سرطان پوست: علائم، عوامل، عوامل خطر و جلوگیری
در مورد سرطان پوست، از جمله کارسینوم سلول بازال، ملانوم و کارسینوم سلول سنگفرشی اطلاعات کسب کنید. همچنین در مورد علائم، درمان ها و راه های کاهش خطر بیاموزید.
سرطان پوست، رشد غیرطبیعی سلول های پوست است که اغلب در پوستی که در معرض نور خورشید است ایجاد می شود. اما این شکل رایج سرطان می‌تواند در مناطقی از پوست که در معرض نور خورشید نیست هم رخ دهد.
سه نوع اصلی سرطان پوست وجود دارد:
- کارسینوم سلول بازال
- کارسینوم سلول سنگفرشی
- ملانوم
می توان با محدود کردن یا اجتناب از قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش (UV) خطر ابتلا به سرطان پوست را کاهش داد.
بررسی پوست برای تغییرات مشکوک می تواند به تشخیص سرطان پوست در مراحل اولیه کمک کند. تشخیص زودهنگام سرطان پوست بیشترین شانس را برای درمان موفق سرطان پوست به ارمغان می آورد.
جایی که سرطان پوست ایجاد می شود
سرطان پوست عمدتاً در نواحی پوست در معرض آفتاب از جمله پوست سر، صورت، لب ها، گوش ها، گردن، سینه، بازوها، دست ها، پاها در زنان ایجاد می شود.
اما می تواند در مناطقی که به ندرت نور روز را می بینند ایجاد شود مانند کف دست، زیر ناخن های دست یا پا و ناحیه تناسلی.
سرطان پوست افراد را در هر رنگ پوست از جمله افرادی که دارای رنگ های تیره تر هستند، تحت تاثیر قرار دهد.
زمانی که ملانوما در افرادی با رنگ پوست تیره رخ می دهد، احتمال بروز آن در مناطقی که معمولاً در معرض نور خورشید نیستند، مانند کف دست ها و کف پاها بیشتر است.
همچنین ببینید:
آنچه در مورد خال های سرطانی باید بدانید
علائم و نشانه های کارسینوم سلول بازال
کارسینوم سلول بازال معمولاً در مناطقی از بدن که در معرض نور خورشید قرار دارند، مانند گردن یا صورت شما رخ می دهد.
کارسینوم سلول بازال ممکن است به صورت زیر ظاهر شود:
- برآمدگی مرواریدی یا مومی شکل
- ضایعه ای مسطح، گوشتی رنگ یا قهوه ای اسکار مانند
- خونریزی یا زخم دلمه‌ای که بهبود می‌یابد و عود می‌کند
علائم و نشانه های کارسینوم سلول سنگفرشی
اغلب، کارسینوم سلول سنگفرشی در مناطقی از بدن که در معرض آفتاب قرار دارند، مانند صورت، گوش ها و دست ها رخ می دهد.
افرادی که پوست تیره‌تری دارند بیشتر در معرض ابتلا به سرطان سلول سنگفرشی در مناطقی هستند که اغلب در معرض نور خورشید نیستند.
کارسینوم سلول سنگفرشی ممکن است به صورت زیر ظاهر شود:
- یک ندول سفت و قرمز
- یک ضایعه صاف با سطح پوسته پوسته شده
علائم و نشانه های ملانوما
ملانوما می تواند در هر جایی از بدن ایجاد شود، اغلب در صورت یا تنه مردان و در زنان، این نوع سرطان بیشتر در قسمت پایین ساق پا ایجاد می شود.
ملانوم می تواند هم در مردان و هم در زنان روی پوستی که در معرض نور خورشید قرار نگرفته است ایجاد شود.
