آنچه در مورد کمبود ویتامین A باید بدانید
ویتامین A یک ماده مغذی محلول در چربی است و نقش حیاتی در بدن دارد. کمبود ویتامین A زمانی رخ می دهد که افراد به مقدار نیاز بدن خود از این ویتامین دریافت نمی کنند.
کمبود ویتامین A و نکات طلایی مرتبط با آن
ویتامین A نوعی ماده مغذی به شمار می رود که برای بدن بسیار مهم است.
کمبود این ویتامین زمانی رخ می دهد که افراد جهت تامین نیازهای بدن خود ویتامین A کافی دریافت نمی کنند و این موضوع منجر به ایجاد علائم نگران کننده ای می شود.
داشتن رژیم غذایی مناسب بهترین راه جهت دریافت ویتامین A است. در برخی موارد مصرف مکمل ها یا سایر اشکال ویتامین A برای جبران ذخایر توسط پزشک تجویز می گردد.
به خواندن این مقاله ادامه دهید تا در مورد علل و علائم کمبود ویتامین A، چرایی اهمیت ویتامین A و برخی از غذاهای غنی از ویتامین A مطلع شوید.
علائم کمبود ویتامین A
در برخی افراد ممکن است علائم جدی تر و خطرناک تری دیده شود .
علائم کمبود ویتامین A از نظر شدت متفاوت بوده در زیر به برخی علائم احتمالی اشاره شده است:
مشکلات بینایی
طبق گفته آکادمی چشم پزشکی آمریکا، مشکلات بینایی در افراد با کمبود ویتامین A رایج است.
ممکن است در ابتدا چشم ها خشک شده و سبب آسیب قرنیه و شبکیه شود.
شب کوری نیز در نتیجه کمبود ویتامین A رخ می دهد. در این شرایط فرد توانایی دیدن در نور کم را ندارد و سبب نابینایی کامل در شب می شود.
طبق اعلام سازمان جهانی بهداشت (WHO) شب کوری یکی از اولین علائم کمبود ویتامین A محسوب می شود.
در موارد شدید چشم ها همچنان خشک شده و سبب تجمع بافت در قرنیه می شود. این موضوع منجر به تیرگی قرنیه، ایجاد ضایعات و تخریب آن می شود.
همچنین ببینید:
لوتئین چیست؟ 0 تا 100 نکات آن
عفونت های مکرر
ویتامین A نقش مهمی را در عملکرد ایمنی بدن ایفا میکند . افراد با کمبود ویتامین A دچار عفونت های مکرر می شوند، زیرا نمی توان به راحتی با این عفونت ها مبارزه کرد.
مشکلات پوستی
برخی افراد مبتلا به کمبود ویتامین A متوجه مشکلاتی در پوست مانند خشکی، خارش و پوسته شدن می شوند. در گروهی از افراد دیگر این مشکلات بر روی مو، پوست سر دیده می شود.
مشکلات باروری
ویتامین A در تولید مثل نقش داشته و کمبود آن باعث ناباروری می شود.
مشکلات رشد
ویتامین A در ایجاد سلول های سالم نقش دارد. عدم ویتامین A ممکن است سبب تاخیر در رشد شود. در این شرایط رشد کودکان و استخوان ها متوقف می شود.
علت کمبود ویتامین A
علت کمبود ویتامین A به علت عدم دریافت کافی این ویتامین بوده است که سبب ناتوانی در جذب یا استفاده موثر از ویتامین A می شود.
طبق گفته سازمان جهانی بهداشت (WHO)، کمبود ویتامین A در کشورهای پیشرفته نادر است.
برخی افراد بیش از دیگران در معرض خطر کمبود ویتامین A هستند، از جمله:
- نوزادان نارس
- افراد باردار یا شیرده
- نوزادان و کودکان خردسال
کمبود ثانویه ویتامین A در افراد با مشکلات زمینه‌ای بیشتر می باشد.
برخی بیماری های زمینه ای با علت کمبود ویتامین A:
- فیبروز سیستیک
- اسهال مزمن
- بیماری سلیاک
- بای پس معده
- انسداد مجرای صفراوی
- سیروز
افراد باردار وکودکان بیشتر در معرض خطر عوارض شدید ناشی از کمبود ویتامین A هستند.
اهمیت و فواید ویتامین A
ویتامین A بر اغلب عملکردهای بدن نقش مهمی دارد.
مؤسسه ملی بهداشت (NIH) اشاره می کند که ویتامین A برای عملکرد موارد زیر مهم است:
- بینایی
- سیستم ایمنی بدن
- سیستم تولید مثل
- ارتباطات سلولی
ارتباط مهمی بین بینایی و ویتامین A وجود دارد.
