حافظه کوتاه مدت به اطلاعاتی اطلاق می شود که افراد می توانند بلافاصله پس از دریافت آن را برای مدت کوتاهی به خاطر بسپارند.

افراد مبتلا به از دست دادن حافظه کوتاه مدت در به خاطر سپردن اطلاعاتی که به تازگی دریافت کرده اند مشکل دارند.

شرایط جسمی و روانی متعددی می تواند باعث از دست دادن حافظه کوتاه مدت شود و درمان به علت آن بستگی دارد.

علل از دست دادن حافظه کوتاه مدت

فهرست طولانی از عوامل و شرایط مختلف می تواند باعث از دست دادن حافظه کوتاه مدت شود. برخی از بیماری های شایع مرتبط با از دست دادن حافظه کوتاه مدت عبارتند از:

افزایش سن

با افزایش سن، تغییرات در مغز به آرامی ایجاد می شود. تحقیقات نشان می‌دهد که از دست دادن حافظه بخش اجتناب‌ناپذیر پیر شدن نیست و با افزایش سن، مغز در واقع می‌تواند توانایی ایجاد سلول‌های مغزی جدید و ایجاد اتصالات عصبی را حفظ کند.

بیماری های عصبی

بیماری های عصبی باعث از بین رفتن عملکرد اعصاب مغز و سیستم عصبی محیطی شده و به مرور زمان از بین می روند. بسیاری از بیماری های عصبی می توانند باعث از دست دادن حافظه کوتاه مدت شوند. برخی از رایج ترین بیماری های عصبی مرتبط با از دست دادن حافظه کوتاه مدت عبارتند از:

بیماری آلزایمر

بیماری هانتینگتون

بیماری پارکینسون

زوال عقل پیشانی گیجگاهی

زوال عقل با اجسام لویی

زوال عقل عروقی

همچنین ببینید:

۱۴ روش طبیعی برای بهبود حافظه!

آسیب سر

بسیاری از آسیب ها می توانند به سلول های مغز آسیب برسانند و به طور کلی باعث از دست دادن حافظه کوتاه مدت موقت یا دائمی شوند.

عفونت

عفونت مزمن یا شدید در مغز و سایر قسمت های بدن می تواند باعث از دست دادن حافظه شود. به عنوان مثال می توان به HIV و انسفالیت اشاره کرد.

تومورها

تومورها، اعم از سرطانی یا خوش خیم و همچنین سایر رشدهای غیر طبیعی بر روی مغز، می توانند در عملکرد مغز اختلال ایجاد کنند و بر حافظه کوتاه مدت تأثیر بگذارند.

سکته مغزی و ایست قلبی

سکته مغزی یا حمله قلبی می تواند با محروم کردن مغز از اکسیژن باعث آسیب مغزی شود.

داروها

بسیاری از داروهایی که بر عملکرد مغز تأثیر می گذارند می توانند به عنوان یک عارضه جانبی باعث از دست دادن موقت حافظه شوند.  برخی از داروهایی که معمولاً با مشکلات حافظه مرتبط هستند عبارتند از:

داروهای کلسترول

داروهای ضد اضطراب

داروهای ضد تشنج

داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای

مسکن ها

داروهای فشار خون بالا

داروهای پارکینسون

داروهای آرام بخش یا خواب آور

آنتی هیستامین ها

کم خوابی

نداشتن خواب کافی می تواند عملکرد مغز را مختل سازد. این موضوع می تواند منجر به از دست دادن موقت حافظه کوتاه مدت شود.

درد مزمن

چندین بیماری که باعث درد مزمن می شوند، مانند بخشی از انواع آرتریت، می توانند باعث ایجاد برخی مشکلات شناختی شوند که در مجموع به نام مه مغزی شناخته می شوند.

افراد مبتلا به مه مغزی معمولاً فراموشکار هستند، در یادگیری و به خاطر سپردن اطلاعات مشکل دارند.

صرع

صرع می تواند پردازش اطلاعات، تشکیل و ذخیره خاطرات و به خاطر آوردن اطلاعات را دشوار سازد.

 چندین بیماری دیگر می تواند باعث از دست دادن حافظه کوتاه مدت شود. عوامل دیگر از دست دادن حافظه کوتاه مدت عبارتند از:

کم کاری تیروئید و پرکاری تیروئید

هماتوم ساب دورال

واسکولیت مغزی

عدم دریافت کافی اسید فولیک، ویتامین B12 یا تیامین

از دست دادن بینایی یا شنوایی

علل روانی از دست دادن حافظه کوتاه مدت

برخی از شرایط روانی می تواند باعث از دست دادن حافظه کوتاه مدت شود. برخی از آنها عبارتند از:

افسردگی

بسیاری از افراد مبتلا به افسردگی مشکلات حافظه را تجربه می کنند. 

همچنین ببینید:

۷ نکته برای بهبود وضعیت حافظه

اختلال اضطراب پس از سانحه (PTSD)

افراد مبتلا به PTSD ممکن است تغییراتی را در عملکرد مغز خود تجربه کنند. ممکن است بر توانایی های شناختی، به ویژه حافظه تأثیر بگذارد.

