انواع کمر درد-علائم، علت و روش های درمان

کمردرد می تواند ناشی از آسیب، فعالیت و برخی مشکلات پزشکی باشد.  کمردرد به دلایل مختلف می تواند افراد را در هر سنی تحت تاثیر قرار دهد. با افزایش سن افراد، به دلیل عواملی مانند شغل و بیماری دژنراتیو دیسک، احتمال ابتلا به کمردرد افزایش می‌یابد.

کمردرد ممکن است با ستون فقرات استخوانی کمر، دیسک های بین مهره ها، رباط های اطراف ستون فقرات، نخاع و اعصاب، عضلات کمر، اندام های داخلی شکم و لگن و پوست اطراف ناحیه کمر مرتبط باشد.

درد در قسمت بالای کمر ممکن است به دلیل اختلالات آئورت، تومورهای قفسه سینه و التهاب ستون فقرات باشد. کمر انسان از ساختار پیچیده‌ای از ماهیچه ‌ها، رباط‌ ها، تاندون‌ ها، دیسک‌ ها و استخوان‌ ها تشکیل شده است که با هم عمل می‌ کنند تا بدن را قادر به حرکت سازند.

مشکلات مربوط به هر یک از این اجزا می تواند منجر به کمردرد شود.در برخی موارد علت کمر درد نامشخص است.

آسیب می تواند ناشی از فشار، مشکل پزشکی و وضعیت نامناسب بدن باشد.

کمردرد معمولاً از فشار، تنش یا آسیب ناشی می شود. علل متداول کمردرد عبارتند از:

کشیدگی عضلات یا رباط ها

اسپاسم عضلانی

تنش عضلانی

آسیب دیسک

صدمات، شکستگی

فعالیت هایی که می توانند منجر به فشار یا اسپاسم شوند عبارتند از:

بلند کردن نادرست اشیا

بلند کردن اشیا خیلی سنگین

انجام یک حرکت ناگهانی و ناخوشایند

همچنین ببینید:

پیشگیری، درمان و مدیریت کمردرد و گردن درد در دیابت!

مشکلات ساختاری

تعدادی از مشکلات ساختاری نیز ممکن است منجر به کمردرد شود.

پارگی دیسک کمر: هر مهره در ستون فقرات توسط دیسک محافظت می شود. اگر دیسک پاره شود، فشار بیشتری روی عصب وارد می‌شود و در نتیجه کمردرد ایجاد می‌شود.

بیرون زدگی دیسک‌: مانند پارگی دیسک، بیرون زدگی دیسک می‌تواند باعث فشار بیشتر بر روی عصب شود.

سیاتیک: درد شدیدی که از باسن و پشت ساق پا عبور می کند، به دلیل فشار دادن برآمدگی یا فتق دیسک بر روی عصب ایجاد می شود.

آرتروز: استئوآرتریت می تواند باعث ایجاد مشکلاتی در مفاصل باسن، کمر و سایر نقاط شود. در برخی موارد فضای اطراف نخاع تنگ می شود. این به عنوان تنگی نخاع شناخته می شود.

انحنای غیرطبیعی ستون فقرات: اگر ستون فقرات به شکل غیرعادی منحنی شود، کمردرد ایجاد می شود. به عنوان مثال می توان به اسکولیوز اشاره کرد که در آن ستون فقرات به پهلو خم می شود.

پوکی استخوان: استخوان ها، از جمله مهره های ستون فقرات، شکننده می شوند و احتمال شکستگی های فشاری را افزایش می دهند.

مشکلات کلیوی: سنگ کلیه یا عفونت کلیه می تواند باعث کمردرد شود.

وضعیت نشستن اشتباه هنگام استفاده از رایانه می تواند به مرور زمان باعث افزایش مشکلات کمر و شانه شود.

کمردرد همچنین می تواند ناشی از برخی فعالیت های روزمره یا وضعیت نامناسب بدن باشد.

برخی عبارتند از:

سرفه یا عطسه کردن

تنش عضلانی

کشش بیش از حد

خم شدن اشتباه یا برای مدت طولانی

هل دادن، کشیدن، بلند کردن یا حمل چیزی

ایستادن یا نشستن برای مدت طولانی

فشار دادن گردن به سمت جلو، مانند هنگام رانندگی یا استفاده از رایانه

رانندگی طولانی بدون استراحت، حتی زمانی که قوز نکرده باشید

علل دیگر

برخی از شرایط پزشکی می تواند منجر به کمردرد شود.

