واژه نامه دیابت

کلماتی که باید در مورد دیابت بدانید

آنتی بادی ها

آنتی بادی ها پروتئین های تخصصی هستند که بخشی از سیستم ایمنی بدن به حساب می آیند. زمانی به وجود می آیند  که یک آنتی ژن (مانند ویروس یا باکتری) به بدن وارد شده و در بدن تشخیص داده شود. آنتی بادی ها با آنتی ژن خاصی که باعث تولید آنها شده است پیوند می یابند و این عمل آنتی ژن را که عاملی تهدید کننده ی سلامت بدن است خنثی می کند . آنتی بادی ها برای مبارزه با هر چیزی که به بدن حمله کرده است تولید می شوند.

آنتی ژن ها

آنتی ژن یک ماده خارجی (مانند ویروس یا باکتری) است که به بدن حمله می کند. هنگامی که بدن آن را تشخیص می دهد ، آنتی بادی های خاصی را برای مبارزه با آنتی ژن تولید می کند.

اتو آنتی بادی ها (خود آنتی بادی)

اتوآنتی بادی ها گروهی از آنتی بادی ها هستند که دچار مشکل می شوند و به اشتباه به بافت ها و اندام های بدن حمله می کنند و به آنها آسیب می رسانند. در مورد دیابت نوع ۱ ، اتوآنتی بادی ها به سلول های بتا تولید کننده انسولین در پانکراس حمله می کنند.

اختلال خود ایمنی

اگر شما یک اختلال خود ایمنی (که به آن بیماری خود ایمنی نیز می گویند) دارید ، سیستم ایمنی بدن شما دچار مشکل شده است و شروع به حمله به بافت های خودتان کرده است .

همچنین ببینید:

آمپول گلوکاگون چیست؟ چگونه استفاده می شود و از کجا آن را تهیه کنیم؟

ترشح پایه (انسولین پایه)

همه ما باید مقدار کمی انسولین داشته باشیم که به طور مداوم در خون وجود داشته باشد. به این میزان انسولین ترشح پایه می گویند. افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ باید در طول روز از نوعی انسولین استفاده کنند که به جای ترشح پایه در بدنشان عمل کند . به این انسولین انسولین پایه می گویند .

سلول های بتا

سلول های بتا در جزایر لانگرهانس در پانکراس قرار دارند. آنها مسئول تولید انسولین هستند.

 سطح گلوکز خون

سطح گلوکز خون به میزان گلوکز موجود در خون شما در یک زمان معین اطلاق می شود. این سطح برای افراد مبتلا به دیابت بسیار مهم است و آنها باید سطح قند خون خود را در طول روز کنترل کنند. اگر سطح قند خون بیش از حد بالا باشد (هایپرگلیسمی) ، به این معنی است که انسولین کافی در خون وجود ندارد. اگر مقدار آن بسیار پایین باشد (هیپوگلیسمی) ، به این معنی است که انسولین موجود در خون  زیاد است.

ترشح بولوس (انسولین بولوس)

بعد از غذا خوردن ، لوزالمعده مقدار مناسبی هورمون انسولین را برای پردازش کربوهیدرات های غذا آزاد می کند. این ترشح بولوس است افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ باید نوعی انسولین مصرف کنند که عملکرد ترشح بولوس را برایشان ایجاد کند. به این انسولین ، انسولین بولوس می گویند .

کربوهیدرات ها

کربوهیدرات ها یکی از سه منبع اصلی تامین کننده‌ی انرژی بدن هستند (دو تای دیگر چربی و پروتئین هستند). بدن شما کربوهیدرات ها را تجزیه می کند تا بتواند گلوکز آن را دریافت کند ، در این صورت می تواند انرژی بدن را تامین می کند.

دیابت ملیتوس

دیابت شیرین یا همان دیابت ملیتوس نام کامل دیابت است ، اما اکثر مردم از آن با عنوان دیابت می شناسند.

کتواسیدوز دیابتی (DKA)

کتواسیدوز دیابتی یک بیماری بسیار جدی است. این وضعیت زمانی رخ می دهد که انسولینی برای کمک به بدن برای استفاده از گلوکز به عنوان انرژی وجود نداشته باشد. گلوکز در خون تجمع میابد و بدن برای تامین انرژی به سراغ چربی ها می رود. وقتی بدن چربی را تجزیه می کند ، کتون ها آزاد می شوند و هنگامی که مقدار زیادی کتون در خون تجمع یابد ، خون را اسیدی می کند و در نتیجه کتواسیدوز اسیدی رخ می دهد. در صورت عدم درمان فوری ، این مشکل ممکن است منجر به کما یا حتی مرگ فرد شود.

