اغلب اوقات گردن درد نشان دهنده مشکل جدی پزشکی نیست، اما این درد از جمله ناخوشی‌هایی است که ارزش مطالعه و افزایش آگاهی پیرامون علل و ارتباط آن با سکته مغزی را دارد.

گردن از جمله مناطقی است که معمولا کمتر از سایر اندام‌های بدن به آن توجه می‌شود، مگر آن که مشکلی جدی پیش بیاید و فرد دچار گردن دردی آزاردهنده و شدید شود. این قسمت بدن که اغلب مورد کم توجهی قرار می‌گیرد، باید به اندازه‌ای قوی باشد که بتواند وزنه‌ای به سنگینی سر را تحمل کند و در عین حال امکان چرخاندن و تکان دادن راحت آن را فراهم کند.

اغلب اوقات گردن درد نشان دهنده مشکل جدی پزشکی نیست، اما این درد از جمله ناخوشی‌هایی است که ارزش مطالعه و افزایش آگاهی پیرامون علل و ارتباط آن با سکته مغزی را دارد. پارگی در یکی از شریان‌های گردن که تحت عنوان دایسکشن شریان گردنی (CAD) شناخته می‌شود، یکی از دلایل سکته مغزی به شمار می‌رود. هرچند این اختلال خطرناک تنها در دو نفر از هر ۱۰۰۰۰۰ نفر در سال رخ می‌دهد، اما یکی از شایع‌ترین علل سکته مغزی در افراد زیر ۵۰ سال است.

نکاتی که در ادامه مورد بررسی قرار می‌گیرند با استناد به مقالات منتشر شده توسط انتشارات سلامت هاروارد جمع آوری شده اند.

استادیار عصب شناسی بیمارستان عمومی ماساچوست وابسته به هاروارد می‌گوید: «طی دو دهه گذشته، آگاهی از اختلال دایسکشن شریان گردنی به طور قابل ملاحظه‌ای افزایش یافته است. چنین پیشرفتی ممکن است تا حد زیادی ناشی از درک این موضوع باشد که آمار ابتلا به سکته مغزی میان جوانان در حال افزایش است و این در حالی است که به طور کلی شاهد روندی نزولی در مرگ و میر‌های ناشی از سکته مغزی هستیم»

دایسکشن شریان گردنی چیست؟

دو جفت رگ خونی در گردن؛ شریان‌های کاروتید و مهره‌ای که در مجموع به نام شریان گردنی شناخته می‌شوند، خون را به مغز می‌برند. پارگی در پوشش یکی از این عروق را دایسکشن شریان گردنی می‌نامند.

در صورت بروز این اختلال خون شروع به نشت به دیواره رگ خونی پاره شده می‌کند؛ در واقع بین لایه‌های نازکی که دیواره رگ خونی را شکل می‌دهند. به دنبال نشت خون فضای داخل رگ خونی که خون به طور معمول از طریق آن جریان می‌یابد باریک یا حتی به طور کامل مسدود می‌شود.

در نهایت نشت خون از شریان پاره شده می‌تواند منجر به ایجاد لخته شود. این لخته شریان را مسدود و جریان خون را در ناحیه‌ای از مغز کاهش یا به طور کلی قطع می‌کند. در نتیجه مناطقی از مغز که به طور معمول توسط رگ خونی آسیب دیده تغذیه می‌شدند، متحمل افت خون رسانی خواهند شد که منجر به سکته مغزی می‌شود.

با توجه به نکات فوق نباید به سادگی از کنار هر گردن دردی گذر کرد، چرا که در صورت وقوع CAD بیمار در معرض ریسک بالای مرگ قرار دارد و باید هرچه سریعتر به وضعیت وی رسیدگی شود.

شیوع بالاتر پیش از ۵۰ سالگی

دایسکشن شریان گردنی به دو دلیل اصلی در بزرگسالان جوان بیشتر دیده می‌شود. اول این که درصد کمی از افراد دارای اختلالات بافت همبند ارثی هستند که احتمال پارگی شریان‌های آن‌ها را افزایش می‌دهد. دکتر روست توضیح می‌دهد: «برای این افراد خطر پارگی در سنین پایین‌تر بالاتر است. متقابلا در افراد مسن تر، انواع دیگر سکته‌های مغزی (مانند سکته‌های مغزی مرتبط با مسدود شدن نسبی شریان‌های مغزی توسط پلاک‌های چربی) شایع‌تر است. اما CAD هنوز هم می‌تواند در افراد مسن رخ دهد» مطالعه‌ای که از طریق مجله نورولوژی قابل دسترسی است نشان داده که از هر ۱۴ فرد مبتلا به دایسکشن شریان گردنی، یک نفر ۶۰ سال یا بیشتر سن دارد.

اما دومین و شاید مهم‌ترین علت دایسکشن شریان گردنی قبل از ۵۰ سالگی مربوط به یک سری حرکات فیزیکی است. در واقع معمولا بزرگسالان جوان بیش از سایر رده‌های سنی درگیر ورزش‌هایی می‌شوند که باعث فشار به گردن شده و می‌توانند منجر به پارگی شوند. تاکنون تعداد زیادی پارگی شریان در افرادی که برنامه‌های تناسب اندام با شدت بالا انجام می‌دهند (به خصوص برنامه‌های ورزشی ترکیبی) دیده شده است. این وضعیت به دنبال وزنه برداری شدید، حرکات رقص با پرتاب سر و حتی یوگا نیز گزارش شده است. به نظر می‌رسد که مرگ ناگهانی جو لیندنر (Jo Lindner) از یوتیوبر‌های معروف عرصه بدنسازی به دنبال درد گردن نیز به همین علت باشد.

گردن درد غیرمعمول و مداوم

وی توضیح می‌دهد: دایسکشن شریان گردنی اغلب با علائمی نظیر گردن درد غیرعادی، مداوم و سردرد شدید همراه است. گردن درد ناشی از پارگی شریان کاروتید اغلب از کنار گردن و به سمت گوشه بیرونی چشم گسترش می‌یابد. در صورت پارگی شریان مهره‌ای نیز بیمار ممکن است احساس کند چیزی تیز در قاعده جمجمه وی گیر کرده است. در صورتی که چنین دردی را تجربه می‌کنید، به خصوص اگر علائم سکته مغزی مانند سرگیجه، دوبینی، حرکات تند چشم، بی ثباتی هنگام راه رفتن یا تکلم را هم نشان داده اید، سریعا به مرکز درمانی مراجعه کنید.