دیالیز درمانی است که در آن برخی از کار هایی که توسط کلیه های سالم انجام می شوند طی فرایندی برای بیمار صورت می گیرد . انجام دیالیز زمانی لازم خواهد بود که کلیه های شما دیگر نتوانند نیازهای بدن شما را برطرف کنند.

چه زمانی به انجام دیالیز نیاز است؟

هنگامی که دچار نارسایی کلیه در پیشرفته ترین حالت آن می شوید ، به دیالیز نیاز دارید . یعنی معمولاً زمانی که حدود ۸۵ تا ۹۰ درصد عملکرد کلیه خود را از دست بدهید و GFR(میزان فیلتراسیون گلومرولی) کمتر از ۱۵ داشته باشید.

همچنین ببینید:

علائم کم کاری تیروئید و راه های درمان آن

دیالیز چه می کند؟

هنگامی که کلیه های شما از کار میفتند ، دیالیز وضعیت بدن شما را درحالت تعادلش حفظ می کند:

حذف مواد زائد، نمک و آب اضافی برای جلوگیری از تجمع آنها در بدن

حفظ سطح ایمن برخی از مواد شیمیایی در خون ؛ موادی مانند پتاسیم ، سدیم و بی کربنات

کمک به کنترل فشار خون

آیا نارسایی کلیه امری دائمی خواهد بود؟

معمولاً ، اما نه همیشه. برخی از انواع نارسایی حاد کلیه ، پس از درمان بهبود میابند. در برخی موارد از نارسایی حاد کلیه ، دیالیز ممکن است فقط برای مدت کوتاهی و تا بهبود کلیه ها مورد نیاز باشد.

در نارسایی مزمن یا مرحله پایانی کلیه ، کلیه های شما بهتر نمی شوند و تا پایان عمر به دیالیز نیاز خواهید داشت. اگر پزشک شما بگوید که می توانید پیوند کلیه انجام دهید، در این صورت ممکن است انتخاب کنید که در لیست انتظار برای دریافت کلیه جدید قرار بگیرید.

دیالیز در کجا انجام می شود؟

دیالیز را می توان در بیمارستان ، در واحد دیالیز که بخشی از بیمارستان نیست و یا در خانه انجام داد. شما و پزشک خود بر اساس وضعیت پزشکی و خواسته های خود تصمیم می گیرید که کدام مکان برای شما بهتر است.

آیا انواع مختلفی از دیالیز وجود دارد؟

بله ، دو نوع دیالیز وجود دارد : همودیالیز و دیالیز صفاقی.

همودیالیز چیست؟

در همودیالیز ، از کلیه مصنوعی (همودیالیزر) برای حذف مواد زائد و مواد شیمیایی اضافی و مایعات از خون استفاده می شود. برای ورود خون به کلیه مصنوعی ، پزشک باید به رگ های خونی شما دسترسی (ایجاد یک ورودی) داشته باشد. این عمل با انجام جراحی جزئی روی بازو یا پای شما انجام می شود.

گاهی اوقات ، با اتصال یک شریان اصلی به رگ های زیر پوست شما ، رگ خونی بزرگتری به نام فیستول ایجاد می شود.

با این حال ، اگر رگ های خونی شما برای ایجاد فیستول کافی و مناسب نباشند ، پزشک ممکن است از یک لوله پلاستیکی نرم برای اتصال شریان اصلی و ورید زیر پوست شما استفاده کند.

همچنین ببینید:

احساس خستگی می‌کنید؟ ممکن است کمبود ید داشته باشید

گاهی اوقات ، با استفاده از یک لوله پلاستیکی باریک ، به نام کاتتر ، که در یک ورید بزرگ در گردن شما قرار می گیرد ، دسترسی لازم ایجاد می شود. این نوع دسترسی ممکن است موقتی باشد ، اما گاهی برای درمان طولانی مدت نیز استفاده می شود.

همودیالیز چقدر طول می کشد؟

زمان مورد نیاز برای دیالیز بستگی به موارد زیر دارد:

کلیه های شما چقدر خوب کار می کنند

در طول پروسه درمان چقدر به مایعات بدن شما اضافه می‌شود

چقدر مواد زائد در بدن خود دارید

جثه ی شما چقدر بزرگ است

و نوع کلیه مصنوعی مورد استفاده شما چیست

معمولاً هر بار همودیالیز حدود چهار ساعت طول می کشد و سه بار در هفته نیز انجام می شود.

انجام یک نوع همودیالیز به نام دیالیز شار بالا ممکن است زمان کمتری به طول بینجامد. می توانید با پزشک خود مشورت کنید تا ببینید که آیا این درمان مناسب شما است یا خیر.

دیالیز صفاقی چیست و چگونه کار می کند؟

در این نوع دیالیز ، خون شما در داخل بدن خودتان تصفیه می شود. پزشک برای قرار دادن یک لوله پلاستیکی به نام کاتتر در شکم شما یک عمل جراحی انجام می دهد. در طول درمان انجام دیالیز ، ناحیه شکم شما (که حفره صفاقی نامیده می شود) به آرامی با دیالیز از طریق کاتتر پر می شود. خون در رگ ها و وریدهای حفره صفاقی شما باقی می ماند. مایع اضافی و مواد زائد از خون شما خارج شده و دیالیز می شوند. دو نوع اصلی دیالیز صفاقی وجود دارد .

انواع مختلف دیالیز صفاقی چیست و چگونه کار می کند؟

انواع مختلفی از دیالیز صفاقی وجود دارد اما دو نوع عمده آنها عبارتند از:

دیالیز صفاقی مداوم سرپایی (CAPD) و دیالیز صفاقی خودکار (APD).