دیالیز

یکی از عوارض احتمالی دیابت در طولانی مدت ، بیماری کلیوی و نارسایی کلیه است. اگر کلیه های شما خوب کار نمی کنند ، یعنی نمی توانند خون شما را  تصفیه کنند. دیالیز یک گزینه درمانی برای افراد مبتلا به نارسایی کلیه است. دیالیز فرایندی است که به طور مصنوعی خون را تصفیه می کند.

سیستم غدد درون ریز

سیستم غدد درون ریز شما هورمون هایی تولید می کند که عملکرد بدن را کنترل می کنند. دیابت یک اختلال در غدد درون ریز است، زیرا انسولین یک هورمون است. در دیابت نوع ۱  بدن انسولین تولید نمی کند. در دیابت نوع ۲ ، بدن یا انسولین بسیار کمی تولید می کند یا از آن به درستی استفاده نمی کند.

قند خون ناشتا

قند خون ناشتا یکی از راه های تشخیص ابتلا به دیابت است. در یک آزمایش سطح قند خون را بعد از یک شب ناشتایی اندازه گیری می کنند.

همچنین ببینید:

واکسیناسیون دیابتی ها

چربی

چربی یک منبع تامین انرژی برای بدن است (دو منبع دیگر انرژی کربوهیدرات ها و پروتئین ها هستند).

دیابت بارداری

دیابت بارداری دیابتی است که در دوران بارداری رخ می دهد. در زنان مبتلا به دیابت بارداری در دوران بارداری سطح گلوکز خون به طور غیرمعمول بالا می رود . علائم این بیماری معمولاً پس از زایمان از بین می روند ، اما احتمال ابتلا به دیابت نوع ۲ در زنانی که دیابت بارداری دارند بیشتر می شود.

گلوکاگون

گلوکاگون هورمونی است که توسط لوزالمعده ساخته می شود. این هورمون سطح گلوکز خون را بالا می برد ، بنابراین با آزاد شدن آن اثرات هورمون انسولین خنثی می شود. اگر افراد مبتلا به دیابت قند خون بسیار پایینی داشته باشند (هیپوگلیسمی) ، تزریق گلوکاگون ممکن است به افزایش سطح گلوکز در خون‌شان کمک کند.

 گلوکز

گلوکز قندی است که بدن از آن برای تامین انرژی‌اش استفاده می کند. برای استفاده صحیح از گلوکز ، بدن شما باید به اندازه کافی هورمون انسولین داشته باشد.

 عدم تحمل گلوکز

به پیش دیابت مراجعه کنید.

 هموگلوبین A1c

هموگلوبین A1c سطح قند خون را در طول ۹۰ روز اندازه گیری می کند. این اندازه گیری به شما و پزشک شما کمک می کند تا بتوانید میزان قند خون خود را به طور متوسط ​​کنترل کنید.

هایپوگلیسمی

هایپوگلیسمی بالا رفتن سطح قند خون زمانی رخ می دهد که بیش از حد گلوکز در خون فرد وجود داشته باشد.

 هیپوگلیسمی

هیپوگلیسمی یا افت قند خون زمانی اتفاق میفتد که گلوکز بسیار کمی در خون فرد وجود داشته باشد.

انسولین

انسولین هورمونی است که به بدن در استفاده از گلوکز کمک می کند. انسولین اجازه می دهد گلوکز وارد سلول های مورد نیاز به ویژه ماهیچه ها شود. بدون انسولین ، گلوکز نمی تواند به جایی هایی که باید، برسد. این هورمون در بدن افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ تولید نمی شود. در بدن افراد مبتلا به دیابت نوع ۲  نیز یا تولید نمی شود و یا بدن قادر به استفاده از انسولین تولید شده نمی باشد .

 مقاومت به انسولین

مقاومت به انسولین زمانی اتفاق میفتد که بدن آنطور که باید به انسولین پاسخ نمی دهد. این مقاومت یک نشانه اولیه ابتلا به دیابت نوع ۲ است.

