انحراف چشم که به آن استرابیسم نیز گفته می شود، وضعیتی است که در آن چشم های شما در یک راستا قرار نمی گیرند. اگر این عارضه را دارید، چشمان شما به جهات مختلف نگاه می کنند و هر چشم بر روی یک شی متفاوت متمرکز خواهد بود.

این عارضه در کودکان شایع تر است اما ممکن است در سنین بالاتر نیز رخ دهد. در کودکان و بزرگسالان، چشم های ضربدری می تواند ناشی از انواع بیماری های زمینه ای مانند فلج مغزی یا سکته باشد.

برخی از کودکان با آن متولد می شوند. پزشکان این مورد را استرابیسم مادرزادی می نامند.

چشم های متقاطع معمولاً با لنز، جراحی یا ترکیبی از هر دو قابل درمان است.

همچنین ببینید:

پرش پلک چشم!

علائم انحراف چشم

ممکن است یک یا هر دو چشم به داخل (چشم های ضربدری یا ایزوتروپی) یا خارج (اگزوتروپ) قرار داشته باشند. حتی امکان دارد انحراف چشم ها به صورت بالا و پایین باشد.

ممکن است در فرد موارد زیر دیده شود:

 اختلال بینایی

دوبینی

کاهش درک عمق

خستگی چشم یا سردرد

علائم شما ممکن است ثابت باشند یا فقط زمانی ظاهر شوند که خسته هستید یا احساس خوبی ندارید.

چه چیزی باعث انحراف چشم می شود؟

انحراف چشم یا به دلیل آسیب عصبی یا زمانی که ماهیچه های اطراف چشم شما با هم کار نمی کنند رخ می دهد زیرا برخی از آنها ضعیف تر از بقیه هستند. وقتی مغز شما یک پیام بصری متفاوت از هر چشم دریافت می کند، سیگنال هایی را که از چشم ضعیف تر می آید را نادیده می گیرد.

اگر این وضعیت درمان نشود، ممکن است بینایی را در چشم ضعیف‌تر خود از دست بدهید.

انحراف چشم در کودکان نیز شایع است ولی اغلب علت اصلی ناشناخته است. ایزوتروپی(انحراف چشم به داخل) نوزادی نوعی انحراف چشم است که در سال اول زندگی کودکان ظاهر می شود.

ایزوتروپی معمولاً برای درمان نیاز به جراحی دارد. ایزوتروپی اکتسابی در کودکان معمولاً بین 2 تا 5 سال رخ می دهد که معمولاً عینک می تواند آن را اصلاح کند.

انحراف چشم نیز ممکن است در سنین بالاتر دیده شود و این معمولاً در اثر اختلالات فیزیکی مانند آسیب های چشمی، فلج مغزی یا سکته ایجاد می شود. همچنین اگر تنبلی چشم یا دوربینی دارید، ممکن است دچار انحراف چشم شوید.

انحراف چشم چگونه تشخیص داده می شود؟

برای جلوگیری از کاهش بینایی، تشخیص زودهنگام و درمان انحراف چشم مهم است. در صورت بروز علائم انحراف چشمی، به چشم پزشک مراجعه نمایید. چشم پزشک چندین آزمایش برای بررسی سلامت چشمان شما انجام خواهد داد که ممکن است شامل موارد زیر باشد:

ارزیابی مردمک که در اینجا یک منبع نورانی به چشم شما تابانده می شود تا واکنش مردمک به نور سنجیده شود.

تست حدت بینایی که وضوح و شدت بینایی را اندازه گیری می کند.

تست پوشاندن چشم جهت ارزیابی عملکرد همزمان دو چشم با هم است.

معاینه شبکیه برای بررسی پشت چشم شما

اگر علائم فیزیکی دیگری همراه با چشم های ضربدری دارید، پزشک ممکن است مغز و سیستم عصبی شما را برای سایر بیماری ها معاینه کند. به عنوان مثال پزشک ممکن است آزمایش هایی را برای بررسی فلج مغزی یا سندرم گیلن باره انجام دهند.

برای نوزادان تازه متولد شده معمول است که چشم هایشان بسته باشد.  اگر کودک شما دارای انحراف چشم است که بیش از 3 ماهگی ادامه دارد، حتما به پزشک مراجعه کنید. کودکان خردسال باید قبل از 3 سالگی تحت معاینه چشم قرار گیرند.

همچنین ببینید:

علت ورم چشم و راه های درمان آن!

چه کسانی در معرض خطر انحراف چشم هستند؟

اگر:

یکی از اعضای خانواده همچین مشکلی داشته باشد.

اختلال مغزی یا تومور مغزی دارید.

سکته مغزی یا آسیب مغزی داشته اند.

تنبلی چشم یا کاهش بینایی دارند.

شبکیه آسیب دیده دارند.

دیابت دارند.

انحراف چشم چگونه درمان می شوند؟

برنامه درمانی توصیه شده شما برای انحراف چشم به شدت و علت زمینه ای بیماری شما بستگی دارد. اگر انحراف چشم شما ناشی از تنبلی چشم باشد، ممکن است پزشک از شما بخواهد که یک چشم بند روی چشم سالم تر قرار دهید تا ماهیچه‌های چشم ضعیف‌ تر فعالیت بیشتری داشته باشد.

پزشک شما همچنین ممکن است قطره های چشمی برای تاری دید در چشم قوی تر شما تجویز کند.

سایر درمان ها عبارتند از:

تمرینات چشم

عینک یا لنزهای تماسی

جراحی بر روی برخی از عضلات چشم، به ویژه اگر لنزهای اصلاحی وضعیت را اصلاح نکرده باشند.

اگر انحراف چشم شما ناشی از یک بیماری زمینه ای مانند تومور مغزی یا سکته مغزی باشد، پزشک ممکن است دارو، جراحی یا سایر درمان ها را تجویز کند.

نتیجه کلی

اغلب انحراف چشم را می توان با لنزهای اصلاحی، چسب های چشمی، جراحی در موارد نادر یا با روش های دیگر اصلاح کرد.

این نکته بسیار مهم است که به زودی درمان را شروع کنید تا خطر کاهش بینایی خود را کاهش دهید. پس از دریافت درمان، مراقب تغییرات چشمان خود باشید چون در برخی موارد، این وضعیت ممکن است شدت یابد.

اگر انحراف چشم شما ناشی از یک بیماری زمینه ای باشد، تشخیص و درمان به موقع ممکن است به بهبودی شما کمک کند.

از پزشک خود برای اطلاعات بیشتر در مورد شرایط خاص و گزینه های درمانی خود کمک بگیرید.

توجه : مطالب پزشک من از منابع خارجی ترجمه شده و تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی دارد . از این رو توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست .

منابع:

healthline