آسم یک بیماری التهابی مزمن مجاری تنفسی است. تنفس را مشکل می کند و می تواند برخی از فعالیت های بدنی را سخت یا حتی غیرممکن سازد.به طور معمول با هر نفس کشیدن، هوا از بینی یا دهان شما عبور می کند و به داخل گلو و راه های تنفسی شما می رود و در نهایت به ریه می رسد.تعداد زیادی مجرای هوایی کوچک در ریه های شما وجود دارد که به رساندن اکسیژن از هوا به جریان خون کمک می کند.

علائم آسم زمانی رخ می دهد که مخاط مجاری تنفسی شما متورم شده و ماهیچه های اطراف آنها سفت می شوند، سپس مخاط مجاری تنفسی را پر کرده و مقدار هوای قابل عبور را کاهش می دهد.این شرایط می تواند باعث حمله "آسم" شود، سرفه و سفتی در قفسه سینه معمولاً برای آسم ایجاد می شود.

همچنین ببینید:

راه های کاهش تب کرونا!!!

علائم آسم

شایع ترین علامت آسم خس خس سینه است.

سایر علائم آسم ممکن است شامل موارد زیر باشد:

سرفه به ویژه در شب، هنگام خندیدن یا هنگام ورزش

سفتی در قفسه سینه

تنگی نفس

مشکل در صحبت کردن

اضطراب یا وحشت

خستگی

همه افراد مبتلا به آسم این علائم خاص را تجربه نخواهند کرد. اگر فکر می کنید علائمی که تجربه می کنید می توانند نشانه بیماری مانند آسم باشند حتما به پزشک مراجعه کنید.

 انواع آسم

انواع مختلفی از آسم وجود دارد. شایع ترین نوع آن آسم برونش است که برونش های ریه را درگیر می کند.انواع دیگر آسم شامل آسم دوران کودکی و آسم در بزرگسالان است. در آسم بزرگسالان، علائم حداقل تا 20 سالگی ظاهر نمی شوند.

سایر انواع آسم:

آسم آلرژیک (آسم بیرونی)

آلرژن ها باعث ایجاد این نوع شایع آسم می شوند. ممکن است شامل موارد زیر باشد:

حیوان خانگی ( حیواناتی مانند گربه و سگ )

غذا

 گرده

کپک

گرد و خاک

آسم آلرژیک اغلب فصلی است زیرا اغلب با آلرژی های فصلی همراه است.

آسم غیر آلرژیک (آسم داخلی)

محرک های موجود در هوا که به آلرژی مرتبط نیستند باعث ایجاد این نوع آسم می شوند. این عوامل تحریک کننده ممکن است شامل موارد زیر باشد:

سوختن چوب

دود سیگار

هوای سرد

آلودگی هوا

بیماری های ویروسی

خوشبو کننده های هوا

محصولات شوینده

عطر

آسم شغلی

آسم شغلی نوعی آسم است که توسط محرک هایی در محیط ایجاد می شود. این شامل:

گرد و غبار

رنگ ها

مواد شیمیایی صنعتی

پروتئین های حیوانی

این محرک ها می توانند در طیف وسیعی از صنایع وجود داشته باشند، از جمله:

کشاورزی

نساجی

نجاری

تولید

تنگی ناژه ناشی از ورزش (EIB)

انقباض برونش ناشی از ورزش (EIB) معمولاً افراد را در چند دقیقه پس از شروع ورزش و حداکثر 10 تا 15 دقیقه پس از فعالیت بدنی تحت تأثیر قرار می دهد.این بیماری قبلاً به عنوان آسم ناشی از ورزش (EIA) شناخته می شد.تا 19 درصد از افراد مبتلا به آسم نیز EIB را تجربه می کنند اما همه افراد مبتلا به EIB آسم را ندارند.

آسم ناشی از آسپرین

آسم ناشی از آسپرین (AIA) ، که بیماری تنفسی تشدید شده با آسپرین نیز نامیده می شود معمولاً شدید است.

با مصرف آسپرین یا NSAID (داروی ضدالتهابی غیر استروئیدی) مانند ناپروکسن  یا ایبوپروفن ایجاد می شود.

علائم ممکن است در عرض چند دقیقه یا چند ساعت شروع شود. این بیماران همچنین به طور معمول پولیپ بینی دارند.

حدود 9 درصد از افراد مبتلا به آسم AIA دارند. معمولاً در بزرگسالان بین 20 تا 50 سال به طور ناگهانی ایجاد می شود.

