پیشگیری از بارداری و لخته شدن خون

روش های ضدبارداری هورمونی، مانند قرص و ایمپلنت، خطر ابتلا به لخته خون را در افراد افزایش می دهند. دانستن علائم لخته خون و درک عوامل خطر فردی بسیار مهم است.

لخته خون که ترومبوز ورید عمقی (DVT) نامیده می شود، نوعی لخته در رگ های خونی وریدی است. می تواند به نواحی دیگر بدن مانند قلب و ریه ها برود؛ که در برخی موارد خطرناک و کشنده است. لخته های خون خطرناک، اما قابل درمان هستند.

برای افرادی که از روش های ضدبارداری هورمونی استفاده می کنند، درک خطرات مربوط به آن مهم است. اگرچه کنترل بارداری خطر نسبی لخته شدن خون را افزایش می دهد، اما در کل خطر آن کم است.

همچنین ببینید:

انواع کم خونی و خطرات آن در دوران بارداری!!!

برخی از افراد ممکن است بیشتر در معرض لخته شدن خون باشند و لازم است از روش های پیشگیری از بارداری جایگزین استفاده کنند.

کنترل بارداری غیر هورمونی، مانند کاندوم و دستگاه داخل رحمی (IUD)، می تواند گزینه مناسبی برای افرادی باشد که می خواهند خطر لخته شدن خون را کاهش دهند.

چرا پیشگیری از بارداری خطر لخته شدن خون را افزایش می دهد؟

اکثر کنترل بارداری از هورمون ها برای کنترل چرخه قاعدگی و کمک به جلوگیری از تخمک گذاری استفاده می شود. برخی به جلوگیری از کاشت تخمک های بارور شده کمک می کنند.

این موارد حاوی ترکیبی از استروژن و پروژسترون هستند که شکل مصنوعی پروژسترون است. برخی از داروهای ضد بارداری فقط حاوی پروژسترون هستند.

برخی از نمونه های ضد بارداری هورمونی عبارتند از:

• آی یو دی های هورمونی
• قرص های ضد بارداری
• ایمپلنت های هورمونی

از هر 3000 زن با مصرف ضد بارداری، یک نفر در یک سال دچار لخته خون می گردد.

اگرچه استروژن باعث لخته شدن خون نمی شود، اما توانایی خون را برای لخته شدن افزایش می دهد.

برخی از داروهای ضد بارداری فقط حاوی پروژسترون هستند. تحقیقات نشان می دهد که کنترل بارداری فقط با پروژسترون، خطر لخته شدن خون را افزایش نمی دهد. اما دوزهای بسیار بالای پروژسترون ممکن است خطر ابتلا به فرد را افزایش دهد. افراد مبتلا به خونریزی غیرطبیعی رحم معمولاً این دوزهای بسیار بالا را دریافت می کنند.

در سال 2012، سازمان غذا و دارو (FDA) توصیه‌ای صادر کرد که نشان می‌داد قرص‌های ضد بارداری حاوی دروسپیرنون ممکن است خطر لخته شدن خون را تا سه برابر افزایش دهند.

کدام یک از روش های پیشگیری از بارداری خطر ابتلا به لخته شدن خون را افزایش می دهد؟

هرگونه کنترل بارداری حاوی هورمون می تواند خطر لخته شدن خون را در افراد افزایش دهد.

در حالی که استروژن برای افزایش خطر لخته شدن خون شناخته شده است، نقش پروژسترون در لخته شدن خون کمتر قابل توجه است. برخی از مطالعات هیچ ارتباطی پیدا نکرده اند. این نشان می دهد که ممکن است استفاده از انواع ضد بارداری فقط حاوی پروژسترون ایمن تر باشد.

نتایج یک مطالعه انجام شده به شرح زیر است:  

1. قرص های ضد بارداری؛ تنها پروژسترون خطر لخته شدن خون را افزایش نمی دهد
2. تزریق پروژستین، ممکن است خطر لخته شدن خون را افزایش دهد
3. افرادی که در معرض خطر افزایش لخته خون هستند یا قبلاً دچار لخته خون بوده اند، هنگام انتخاب کنترل بارداری هورمونی باید از گزینه ای که فقط حاوی پروژسترون است؛ استفاده کنند.

