انسداد مجرای اشکی چیست؟
انسداد مجرای اشکی عمدتا به صورت مادرزای است و در افراد بالغ یا حتی نوزادان روی میدهد ...
انسداد مجرای اشکی یا DCR، که در افراد بالغ یا حتی نوزادان روی میدهد، افراد دچار اشک ریزش مداوم و به ترشح از چشم مبتلا هستند، علت این بیماری به طور دقیق شناخته نشده است و دلایل مختلفی برای آن مطرح است ولی نکته مهم آن است که در اکثر این افراد (بیش از %60 موارد) مشکلات دیگر آناتومیک و التهابی بینی مانند انحراف تیغه بینی، پولیپ مخاط بینی، سینوزیت و یا مجاورت نزدیک قدامی ترین سلول هوایی سینوس اتموئید به مجرای اشکی و یا مشکلات دیگر وجود دارد. تجربه نشان داده است در طی جراحی مجرای اشکی که در آن مسیر جدیدی برای تخلیه اشک به بینی (Dacryocystorrhinostomy) ایجاد میشود، اگر این مشکلات برطرف نگردد احتمال شکست جراحی مجرای اشکی زیادتر است.
انسداد مجرای اشکی عمدتا به صورت مادرزای است و اکثرا خود به خود و با ماساژ کیسه اشکی تا یک سالگی باز میشود، اما در بزرگسالان، مخصوصاً در برخی از خانم های میانسال و پیر، با افزایش سن التهاب مجرای اشکی به دلیل پروسه های التهابی مثل عفونت مزمن بینی و یا التهاب شدید یا مزمن ملتحمه، موجب میشود مجرای اشکی به تدریج تنگ شده و نهایتاً مسدود شود. گاهی نیز شکستگی استخوان های بینی یا صورت میتواند باعث انسداد مکانیکی مجرای اشکی شود. انسداد طولانی مدت مجرای اشکی معمولا منجر به عفونت کیسه اشکی میگردد.
همچنین ببینید:
معمولا بیمارانی که دچار انسداد مجرای اشکی شده اند، از اشکریزش مداوم و گاهی خروج چرک از گوشه داخلی (سمت بینی) شکایت دارند.
در این بیماران، اشک چشم به طور مزمن و دایمی از گوشه چشم مبتلا به روی گونه میغلطد، به طوری که بیماران مجبورند همیشه، حتی در زمانی که در حال استراحت در خانه هستند، اشک چشم را با دستمال خشک کنند. در موارد طول کشیده انسداد مجاری اشکی، گاهی عفونت و التهاب حاد کیسه اشکی رخ میدهد که به صورت تورم سفت و قرمز و بسیار دردناکی در گوشه داخلی چشم، بین چشم و بینی تظاهر میکند که نیاز به درمان فوری دارد.
درمان غیر جراحی: شامل تحت نظر گرفتن، ماساژ کیسه اشکی و استفاده از آنتی بیوتیک موضعی است. برای ماساژ لازم است که دست خود را بشوید و انگشت اشاره خود را روی کناره داخلی (سمت بینی) چشم قرار دهید و به سمت پایین فشار دهید. همچنین ممکن است از شما خواسته شود تا از کمپرس گرم استفاده کنید. درصورت وجود عفونت، استفاده از یک مرحم یا قطره آنتی بیوتیک موضعی مفید است.
اگر انسداد مجرای اشکی بعد از چند ماه با درمان های فوق برطرف نشود، یا یک عفونت شدید رخ دهد و یا کودک شما عفونت های عود کننده داشته باشد لازم است probing صورت گیرد که در ۹۵-۸۵% موارد در کودکان زیر یک سال موفقیت آمیز است ولی با افزایش سن کودک احتمال موفقیت کاهش مییابد. عمل probing یک روش جراحی است که حدوداً ۱۰ دقیقه طول میکشد و یک پروب یا سیخ نازک و فلزی از داخل مجرای اشکی بسته عبور داده میشود تا انسداد را برطرف کند. برخی از پزشکان معتقدند سن مناسب probing، شش ماهگی است که بدون بیهوشی عمومی در کلینیک قابل انجام است اما عدهای نیز معتقدند probing تا یک سالگی به تاخیر انداخته شود، تا حداکثر شانس باز شدن خود به خودی مجرا به کودک داده شود.
انسداد مجرای اشکی فقط در سنین زیر دو الی سه سال با میل زدن یا اصطلاح سونداژ مجرای اشکی قابل درمان است، اما در سنین بالاتر سونداژ فقط جنبه تشخیصی دارد و به هیچ وجه برای درمان توصیه نمیشود. لذا در بزرگسالان برای درمان انسداد مجرای اشکی یک عمل جراحی به نام (DCR) انجام میشود که طی آن مجرای اشکی مستقیما به داخل بینی باز میشود. روش جراحی به این صورت است که برای رسیدن به کیسه اشکی برش کوچکی در ناحیه بین چشم و بینی، روی پوست قسمت بیرونی بینی داده میشود. سپس قطعه کوچکی از استخوان بین کیسه اشکی و بینی برداشته میشود. در این مرحله، روی کیسه اشکی برش داده شده و لبه های برش به نحوی به مخاط داخلی بینی دوخته میشوند که ارتباط مستقیمی بین کیسه اشکی و بینی برقرار شود. معمولا طی این عمل، یک لوله سیلیکونی نیز به طور موقت در مجرا جایگذاری میشود تا از انسداد مجدد مجرا پس از عمل جراحی جلوگیری کند. این لوله درد ندارد و برای بیمار مشکلی ایجاد نمیکند.
توجه: مطالب پزشک من از منابع خارجی ترجمه شده و تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی دارد. از این رو توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست.
منابع:
bmcendocrdisord
دیدگاه تان را بنویسید