 کتون ها

وقتی بدن شروع به تجزیه چربی می کند تا انرژی دریافت کند ، کتون ها یک محصول جانبی این تجزیه ی شیمیایی هستند. هنگامی که تعداد زیادی از آنها در خون جمع می شوند ، خون را اسیدی می کنند و می توانند منجر به ایجاد کتواسیدوز دیابتی شوند.

 لیپوهیرتروفی

لیپوهیرتروفی زمانی اتفاق میفتد که از یک نقطه در بدن بیش از حد برای تزریق استفاده شود. در این صورت پوست متورم و سفت می شود و در آن محل چیزی شبیه به یک غده ایجاد می شود. همچنین انسولین تزریقی ممکن است به خوبی از محلی که بیش از حد مورد استفاده قرار گرفته است جذب نشود.

عوارض ماکروواسکولار

با گذشت زمان ، کنترل ضعیف قند خون می تواند منجر به بروز عوارض جدی از جمله آسیب به عروق خونی اصلی یا سیستم عروقی ماکرو شود. عوارض ماکرو عروقی باعث تجمع پلاک در عروق می شود که می تواند منجر به وقوع حمله قلبی یا سکته مغزی شود.

عوارض ریز عروقی (میکروواسکولار)

با گذشت زمان ، کنترل ضعیف قند خون می تواند منجر به بروز عوارض جدی از جمله آسیب به رگ های خونی کوچک یا سیستم میکروواسکولار شود. این عوارض میکرو عروقی دیابت می تواند منجر به ایجاد مشکلاتی در چشم (رتینوپاتی یا آب مروارید) ، کلیه ها (نفروپاتی) و اعصاب (نوروپاتی) شود.

نفروپاتی

نفروپاتی به آسیب کلیه اطلاق می شود. نفروپاتی یک عارضه احتمالی است که در طولانی مدت بر اثر ابتلا به دیابت ایجاد می شود.

نوروپاتی

نوروپاتی به آسیب اعصاب اطلاق می شود. نوروپاتی یک عارضه احتمالی است که در طولانی مدت و بر اثر ابتلا به دیابت ایجاد می شود.

آزمایش تحمل گلوکز خوراکی

آزمایش تحمل گلوکز خوراکی یکی از راه های تشخیص دیابت است. سطح قند خون را پنج بار در مدت سه ساعت پس از نوشیدن محلول دارای گلوکز زیاد ، اندازه گیری می کنند.

پانکراس

پانکراس یا همان لوزالمعده عضوی از سیستم غدد درون ریز است. در ناحیه خاصی از لوزالمعده که جزایر لانگرهانس نام دارد، هورمون انسولین تولید می شود.

پیش دیابت

پیش دیابت ، که به آن عدم تحمل گلوکز نیز گفته می شود . پیش دیابت زمانی اتفاق میفتد که فرد دارای سطح قند خون بالا باشد ، اما قند خونش هنوز به اندازه ای بالا نیست که بتوان او را مبتلا به دیابت دانست. پیش دیابت یکی از علائم اولیه احتمال ابتلا به دیابت نوع ۲ است. مقاومت به انسولین (هنگامی که بدن انسولین را آنطور که باید استفاده نمی کند) یکی دیگر از علائم پیش دیابت است.

پروتئین

پروتئین یک منبع انرژی (مانند کربوهیدرات ها و چربی ها) است. پروتئین عمدتا در گوشت و حبوباتی مانند لوبیا یافت می شود.

رتینوپاتی

رتینوپاتی آسیب به شبکیه اطلاق می شود . رتینوپاتی یک عارضه احتمالی است که در طولانی مدت بر اثر ابتلا به دیابت ایجاد می‌شود.

محدوده هدف

سطح گلوکز خون باید در محدوده مشخصی باقی بماند ، و هنگامی که دیابت دارید ، باید سطح قند خون خود را با رژیم غذایی ، ورزش و (شاید) انسولین تنظیم و کنترل کنید. قبل از صرف غذا محدوده هدف ۷۰ تا ۱۳۰ میلی گرم بر دسی لیتر و یک تا دو ساعت بعد از صرف غذا ، محدوده هدف زیر ۱۸۰ میلی گرم بر دسی لیتر می باشد.

توجه : مطالب پزشک من از منابع خارجی ترجمه شده و تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی دارد . از این رو توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست .

منابع:

endocrineweb