ویتامین A علاوه بر کمک به ایجاد غشای چشم و قرنیه، نوعی ترکیب مهم پروتئینی در بدن به نام رودوپسین را تولید میکند که باعث جذب نوراز طریق شبکیه می شود.
ویتامین A همچنین نقش مهمی در رشد سلول در سایر نواحی دارد که به شکل گیری و عملکرد طبیعی سلول های قلب، ریه ها، کلیه ها و سایر اندام ها کمک می کند.
اشکال ویتامین A
دو نوع ویتامین A در رژیم غذایی وجود دارد.
نوع اول ویتامین A از پیش ساخته شده است مانند رتینول، که از منابع حیوانی از جمله گوشت، ماهی و لبنیات تامین می گردد.
شکل دوم کاروتنوئیدهای پروویتامین A مانند بتا کاروتن است.
این ترکیبات آنطور که به طور طبیعی وجود دارند اشکال قابل استفاده ویتامین A نیستند، اما بدن آنها را به شکل قابل استفاده ویتامین A تبدیل می کند.
هر دو شکل ویتامین از طریق متابولیسم اضافی بدن، تبدیل به شبکیه رتینال فعال و رتینوئیک اسید می شوند.
همچنین ببینید:
ویتامین A و نقش آن در عملکرد بدن
منابع غذایی حاوی ویتامین A
منابع غذایی ویتامین A شامل منابع گیاهی و منابع حیوانی می شود، در صورت پیروی از رژیم غذایی سالم و متعادل، دریافت میزان توصیه شده آسان است.
( NIH) تعدادی از منابع گیاهی و حیوانی ویتامین A و مقادیر آنها را بیان می کند.
منابع گیاهی ویتامین A :
- سیب زمینی شیرین پخته شده: 1403 میکروگرم (mcg) در هر سیب زمینی کامل
- اسفناج آب پز: 573 میکروگرم در هر نصف فنجان
- هویج خام: 459 میکروگرم در هر نصف فنجان
- طالبی خام: 135 میکروگرم در هر نصف فنجان
- انبه خام: 112 میکروگرم در یک انبه کامل
- فلفل قرمز شیرین خام: 117 میکروگرم در هر نصف فنجان
- غلات صبحانه غنی شده: 90 میکروگرم در هر وعده
منابع حیوانی ویتامین A :
- جگر گاو: 6582 میکروگرم در هر اونس یا 30 گرم
- پنیر ریکوتا: 263 میکروگرم در هر فنجان
- شاه ماهی: 219 میکروگرم در هر اونس یا 30 گرم
- شیر بدون چربی یا کم چرب غنی شده با ویتامینA: حدود 149 میکروگرم در هر فنجان
- تخم مرغ آب پز: 75 میکروگرم در هر تخم مرغ
مکمل ها
در صورت وجود مشکل در دریافت ویتامین A، پزشک مصرف مکمل را توصیه می کند.
ویتامین A در اشکال مختلف به عنوان مکمل غذایی وجود دارد.
این مکمل ها حاوی ویتامین A یا اشکال دیگر مانند بتاکاروتن یا ترکیبی از این دو می باشد.
زمان مراجعه به پزشک
افراد مبتلا به بیماری های زمینه ای که ممکن است در معرض خطر کمبودهای مختلفی قرار داشته باشند.
برای همین باید به طور منظم به پزشک مراجعه کنند تا سطح ویتامین A بررسی و اقدامات لازم انجام گیرد.
طبق گفته WHO کمبود ویتامین A در کشورهای پیشرفته که افراد به بسیاری از غذاهای غنی از ویتامین A دسترسی دارند؛ نادر است.
اما همچنان در برخی افراد کمبود ویتامین A دیده می شود. افراد با کمبود شدید ویتامین A، باید فوراً به پزشک مراجعه کنند.
ویتامین A نوعی ویتامین محلول در چربی محسوب می شود که بدن آن را در بافت های خود ذخیره می کند.
مصرف بیش از حد ویتامین A ممکن است منجر به عوارض جانبی خطرناک شود.
باید از مصرف مکمل های ویتامین A با دوز بالا خودداری شود، مگر اینکه توسط متخصص تجویز شده باشد.
خلاصه کلی
کمبود ویتامین A در مواردی که افراد مواد مغذی حاوی ویتامین A را مصرف نمی کنند یا برخی علل دیگر رخ می دهد.
کودکان و افراد باردار یا شیرده بیشترین خطر عوارض شدید ناشی از کمبود ویتامین A را دارند.
در صورت وجود نگرانی و ابتلا به بیماری خاص که سبب اختلال در ویتامین A می شود؛ مراجعه به متخصص ضروری است.
توجه : مطالب پزشک من از منابع خارجی ترجمه شده و تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی دارد . از این رو توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست .
منابع:
دیدگاه تان را بنویسید