 آسم شبانه

در این نوع آسم علائم در شب تشدید می شود.

محرک هایی که تصور می شود علائم را در شب نشان می دهند عبارتند از:

سوزش معده

شوره سر حیوان خانگی

غبار

گونه سرفه ای آسم (CVA)

گونه سرفه ای آسم (CVA) علائم کلاسیک آسم یعنی خس خس سینه و تنگی نفس ندارد. با سرفه خشک و مداوم مشخص می شود.

در صورت عدم درمان،  CVA می تواند منجر به تشدید شدن کامل آسم شود که سایر علائم شایع تر را نیز شامل می شود.

تشخیص آسم

هیچ آزمایشی وجود ندارد که تعیین کند شما یا فرزندتان مبتلا به آسم هستید یا خیر. پزشک از روش های مختلفی جهت تشخیص علائم ناشی از آسم استفاده می کند.

موارد زیر می تواند به تشخیص آسم کمک کند:

سابقه پزشکی: اگر یکی از اعضای خانواده شما دارای اختلال تنفسی باشد، خطر در شما افزایش می یابد. این موضوع را به پزشک اطلاع دهید.

معاینه فیزیکی: پزشک با گوشی طبی خود به تنفس شما گوش می دهد.  همچنین ممکن است برای بررسی علائم واکنش آلرژیک مانند کهیر یا اگزما از شما یک آزمایش پوستی گرفته شود. آلرژی خطر ابتلا به آسم را افزایش می دهد.

آزمایشات تنفسی: آزمایشات عملکرد ریوی (PFT) جریان هوا را به داخل و خارج از ریه ها اندازه گیری می کند. در اینجا شما در یک دستگاه فوت می کنید تا سرعت هوا اندازه گرفته شود.

پزشکان معمولاً آزمایشات تنفسی را در کودکان زیر 5 سال انجام نمی دهند.

اگر نتایج آزمایشات برای بزرگسالان نشان دهنده آسم است، پزشک ممکن است داروی گشاد کننده برونکودیلاتور یا سایر داروهای آسم را تجویز کند.

اگر علائم با استفاده از این دارو بهبود یابد، پزشک به درمان بیماری شما به عنوان آسم ادامه می دهد.

همچنین ببینید:

علائم و نشانه های کرونا!

 دسته بندی آسم شامل موارد زیر است:

متناوب یا دوره ای: اکثر مردم مبتلا به این نوع آسم هستند که در فعالیت های روزانه اختلال ایجاد نمی کند. علائم خفیف هستند و کمتر از دو روز در هفته یا دو شب در ماه طول می کشد.

پایداری خفیف: علائم بیش از دو بار در هفته و حداکثر چهار شب در ماه ظاهر می شود.

پایداری متوسط: علائم روزانه و حداقل یک شب در هفته رخ می دهد، اما شبانه نیست، آنها ممکن است برخی از فعالیت های روزانه را محدود کنند.

پایداری شدید: علائم چندین بار در روز و بیشتر شب ها ظاهر می شود.  فعالیت های روزانه بسیار محدود است.

علت آسم چیست؟

هیچ دلیلی برای آسم مشخص نشده است. در عوض محققان معتقدند که وضعیت تنفس توسط عوامل مختلفی ایجاد می شود. این عوامل عبارتند از:

ژنتیک: اگریکی از والدین یا خواهر و برادر شما مبتلا به آسم هستند احتمال ابتلا شما افزایش می یابد.

سابقه عفونت های ویروسی: افرادی که سابقه عفونت های شدید ویروسی در دوران کودکی به عنوان مثال RSV دارند احتمال بیشتری دارد که به این بیماری مبتلا شوند.

فرضیه بهداشت: وقتی نوزادان در ماه ها و سال های اولیه خود در معرض باکتری های کافی قرار نگیرند، سیستم ایمنی آنها به اندازه کافی قوی نمی شود تا با آسم و سایر شرایط آلرژیک مقابله کند.

درمان آسم

درمان های آسم به سه دسته اصلی تقسیم می شوند:

تمرینات تنفسی

درمان های سریع الاثر

داروهای کنترل آسم در مدت طولانی

پزشک شما یک درمان یا ترکیبی از درمان ها را بر اساس موارد زیر توصیه می کند:

نوع آسم

سن

محرک ها

تمرینات تنفسی

این تمرینات می تواند به شما کمک کند هوای بیشتری را وارد و از ریه های خود خارج کنید. با گذشت زمان این ممکن است به افزایش ظرفیت ریه و کاهش علائم شدید آسم کمک کند.

