نفرولوژی چیست؟

نفرولوژی شاخه‌ای از علم پزشکی است که به بیماری های کلیه می‌پردازد. و مربوط به تشخیص و درمان بیماری های کلیوی، از جمله اختلالات الکترولیت و فشار خون بالا و مراقبت از افرادی است که نیاز به درمان جایگزینی کلیه دارند، از جمله بیماران دیالیزی (دیالیز جایگزین عملکرد اصلی کلیه یعنی تصفیه‌ی خون می‌شود که طی آن سموم و آب اضافی را از خون جدا می‌کند و آنها را از طریق ادرار از بدن خارج می‌کند) و افراد مستلزم پیوند کلیه.

بسیاری از بیماری های اثر گذار بر کلیه، اختلالات سیستمیک هستند که فقط به کلیه محدود نمی‌شوند و ممکن است نیاز به درمان خاصی داشته باشند. به عنوان مثال می‌توان به شرایط اکتسابی مانند واسکولیت های سیستمیک و بیماری های خود ایمنی (به عنوان مثال لوپوس) و همچنین بیماری های مادرزادی یا ژنتیکی مانند بیماری کلیه پلی کیستیک اشاره کرد.

بیماران به دلایل مختلف از جمله آسیب حاد کلیه، بیماری مزمن کلیه، هماچوری، پروتئینوریا، سنگ کلیه، فشار خون بالا و اختلالات اسید/باز یا الکترولیت ها پس از آنالیز ادرار به متخصصان نفرولوژی ارجاع داده می‌شوند.

همچنین ببینید:

صفر تا صد آزمایش کلیه و جواب آن

درمان ها در نفرولوژی می‌تواند شامل دارو ها، فرآورده های خونی، مداخلات جراحی، درمان جایگزینی کلیه (دیالیز یا پیوند کلیه) و تبادل پلاسما باشند. مشکلات کلیوی می‌توانند تأثیر قابل توجهی بر کیفیت و طول عمر داشته باشند، بنابراین پشتیبانی روانی، آموزش بهداشت و برنامه ریزی مراقبت های پیشرفته نقش اساسی در نفرولوژی دارند.

کلیه ها چه کاری انجام می‌دهند؟

کلیه ها با شبکه پیچیده رگ های خونی و لوله ها و ریز لوله هایی که مواد زائد و آب اضافی خون را تصفیه می‌کنند، اندامی حیاتی برای زندگی هستند.

کلیه ها میزان الکترولیت و اسید-باز مایعات بدن که توسط بعضی بیماری ها و همچنین دارو ها و سموم تغییر می‌یابند را تنظیم می‌کنند.

بیماری های زیر شاخه نفرولوژی

نفرولوژی با مطالعه عملکرد طبیعی کلیه ها و همچنین بیماری های آن سروکار دارد. بیماری هایی که در حوزه نفرولوژی قرار می‌گیرند عبارتند از:

اختلالات گلومرولی که بر سیستم های کوچک تصفیه خون در کلیه که گلومرول نامیده می‌شوند تأثیر می‌گذارد.

ناهنجاری ادرار مانند دفع بیش از حد پروتئین، قند و وجود خون و یا کریستال هایی در ادرار و غیره.

بیماری های توبولو بینابینی که بر توبول های کلیه تأثیر می‌گذارند.

بیماری های عروقی کلیه که بر شبکه های رگ های خونی در کلیه تأثیر می‌گذارند.

نارسایی کلیه که می‌تواند ناگهانی یا حاد یا طولانی مدت یا مزمن باشد.

سنگ کلیه و سنگ مثانه.

عفونت کلیه.

سرطان های کلیه، مثانه و مجرای ادرار.

تأثیر بیماری هایی مانند دیابت و فشار خون بالا بر کلیه ها.

عدم تعادل اسید/ باز.

سندرم نفروتیک و نفریت.

اثرات سوء دارو ها و سموم بر روی کلیه ها.

دیالیز و عوارض طولانی مدت آن.

بیماری های خود ایمنی از جمله واسکولیت خود ایمنی، لوپوس و غیره.

