زغال فعال چیست؟ مزایا و موارد استفاده
زغال چوب فعال یک پودر سیاه ریز است که گفته می شود شرایط مختلفی را درمان می کند. این مقاله به بررسی فواید و عوارض زغال فعال می پردازد.
زغال فعال پودری سیاه، بی بو و بی طعم است که از زمان های قدیم برای درمان بیماری های مختلف استفاده می شده است.
امروزه، بیشتر در محیط های پزشکی برای درمان یا به عنوان یک داروی ضد سم اضطراری استفاده می شود.
تصور میشود که زغال چوب فعال چندین فواید دیگر از جمله کاهش گاز و نفخ، کاهش سطح کلسترول و بهبود عملکرد کلیه را ارائه می‌دهد.
برخی افراد ادعا می کنند که به سفید شدن دندان ها، تصفیه آب و حتی درمان خماری کمک می کند.
با این حال، ممکن است تعجب کنید که چه تعداد از این ادعاها توسط علم پشتیبانی می شود.
در این مقاله به بررسی زغال چوب فعال و همچنین مزایای مبتنی بر شواهد، عوارض جانبی آن می پردازیم.
زغال فعال چیست؟
زغال فعال زغالی است که در دمای بسیار بالا با اکسیژن تصفیه شده تا متخلخل تر شود. این ساختار داخلی آن را تغییر می دهد، اندازه منافذ آن را کاهش ولی سطح آن را افزایش می دهد.
پودر سیاه ریز به دست آمده را همان طور که هست فروخته می شود یا به عنوان مکمل کپسوله می شود.
از زغال فعال در محصولات غذایی و غیرخوراکی مختلف از بستنی گرفته تا خمیر دندان اضافه می شود.
نباید آن را با اسفنج های زغالی در گریل یا کباب پز اشتباه گرفت.
در حالی که هر دو ممکن است از مواد پایه یکسانی ساخته شوند، اسفنج های زغال چوب در دماهای بالا فعال نشده اند. علاوه بر این، آنها حاوی مواد اضافی هستند که برای انسان سمی هستند.
زغال فعال چگونه کار می کند؟
فعال کردن زغال چوب با گاز در دمای بالا باعث ایجاد حفره های میکروسکوپی می شود که باعث افزایش سطح آن می شود.
زغال فعال توسط روده شما جذب نمی شود. بنابراین، پس از مصرف آن، بدون تغییر به روده می رسد.
بافت متخلخل زغال چوب دارای بار الکتریکی منفی است که باعث می شود مولکول های دارای بار مثبت مانند سموم و گازها را جذب کند.
هنگامی که مایعات یا گازها از این زغال چوب فعال عبور می کنند، از طریق فرآیندی به نام جذب به آن متصل می شوند.
این سموم و مواد شیمیایی در روده شما به دام می افتند و به جای جذب در بدن، از طریق مدفوع دفع می شوند.
زغال فعال نیز در جذب گازها بسیار موثر است که می تواند به کاهش نفخ کمک کند.
فواید و کاربردهای زغال چوب فعال
زغال چوب فعال چندین مزیت بالقوه برای سلامتی دارد.
با این حال، شما نباید زغال فعال را بیش از حد مصرف کنید. اگر به مسمومیت یا مصرف بیش از حد مشکوک هستید، بهتر است فوراً به دنبال کمک اورژانسی باشید.
درمان اورژانسی سموم
زغال چوب فعال به عنوان یک درمان اضطراری ضد سم از اوایل دهه 1800 استفاده شده است. این به این دلیل است که می تواند به طیف گسترده ای از داروها متصل شود و اثرات آنها را کاهش دهد.
این ماده ممکن است برای درمان بیش از حد از داروهای تجویزی و داروهای بدون نسخه مانند آسپرین، استامینوفن و آرام بخش ها استفاده شود.
مطالعات نشان می دهد که مصرف 50 تا 100 گرم زغال فعال در عرض 5 دقیقه پس از مصرف دارو ممکن است توانایی بزرگسالان را برای جذب آن دارو تا 74٪ کاهش دهد.
زغال فعال زمانی بیشترین سود را دارد که در یک ساعت اول پس از مصرف بیش از حد یا مسمومیت مصرف شود. مطالعات قدیمی تر نشان می دهد که مصرف آن بعد از این ساعت اولیه بعید است کمک کننده باشد.
با این حال، تحقیقات جدید نشان می دهد که حتی اگر از ساعت اول گذشته باشد، مؤثرخواهد بود به دلیل اینکه زغال فعال نه تنها جذب دارو را متوقف می‌کند، بلکه به بدن شما کمک می‌کند تا داروهایی که قبلا جذب شده‌اند را سریع‌تر حذف کند.