ملانوما می تواند افراد با هر رنگ پوستی را تحت تاثیر قرار دهد. در افرادی که رنگ پوست تیره‌تری دارند، ملانوما در کف دست یا کف پا یا زیر ناخن‌های دست یا پا ایجاد میشود. علائم ملانوما عبارتند از:
- یک لکه قهوه ای بزرگ با لکه های تیره تر
- خال با تغییر رنگ، اندازه یا احساس درد، خونریزی
- یک ضایعه کوچک با حاشیه نامنظم و قسمت هایی به رنگ قرمز، صورتی، سفید، آبی یا سیاه
- ضایعه دردناکی همراه با خارش یا سوزش
- ضایعات تیره روی کف دست، کف پا، نوک انگشتان دست یا انگشتان پا، روی غشاهای مخاطی پوشاننده دهان، بینی، واژن یا مقعد
علائم و نشانه های سرطان پوست های کمتر شایع
انواع کمتر شایع سرطان پوست عبارتند از:
- سارکوم کاپوزی: این نوع نادر سرطان پوست در رگ های خونی پوست ایجاد می شود و باعث ایجاد لکه های قرمز یا بنفش بر روی پوست یا غشاهای مخاطی می شود.سارکوم کاپوزی عمدتاً در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، مانند افراد مبتلا به ایدز و در افرادی که از داروهایی استفاده می کنند که ایمنی طبیعی آنها را سرکوب می کنند، مانند افرادی که تحت پیوند عضو قرار گرفته اند، رخ می دهد.
- کارسینوم سلول مرکل: کارسینوم سلول مرکل باعث ایجاد گره های سفت و براقی می شود که روی پوست و یا فقط در زیر پوست و در فولیکول های مو ایجاد می شوند. کارسینوم سلول مرکل اغلب در سر، گردن و تنه دیده می شود.
- کارسینوم غدد سباسه: این سرطان غیر معمول و تهاجمی از غدد چربی در پوست منشا می گیرد. کارسینوم غدد سباسه که معمولاً به صورت ندول‌های سخت و بدون درد ظاهر می‌شوند، می‌توانند در هر جایی ایجاد شوند، اما بیشتر روی پلک اتفاق می‌افتند، جایی که اغلب با سایر مشکلات پلک اشتباه گرفته می‌شوند.
علل
سرطان پوست زمانی رخ می دهد که جهش در DNA سلول های پوست رخ می دهد. جهش ها باعث می شوند که سلول ها خارج از کنترل رشد کنند و توده ای از سلول های سرطانی را تشکیل می دهند.
سلول های دخیل در سرطان پوست
سرطان پوست در لایه بالایی پوست اپیدرم شروع می شود. اپیدرم یک لایه نازک است که پوششی محافظ از سلول های پوستی را فراهم می کند.
اپیدرم شامل سه نوع سلول اصلی است:
- سلول های سنگفرشی درست زیر سطح بیرونی قرار دارند و به عنوان پوشش داخلی پوست عمل می کنند.
- سلول های پایه که سلول های پوستی جدید تولید می کنند در زیر سلول های سنگفرشی قرار دارند.
- ملانوسیت ها که ملانین، رنگدانه ای که به پوست رنگ طبیعی می دهد، تولید می کنند در قسمت پایین اپیدرم قرار دارند.
ملانوسیت ها زمانی که زیر نور خورشید هستید ملانین بیشتری تولید می کنند تا به محافظت از لایه های عمیق تر پوست کمک کنند.
جایی که سرطان پوست شروع می شود، نوع آن و گزینه های درمانی را تعیین می کند.
اشعه ماوراء بنفش و سایر علل بالقوه
بیشتر آسیب به DNA در سلول های پوست ناشی از اشعه ماوراء بنفش (UV) است که در نور خورشید و در نورهای مورد استفاده در تخت های برنزه کننده یافت می شود.
قرار گرفتن در معرض نور خورشید، سرطان های پوستی را که ممکن است روی قسمتی از پوست که در معرض نور خورشید نیست، ایجاد می شود را توضیح نمی دهد.
