با توجه به سوالات متعدد مخاطبین پزشک من در مورد قرص هایی که برای افراد دیابتی تجویز می شه، ویدئو زیر ضبط و منتشر شده است:

آشنایی با قرص هایی که برای دیابتی ها تجویز می‌شود.

دکتر مهاجری تهرانی فوق تخصص غدد پاسخ می‌دهد:

 یک سوالی که زیاد پرسیده شده و از من خواسته شده که توضیح بدم در رابطه با دارو های خوراکی بیماری دیابت هست، با توجه به اینکه امروز تنوع این دارو ها خیلی زیاد شده و گسترده شده و دارو های ترکیبی وارد بازار شده، سوال شده که اینها چی هستند و به چه صورتی استفاده می‌شوند البته تجویز دارو ها با پزشک معالج می‌باشد و حتما باید با نظر ایشون باشد حتی کاهش دارو و افزایش دارو حتما باید با پزشک معالجتان باشه ولی بد نیست اطلاعات دارو رو داشته باشید مثلا من از مریض های دیابتی می خواهم که نام دارو هاشون را بلد باشند و میزان دوز دارو را بدانند.

همچنین ببینید:

برخی از باور های غلط بیماران دیابتی

خیلی از اوقات متاسفانه افرادی میان مطب و کلینیک که اصلا آشنایی با دارو هاشون ندارند اسم دارو هاشون را نمی‌دانند و این ممکنه خطرناک باشه که ممکنه که اشتباهی دارو هارو جای همدیگه استفاده کنند، و فقط به رنگ دارو بسنده نکنند توصیه می‌کنیم که بهتره دارو ها تا زمان مصرف از قوطیش خارج نشود یا از اون بیلیسترش جدا نشه، مخلوط نشود چون واقعا رنگ های آنها هر کارخانه ای ممکنه یک رنگ بزنه و بر این اساس نمیشه که ما نام دارو هامون رو بدونیم.

تواین برنامه به طور خلاصه من اشاره می‌کنم به دستجات دارویی که ما در درمان بیماری دیابت استفاده می‌کنیم، شایع‌ترین دارو و اولین دارو درخط درمان دارو های خوراکی دیابت قرص‌ های متفورمین هست که اینها از حدود ۴۰، ۵۰ سال پیش در دنیا داره استفاده میشه، داروی بسیار خوبی هست و معمولاً باعث افت قند خون نمیشه و در عزیزان دیابتی میشه استفاده کرد.

فرم های آهسته رهش متفورمین هم که امروز به بازار آمده و استفاده میشه که به صورت طولانی اثر و به تدریج آزاد میشه و عوارض گوارشیش کمتر هست و حتی میشه که از فرم های آهسته رهش دو تا، یا سه تا، یا چهار تا قرص را با هم استفاده کرد و مشکلی پیش نمیاد که من در یک برنامه دیگری راجع به قرص های آهسته رهش متفورمین صحبت کردم.

دسته بعدی دارو هایی سولفونیل اوره بهش گفته می‌شود مثل قرص های گلی کلازید که این دارو ها هم فرم آهسته رهش دارند که افت قند خون باهاش کمتر هست و هم فرم معمولی داره که اگه متفورمین جواب نداد و قند را کنترل نکرد خیلی از اوقات در خط دوم درمان ممکن است از این دارو ها استفاده بکنیم.

و البته دارو های دیگری هم هست که در عزیزان دیابتی استفاده می‌شود خصوصاً در کسانی که دچار مشکلات قلبی عروقی هستند یا دچار مشکلات کلیوی هستند و دفع پروتئین دارند ممکن هست که از دارو هایی استفاده بکنیم مثل امپاگلیفلوزین که باعث دفع گلوکز میشه.

در حقیقت اگر من بخواهم بگم این دارو ها چه کار می‌کنند اینه که متفورمین باعث میشه انسولینی که در بدن ما تولید میشه اثرش بیشتر بشه و روی سلول ها اثر بگذاره و حساسیت به انسولین رو زیاد می‌کنه.