علاوه بر این، تحقیقات نشان می دهد که زغال چوب فعال ممکن است تا 4 ساعت پس از مصرف داروهای آهسته رهش، داروهایی که هضم را کند می کنند موثر باشد.
در محیط‌های پزشکی، دوز اولیه 50 تا 100 گرم، گاهی اوقات با چندین دوز کوچکتر 10 تا 25 گرمی، هر 2 تا 4 ساعت تا 6 ساعت مصرف میشود.
این پروتکل زغال فعال با دوز چندگانه (MDAC) ممکن است به مسمومیت های ناشی از داروهایی که به آهستگی جذب می شوند کمک کند.
MDAC (دوز چند گانه) ممکن است در مواردی که مصرف تهدید کننده زندگی است مانند، داپسون، فنوباربیتال، کینین، کاربامازپین و تئوفیلین مفید باشد.
توجه به این نکته مهم است که زغال چوب فعال در همه موارد مسمومیت موثر نیست. به عنوان مثال، به نظر می رسد که تأثیر کمی بر مسمومیت های الکل، فلزات سنگین، آهن، لیتیوم، پتاسیم، اسید یا قلیایی دارد.
هم مطالعات قدیمی و هم جدید هشدار می دهند که زغال چوب فعال نباید به طور معمول در همه موارد مسمومیت تجویز شود. استفاده از آن باید توسط متخصصان مراقبت های بهداشتی تایید شود.
همچنین ببینید:
مسمومیت با استامینوفن در کودکان و نوجوانان
ممکن است عملکرد کلیه را تقویت کند
زغال چوب فعال ممکن است با کاهش تعداد مواد زائدی که کلیه‌های باید فیلتر کنند، عملکرد کلیه را بهبود بخشد.
این ممکن است به ویژه برای افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیوی مفید باشد. کلیه های سالم به طور معمول برای فیلتر کردن خون بسیار مجهز هستند، اما کلیه های بیمار توانایی لازم برای حذف اوره و سایر سموم را ندارد.
زغال چوب فعال ممکن است به اوره و سایر سموم متصل شود و به بدن در دفع آنها کمک می کند.
اوره و سایر مواد زائد پس از مصرف زغال فعال می توانند از طریق فرآیندی به نام انتشار در جریان خون وارد روده شوند. در روده، آنها به زغال چوب فعال متصل و از طریق مدفوع دفع می شوند.
ممکن است علائم سندرم بوی ماهی را کاهش دهد
زغال چوب فعال ممکن است به کاهش بوی نامطبوع در افراد مبتلا به تری متیل آمینوری (TMAU)، که به عنوان سندرم بوی ماهی نیز شناخته می شود، کمک کند.
TMAU یک بیماری ژنتیکی است که در آن تری متیل آمین (TMA)، ترکیبی که بوی ماهی پوسیده می دهد، در بدن شما تجمع می یابد.
بدن شما معمولا TMA را قبل از دفع آن از طریق ادرار به یک ترکیب بی بو تبدیل می کند، اما افراد مبتلا به TMAU فاقد آنزیم مورد نیاز برای انجام این تبدیل هستند.
مطالعات نشان می دهد که سطح متخلخل زغال فعال ممکن است به ترکیبات کوچک و بدبو مانند TMA متصل شود و دفع آنها را افزایش دهد.
در یک مطالعه کوچک و قدیمی به افراد مبتلا به TMAU، به مدت 10 روز 1.5 گرم زغال چوب فعال دادند. این دوز غلظت TMA را در ادرار آنها به سطح طبیعی کاهش داد.
یک مطالعه موردی جدید، ترکیب زغال چوب فعال با داروها و تغییرات رژیم غذایی برای کاهش بوی ماهی در افراد مبتلا به TMAU را تایید کرده است.
ممکن است سطح کلسترول را کاهش دهد
زغال چوب فعال ممکن است به کاهش سطح کلسترول کمک کند.
تحقیقات قدیمی تر نشان می دهد که زغال چوب فعال ممکن است به کلسترول و اسیدهای صفراوی حاوی کلسترول در روده شما متصل شود و از جذب آنها جلوگیری کند.
در یک مطالعه قدیمی، مصرف 24 گرم زغال چوب فعال در روز به مدت 4 هفته، کلسترول کل و LDL (بد) را هر کدام 25 درصد کاهش داد در حالی که کلسترول HDL (خوب) را تا 8 درصد افزایش داد.
در یک مورد دیگر، مصرف 4 تا 32 گرم زغال فعال روزانه به کاهش 29 تا 41 درصد کلسترول تام و LDL (بد) در افرادی که سطح کلسترول بالایی داشتند کمک کرد. البته دوزهای بالا مؤثرتر بودند.
تمام تحقیقات مربوطه در دهه 1980 انجام شده، بنابراین یافته های جدیدتری مورد نیاز است.