این نشان می دهد که عوامل دیگری ممکن است در خطر ابتلا به سرطان پوست نقش داشته باشند، مانند قرار گرفتن در معرض مواد سمی یا داشتن شرایطی که سیستم ایمنی را تضعیف می کند.
عوامل خطر
عواملی که ممکن است خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهند عبارتند از:
- پوست روشن: هر کسی، صرف نظر از رنگ پوست، ممکن است به سرطان پوست مبتلا شود. با این حال، داشتن رنگدانه (ملانین) کمتر در پوست محافظت کمتری در برابر اشعه های مضر UV ایجاد می کند. اگر موهای بور یا قرمز و چشمان روشن دارید و به راحتی دچار کک و مک یا آفتاب سوختگی می شوید، احتمال ابتلا به سرطان پوست در شما بسیار بیشتر از افرادی است که پوست تیره تری دارند.
- سابقه آفتاب سوختگی: داشتن یک یا چند آفتاب سوختگی تاول دار در دوران کودکی یا نوجوانی، خطر ابتلا به سرطان پوست را در بزرگسالی افزایش می دهد. آفتاب سوختگی در بزرگسالی نیز یک عامل خطر است.
- قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید: هر فردی که زمان زیادی را زیر نور خورشید می گذراند ممکن است به سرطان پوست مبتلا شود، به خصوص اگر پوست با کرم ضد آفتاب یا لباس محافظت نشود. برنزه کردن، از جمله قرار گرفتن در معرض لامپ ها و تخت های برنزه کننده نیز شما را در معرض خطر قرار می دهد. برنزه شدن پاسخ آسیب پوست شما به اشعه ماوراء بنفش بیش از حد است.
- آب و هوای آفتابی یا مرتفع: افرادی که در آب و هوای آفتابی و گرم زندگی می کنند نسبت به افرادی که در آب و هوای سردتر زندگی می کنند در معرض نور خورشید بیشتری قرار دارند. زندگی در ارتفاعات بالاتر، جایی که نور خورشید قوی ترین است، شما را در معرض تشعشعات بیشتری قرار می دهد.
- خال ها: افرادی که دارای خال های زیاد یا خال های غیرطبیعی به نام خال های دیسپلاستیک هستند در معرض خطر ابتلا به سرطان پوست هستند. این خال‌های غیرطبیعی که نامنظم به نظر می‌رسند و عموماً بزرگ‌تر از خال‌های معمولی هستند، بیشتر از سایرین احتمال سرطانی شدن دارند.
- ضایعات پوستی پیش سرطانی: داشتن ضایعات پوستی به نام کراتوز اکتینیک می تواند خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهد. این توده‌های پیش سرطانی پوست معمولاً به صورت لکه‌های خشن و پوسته‌دار ظاهر می‌شوند که از رنگ قهوه‌ای تا صورتی تیره متغیر است. آنها بیشتر در صورت، سر و دست افراد با پوست روشن که پوست آنها از آفتاب آسیب دیده است، شایع است.
- سابقه خانوادگی سرطان پوست: اگر یکی از والدین یا خواهر یا برادر شما سرطان پوست داشته باشد، ممکن است خطر ابتلا به این بیماری افزایش یابد.
- سابقه شخصی سرطان پوست: اگر یک بار به سرطان پوست مبتلا شده اید، در خطر ابتلای مجدد به آن هستید.
سیستم ایمنی ضعیف: افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان پوست هستند. این شامل افراد مبتلا به HIV/AIDS و کسانی است که پس از پیوند عضو از داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی استفاده می کنند. - قرار گرفتن در معرض تشعشع: افرادی که تحت پرتو درمانی برای بیماری های پوستی مانند اگزما و آکنه قرار گرفته اند، ممکن است خطر ابتلا به سرطان پوست، به ویژه کارسینوم سلول بازال را افزایش دهند.
- قرار گرفتن در معرض مواد خاص: قرار گرفتن در معرض برخی مواد، مانند آرسنیک، ممکن است خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهد.
