کولونوسکوپی

کولونوسکوپی یک ابزار غربالگری مهم برای سرطان روده بزرگ است. گزینه های زیادی برای پیشگیری از درد وجود دارد. فرد باید در مورد بهترین انتخاب برای نیازهای خود با پزشک مشورت کند.

افراد که در معرض خطر بالایی قرار دارند ممکن است لازم باشد غربالگری را زودتر از این زمان شروع کنند.

آیا کولونوسکوپی دردناک است؟

ترس از درد و خجالت اغلب رایج است و حتی ممکن است افراد را از انجام این آزمایش منصرف سازد.

اغلب کولونوسکوپی ها در زمانی انجام می شود که فرد آرام بخش یا تحت بیهوشی عمومی باشد. در هر دو حالت فرد در طول عمل هیچ دردی احساس نخواهد کرد. این مورد حتی زمانی که فرد تصمیم می گیرد در طول کولونوسکوپی بیدار باشد نیز صادق است.

همچنین ببینید:

تاثیر داروها بر دستگاه گوارش

در طول کولونوسکوپی چه اتفاقی می افتد؟

کولونوسکوپی روشی برای جستجوی توده های سرطانی و پولیپ در روده بزرگ است که طولانی ترین قسمت روده بزرگ است.

1. قبل از عمل، فرد روی میز دراز می کشد، متخصص بیهوشی برای کمک به آرامش فرد و پیشگیری از درد، دارو تزریق می کند. اگر فرد تحت بیهوشی عمومی قرار گیرد، این دارو به طور کامل او را به خواب می‌برد.
2. در طول این عمل، پزشک یک لوله بلند و انعطاف پذیر به نام کولونوسکوپ را از طریق مقعد و راست روده وارد می کند تا به روده بزرگ دسترسی پیدا کند. یک دوربین در انتهای لوله وجود دارد که به پزشک کمک می کند تا روده بزرگ را ببیند. پزشک همچنین هوا را به روده بزرگ وارد می‌کند تا آن را منبسط کرده و مشاهده هر گونه رشد غیرعادی را آسان‌تر کند.
3. این روش معمولاً 30 تا 60 دقیقه طول می کشد. اگر پزشک پولیپ یا سایر توده ها را در روده بزرگ ببیند، ممکن است آنها را برداشته و برای آزمایش بیشتر به آزمایشگاه بفرستد. این به این معنی است که کولونوسکوپی می‌تواند توده‌های مضر در روده بزرگ را آزمایش کرده و گاهی اوقات آن را درمان کند.
4. در بیشتر موارد، فرد باید از یک یا دو روز قبل با مصرف ملین ها و تغییر رژیم غذایی خود برای پاکسازی روده ها برای این عمل آماده شود. این تضمین می کند که پزشک به راحتی می تواند داخل روده ها را ببیند.
5. افرادی که تحت کولونوسکوپی قرار می‌گیرند معمولاً کاملاً هوشیار نیستند. پزشک ممکن است آرام بخش تجویز کند، به این معنی که فرد بیدار است اما هیچ دردی احساس نمی کند. در موارد دیگر، پزشک ممکن است بیهوشی عمومی را نیز توصیه کند، به این معنی که فرد کاملاً بیهوش است و هیچ خاطره ای از این عمل نخواهد داشت.

با این حال موارد زیر ممکن است ناراحت کننده یا حتی دردناک باشد، با یا بدون آرام بخش:

آماده سازی روده:

در طول عمل نباید مدفوع در روده وجود داشته باشد. این به این معنی است که فرد نیاز دارد تا یک یا دو روز قبل از آن ملین مصرف کند. این موضوع می تواند باعث اسهال شود. در برخی موارد، ممکن است فرد نیاز به تنقیه داشته باشد که ممکن است ناراحت کننده باشد اما معمولاً دردناک نیست.

خجالت و ناراحتی:

کولونوسکوپی شامل قرار دادن یک لوله در رکتوم است. این می تواند غیرطبیعی و ترسناک باشد.

درد در حین عمل:

می توان به راحتی کولونوسکوپی را بدون آرام بخش انجام داد. با این حال لوله ممکن است کولون یا رکتوم را تحریک کرده و باعث درد شود. در یک مطالعه در سال 2018، 64.5٪ از 35216 نفر که تحت کولونوسکوپی قرار گرفتند، به پرسشنامه پاسخ دادند و از این رقم، 14.2٪ از افرادی که آرام بخش دریافت نکرده بودند، احساس درد داشتند.