مصارف خانگی، آرایشی و سایر موارد بالقوه
زغال چوب فعال یک درمان خانگی محبوب برای چندین بیماری دیگر است و گاهی اوقات برای سایر اهداف خانگی و آرایشی استفاده می شود.
با این حال، بیشتر این مزایای ادعا شده توسط علم پشتیبانی نمی شود.
یک مطالعه اخیر گزارش می دهد که مصرف زغال فعال 8 ساعت قبل از سونوگرافی شکم به میزان قابل توجهی میزان گاز موجود در روده را کاهش می دهد و گرفتن تصویر اولتراسوند (واضح) را آسان تر می کند.
زغال چوب فعال ممکن است به درمان اسهال کمک کند، اما مطالعات بیشتری نیاز است.
زغال چوب فعال ممکن است بدون تأثیر بر PH یا طعم آب با از بین بردن آلاینده‌ها، مواد جامد معلق و میکروارگانیسم‌هایی مانند باکتری‌ها به فیلتر کردن آب کمک کند.
گفته می شود زمانی که زغال فعال به دهان شویه یا خمیر دندان افزوده می شود، دندان ها را سفید می کند. این کار را با جذب پلاک و سایر ترکیبات لکه دار دندان انجام می دهد. با این حال، هیچ مطالعه ای این ادعا را تایید نمی کند.
پیشگیری از خماری زغال فعال گاهی اوقات به عنوان یک درمان خماری معرفی می شود. با این حال، این ماده به طور موثر الکل را جذب نمی کند، بنابراین این سود بسیار بعید است.
گفته می شود که استفاده از این ماده روی پوست برای درمان آکنه، شوره سر و نیش حشرات یا مار موثراست. با این حال، تقریباً هیچ مدرکی این ادعاها را تأیید نمی کند.
همچنین ببینید:
مواد شیمیایی لوازم آرایشی و بهداشتی
آیا زغال فعال بی خطر است؟
زغال چوب فعال در بیشتر موارد بی خطر تلقی می شود و واکنش های نامطلوب به ندرت رخ می دهد.
گفته می شود، ممکن است عوارض جانبی ناخوشایندی ایجاد کند که شایع ترین آنها استفراغ است، به خصوص اگر سوربیتول نیز به عنوان یک ماده مورد استفاده قرار گیرد.
در موارد بسیار نادر، زغال چوب فعال با انسداد روده مرتبط است. اگر اختلالات حرکتی روده دارید، داروهای مخدر یا آنتی موسکارینی مصرف می کنید یا MDAC مصرف می کنید، ممکن است در معرض خطر بیشتری باشید.
آکادمی سم شناسی بالینی (AACT) در مورد مصرف زغال چوب فعال در موارد خونریزی، انسداد یا سوراخ در روده هشدار می دهد.
در نظر داشته باشید هنگامی که زغال چوب فعال به عنوان پادزهر سم اضطراری استفاده می شود، این خطر وجود دارد که به جای معده وارد ریه های شود.
احتمال این امر به در حالت خواب آلود یا نیمه هوشیار بیشتر است. به این ترتیب، این ماده فقط باید به افرادی داده شود که کاملاً هوشیار هستند.
به خاطر داشته باشید که زغال فعال ممکن است جذب برخی داروها را نیز کاهش دهد. اگر در حال حاضر داروهای دیگری مصرف می کنید، بهتر است قبل از مصرف این ماده با پزشک خود مشورت کنید.
چه دوزی از زغال فعال را باید مصرف کنید؟
اگر علاقه مند به امتحان زغال فعال برای مصارف آرایشی یا خانگی هستید، می توانید آن را به صورت قرص یا پودر خریداری کنید. اگر مکمل پودری را انتخاب می کنید، آن را با آب یا آبمیوه مخلوط کنید تا بلع آن راحت تر شود.
یک متخصص پزشکی ممکن است دوز 50 تا 100 گرم زغال چوب فعال را تجویز کند و به طور معمول به کودکان بسته به سن آنها دوز کمتری بین 10 تا 50 گرم داده می شود.
حتماً دستورالعمل‌های دوز مصرفی را رعایت کنید، تا دچار مسمومیت نشوید.
نتیجه آخر
زغال چوب فعال یک درمان طبیعی با کاربردهای مختلف است.
بیشتر برای درمان ضد سم استفاده می شود. همچنین ممکن است به کاهش سطح کلسترول، مبارزه با علائم سندرم بوی ماهی، بهبود عملکرد کلیه و کاهش گاز و اسهال کمک کند.
زغال چوب فعال می تواند با سایر داروها تداخل داشته باشد، بنابراین اگر در حال حاضر دارو مصرف می کنید، قبل از امتحان با پزشک خود مشورت کنید.
توجه : مطالب پزشک من از منابع خارجی ترجمه شده و تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی دارد . از این رو توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست .
منابع:
دیدگاه تان را بنویسید