سندرم دم اسبی: این مورد از ریشه های عصبی نخاعی است که از انتهای تحتانی نخاع منشا می گیرد. علائم شامل درد مبهم در کمر و قسمت بالایی باسن و همچنین بی حسی در باسن، اندام تناسلی و ران است. برخی مواقع اختلالاتی در عملکرد روده و مثانه وجود دارد.

تومور ستون فقرات: تومور روی ستون فقرات ممکن است به عصب فشار وارد کند و در نتیجه کمردرد ایجاد شود.

عفونت ستون فقرات: تب و ناحیه حساس و گرم در کمر می تواند به دلیل عفونت ستون فقرات باشد.

سایر عفونت ها: بیماری التهابی لگن، عفونت مثانه یا کلیه نیز ممکن است منجر به کمردرد شود.

اختلالات خواب: افراد مبتلا به اختلالات خواب در مقایسه با دیگران احتمال بیشتری دارد که کمردرد را تجربه کنند.

زونا: عفونتی که می تواند بر اعصاب تاثیر بگذارد ممکن است منجر به کمردرد شود. این بستگی به این دارد که کدام اعصاب تحت تأثیر قرار می گیرند.

عوامل خطر

عوامل زیر با خطر بیشتر ابتلا به کمردرد مرتبط هستند:

فعالیت های شغلی

بارداری

عدم تحرک

افزایش سن

چاقی و اضافه وزن

سیگار کشیدن

ورزش یا فعالیت شدید بدنی، به خصوص اگر اشتباه انجام شود

عوامل ژنتیکی

مشکلات پزشکی، مانند آرتریت و سرطان

کمردرد نیز احتمالاً به دلیل عوامل هورمونی در زنان بیشتر‌ از مردان شایع است. استرس، اضطراب و اختلالات رفتاری نیز با کمردرد مرتبط است.

علائم

علامت اصلی کمردرد، درد در هر جایی از کمر و گاهی تا باسن و پاها است.

برخی از مشکلات کمر بسته به اعصاب آسیب دیده می تواند باعث درد در سایر قسمت های بدن شود.

درد اغلب بدون درمان از بین می رود، اما اگر با هر یک از موارد زیر باشد باید به پزشک مراجعه شود:

کاهش وزن

تب

التهاب یا تورم در کمر

کمردرد مداوم، جایی که دراز کشیدن یا استراحت کمکی نمی کند

درد در نواحی پایین پا

درد که به زیر زانو می رسد

آسیب یا ضربه اخیر به کمر

بی اختیاری ادرار

مشکل در ادرار کردن

بی اختیاری مدفوع

بی حسی در اطراف اندام تناسلی

بی حسی در اطراف مقعد

بی حسی در اطراف باسن

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر احساس بی‌حسی یا سوزن سوزن شدن در کمر وجود دارد که با گزینه های زیر برطرف نمی گردد؛ باید به پزشک مراجعه نمایید:

عدم بهبودی درد با استراحت

پس از آسیب یا سقوط

همراه با بی حسی در پاها

داشتن ضعف

وجود تب

همراه با کاهش وزن غیرقابل توضیح

تشخیص

در موارد زیر ممکن است اسکن تصویربرداری و سایر آزمایش‌ها مورد نیاز باشد:

به نظر می رسد کمردرد ناشی از آسیب باشد

ممکن است علت زمینه ای وجود داشته باشد که نیاز به درمان دارد

درد در یک دوره طولانی ادامه دارد

عکس برداری با اشعه ایکس، ام آر آی یا سی تی اسکن

اشعه ایکس می تواند هم ترازی استخوان ها را نشان دهد و علائم آرتریت یا شکستگی استخوان ها را تشخیص دهد، اما ممکن است آسیب در عضلات، نخاع، اعصاب یا دیسک ها را مشخص نکند.

ام آر آی یا سی تی اسکن می تواند فتق دیسک یا مشکلات بافت، تاندون ها، اعصاب، رباط ها، رگ های خونی، ماهیچه ها و استخوان ها را نشان دهد.

اسکن هسته ای استخوان می تواند تومورهای استخوان یا شکستگی های فشاری ناشی از پوکی استخوان را تشخیص دهد.