بیماری کلیه پلی کیستیک که در آن در کلیه کیست های بزرگ یا کیسه های پر از مایعات ایجاد شده و عملکرد آن را مختل می‌کند و یک بیماری مادرزادی و ارثی یا ژنتیکی است.

هیدرونفروز.

جوامع نفرولوژی

در ایالات متحده آمریکا، بنیاد ملی کلیه سازمانی است که برای متخصصان نفرولوژی و نفرولوژیست ها تاسیس شده است.

در سال ۱۹۶۶، انجمن نفرولوژی آمریکا (ASN) تاسیس شد که بزرگترین جامعه حرفه‌ای جهان را که اختصاص به نفرولوژی دارد تشکیل می‌دهد.

انجمن بیماران کلیوی آمریکا (AAKP) یک گروه غیرانتفاعی است که با بیماری های مزمن کلیه و دیالیز سرو کار دارد.

نفرولوژیست کیست؟

نفرولوژیست ها یا پزشکان کلیه، کلیه ها و هر بیماری را که بر آنها تأثیر می‌گذارد مطالعه و بررسی می‌کنند. نفرولوژیست پزشکی است که در تشخیص و درمان بیماری های کلیه تخصص دارد. نفرولوژیست برای تبدیل شدن به یک متخصص با مهارت های پیشرفته نیاز به آموزش های زیادی دارد.

متخصصان نفرولوژی ممکن است در زمینه دیالیز، پیوند کلیه، بیماری مزمن کلیه، بیماری های کلیوی مرتبط با سرطان و … فعالیت کنند.

اگر پزشک عمومی تشخیص دهد که کلیه های شما به خوبی کار نمی‌کنند، ممکن است شما را به یک نفرولوژیست ارجاع بدهد. سپس نفرولوژیست به دنبال علت مشکل شما خواهد بود و در نهایت به شما یک برنامه درمانی ارائه می‌دهد که روند بیماری را کند یا متوقف کند.

برخی از بیماری های مرتبط با حیطه‌ی تخصص یک نفرولوژیست:

بیماری کلیوی: این بیماری زمانی اتفاق می‌افتد که کلیه های شما با گذشت زمان آسیب دیده باشند. ممکن است تا زمان پیشرفت بیماری، علائم شدیدی نداشته باشید. اما اگر پزشک بتواند زودهنگام بیماری شما را تشخیص بدهد، دارو ها و تغییر سبک زندگی ممکن است به شما کمک کنند تا بتوانید از بروز آسیب بیشتر جلوگیری کنید.

نارسایی کلیه: مرحله آخر بیماری کلیوی نارسایی کلیه است. در این مرحله  متخصص نفرولوژیست به شما دیالیز را توصیه می‌کند (که در آن خون شما را با دستگاه تصفیه می‌کنند) وی همچنین ممکن است پیوند کلیه را نیز به شما پیشنهاد دهد. این کار معمولاً توسط یک تیم متفاوت و یک متخصص نفرولوژیست متخصص در پیوند انجام می‌شود.

آسیب کلیه در اثر سرطان: انواع مختلفی از سرطان و یا حتی روش های درمانی آنها می‌تواند به کلیه ها آسیب برساند. نمونه هایی از آسیب شامل انسداد مجاری ادرار، تجمع سم در کلیه ها و نارسایی ناگهانی کلیه است. سرطان های مرتبط با مشکلات کلیوی عبارتند از:

مولتیپل میلوما

سرطان مثانه

سرطان دهانه رحم

سرطان روده بزرگ

سرطان پروستات

فشار خون بالا: اگر به طرزی فشار خون دارید که کنترل آن سخت است، متخصص نفرولوژیست می‌تواند به شما کمک کند.

سندرم نفروتیک: زمانی که پروتئین به ادرار شما نشت می‌کند شما دچار سندرم نفروتیک هستید. این بیماری می‌تواند منجر به تورم در قسمت های مختلف بدن شما شود.

بیماری کلیه پلی‌کیستیک: زمانی که کیست های پر از مایع در کلیه های شما رشد می‌کنند در واقع شما دچار بیماری کلیه‌ پلی‌کیستیک شده اید. اگر این کیست ها خیلی بزرگ شوند، می‌توانند آسیب زننده باشند و منجر به بروز نارسایی کلیه شوند. این بیماری ممکن است علائمی مانند درد در ناحیه کمر یا پهلو، ورم شکم و ادرار خونین را به همراه داشته باشد.

