هماچوری چیست؟

هماچوری اصطلاح پزشکی برای وجود خون در ادرار است. شرایط و بیماری های مختلف می توانند باعث هماچوری شوند. این موارد عبارتند از عفونت، بیماری کلیوی، سرطان و اختلالات خونی نادر. خون ممکن است قابل مشاهده باشد یا در مقادیر کم باشد که با چشم غیر مسلح دیده نشود.

هر گونه خون در ادرار می تواند نشانه ای از یک مشکل جدی سلامتی باشد. نادیده گرفتن هماچوری می تواند منجر به تشدید شرایط جدی مانند سرطان و بیماری کلیوی شود، بنابراین باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کرد. پزشک در این شرایط آزمایش تجویز می کند.

انواع هماچوری :

1- هماچوری ماکروسکوپی

اگر خون کافی در ادرار وجود داشته باشد که سبب تغییر رنگ ادرار شده است یا دارای لکه هایی از خون قابل مشاهده باشد، در این صورت به هماچوری ماکروسکوپی مبتلا هستید.

2- هماچوری میکروسکوپی

در صورت کم بودن میزان خون در ادرار و عدم توانایی دیدن آن هماچوری میکروسکوپی نامیده می شود. این نوع تنها با آزمایش قابل تشخیص است.

همچنین ببینید:

ادرار شما سعی دارد به شما چه بگوید؟

چه چیزی باعث هماچوری می شود؟

علل احتمالی زیادی برای هماچوری وجود دارد. در برخی موارد خون ممکن است از منبع متفاوتی باشد.

در برخی مواقع وجود خون در ادرار می تواند به دلیل واژن در زنان، انزال در مردان یا مشکلات روده ای در زنان و مردان باشد. وجود خون در ادرار می تواند چندین علت داشته باشد.

عفونت

عفونت یکی از رایج ترین علل هماچوری است. عفونت می تواند جایی در مجرای ادرار، مثانه یا کلیه ها باشد.

عفونت زمانی اتفاق می‌افتد که باکتری‌ها از مجرای ادرار، لوله‌ای که ادرار را از مثانه به خارج از بدن می‌برد، حرکت می‌کنند. عفونت می تواند به مثانه و حتی به کلیه ها سرایت کند. اغلب باعث درد و تکرر ادرار می شود.

سنگ

یکی دیگر از دلایل رایج خون در ادرار، وجود سنگ در مثانه یا کلیه است. این موارد کریستال هایی هستند که از مواد معدنی موجود در ادرار تشکیل می شوند. آنها می توانند در داخل کلیه ها یا مثانه ایجاد شوند.

سنگ های بزرگ می توانند باعث انسداد شوند که اغلب منجر به هماچوری و درد قابل توجهی می شود.

پروستات

در مردان میانسال و مسن، یک علت نسبتاً رایج هماچوری، بزرگ شدن پروستات است. این غده درست زیر مثانه و نزدیک مجرای ادرار است.

هنگامی که پروستات بزرگتر می شود، مجرای ادرار را فشرده می کند. این باعث بروز مشکلاتی در ادرار می شود و ممکن است از تخلیه کامل مثانه جلوگیری کند. در نهایت منجر به عفونت دستگاه ادراری (UTI) یا خون در ادرار می گردد.

بیماری کلیوی

یکی از دلایل معمول برای وجود خون در ادرار؛ بیماری کلیوی است. کلیه ملتهب می تواند باعث هماچوری شود. این بیماری می تواند به تنهایی یا به عنوان بخشی از بیماری دیگری مانند دیابت رخ دهد.

در کودکان 6 تا 10 ساله، اختلال کلیوی گلومرولونفریت پس از استرپتوکوک ممکن است باعث هماچوری شود. این اختلال می تواند یک تا دو هفته پس از عفونت استرپتوکوکی درمان نشده ایجاد شود. امروزه این مشکل نادر است زیرا آنتی بیوتیک ها می توانند به سرعت عفونت های استرپتوکوکی را درمان کنند.

سرطان

سرطان مثانه، کلیه یا پروستات می تواند باعث ایجاد خون در ادرار شود. این علامتی است که اغلب در موارد پیشرفته سرطان رخ می دهد. ممکن است علائم اولیه مشکل وجود نداشته باشد.

داروها:

برخی از داروها می توانند باعث هماچوری شوند. این شامل:

• پنی سیلین
• آسپرین
• رقیق کننده های خون مانند هپارین و وارفارین
• سیکلوفسفامید، دارویی است که برای درمان انواع خاصی از سرطان استفاده می شود

از علل دیگر:

چند علت دیگر هماچوری وجود دارد که چندان رایج نیستند. اختلالات خونی نادر مانند کم خونی داسی شکل، سندرم آلپورت و هموفیلی می توانند باعث ایجاد خون در ادرار شوند.