الکترومیوگرافی یا EMG تکانه های الکتریکی تولید شده توسط اعصاب در پاسخ به عضلات را اندازه گیری می کند. این عمل می تواند فشردگی عصب را تأیید کند، که ممکن است با فتق دیسک یا تنگی نخاع رخ دهد.

در صورت مشکوک بودن به عفونت، پزشک ممکن است آزمایش خون را نیز تجویز کند.

درد مزمن یا حاد؟

کمردرد به دو نوع طبقه بندی می شود:

درد حاد به طور ناگهانی شروع می شود و تا 6 هفته ادامه دارد.

درد مزمن یا طولانی مدت در مدت طولانی تری ایجاد می شود، بیش از 3 ماه طول می کشد و باعث مشکلات مداوم می گردد.

درمان

کمردرد معمولاً با استراحت و درمان های خانگی برطرف می شود، اما گاهی اوقات درمان دارویی ضروری است.

درمان های خانگی

داروهای مسکن بدون نسخه (OTC)، معمولاً داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAID)، مانند ایبوپروفن، می‌توانند ناراحتی را تسکین دهند. استفاده از کمپرس گرم یا کمپرس سرد در ناحیه دردناک نیز ممکن است درد را کاهش دهد.

استراحت پس از فعالیت های شدید می تواند کمک کننده باشد.

درمان پزشکی

اگر درمان های خانگی کمردرد را تسکین ندهد، پزشک ممکن است داروهای زیر، فیزیوتراپی یا هر دو را توصیه کند.

دارو: در صورت عدم پاسخ مناسب درد به مسکن، ممکن است نیاز به تجویز NSAID داشته باشد. کدئین یا هیدروکودون ممکن است برای دوره های کوتاه تجویز شوند. این موارد نیاز به نظارت دقیق توسط پزشک دارند. در برخی موارد ممکن است از شل کننده های عضلانی استفاده شود.

داروهای ضد افسردگی: مانند آمی تریپتیلین ممکن است تجویز شوند، اما تحقیقات در مورد اثربخشی آنها ادامه دارد و شواهد متناقض هستند.

فیزیوتراپی: اعمال گرما، سرما، اولتراسوند و تحریک الکتریکی و همچنین برخی از تکنیک‌های آزادسازی عضله در عضلات کمر و بافت‌های نرم – ممکن است به کاهش درد کمک کند.

با بهبود درد، فیزیوتراپ ممکن است برخی از تمرینات انعطاف پذیری و قدرتی را برای عضلات کمر و شکم معرفی کند. تکنیک‌هایی برای بهبود وضعیت بدن نیز ممکن است کمک کند.

تزریق کورتیزون: اگر گزینه‌های دیگر مؤثر نباشند، ممکن است در فضای اپیدورال، اطراف نخاع تزریق شوند. کورتیزون نوعی داروی ضد التهابی است، که به کاهش التهاب اطراف ریشه های عصبی کمک می کند. همچنین ممکن است از تزریق برای بی حس کردن نواحی که تصور می شود باعث درد می شوند استفاده شود.

بوتاکس: بوتاکس (سم بوتولیسم)، بر اساس برخی مطالعات اولیه، تصور می شود که با فلج کردن عضلات در اسپاسم، درد را کاهش می دهد.  این تزریق ها حدود 3 تا 4 ماه موثر هستند.

رفتار درمانی شناختی (CBT): CBTمی تواند با تشویق روش های جدید به مدیریت کمردرد مزمن کمک کند. ممکن است شامل تکنیک های آرام سازی و راه های حفظ نگرش مثبت باشد.

عمل جراحی

جراحی برای کمردرد بسیار نادر است. اگر بیمار فتق دیسک داشته باشد، ممکن است یک گزینه انتخابی باشد، به خصوص اگر درد مداوم و فشار عصبی وجود داشته باشد که می تواند منجر به ضعف عضلانی شود.

نمونه هایی از روش های جراحی عبارتند از:

فیوژن: دو مهره به هم متصل می شوند و پیوند استخوانی بین آنها قرار می گیرد. خطر ابتلا به آرتریت همچنین در مهره های مجاور به طور قابل توجهی بیشتر است.

دیسک مصنوعی: یک دیسک مصنوعی قرار داده می شود. جایگزین بین دو مهره می گردد.

