پروپرانولول چیست؟

این دارو نوعی بتابلاکر یا مسدودکننده بتا است که برای درمان فشار خون بالا، ضربان قلب نامنظم، حرکات غیرارادی و سایر بیماری ها استفاده می شود. این دارو پس از حمله قلبی جهت بهبود شانس زنده ماندن مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین جهت پیشگیری از سردردهای میگرنی و درد قفسه سینه (آنژین) موثر است.

کاهش فشار خون بالا به جلوگیری از سکته مغزی، حملات قلبی و مشکلات کلیوی کمک می کند. این دارو با مسدود کردن عملکرد برخی مواد شیمیایی طبیعی در بدن (مانند اپی نفرین) که بر قلب و عروق خونی تأثیر می گذارد، عمل می کند. در نهایت ضربان قلب، فشار خون و فشار بر قلب را کاهش می دهد.

همچنین ببینید:

قرص زالربان چیست؟ (موارد مصرف و عوارض آن)

پروپرانولول به چهار شکل وجود دارد:

• قرص خوراکی
• کپسول خوراکی
• مایع و تزریقی

بدون مشورت با پزشک مصرف این دارو را قطع نکنید. قطع ناگهانی پروپرانولول باعث تغییر در ریتم قلب و فشار خون، تشدید درد قفسه سینه یا حمله قلبی می شود. پزشک به آرامی میزان دوز مصرفی را طی چند هفته کاهش داده تا از این عوارض جلوگیری شود.

نحوه مصرف پروپرانولول

این دارو را طبق دستور پزشک، معمولاً ۲ تا ۴ بار در روز به شکل خوراکی مصرف کنید. این دارو را قبل از غذا (و در صورت مصرف 4 بار در روز قبل از خواب) مصرف کنید.

میزان مصرف بر اساس وضعیت پزشکی فرد و پاسخ به درمان انجام می گیرد.

در صورت بهبودی همچنان به مصرف دارو ادامه دهید.

این دارو جهت جلوگیری از درد قفسه سینه یا میگرن استفاده می شود. نباید برای درمان درد قفسه سینه یا میگرن در صورت بروز آنها استفاده گردد. از داروهای دیگر (مانند قرص نیتروگلیسیرین برای درد قفسه سینه، سوماتریپتان برای میگرن) جهت تسکین حملات ناگهانی طبق دستور پزشک استفاده کنید. جهت اطلاعات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.

اگر داروهای خاصی جهت کاهش کلسترول مصرف می کنید (کلستیرامین یا کلستیپول)، پروپرانولول را حداقل 1 ساعت قبل یا حداقل 4 ساعت بعد از این داروها استفاده نمایید.

جهت درمان فشار خون بالا، به 1 تا 2 هفته زمان برای تاثیرات آن نیاز است.

در صورت تشدید وضعیت (مانند فشار خون، درد قفسه سینه یا میگرن) به پزشک خود اطلاع دهید.

عوارض جانبی

امکان سرگیجه، سبکی سر یا خستگی وجود دارد. حالت تهوع یا استفراغ، درد معده، تغییرات بینایی، اختلال در خواب نیز می تواند رخ دهد. با تشدید و تداوم این موارد به پزشک اطلاع دهید.

برای کاهش خطر سرگیجه و سبکی سر، هنگام برخاستن از حالت نشسته یا خوابیده به آرامی بلند شوید.

این دارو ممکن است جریان خون را در دست ها و پاها کاهش داده و باعث احساس سردی شود. سیگار کشیدن باعث تشدید این موارد خواهد شد.

در صورت داشتن هر گونه عوارض جانبی خطرناک از جمله: کبودی انگشتان دست و پا، تغییرات روحی و روانی (مانند افسردگی)، بی حسی و سوزن سوزن شدن دست ها یا پاها فوراً به پزشک اطلاع دهید.

واکنش آلرژیک بسیار جدی به این دارو نادر است. با این حال در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک از جمله: بثورات پوستی، خارش و تورم (به ویژه در صورت، زبان، گلو)، سرگیجه شدید، مشکلات تنفسی، فوراً به پزشک اطلاع دهید.