ورزش شدید یا ضربه به کلیه ها نیز می تواند باعث وجود خون در ادرار شود.

علت هماچوری چگونه تشخیص داده می شود؟

اگر برای هماچوری به پزشک مراجعه می کنید، از شما در مورد میزان خون و زمان مشاهده آن در هنگام ادرار می پرسند. پزشک میزان درد، لخته خون و مصرف هرگونه داروی شما را مورد بررسی قرار می دهد.

سپس پزشک آزمایش تجویز می کند. پزشک شما ممکن است آزمایش های تصویربرداری مانند سی تی اسکن را تجویز کند که از پرتو برای ایجاد تصویری از بدن شما استفاده می کند.

آزمایش احتمالی دیگری که ممکن است پزشک شما بخواهد انجام دهد سیستوسکوپی است. این شامل استفاده از یک لوله کوچک برای ارسال دوربین به سمت مجرای ادرار و داخل مثانه است. با دوربین، پزشک می تواند داخل مثانه و مجرای ادرار را بررسی کند تا علت هماچوری مشخص شود.

همچنین ببینید:

سوزش هنگام ادرار چیست؟ – علت و درمان

چه زمانی باید به دنبال مراقبت پزشکی باشم؟

از آنجایی که برخی از علل خون در ادرار جدی هستند، باید در اولین بار که آن را مشاهده کردید به پزشک مراجعه کنید. نباید حتی وجود مقدار کمی خون در ادرار را نادیده گرفت. همچنین اگر در ادرار خون نمی بینید اما تکرر، مشکل یا درد شکم و درد کلیه را تجربه می کنید، به پزشک مراجعه کنید. همه این موارد ممکن است نشانه های هماچوری میکروسکوپی باشد.

هماچوری چگونه درمان می شود؟

علت هماچوری نوع درمان را تعیین می کند.

اگر نوعی عفونت مانند عفونت ادراری، دلیل هماچوری باشد، پزشک آنتی بیوتیک هایی را برای از بین بردن باکتری های عامل عفونت تجویز می کند.

هماچوری ناشی از سنگ های بزرگ کلیه در صورت عدم درمان می تواند دردناک باشد. داروها می توانند به دفع سنگ کمک کنند.

پزشک همچنین ممکن است از یک اسکوپ برای برداشتن سنگ کلیه استفاده کند. برای انجام این کار آنها یک لوله نازک به نام یورتروسکوپ را از مجرای ادرار و مثانه به حالب عبور می دهند. اسکوپ مجهز به دوربینی برای مکان یابی سنگ ها است.

پزشک از ابزارهای ویژه ای برای برداشتن سنگ استفاده می کند. اگر سنگ ها بزرگ باشند، قبل از برداشتن خرد می شوند.

اگر بزرگ شدن پروستات باعث هماچوری شود، پزشک ممکن است داروهایی مانند مسدودکننده‌های آلفا یا مهارکننده‌های 5 آلفا ردوکتاز را تجویز کند. در برخی موارد جراحی ممکن است یک گزینه باشد.

عوارض مرتبط با هماچوری چیست؟

برخی از علل خون در ادرار جدی هستند، بنابراین در صورت مشاهده این علامت باید به پزشک مراجعه نمایید.

اگر این علامت به دلیل سرطان باشد، نادیده گرفتن آن می تواند منجر به پیشرفت تومور شود تا جایی که درمان دشوار است. عفونت های درمان نشده در نهایت می توانند منجر به نارسایی کلیه شوند.

اگر علت هماچوری بزرگ شدن پروستات باشد، درمان می تواند به کاهش علائم کمک کند. نادیده گرفتن آن ممکن است منجر به ناراحتی ناشی از نیاز به تکرر ادرار، درد شدید و حتی سرطان شود.

پیشگیری از هماچوری

پیشگیری از هماچوری به معنای جلوگیری از علل زمینه ای است:

1. برای جلوگیری از عفونت، روزانه مقدار زیادی آب مصرف نمایید، بلافاصله پس از رابطه جنسی ادرار کرده و بهداشت را رعایت کنید.
2. برای پیشگیری از سنگ، مقدار زیادی آب بنوشید و از نمک زیاد و برخی مواد غذایی مانند اسفناج اجتناب کنید.
3. برای پیشگیری از سرطان مثانه، از سیگار کشیدن خودداری کنید، قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی را محدود کرده و آب فراوان مصرف کنید.

توجه : مطالب پزشک من از منابع خارجی ترجمه شده و تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی دارد . از این رو توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست .

منابع:

healthline

urine-bloody