مختلف می توانند علائم آلزایمر را برطرف کنند و به فرد کمک کنند تا مشکلات خواب خود را مدیریت کند. فرد مبتلا به آلزایمر و اعضای خانواده آنها به حمایت پزشکی و عاطفی نیاز دارند تا به آنها کمک کند تا این وضعیت را کنترل کنند.

خلاصه کلی

بیماری آلزایمر نوعی زوال عقل است که می تواند منجر به مشکلات خواب شود. کارشناسان همچنین بر این باورند که مشکلات خواب می تواند در ابتلای فرد به آلزایمر نقش داشته باشد.

رابطه بین آلزایمر و مسائل خواب پیچیده است و ممکن است شامل تغییرات سلولی در مغز باشد که ریتم معمولی شبانه روزی را بر هم می زند. مشکلات خواب همچنین ممکن است شامل تغییرات در تولید ملاتونین و تجمع پروتئین های بتا آمیلوئید و تاو در مغز باشد.

اگرچه مدیریت مشکلات خواب می تواند سخت باشد، اما اطرافیان می توانند اقدامات مختلفی را برای کمک به خواب بهتر فرد مبتلا به آلزایمر انجام دهند. این موارد شامل قرار دادن یک برنامه روتین شبانه و گفتگو با پزشک در مورد بهترین زمان روز برای مصرف داروها است.

توجه : مطالب پزشک من از منابع خارجی ترجمه شده و تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی دارد . از این رو توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست .

منابع:

medicalnewstoday