همچنین ببینید:
زردی پوست چیست؟ – انواع، علائم، پیشگیری و درمان
جلوگیری
بیشتر سرطان های پوست قابل پیشگیری هستند. برای محافظت، این نکات پیشگیری از سرطان پوست را دنبال کنید:
- در اواسط روز از آفتاب دوری کنید: پرتوهای خورشید بین ساعت 10 صبح تا 4 بعد از ظهر قوی ترین است. فعالیت های خارج از منزل را برای سایر اوقات روز، حتی در زمستان یا زمانی که آسمان ابری است، برنامه ریزی کنید.
- شما در تمام طول سال اشعه ماوراء بنفش را جذب می کنید و ابرها در برابر اشعه های مضر محافظت کمی دارند: دوری از نور خورشید در قوی ترین حالت به شما کمک می کند از آفتاب سوختگی و برنزه شدن پوست که باعث آسیب پوست می شود و خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش می دهد، جلوگیری کنید. قرار گرفتن در معرض نور خورشید در طول زمان نیز ممکن است باعث سرطان پوست شود.
- در تمام طول سال از ضد آفتاب استفاده کنید: کرم های ضد آفتاب تمام اشعه های مضر فرابنفش را فیلتر نمی کنند، به خصوص اشعه هایی که می تواند منجر به ملانوم شود. اما آنها نقش مهمی در یک برنامه کلی حفاظت از آفتاب دارند.
- حتی در روزهای ابری از کرم ضد آفتاب با طیف وسیع با SPF حداقل 30 استفاده کنید: کرم ضد آفتاب را سخاوتمندانه بمالید و هر دو ساعت یکبار یا بیشتر اگر در حال شنا هستید یا عرق می کنید، دوباره استفاده کنید. از مقدار زیادی کرم ضد آفتاب برای تمام پوست‌های در معرض آفتاب از جمله لب‌ها، نوک گوش‌ها و پشت دست‌ها و گردن‌تان استفاده کنید.
- لباس محافظ بپوشید: کرم های ضد آفتاب محافظت کاملی در برابر اشعه ماوراء بنفش ایجاد نمی کنند. بنابراین پوست خود را با لباس‌های تیره و محکم که دست‌ها و پاهای شما را می‌پوشاند.
- عینک آفتابی را فراموش نکنید: به دنبال آنهایی باشید که هر دو نوع اشعه UVA و UVB را مسدود می کنند.
- از سولاریوم خودداری کنید: چراغ های استفاده شده در تخت های برنزه کننده اشعه ماوراء بنفش ساطع می کنند و می توانند خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهند.
- مراقب داروهای حساس کننده در برابر آفتاب باشید: برخی از داروهای رایج با نسخه و بدون نسخه، از جمله آنتی بیوتیک ها می توانند پوست شما را نسبت به نور خورشید حساس تر کنند.از پزشک یا داروساز خود در مورد عوارض جانبی هر دارویی که مصرف می کنید سوال کنید. اگر حساسیت شما به نور خورشید را افزایش می دهند، برای محافظت از پوست خود اقدامات احتیاطی بیشتری را برای دوری از نور خورشید انجام دهید.
- پوست خود را به طور منظم چک کنید و تغییرات را به پزشک خود گزارش دهید: پوست خود را اغلب برای رشد پوست جدید یا تغییر در خال‌های موجود، کک و مک، برآمدگی‌ها و خال‌های مادرزادی بررسی کنید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر متوجه تغییراتی در پوست خود شدید که باعث نگرانی شما می شود، به پزشک مراجعه کنید. همه تغییرات پوستی ناشی از سرطان پوست نیست. پزشک تغییرات پوستی شما را برای تعیین علت بررسی می کند.
توجه : مطالب پزشک من از منابع خارجی ترجمه شده و تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی دارد . از این رو توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست.
منابع:
دیدگاه تان را بنویسید