علت درد واژن و نحوه درمان آن

درد واژن ممکن است نشانه عفونت یا آسیب باشد. اما در برخی موارد، می تواند یک علامت مزمن بوده و علت مشخصی نیز نداشته باشد.

درد مداوم واژن بدون علت مشخص در زنان ولوودینیا نامیده می شود.

ترس یا خجالت ممکن است مانع از درمان پزشکی این وضعیت شود. شواهد نشان می دهد که افراد به سادگی از این موضوع می گذرند.

علت درد واژن

موارد مختلفی می توانند باعث درد واژن شوند، اما موارد زیر اغلب در ایجاد این وضعیت دخیل هستند:

عفونت

عفونت های قارچی یکی از رایج ترین علت درد واژن به شمار می روند. حدود 75 درصد از زنان در بخشی از زندگی دچار عفونت قارچی واژن می شوند.

عفونت قارچی می تواند باعث خارش، سوزش و گاهی اوقات ترشحات واژن شود.

این عفونت‌ها معمولاً از طریق رابطه جنسی قابل انتقال نیستند.

واژینوز باکتریال (BV) نیز نوعی عفونت رایج به ویژه در افراد با رابطه جنسی می باشد.

اگرچه BV همیشه سبب بروز علائم نمی گردد، برخی افراد مبتلا به این وضعیت؛ دچار موارد زیر می شوند:

• درد
• خارش
• سوزش
• بوی نامطبوع
• ناراحتی در زمان رابطه جنسی

همچنین ببینید:

همه چیز درباره عفونت مخمری واژن!

بسیاری افراد علائم BV را با علائم عفونت قارچی اشتباه می گیرند. اما این دو مورد؛ علت متفاوت و همچنین درمان متفاوتی دارند.

برخی عفونت‌های دیگر به ویژه کلامیدیا و سوزاک که هر دو از عفونت‌های مقاربتی (STIs) به شمار می روند؛ می‌توانند باعث درد و ترشح غیرعادی در نواحی تناسلی زنان شوند.

ضربه جسمی (تروما)

آسیب فیزیکی به واژن منجر به درد واژن می شود. آسیب‌های نسبتاً جزئی مانند بریدگی‌های ناشی از اصلاح گاهی اوقات باعث بروز این مشکل می گردد، اما یکی از رایج‌ترین علت آسیب و درد، زایمان است.

زایمان باعث پارگی واژن در اکثر افراد در اولین زایمان طبیعی می شود. پارگی معمولاً به سمت پرینه که ناحیه بین واژن و مقعد است گسترش می یابد. پزشکان آن را پارگی پرینه می نامند. همچنین ممکن است پارگی کلیتوریس یا لابیا در هنگام زایمان رخ دهد.

در این شرایط بخیه توسط پزشک انجام می شود. این بخیه ها با گذشت زمان جذب شده و نیازی به برداشتن آنها نیست.

اختلال عملکرد یا آسیب کف لگن

آسیب به ماهیچه های کف لگن باعث درد در واژن، شکم و کمر می شود، همچنین بر عضلات سایر نواحی تأثیر می گذارد.

برخی عوامل که می توانند خطر مشکلات کف لگن را افزایش دهند عبارتند از:

• سن
• بارداری
• آسیب ناشی از زایمان

اپیزیوتومی، برش جراحی برای بزرگ کردن دهانه واژن به داخل پرینه در طول زایمان است.

برخی افراد مبتلا به اختلال عملکرد کف لگن نیز بی اختیاری را به ویژه هنگام عطسه تجربه می کنند. همچنین ممکن است بی اختیاری مدفوع، درد هنگام دفع مدفوع یا هر دو علامت وجود داشته باشد.

ولوودینیا

ولوودینیا نوعی درد مزمن در ناحیه واژن است. این درد در افراد متفاوت است، اما بسیاری از افراد درد همراه با سوزش را گزارش می‌کنند که نسبتاً مداوم است، اگرچه آمیزش جنسی می‌تواند باعث تحریک یا تشدید آن شود.