آن دسته از افراد که نباید روش پیشگیری از بارداری حاوی استروژن استفاده کنند؛ عبارتند از:

• افراد مبتلا به فشار خون بالا
• افراد سیگاری با سن بیش از 35 سال
• افراد با سابقه ترومبوآمبولی وریدی (VTE)
• افراد مبتلا به دیابت
• افراد مبتلا به بیماری عروق کرونر
• افراد مبتلا به میگرن با هاله

همچنین ببینید:

دلایل خونریزی های نامنظم چیست؟

ترومبوز سیاهرگی عمقی

DVTT نوعی لخته خون است که در وریدهای عمیق، معمولاً در یکی از پاها تشکیل می شود. این یک نوع VTE است.

بسته به شدت، می تواند تا حدی یا به طور کامل جریان خون را مسدود کند. اگر لخته خون حرکت کند، مانند قلب یا ریه، می تواند بسیار خطرناک باشد. آمبولی ریه معمولاً زمانی اتفاق می‌افتد که قطعه‌ای از DVT  به شریان‌هایی که به سمت ریه‌ها می‌روند حرکت می‌کند.

اگرچه DVT خطرناک است، اما در صورت شناسایی سریع قابل درمان است. به همین دلیل است که شناخت علائم DVT و آگاهی از عوامل خطر مهم است.

با شرایط زیر؛ کنترل بارداری به DVT آسیب پذیرتر است:

• داشتن سن 35 سال یا بیشتر
• آسیب به پاها مانند شکستگی استخوان
• سایر عوامل خطر سلامت قلبی عروقی مانند فشار خون بالا، دیابت یا چاقی
• عوامل خطر ژنتیکی خاصی مانند اختلالات ژنتیکی
• سرطان، داشتن عفونت جدی یا بیماری خود ایمنی مانند لوپوس

گاهی اوقات، فرد ممکن است لخته خون را با آسیب یا کبودی ساق پا اشتباه بگیرد. افرادی که دارای عوامل خطر دیگری مانند موارد ذکر شده در بالا هستند، باید این آسیب ها را به دقت بررسی کنند.

در صورت عدم بهبودی، ممکن است لخته خون دلیل آن باشد.

رایج ترین علائم لخته شدن خون در پا عبارتند از:

• درد در یک پا، به خصوص هنگام راه رفتن
• تورم فقط در یک پا
• قرمزی، گرما و حساسیت در اطراف ناحیه دردناک ساق پا

لخته می تواند منجر به درد قفسه سینه، تنگی نفس، بیهوشی، سرفه یا فشار خون بسیار پایین شود. شخص با داشتن این علائم باید به دنبال مراقبت های پزشکی باشد.

لخته های خون مرتبط با پیشگیری از بارداری چقدر رایج هستند؟

تخمین شیوع لخته های خون ناشی از پیشگیری از بارداری متفاوت است. این به این دلیل است که در طول زمان، مطالعات انواع مختلفی از پیشگیری از بارداری را با استفاده از روش‌های مختلف مورد تحقیق قرار داده‌اند.

هورمون‌های موجود در یک روش پیشگیری از بارداری خاص و همچنین عوامل خطر فردی می‌توانند نقش داشته باشند.

پیشگیری از بارداری فقط با پروژسترون

تحقیقات در مورد کنترل بارداری تنها با پروژسترون کافی نمی باشد. در حالی که به طور کلی برای افرادی که عوامل خطر خاصی دارند گزینه ایمن تری در نظر گرفته می شود، اما همچنان می تواند باعث افزایش خطر لخته شدن خون شود. کنترل بارداری غیر هورمونی تنها گزینه ایمن برای افراد خاصی است که در معرض خطر بالای VTE هستند.

خلاصه کلی

اگرچه برخی از اشکال پیشگیری از بارداری خطر ابتلا به لخته خون را در افراد افزایش می دهد، اما خطر همچنان پایین است. به عنوان مثال، این خطر در دوران بارداری بسیار بیشتر است. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) تخمین می زند که بارداری خطر لخته شدن خون را حدود پنج برابر افزایش می دهد. درک عوامل خطر فردی و همچنین دانستن علائم هشدار دهنده لخته خون، برای افرادی که استفاده از پیشگیری از بارداری هورمونی را انتخاب می کنند، مهم است.

افرادی که قصد کاهش خطر را دارند باید پیشگیری از بارداری پروژسترون یا غیر هورمونی را در نظر بگیرند. پزشک می تواند به فرد در انتخاب گزینه مناسب کنترل بارداری کمک کند.

توجه : مطالب پزشک من از منابع خارجی ترجمه شده و تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی دارد . از این رو توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست .

منابع:

medicalnewstoday