دیالیز صفاقی مداوم سرپایی (CAPD) تنها نوع دیالیز صفاقی است که بدون دستگاه انجام می شود. شما خودتان این کار را انجام می دهید ، معمولاً چهار یا پنج بار در روز در خانه و یا در محل کار. شما یک کیسه دیالیز را از طریق سوند در حفره صفاقی خود قرار می دهید. دیالیز حدود چهار یا پنج ساعت در آنجا می ماند تا دوباره در کیسه تخلیه شده و دور ریخته شود. به این کار مبادله می گویند. هر بار که یک مبادله انجام می دهید ، از یک کیسه جدید دیالیز استفاده می کنید. در حالی که دیالیز در حفره صفاقی شما قرار دارد ، می توانید فعالیت های معمول خود را در محل کار ، مدرسه یا خانه انجام دهید.

دیالیز صفاقی خودکار (APD) معمولاً در خانه با استفاده از دستگاه مخصوصی به نام سیکلر انجام می شود. این نوع دیالیز شبیه CAPD است با این تفاوت که در  آن تعدادی سیکلر استفاده می شود. کار هر کدام از این سیکلرها معمولاً یک تا یک ونیم ساعت طول می کشد و تعویض آن ها در طول شب و هنگام خواب انجام می شود.

آیا دیالیز به درمان بیماری کلیوی کمک می کند؟

خیر. دیالیز برخی از کارهایی را برای بدن انجام می دهد که کلیه های سالم آنها را انجام می دهند ، اما بیماری کلیوی شما را درمان نمی کند. شما باید باقی عمر خود را با درمان دیالیز سپری کنید مگر اینکه بتوانید پیوند کلیه انجام دهید.

آیا انجام دیالیز برای بیمارعملی ناراحت کننده و آزار دهنده  است؟

وقتی سوزن ها را داخل فیستول یا محل اتصال قرار می دهید ممکن است کمی احساس ناراحتی داشته باشید ، اما اکثر بیماران هیچ مشکل دیگری ندارند. خود درمان دیالیز بدون درد است. با این حال ، برخی از بیماران ممکن است افت فشار خون را تجربه کنند. اگر این اتفاق بیفتد ، ممکن است فرد دچار احساس ناراحتی در ناحیه ی معده، استفراغ ، سردرد یا گرفتگی شکم شود. با انجام دیالیز های مکرر ، این مشکلات معمولاً برطرف می شوند.

قدمت انجام دیالیز چقدر است ؟

همودیالیز و دیالیز صفاقی از اواسط دهه ۱۹۴۰ انجام شده است. دیالیز ، به عنوان یک درمان معمولی ، در سال ۱۹۶۰  آغاز شد و اکنون یک درمان استاندارد در سراسر جهان است. دیالیز صفاقی مداوم سرپایی در سال ۱۹۷۶ آغاز شد. با این درمان ها به هزاران بیمار کمک شده است.

چه مدت می توانید با دیالیز زندگی کنید؟

اگر کلیه های شما از کار افتاده اند ، باید کل زندگی خود را تحت درمان دیالیز قرار بگیرید مگر اینکه بتوانید پیوند کلیه انجام دهید. امید به زندگی در دیالیز می تواند بسته به سایر شرایط پزشکی شما و نحوه اجرای برنامه درمانی شما متفاوت باشد. میانگین امید به زندگی در صورت انجام دیالیز ۵ تا ۱۰ سال است ، با این حال ، بسیاری از بیماران ۲۰  یا حتی ۳۰ سال را نیز با انجام دیالیز به خوبی زندگی کرده اند. با تیم مراقبت های بهداشتی خود درباره نحوه مراقبت از خود و بهبود و حفظ سطح سلامت خود در روند دیالیز صحبت کنید.

آیا انجام دیالیز هزینه بر است؟

بله. دیالیز هزینه زیادی دارد.

آیا بیماران دیالیزی احساس طبیعی دارند؟

بسیاری از بیماران به جز در زمان مورد نیاز برای انجام دیالیز ، زندگی عادی دارند. معمولاً دیالیز باعث می شود احساس بهتری داشته باشید زیرا به بهبود بسیاری از مشکلات ناشی از نارسایی کلیه کمک می کند. شما و خانواده تان به زمان نیاز خواهید داشت تا به دیالیز عادت کنید.

آیا بیماران دیالیزی باید رژیم غذایی خود را کنترل کنند؟

بله. در این صورت ممکن است رژیم خاصی داشته باشید. ممکن است نتوانید همه چیزهایی را که دوست دارید بخورید و ممکن است لازم باشد میزان نوشیدنی هایی که دریافت می کنید را محدود کنید. رژیم غذایی شما ممکن است با توجه به نوع دیالیزتان متفاوت باشد.

آیا بیماران دیالیزی می توانند سفر کنند؟

بله مراکز دیالیز در بسیاری از مناطق و در بسیاری از کشورهای خارجی وجود دارند. قبل از رفتن باید در مراکز دیگر برای درمان دیالیز تان وقت بگیرید. کارکنان مرکز کنونی شما ممکن است به شما در تعیین وقت قبلی کمک کنند.

آیا بیماران دیالیزی می توانند به کار خود ادامه دهند؟

بسیاری از بیماران دیالیزی پس از عادت به دیالیز می توانند به سر کار خود بازگردند. اگر شغل شما کار فیزیکی زیادی دارد ، ممکن است نیاز باشد که شغل خود را عوض کنید.

توجه : مطالب پزشک من از منابع خارجی ترجمه شده و تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی دارد . از این رو توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست .

منابع:

kidney