پزشکان به طور کامل ولوودینیا و علت بروز آن را نمی دانند. روند تشخیص آن به علت وجود دلایل دیگر درد واژن طولانی خواهد بود.

افراد مشکوک به ولوودینیا باید به پزشک مراجعه کنند، زیرا درمان های مختلفی در دسترس است.

کیست بارتولین

غدد بارتولین در دو طرف ورودی واژن قرار دارند.

انسداد در یکی از این غدد می تواند باعث ایجاد کیست شده و ممکن است شبیه توده ای سخت یا نوعی جوش به نظر برسد. این کیست می تواند باعث درد در یک طرف واژن گردد.

کیست بارتولین ممکن است طی چند روز قبل از بین رفتن یا پاره شدن بزرگتر شود. گاهی اوقات آنها عفونی و باعث درد شدید می شوند.

همچنین ببینید:

چگونه از شر جوش های واژن خلاص شویم؟

علائم درد واژن

درد واژن می تواند ویژگی های مختلفی داشته باشد. بیان و شرح مفصل این درد به پزشک جهت تشخیص صحیح آن کمک کننده خواهد بود.

در ادامه به رایج ترین علائم درد واژن اشاره شده است:

سوزش

عفونت‌های مخمری واژن، BV و سایر انواع عفونت‌ها اغلب باعث احساس سوزش، به‌ ویژه در زمان یا بعد از مقاربت می‌شوند.

ولوودینیا نیز سبب سوزش شده و به طور معمول دارای علائم دیگری نیز می باشد.

خارش

خارش نشانه عفونت هایی مانند عفونت قارچی، BVیا STIاست.

آسیب کف لگن به ندرت باعث اختلال در عملکرد عصب و احساس خارش یا موارد غیرمعمول دیگر خواهد شد.

برخی افراد خارش واژن را به طور خاص در زمان مقاربت تجربه می کنند. برخی دلایل احتمالی آن عبارتند از:

• ولوودینیا
• پارگی کیست بارتولین
• بهبودی پس از آسیب جسمی

تنش یا اسپاسم عضلانی

سفتی، درد و اسپاسم عضلانی در واژن نشان دهنده اختلال عملکرد کف لگن می باشد. برخی افراد درد را با ویژگی‌های متفاوت یا در نواحی دیگر تجربه می‌کنند؛ به عنوان مثال ممکن است کمردرد یا ناراحتی لگن وجود داشته باشد.

ولوودینیا سبب تنش عضلات واژن در قبل و در زمان رابطه جنسی می شود. در برخی افراد این تنش ممکن است به حدی شدید باشد که افراد را قادر به برقراری رابطه جنسی نمی کند.

حساسیت به لمس

احساس درد، حساس شدن و حساسیت به لمس در دهانه واژن و پوست اطراف آن از علائم کیست بارتولین می باشد.همچنین ممکن است این ناحیه تغییر رنگ داده و یک توده سفت یا تورم ایجاد گردد. در صورت بروز عفونت؛ درد تشدید می یابد.

ضربه به واژن یا دهانه واژن باعث حساس شدن می شود. برخی افراد پس از زایمان، به ویژه پس از پارگی پرینه، درد را گزارش می کنند.

درد هنگام مقاربت

مقاربت به علت اصطکاک سبب تشدید درد واژن می شود.

اگر فرد در زمان مقاربت دچار درد واژن شود، ولوودینیا می تواند علت آن باشد.

در صورت بوی نامطبوع در زمان مراقبت، امکان  BVنیز وجود دارد.

تشخیص

پزشک معمولاً عفونت قارچی واژن را تنها بر اساس علائم فرد تشخیص می دهد، اگرچه ممکن است نیاز آزمایش نمونه‌ ترشحات باشد. این آزمایش به پزشک کمک می کند تا عفونت های باکتریایی و بیماری های مقاربتی مانند سوزاک و کلامیدیا را رد کند.