 درمان های سریع آسم

این داروها فقط باید در صورت بروز علائم آسم یا حمله مورد استفاده قرار گیرند. آنها به شما کمک می کنند تا دوباره نفس بکشید.

داروهای برونکودیلاتور

برونکودیلاتورها در عرض چند دقیقه کار می کنند تا ماهیچه های سفت شده در اطراف امواج شما را شل کنند. آنها را می توان به عنوان استنشاقی (نجات دهنده) یا نبولایزر مصرف کرد.

کمک های اولیه برای درمان آسم

اگر فکر می کنید فردی می شناسید که دچار حمله آسم شده است، به او بگویید که او صاف بنشیند و در استفاده از استنشاقی یا نبولایزر نجات دهنده به او کمک کنید. دو پاف اسپری دارو باید به تسکین علائم آنها کمک کند.

اگر علائم بیش از 20 دقیقه ادامه داشت و دور دوم دارو کمکی نکرد، باید تحت مراقبت پزشکی قرار بگیرد.

اگر به طور مکرر نیاز به استفاده از داروهای تسکین سریع دارید باید با پزشک خود در مورد نوع دیگری از داروها برای کنترل طولانی مدت آسم صحبت کنید.

داروهای کنترل آسم در طولانی مدت

این داروها  که روزانه مصرف می شوند به کاهش تعداد و شدت علائم آسم کمک می کند اما علائم فوری حمله را کنترل نمی کند.

داروهای کنترل طولانی مدت آسم شامل موارد زیر است:

ضد التهاب: کورتیکواستروئیدها و سایر داروهای ضدالتهابی که با داروهای استنشاقی مصرف می شوند به کاهش تورم و تولید مخاط در امواج هوایی کمک می کنند و تنفس را آسان تر می کنند.

خنثی کننده اثر استیل کولین: به جلوگیری از انقباض عضلات دور امواج هوا کمک می کند. آنها معمولاً روزانه همراه با داروهای ضد التهاب مصرف می شوند.

داروهای برونکودیلاتور طولانی مدت: این داروها فقط باید همراه با داروهای ضد التهابی آسم استفاده شوند.

داروهای بیولوژیک درمانی: این داروهای جدید و تزریقی ممکن است به افراد مبتلا به آسم شدید کمک کند.

ترموپلاستی برونشی

در این روش از یک الکترود برای گرم کردن امواج هوایی داخل ریه ها استفاده می شود و به کاهش اندازه ماهیچه و جلوگیری از سفت شدن آن کمک می کند.

ترموپلاستی برونش برای افراد مبتلا به آسم شدید در نظر گرفته شده است.

علائم تشدید ممکن است شامل موارد زیر باشد:

سرفه کردن

خس خس کردن

تنگی نفس

افزایش ضربان قلب

پریشانی

هرچه تشدید بیماری ادامه یابد بیشتر می تواند بر تنفس شما تأثیر بگذارد. به همین دلیل است که اغلب موارد به اورژانس باید مراجعه کرد.

با مصرف داروهایی که به مدیریت علائم آسم کمک می کند می توان از تشدید بیماری جلوگیری کرد.

آسم در مقابل COPD  

 بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) و آسم معمولاً با یکدیگر اشتباه گرفته می شوند.

آنها علائم مشابهی از جمله خس خس سینه، سرفه و مشکل تنفس را ایجاد می کنند. با این حال این دو با یکدیگر کاملاً متفاوت هستند. COPD یک اصطلاح گسترده است که برای شناسایی گروهی از بیماری های پیشرونده تنفسی که شامل برونشیت مزمن و آمفیزم است، استفاده می شود.

این بیماری ها به دلیل التهاب در مجاری تنفسی باعث کاهش جریان هوا می شوند. شرایط ممکن است با گذشت زمان بدتر شود.

آسم می تواند در هر سنی ایجاد شود، اغلب موارد در کودکان تشخیص داده می شود. اکثر افراد مبتلا به COPD هنگام تشخیص حداقل 45 سال سن دارند.

بیش از 40 درصد از افراد مبتلا به COPD نیز مبتلا به آسم هستند و خطر ابتلا به هر دو بیماری با افزایش سن افزایش می یابد.