مصرف مواد

استفاده نادرست یا استفاده بیش از حد از موادی مانند مواد مخدر، الکل یا سیگار می تواند باعث از دست دادن حافظه موقت یا دائمی شود.

استرس شدید

افرادی که استرس شدید یا طولانی‌ مدت را تجربه می‌کنند، ممکن است کاهش توانایی‌های شناختی خود را نیز تجربه کنند.

درمان از دست دادن حافظه کوتاه مدت

درمان از دست دادن حافظه کوتاه مدت در درجه اول به علت آن بستگی دارد.

درمان‌های رایج از دست دادن حافظه کوتاه‌ مدت بر اساس شرایط یا علت اصلی عبارتند از:

آسیب، رشد غیرطبیعی یا آنوریسم: جراحی، داروها و گاهی اوقات درمان پس از جراحی.

عفونت: داروهای آنتی بیوتیک، ضد ویروسی یا ضد قارچی.

بیماری های تیروئید: با پزشک در مورد داروهای هورمون تیروئید صحبت کنید.

افسردگی: داروهایی مانند داروهای ضد افسردگی و داروهای ضد اضطراب و همچنین درمان روانشناختی مانند درمان شناختی-رفتاری.

عوارض جانبی دارو: با پزشک در مورد قطع یا کاهش دوز دارو صحبت کنید.

مصرف الکل یا مواد مخدر: در مورد توقف مصرف الکل یا مواد مخدر که ممکن است به درمان سوء مصرف مواد نیاز داشته باشد، با پزشک صحبت کنید.

کم خوابی: داشتن خواب مناسب.

استرس شدید: فعالیت های کاهش استرس یا مدیریت استرس مانند یوگا، ورزش یا مدیتیشن را تمرین کنید.

کمبود ویتامین: از یک رژیم غذایی متعادل و غنی از میوه ها، سبزیجات و غلات کامل استفاده کنید. مصرف مکمل ها را در نظر بگیرید.

صرع: با پزشک در مورد داروهای ضد تشنج صحبت کنید.

انواع آرتریت: داروهای ضد درد و عوامل سبک زندگی، مانند خواب کافی و ورزش.

کاهش بینایی یا شنوایی: از عینک طبی یا سمعک استفاده کنید.

زوال عقل ناشی از شرایط عصبی غیر قابل برگشت، مانند بیماری آلزایمر، بیماری هانتینگتون، یا بیماری پارکینسون، به جای درمان به امید بازیابی از دست دادن حافظه، به مدیریت پزشکی و شیوه زندگی نیاز دارد.

هیچ دارویی برای درمان یا پیشگیری از بیماری‌هایی که باعث از دست دادن غیرقابل برگشت حافظه می‌شوند تایید نشده است، اگرچه تعدادی از آنها در دسترس هستند که ممکن است به مدیریت سایر علائم در افراد مبتلا به بیماری آلزایمر در مراحل اولیه و میانی کمک کنند، مانند:

گالانتامین

ریواستیگمین

دونپزیل

کارهایی وجود دارد که افراد می توانند برای مدیریت از دست دادن حافظه کوتاه مدت انجام دهند و در برخی موارد حتی به بهبود حافظه کوتاه مدت کمک کنند.

نکاتی برای مدیریت از دست دادن حافظه کوتاه مدت شامل موارد زیر است:

فهرستی از کارها تهیه کنید، وظایف برنامه ریزی کنید و از روش های یادآوری مانند یادداشت ها، تقویم ها و آلارم های تلفن استفاده کنید.

وسایل مهم مانند تلفن، کلید، عینک، کیف پول را در یک مکان خاص قرار دهید.

سعی کنید یک مهارت جدید یاد بگیرید یا کارهایی را انجام دهید که مغز را به چالش می کشد، مانند پازل یا بازی های مربوط به تقویت حافظه.

با خانواده و دوستان در ارتباط بمانید.

عدم مصرف الکل.

ورزش کردن.

استفاده از رژیم غذایی سالم.

فشار خون بالا را کنترل کنید یا به پیشگیری از آن کمک کنید.

در صورت بروز افسردگی به دنبال درمان باشید.

سعی کنید وسایل اضافی در اطراف خانه یا محیط را کاهش دهید.

اطلاعات جدید را تکرار کنید، یا سعی کنید آن را با چیز دیگری مرتبط کنید تا به خاطر سپردن آن آسان تر شود.

خلاصه کلی

حافظه کوتاه مدت توانایی فرد برای به خاطر سپردن مقادیر کمی از اطلاعات برای مدت کوتاهی است. از دست دادن حافظه کوتاه مدت گاهی اوقات بخشی از پیر شدن محسوب می شود، اما می تواند نشانه ای از چندین بیماری، روانی و جسمی باشد.

هنگامی که از دست دادن حافظه کوتاه مدت با عملکرد روزانه یا کیفیت زندگی تداخل پیدا می کند، افراد باید به پزشک مراجعه نمایند.

توجه : مطالب پزشک من از منابع خارجی ترجمه شده و تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی دارد . از این رو توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست .

منابع:

medicalnewstoday