روند تشخیص ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• انجام معاینه فیزیکی ناحیه مورد نظر جهت بررسی صدمات اخیر
• انجام معاینه داخلی واژن برای بررسی ناهنجاری های عضلانی، تورم و سوزش
• بررسی سوابق پزشکی جامع، که در طی آن پزشک در مورد عوامل خطر برای مشکلات بهداشت واژن سوال می کند

افراد مبتلا به ولوودینیا معمولاً علائم قابل تشخیص اختلال جسمی را ندارند. بنابراین پزشک برای رسیدن به این تشخیص باید سایر علل درد واژن را رد کند.

درمان درد واژن

علت درد گزینه های درمانی را تعیین می کند.

مصرف آنتی بیوتیک می تواند سوزاک، BV، کلامیدیا و برخی عفونت های باکتریایی دیگر را درمان کند. آسیب های جسمی، مانند زخم های عمیق یا عفونی، ممکن است به آنتی بیوتیک نیاز داشته باشند.

از آنجایی که مخمر نوعی قارچ است تا یک باکتری، آنتی بیوتیک ها عفونت قارچی را درمان نمی کنند و ممکن است آن را تشدید کنند. بلکه پزشک ممکن است درمان بدون نسخه یا داروهای ضد قارچ خوراکی تجویز کند.

کیست بارتولین معمولاً خود به خود از بین می روند، اگرچه کمپرس گرم می تواند این روند را تسریع سازد. در صورت بزرگ شدن کیست، پزشک ممکن است آن را با جراحی تخلیه کند. اگر کیست عفونی شود، نیاز به آنتی بیوتیک می باشد.

فیزیوتراپی در بهبود آسیب‌های کف لگن موثر می باشند و فیزیوتراپ می‌تواند برنامه‌ای برای تقویت کف لگن ایجاد کند. فیزیوتراپی همچنین ممکن است در بهبود ولوودینیا موثر و مفید باشد.

درمان ولوودینیا بسیار دشوار است. درمان در افراد متفاوت است، اما اغلب شامل ترکیبی از موارد زیر می باشد:

• داروهای مسکن خوراکی و موضعی
• تحریک عصبی
• داروهایی به نام بلاک عصبی
• تمرینات کف لگن
• سکس تراپی
• اجتناب از محرک های شناخته شده، در صورت امکان

درمان های خانگی درد واژن

درمان‌های خانگی نمی‌توانند عفونت‌های باکتریایی واژن را درمان کنند و امتحان کردن این روش‌ها ممکن است باعث تشدید عفونت شود.

افراد مشکوک به عفونت باکتریایی باید برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه کنند.

برخی داروهای خانگی ممکن است به علائم سایر شرایط کمک کنند. افراد ممکن است متوجه شوند که استفاده از کمپرس گرم روی کیست بارتولین چندین بار در روز، زمان بهبودی را کاهش می دهد.

افراد با پارگی واژن اغلب درد را با استفاده از استحمام، کیسه یخ، اسپری های بی حس کننده یا ترکیبی از این روش های درمانی تسکین دهند.

پیشگیری

روش های پیشگیری از برخی دردهای واژن عبارتند از:

• استفاده از کاندوم هنگام رابطه جنسی
• انجام آزمایش STI منظم و بررسی وضعیت STI در شریک جنسی
• تعویض لباس در صورت تعریق و یا ترشحات، زیرا رطوبت سبب ایجاد عفونت مخمری می شود
• مشورت با پزشک یا ماما در مورد روش های پیشگیری از پارگی واژن در زمان زایمان

خلاصه کلی

درد واژن ممکن است موقت یا مزمن و همچنین خفیف تا دردی شدید و ناتوان کننده باشد. این احساس ممکن است ناشی از عفونت، آسیب یا عدم وجود علت قابل شناسایی باشد.

افراد با درد واژن باید جهت تشخیص به پزشک مراجعه کنند. در اغلب موارد درد واژن پس از دریافت درمان مناسب از بین می رود.

تشخیص علت درد مزمن واژن دشوار است. به طور معمول متخصص تنها پس از رد سایر علل احتمالی درد، ولوودینیا را تشخیص می دهد.

توجه : مطالب پزشک من از منابع خارجی ترجمه شده و تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی دارد . از این رو توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست .

منابع:

medicalnewstoday