دیسککتومی: بخشی از دیسک ممکن است در صورت تحریک یا فشار دادن به عصب برداشته شود.

برداشتن نسبی مهره: در صورت فشار به ستون فقرات یا اعصاب، ممکن است بخش کوچکی از مهره برداشته شود.

همچنین ببینید:

تسکین درد سیاتیک با حرکات کششی

پیشگیری

ورزش: ورزش منظم به تقویت قدرت و کنترل وزن بدن کمک می کند.  فعالیت‌های هوازی می‌توانند سلامت قلب را بدون فشار بر کمر تقویت کنند. قبل از شروع هر برنامه ورزشی، با متخصص صحبت کنید.

رژیم غذایی: مطمئن شوید که رژیم غذایی شما حاوی مقدار کافی کلسیم و ویتامین D باشد، زیرا این موارد برای سلامت استخوان مورد نیاز هستند.  رژیم غذایی سالم همچنین به کنترل وزن بدن کمک می کند.

سیگار کشیدن: درصد بیشتری از افراد سیگاری در مقایسه با افراد غیرسیگاری در همان سن، قد و وزن، به میزان قابل توجهی دچار کمردرد می شوند.

وزن بدن: اضافه وزن بر خطر ابتلا به کمردرد تأثیر می گذارد. افراد با اضافه وزن بالا در معرض خطر بیشتری هستند.

حالت ایستادن: صاف بایستید، سر رو به جلو، کمر صاف باشد و وزن خود را به طور مساوی روی هر دو پا متعادل کنید. پاهای خود را صاف و سر خود را در راستای ستون فقرات نگه دارید.

وضعیت نشستن: یک صندلی خوب برای کار باید دارای پشتیبان مناسب، تکیه گاه بازوها و پایه چرخان باشد. هنگام نشستن سعی کنید زانوها و باسن خود را در یک سطح نگه دارید و پاهای خود را صاف روی زمین نگه دارید یا از زیرپایی استفاده کنید. در حالت ایده‌آل باید بتوانید با تکیه گاه در قسمت کوچکی از پشت خود به حالت عمودی بنشینید. اگر از صفحه‌ کلید استفاده می ‌کنید، مطمئن شوید که آرنج‌هایتان در زاویه قائم قرار دارند و ساعدتان افقی است.

بلند کردن: هنگام بلند کردن وسایل، به جای کمرخود، از پاهای خود برای بلند کردن استفاده کنید.

کمر خود را تا جایی که می توانید صاف نگه دارید، پاهای خود را از هم جدا نگه دارید و یک پا را کمی به سمت جلو نگه دارید تا بتوانید تعادل را حفظ کنید. فقط در زانوها خم شوید، وزنه را نزدیک بدن خود نگه دارید و پاها را صاف کنید و در عین حال وضعیت کمر را تا حد ممکن تغییر دهید.

عدم بلند کردن وسایل به طور همزمان: اگر چیزی به خصوص سنگین است، آن را با کمک شخص دیگر بلند کنید. در حالی که بلند می کنید، مستقیم به جلو نگاه کنید، نه بالا یا پایین، به طوری که پشت گردن شما مانند یک خط مستقیم از ستون فقرات شما باشد.

جابجایی اشیا: بهتر است کمرشما به جای کشیدن اشیا، با استفاده از قدرت پاها، اشیا را روی زمین فشار دهد.

کفش: کفش های تخت فشار کمتری به کمر وارد می کنند.

رانندگی: داشتن تکیه گاه مناسب برای کمر بسیار مهم است. مطمئن شوید که آینه ها به درستی قرار گرفته اند تا نیازی به حرکت و چرخش نداشته باشید. پدال ها باید کاملاً جلوی پای شما قرار بگیرند. اگر در یک سفر طولانی هستید، استراحت های زیادی داشته باشید. از ماشین پیاده شوید و در اطراف قدم بزنید.

تخت: استفاده از تشک که ستون فقرات شما را صاف نگه دارد و در عین حال وزن شانه ها و باسن شما را نیز تحمل کند. از یک بالش استفاده کنید، که گردن شما را در یک زاویه شیب دار قرار ندهد.

توجه : مطالب پزشک من از منابع خارجی ترجمه شده و تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی دارد . از این رو توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست .

منابع:

medicalnewstoday