عوارض متفورمین

دکتر مهاجری تهرانی فوق تخصص غدد پاسخ می‌دهد:

متفورمین روی کلیه تاثیر میزاره؟

سوالی که خیلی مطرح میشه این هستش که آیا مصرف متفورمین می‌تونه به کلیه آسیب بزنه؟

خیلی از بیماران دیابتی رو وقتی که ما براشون قرص متفورمین رو تجویز می‌کنیم نگران میشن، میگن این دارو به کلیه آسیب میزنه، در حالی که واقعیت این طور نیست و متفورمین الان حدود هفتاد هشتاد سال هست که در دنیا داره استفاده میشه و بعد از انسولین یعنی الان صدمین سالگرد استفاده از انسولین رو ما امسال داشتیم بعد از آن تقریباً قدیمی ترین دارویی که در دیابت استفاده می‌شد متفورمین بود.

در کشور های اروپایی اول استفاده شد و بعد از اون در آمریکا هم استفاده شد و بعد از اینکه در همه دنیا الان داره استفاده میشه و هنوز هم در بیماران دیابتی نوع دو خط اول درمان متفورمین هست و بعد ما سراغ دارو های دیگه میریم.

در دارو های خوراکی هم هنوز قوی‌ترین و موثر‌ترین دارویی که می‌تونه که باعث کاهش قند خون بشه، باعث کاهش هموگلوبین ای وان سی یا معدل سه ماهه قند خون بشه همین قرص‌ های متفورمین هست.

همچنین ببینید:

دیابت نوع دو چه علائمی داره؟

در کسانی که مشکلات کلیوی داشته باشند ما معمولاً متفورمین نمیدیم، یعنی کسانی که کراتین شون بالا باشه یا عملکرد کلیه شون کاهش داشته باشه به عبارت دیگه جی اف آر ای که ما پزشکان از گروهش استفاده نمی‌کنیم، کمتر از ۳۰ باشه متفورمین می‌دهیم اما به این معنی نیست که متفورمین باعث آسیب به کلیه‌ ها میشه، این قند خون بالا است و فشار خون بالا است که باعث آسیب به کلیه‌ ها میشه، نه مصرف متفورمین. بنابراین وقتی که ما متفورمین رو تجویز می‌کنیم حتماً آزمایشات کلیه را نگاه می‌کنیم و وضعیت کلیه بیمار رو بررسی می‌کنیم و اگر که مشکلی نداشته باشه می‌تونیم متفورمین استفاده بکنیم، حتی وقتی که دارو های خوراکی دیگه جواب نمیدن و میایم سراغ انسولین، دارویی که ترجیح می‌دهیم نگه داریم در کنار انسولین به بیمار بدیم همین قرص های متفورمین هست، قرص های متفورمین می‌تونه از افزایش وزنی که با انسولین داریم تا حدودی جلوگیری بکنه، نوسانات قند خون را کم بکنه، افت قند خون در بیمارانی که متفورمین استفاده می‌کنند و انسولین استفاده می‌کنند در مقایسه با کسانی که فقط انسولین استفاده می‌کنند کمتر هست و اثرات مفیدی روی چربی های خون دارد. بنابراین متفورمین دارویی بسیار خوبی هست، انواع و اقسامش هم الان امروز در بازار وجود داره، فرم های آهسته رهش که خب عوارض گوارشیش هم کمتر هست و ما می‌توانیم که استفاده بکنیم تا مشکلی از این نظر نداشته باشیم.

دلیل سر درد شدید بعد مصرف متفورمین چیه؟

گاهی اوقات بیماران با مصرف دارو های خوراکی دیابت دچار سردرد می‌شوند، خیلی از اوقات علامت افت قند خون هست.

کاهش قند خون می‌تواند خودش را به صورت سردرد و سرگیجه نشون بده، البته متفورمین به تنهایی احتمال افت قند خون باهاش کم است، ولی اگر همراه با دارو‌‌ های دیگر مثل گلی کلازید و یا انسولین و دارو های دیگر استفاده بشه، احتمال افت قند خون رو زیاد می‌کنه. بنابراین اون لحظه که فرد سر درد داره بهتره قندش رو چک کنه همینطور فشار خونش رو چک کنه چون افزایش فشار خون در عزیزان دیابتی احتمال سردرد رو زیاد می‌کنه، اگر این دو تا عامل منفی بود که باید بریم به سراغ بقیه مسائل مثل مشکلات بینایی مثل میگرن و مسائل دیگری که با نظر متخصصین مغز و اعصاب پیگیری میشه.

البته یه نکته‌ای هم خدمتتون عرض بکنم، ممکنه که به بعضی از برند هایی، چون انواع و اقسام متفورمین ما الان در کشور داریم ممکنه با یک نوع متفورمین به ماده موثرش حساسیت داشته باشیم، دچار عارضه بشیم، دچار علایم گوارشی، اسهال، سرگیجه، سردرد فرد بشه، اون برند را عوض می‌کنیم.

اگر مشخصاً با مصرف متفورمین خاص، این بیمار دچار سردرد میشه، علاوه بر اینکه قندش رو و فشارش رو چک می‌کنه، توصیه ما این هست که اون نوع متفورمین را عوض بکنه و از متفورمین های دیگه استفاده بکنه تا ببینه به موارد دیگر هم حساسیت داره یا نداره.