متخصص نفرولوژی کجا کار می‌کنند؟

نفرولوژیست ها معمولاً دفتر کار خود را دارند یا در یک گروه با سایر متخصصان کلیه کار می‌کنند. آنها همچنین در بیمارستان ها و مراکز دیالیز کار می‌کنند.

در اولین قرار ملاقاتتان با یک متخصص کلیه چه کاری باید انجام دهید؟

در اولین بازدید حتماً این موارد را به همراه داشته باشید:

لیستی از علائم و مدت زمانی که این علائم را دارید.

لیستی از اسامی و تخصص تمام پزشکان فعلی تان و اطلاعات تماس آنها.

لیست به روز شده دارو ها.

کارت های بیمه فعلی.

سابقه پزشکی‌تان.

سوابق پزشکی از جمله نتایج آزمایشات آزمایشگاهی و هرگونه عکس و مدرک مربوط به تصویربرداری های شکمی که انجام داده اید.

متخصص نفرولوژیست احتمالاً برای شما یک معاینه بدنی انجام  می‌دهد و از شما سولاتی در مورد سابقه پزشکی‌تان می‌پرسد. آنها همچنین ممکن است انجام این آزمایشات را برای شما تجویز کنند:

جمع آوری ادرار: شما باید ادرارتان را در یک ظرف مخصوص جمع آوری کنید. در برخی موارد، ممکن است مجبور شوید بیش از ۲۴ ساعت ادرار خود را در یک ظرف مخصوص جمع آوری کنید. سپس یک آزمایشگاه سطح مواد زائد، پروتئین، هورمون ها، مواد معدنی و سایر موارد را در ادرار شما بررسی می‌کند. آنها همچنین در ادرار شما به دنبال خون یا علائم التهاب نیز خواهند بود.

سونوگرافی: این روش تصویربرداری با استفاده از امواج صوتی تصاویری از کلیه های شما را به شما خواهد داد.

سی تی اسکن: در نهایت با این روش با استفاده از اشعه ایکس مجموعه‌ای از تصاویری دقیق که از زوایای مختلف از کلیه‌ی شما گرفته شده است خواهید داشت. در واقع یک کامپیوتر با مجموع این تصاویر یک تصویر سه بعدی می‌سازد.

نمونه برداری: نمونه برداری یک روش برای برداشتن و بررسی یک یا چند قطعه کوچک از کلیه شما است. نفرولوژیست شما ممکن است نمونه برداری را با سوزن یا در حین جراحی انجام دهد. آنها نمونه ها را در زیر میکروسکوپ بررسی می‌کنند.

چه چیز هایی را باید از متخصص نفرولوژیست خود بپرسید؟

می‌توانید این سوالاتتان را در اولین قرار ملاقات خود مطرح کنید. و سپس پاسخ ها را بنویسید یا از عزیزانتان بخواهید برای یادداشت برداری به شما بپیوندند.

اینها می‌توانند سوالات شما باشند:

چرا دکتر من مرا به شما ارجاع داد؟

چرا کلیه های من به خوبی کار نمی‌کنند؟

عملکرد آنها در مقایسه با کلیه های سالم چقدر ضعیف است؟

آیا ممکن است من بیماری کلیوی داشته باشم؟ اگر چنین است، آیا می‌توانید توضیح دهید که بیماری در چه مرحله‌ای است و این به چه معنی است؟

گزینه های درمان من چه هستند؟

عوارض جانبی هر درمان چیست؟

هنگامی که من از شما یک برنامه درمانی دریافت کردم، چه نکاتی می‌توانند به من کمک کنند تا از آن به خوبی پیروی کنم؟

آیا باید تغییراتی در سبک زندگی خود ایجاد کنم (مانند خوردن غذا های مختلف یا ورزش)؟

اگر سوال یا مشکلی جدید داشتم باید با شما تماس بگیرم؟

news-medical

webmd

wikipedia