اقدامات لازم

قبل از مصرف پروپرانولول، در صورت حساسیت به آن به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید.

قبل از استفاده از این دارو اطلاعات پزشکی خود را به پزشک بگویید، به ویژه در موارد: مشکلات تنفسی (مانند آسم، برونشیت، آمفیزم)، نارسایی قلبی، تیروئید پرکار، بیماری کلیوی، بیماری کبد، مشکلات گردش خون (مانند بیماری رینود)، تومور (فئوکروموسیتوم)، اختلالات روانی ( افسردگی)، برخی بیماری های عضلانی و عصبی (میاستنی گراویس)، واکنش های آلرژیک شدید.

در صورت اعتیاد به الکل در شرایط مصرف این دارو از پزشک راهنمایی بگیرید.

قبل از انجام جراحی، پزشک یا دندانپزشک خود را در مورد تمام محصولاتی که استفاده می کنید مطلع سازید.

کودکان ممکن است در معرض خطر بیشتری برای کاهش قند خون (هیپوگلیسمی) باشند. برای کمک به جلوگیری از افت قند خون، کودکان را طبق برنامه منظم تغذیه کنید.

این دارو در دوران بارداری باید فقط در صورت نیاز مصرف شود.

تداخلات دارویی

تداخلات دارویی ممکن است نحوه عملکرد داروها را تغییر یا خطر عوارض جانبی را افزایش دهد. برخی موارد که ممکن است با این دارو تداخل داشته باشند عبارتند از: مسدود کننده های آلفا (مانند پرازوسین)، هیدروکسید آلومینیوم، آنتی کولینرژیک ها (مانند آتروپین، اسکوپولامین)، کلرپرومازین، داروهای موثر بر آنزیم های کبدی که پروپرانولول را از بدن شما حذف می کنند (مانند سایمتیدین).

برخی داروهای ضد افسردگی SSRI از جمله فلوکستین، پاروکستین، فلووکسامین، مهارکننده های پروتئاز HIV از جمله ریتوناویر، ریفامایسین ها از جمله ریفابوتین، داروهای دیگر برای درمان فشار خون بالا (مانند کلونیدین، هیدرالازین، متیل دوپا)، اپی نفرین، فینگولیمود و دیگر موارد مانند دیگوکسین، دیسوپیرامید، پروپافنون، کینیدین، مفلوکین، ریزاتریپتان، تئوفیلین، تیوریدازین، هورمون های تیروئید (مانند لووتیروکسین)، وارفارین.

برخی محصولات دارای ترکیباتی هستند که می توانند ضربان قلب یا فشار خون را افزایش دهند.

این دارو ممکن است با برخی آزمایش ها (از جمله آزمایش غربالگری گلوکوم، تست استرس قلبی عروقی) تداخل داشته و باعث نتایج آزمایش نادرست شود.

همچنین ببینید:

دارو های فشار خون

مصرف بیش از حد پروپرانولول

با مصرف بیش از حد این دارو و علائم مانند بیهوش شدن یا مشکلات تنفسی با اورژانس تماس بگیرید. علائم مصرف بیش از حد دارو ممکن شامل ضربان قلب بسیار آهسته، سرگیجه شدید، بیهوش شدن می باشد.

این دارو را با دیگران به اشتراک نگذارید.

تغییرات سبک زندگی مانند برنامه های کاهش استرس، ورزش و تغییرات رژیم غذایی ممکن است اثربخشی این دارو را افزایش دهد. هنگام مصرف این دارو فشار خون و نبض (ضربان قلب) خود را به طور مرتب چک کنید.

میزان دوز فراموش شده

اگر یک نوبت از مصرف دارو را فراموش کردید، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اگر نزدیک به زمان مصرف نوبت بعدی است، دوز فراموش شده را نادیده بگیرید. میزان دوز را چند برابر نکنید.

روش نگهداری

در دمای اتاق به دور از نور و رطوبت نگهداری شود. تمام داروها را از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور نگه دارید.

توجه : مطالب پزشک من از منابع خارجی ترجمه شده و تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی دارد . از این رو توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست .

منابع:

webmd