دسته دوم که خدمتتون عرض کردم که سولفونیل اوره بود که مثل گلی کلازید، یک شلاقی هست بر لوزالمعده ما که باعث افزایش ترشح انسولین میشه و میزان انسولین را زیاد می‌کنه، دسته سوم که در بیماری‌ های قلبی عروقی و بیماران کلیوی کسانی که دفع پروتئین دارند استفاده می‌کنیم  مثل امپاگلیفلوزین، اینها دارو هایی هستند که باعث دفع کلیوی قند میشن و به این دارو ها که در یک برنامه دیگری من مفصل راجع به این قرص های امپاگلیفلوزین صحبت کردم بسیاری دارو های خوبی هستند که باعث افت وزن میشن، وزن را کم می‌کنند و برای بیماری های قلبی عروقی مناسب هستند و برای جلوگیری از دفع پروتئین و پیشرفت نارسایی کلیه دارو های بسیار خوبی هستند.

دسته چهارم بعضی از دارو ها هستند که باز  حساسیت به انسولین را زیاد می کنند مثل پیوگلیتازون که اینها در کسانی که افت وزن دارند و نمی‌خواهند که دیگر وزنشون بیشتر  پایین بیاید و یا کسانی که خطر افت قند خون باهاشون وجود داره با مصرف دارو هایی مثل گلی کلازید از این دارو ها استفاده می‌کنیم که اینها قرص های مناسبی هستند که در فرم‌ های ۱۵ و ۳۰ و ۴۵ میلی گرمی وجود دارند که اینها هم دارو های مناسبی برای بیماران دیابتی هستند.

بعضی از دارو های دیگر هم مثل آکاربوز برای کسانی استفاده میشه که قند های بعد از غذاشون بالاست و قبل از غذا در ابتدای غذا ما از این دارو ها استفاده می‌کنیم که جلوی تجزیه شدن کربوهیدرات رو در روده ها می‌گیرند و نمیزارن جذب بشه و قند بالا بره، اینها هم دارو های بدی نیستند اگر چه عوارض گوارشی با قرص‌ های آکاربوز خیلی زیاد می‌باشد و باعث نفخ شکم و اسهال میشه که خیلی از بیماران نمی‌توانند این رو تحمل بکنند، دسته دیگری که باز باعث ترشح انسولین می‌شوند مثل رپاگلینید که شبیه گلی کلازید می‌باشد با اثر کمتر برای قند های بعد از غذا استفاده میشه و پوشش می‌دهند قند های بعد از غذا را، اینها هم دارو های مناسبی هستند.

یک دسته دارو های دیگری هم داریم که ضعیف هستند ولی دارو های خوبی هستند مثل سیتاگلیپتین که ما در درمان دیابت استفاده می‌کنیم و به عنوان درمان کمکی استفاده می‌شوند و در نهایت در دارو های خوراکی که الان صحبت می‌کنیم دارو های ترکیبی هستند چون تعداد دارو ها زیاد می‌شود بیمار دیابتی ممکن هست ۷ تا ۸ عدد قرص  مختلف را برای دیابتش استفاده بکند، قرص های فشار خون و آسپرین و قرص های چربی خون که تعدادشان خیلی زیاد می‌باشند. امروزه شرکت‌ های دارویی به این سمت رفتند که این دارو ها را با هم ترکیب بکنند و دو تا قرص رو با هم ترکیب بکنند و به صورت یک قرص در بیاورند که ما امروزه خیلی استفاده می‌کنیم از این دارو های ترکیبی و بسیار هم مناسب هستند.

البته مشکلی که ما با اینها داریم قیمت دارو ها می‌باشد که متاسفانه خیلی از این دارو ها در کشور ما هنوز بیمه نیست و امیدواریم که با تمهیداتی که در وزارت بهداشت و بیمه‌ ها انجام می‌شود و بخصوص بیمه‌ های پایه، این دارو ها هم بیمه بشوند که عزیزان دیابتی به خوبی و به راحتی بتوانند از این دارو ها استفاده بکنند.

پس در این برنامه من انواع دارو های خوراکی که در درمان بیماری دیابت استفاده میشه رو به صورت فهرست وار خدمتتون عرض کردم.