درد بعد از عمل:

برخی افراد پس از کولونوسکوپی دچار درد معده می شوند. همچنین ممکن است فرد دچار تحریک خفیف در مقعد، گاز یا سایر مشکلات گوارشی شود. این علائم معمولاً خفیف هستند و در عرض چند روز از بین می روند. با این حال، درد شدید می‌تواند نشانه مشکلی مانند آسیب به روده بزرگ یا عفونت باشد.

درد بعد از کولونوسکوپی

احساس درد معده بعد از عمل طبیعی است، معمولاً به این دلیل که هوا باعث ایجاد گاز می شود. این احساس ممکن است خفیف یا شدید باشد، اما معمولاً فقط یک یا دو ساعت طول می کشد. برخی افراد برای یک یا دو روز پس از عمل درد معده خفیف را تجربه می کنند.

همچنین ممکن است فرد دچار تغییرات موقتی در گوارش مانند یبوست یا اسهال شود. اگر لوله راست روده، مقعد یا روده ها را تحریک کند، ممکن است هنگام اجابت مزاج ناراحتی ایجاد شود.

به ندرت، فرد ممکن است درد یا خونریزی شدیدی را تجربه کند که نشانه یک عارضه جدی مانند آسیب به روده بزرگ یا عفونت باشد. یک بررسی کلی در سال 2016 چهار تا هشت عارضه جدی را در هر 100000 عمل نشان داد.

در صورت داشتن موارد زیر باید به پزشک مراجعه کرد:

• خونریزی شدید
• درد شدید
• تب
• ضعف
• سرگیجه

آرام بخش

برخی از پزشکان به درخواست بیمار یا به دلیل خطرات احتمالی مرتبط، این روش را بدون آرام‌بخش انجام می‌دهند.

برای افرادی که می‌خواهند از آرام‌بخش اجتناب کنند، روش های زیر ممکن است به کاهش یا حتی پیشگیری از درد کمک کنند:

آرامش:

ترس می تواند درد را افزایش دهد. همچنین، برای بسیاری از افراد، کولونوسکوپی بیشتر سبب احساس خجالت می گردد، بنابراین آرامش ممکن است به این امر کمک کند.

طب سوزنی:

برخی از مطالعات نشان می دهد که طب سوزنی ممکن است به فرد کمک کند تا آرام شده و درد را کاهش دهد. با این حال، داده‌ها قطعی نیستند و مطالعات دیگر ادعاهای مربوط به اثربخشی طب سوزنی را تضعیف می‌کنند.

موسیقی یا صدا درمانی:

موسیقی و سایر اشکال صوتی درمانی، مانند گوش دادن به پادکست، ممکن است به کاهش اضطراب و پرت کردن حواس فرد در طول کولونوسکوپی کمک کند.

تغییرات در تکنیک:

برخی شواهد همچنین نشان می دهد که استفاده از برخی گزینه ها ممکن است اسپاسم روده بزرگ را کاهش دهد. علاوه بر این، لوله های کوچکتر و پزشک بسیار ماهر نیز ممکن است در کاهش درد موثر باشند.

مراجعه به پزشک

افرادی که قصد انجام کولونوسکوپی را دارند باید گزینه های خود را با پزشک در میان بگذارند. صحبت در مورد ترس ها و اهداف درمان مهم است. به عنوان مثال برخی افراد از اثرات بیهوشی یا عوارض ناشی از این روش می ترسند، در حالی که برخی دیگر این گونه نیستند.

دانستن نگرانی های یک فرد می تواند به پزشک کمک کند تا بهترین راه را برای انجام این روش تشخیص دهد.

همچنین ببینید:

۱۱ نکته برای ارتقای سلامت دستگاه گوارش

در صورت احساس درد شدید یا هر یک از موارد زیر پس از عمل، باید به پزشک مراجعه نمایید:

• حرکات خونی روده
• خونریزی از مقعد
• تب
• گیجی
• سرگیجه
• ضعف

خلاصه کلی

کولونوسکوپی به خصوص برای اولین بار می تواند ترسناک باشد. با این حال این روشی بسیار موثر برای تشخیص و گاهی اوقات درمان مشکلات سلامت روده بزرگ مانند پولیپ و سرطان است. این روش سریع است و با استفاده از آرام‌بخش می‌تواند بدون درد باشد.

توجه : مطالب پزشک من از منابع خارجی ترجمه شده و تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی دارد . از این رو توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست .

منابع:

medicalnewstoday