هنوز مشخص نیست که علاوه بر ژنتیک، چه چیزی باعث آسم می شود اما حملات آسم اغلب در نتیجه قرار گرفتن در معرض عوامل محرک مانند فعالیت فیزیکی یا بو است. این محرک ها می توانند مشکلات تنفسی را بدتر کنند.

شایع ترین علت COPD سیگار کشیدن است. در واقع سیگار کشیدن 9 مورد از 10 مورد مرگ ناشی از COPD را شامل می شود.

هدف از درمان آسم و COPD کاهش علائم است تا بتوانید فعالیت های روزانه ی خود را انجام دهید.

محرک های آسم

بیماری: بیماری های تنفسی مانند ویروس ها، ذات الریه و آنفولانزا می توانند باعث حملات آسم شوند.

ورزش: افزایش حرکت ممکن است تنفس را دشوارتر کند.

محرک های موجود در هوا: افراد مبتلا به آسم ممکن است نسبت به مواد محرک مانند دود شیمیایی، بوی قوی حساس باشند.

آلرژن ها: شوره سر حیوانات، گرد و غبار و گرده تنها چند نمونه از عوامل حساسیت زا هستند که می توانند علائم را تحریک کنند.

شرایط آب و هوایی شدید: شرایطی مانند رطوبت بسیار بالا یا دمای پایین ممکن است باعث آسم شود.

احساسات:  فریاد زدن، خندیدن و گریه کردن ممکن است باعث حمله آسم شود.

پیشگیری از آسم

با این حال اطلاعات بیشتری در مورد جلوگیری از حملات آسم شناخته شده است که عبارتند از:

اجتناب از محرک ها: از مواد شیمیایی، بوها یا محصولاتی که باعث مشکلات تنفسی در گذشته شده اند خودداری کنید.

کاهش مواجهه با آلرژن ها: اگر آلرژن هایی مانند گرد و غبار یا کپک را شناسایی کرده اید که باعث حمله آسم می شوند، تا آنجا که می توانید از آنها اجتناب کنید.

تزریق واکسن ضد حساسیت: ایمن درمانی آلرژن نوعی درمان است که ممکن است به تغییر سیستم ایمنی بدن شما کمک کند.

مصرف داروهای پیشگیرانه: ممکن است پزشک برای شما دارویی تجویز کند که به صورت روزانه مصرف کنید. این دارو ممکن است علاوه بر دارویی که در مواقع ضروری استفاده می کنید استفاده شود.

پزشک در تعیین برنامه ای مناسب می تواند به شما کمک کند تا بدانید در چه زمانی از کدامین روش استفاده کنید.

کنترل آسم

علاوه بر استفاده از داروهای پیشگیرانه، می توانید هر روز قدم هایی برای کمک به سلامت خود و کاهش خطر حملات آسم بردارید. این شامل:

رژیم غذایی سالم: خوردن یک رژیم غذایی سالم و متعادل می تواند به بهبود سلامت شما کمک کند.

وزن سالم: آسم در افراد دارای اضافه وزن و چاقی شدیدتر است. کاهش وزن برای قلب، مفاصل و ریه های شما مفید است.

ترک سیگار: محرک هایی مانند دود سیگار می تواند باعث آسم شود و خطر ابتلا به COPD را افزایش دهد.

ورزش منظم: فعالیت می تواند باعث حمله آسم شود اما ورزش منظم ممکن است به کاهش خطر مشکلات تنفسی کمک کند.

کنترل استرس: استرس می تواند محرکی برای علائم آسم باشد. استرس همچنین می تواند توقف حمله آسم را دشوارتر کند.

غذاهای غنی از مواد مغذی برای کاهش علائم ضروری هستند، اما حساسیت غذایی می تواند علائم آسم را تحریک کند.

زمان مراجعه به پزشک

در حال حاضر هیچ درمانی برای آسم وجود ندارد. با این حال بسیاری از درمان های موثر وجود دارد که می تواند علائم آسم را کاهش دهد.  تغییر شیوه زندگی و داروها نیز می توانند به بهبود کیفیت زندگی شما کمک کنند.

اگر شما مبتلا به آسم تشخیص داده نشده اید اما علائمی مانند خس خس سینه، سرفه یا تنگی نفس را تجربه می کنید، باید به پزشک خود اطلاع دهید.

توجه : مطالب پزشک من از منابع خارجی ترجمه شده و تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی دارد . از این رو توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست .

منابع:

healthline