بیماری های رایج گوارشی

بسیاری از بیماری های گوارشی علائم مشابهی دارند. در اینجا نحوه تشخیص آنها و زمان مراجعه به پزشک را برایتان آورده ایم.

اگر در شکم یا روده خود احساس درد دارید، ممکن است یکی از مشکلاتی که در ادامه به آن پرداخته ایم را داشته باشید.

بیشتر مردم دوست ندارند در مورد این مشکلات صحبت کنند، اما داشتن یک مشکل گوارشی امری شایع است.

با این حال، نیازی به رنج کشیدن در سکوت نیست. در اینجا نگاهی از بالا به پایین به ۹ مورد از شایع ترین مشکلات گوارشی، علائم و موثرترین درمان های موجود برای آنها می پردازیم. اگر مشکوک هستید که یکی از این مشکلات را دارید، در اقدام به صحبت با یک متخصص تعلل نکنید.

۱. بیماری رفلاکس معده (GERD)

هنگامی که اسید معده به مری بازگشت می کند – وضعیتی به نام رفلاکس اسید – ممکن است درد سوزشی در وسط قفسه سینه خود احساس کنید. این وضعیت اغلب بعد از غذا یا در شب رخ می‌دهد.

در حالی که برای خیلی ها عادی است که هر چند وقت یکبار رفلاکس اسید و سوزش سر دل را تجربه کنند، علائمی که بر زندگی روزمره شما تأثیر می گذارد یا حداقل دو بار در هفته رخ می دهد، می تواند نشانه GERD باشد، که یک بیماری گوارشی مزمن است که طبق گزارش موسسه ملی دیابت و بیماری های گوارشی و کلیوی (NIDDK) ۲۰ درصد از آمریکایی ها را تحت تاثیر قرار می دهد. اگر به صورت مداومی سوزش سر دل، بوی بد دهان، خرابی دندان، حالت تهوع، درد در قفسه سینه یا قسمت بالای شکم خود را تجربه می کنید، یا در بلع یا تنفس مشکل دارید، به پزشک مراجعه کنید..

اکثر افراد با اجتناب از مصرف غذاها و نوشیدنی‌هایی که علائم آنها را تحریک می‌کنند و یا با مصرف داروهای ضد اسید بدون نسخه یا سایر داروهایی که تولید اسید معده و التهاب مری را کاهش می‌دهند، تسکین پیدا می‌کنند. علاوه بر این، ایجاد تغییراتی در سبک زندگی مانند بالاتر گذاشتن سر به هنگام خواب، دراز نکشیدن بعد از غذا، اجتناب از پوشیدن لباس های تنگ و ترک سیگار نیز می تواند کمک کننده باشد. با این حال، برخی از موارد GERD به درمان قوی تری مانند مصرف داروهای خاص و یا انجام جراحی نیاز دارند.

۲. سنگ کیسه صفرا

سنگ‌های صفراوی رسوبات سختی هستند که در کیسه صفرا ایجاد می‌شوند (یک کیسه گلابی شکل کوچک که صفرا را برای هضم ذخیره و ترشح می‌کند). بر اساس گزارش انجمن گوارش آمریکا، سالانه نزدیک به یک میلیون آمریکایی دچار سنگ کیسه صفرا می شوند. زمانی که میزان کلسترول یا ضایعات در صفرا بیش از حد نرمال شده باشد، یا اگر کیسه صفرا به درستی تخلیه نشود، ممکن است سنگ کیسه صفرا تشکیل شود.

وقتی سنگ های صفراوی مجاری منتهی از کیسه صفرا به روده را مسدود می کنند، می توانند باعث ایجاد درد شدید در سمت راست بالای شکم شوند. مصرف برخی داروهای خاص گاهی اوقات می تواند سنگ های صفراوی را حل کند، اما اگر این کار موثر نبود، گام بعدی جراحی برای برداشتن سنگ کیسه صفرا است.

همچنین ببینید:

۱۱ نکته برای ارتقای سلامت دستگاه گوارش

۳. بیماری سلیاک

به گفته بنیاد ملی آگاهی از سلیاک حدود ۱ نفر از هر ۱۳۳ آمریکایی (حدود ۱ درصد از جمعیت ) به بیماری سلیاک مبتلا هستند. همچنین تخمین زده شده است که بیش از ۸۰ درصد افراد مبتلا به بیماری سلیاک نمی‌دانند که به این بیماری مبتلا هستند یا به اشتباه برایشان بیماری دیگری تشخیص داده شده‌ است.

بیماری سلیاک یک حساسیت جدی به گلوتن است که نوعی پروتئین می باشد که در گندم، چاودار و جو یافت می شود. اگر این افراد گلوتن مصرف کنند سیستم ایمنی بدن شان به پرزهای دستگاه گوارششان که برجستگی های انگشت مانندی در روده کوچک هستند که به جذب مواد مغذی از غذاها کمک می کنند ، حمله می کند و آسیب می رساند. در کودکان، علائم ممکن است شامل درد و نفخ شکم، اسهال، یبوست، استفراغ و کاهش وزن باشد. علائم در بزرگسالان نیز می تواند شامل کم خونی، خستگی، تحلیل استخوان، افسردگی و تشنج باشد.

با این حال برخی از افراد نیز ممکن است علائمی نداشته باشند. تنها راه درمان بیماری سلیاک پرهیز کامل از خوردن گلوتن است. جایگزین های رایج برای گلوتن عبارتند از: برنج قهوه ای، کینوآ، عدس، آرد سویا، آرد ذرت، و آمارانت.

۴. بیماری کرون

بیماری کرون بخشی از گروهی از مشکلات گوارشی به نام بیمارهای التهابی روده (IBD) است. کرون می‌تواند هر بخشی از دستگاه گوارش را درگیر کند، اما اغلب بر ایلئوم انتهایی که انتهای روده کوچک و ابتدای کولون را به هم متصل می‌کند، تأثیر می‌گذارد. بر اساس گزارش بنیاد کرون و کولیت (CCFA) حدود ۷۸۰۰۰۰ آمریکایی ممکن است به کرون مبتلا شوند.

پزشکان مطمئن نیستند که چه چیزی باعث به وجود آمدن این بیماری می شود، اما تصور می شود که ژنتیک و سابقه خانوادگی ممکن است در ایجاد آن نقش داشته باشند. شایع ترین علائم کرون درد شکم، اسهال، خونریزی مقعدی، کاهش وزن و تب است.

درمان این بیماری به علائم آن بستگی دارد و می تواند شامل تجویز مصرف مسکن های موضعی، داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی و جراحی باشد. پرهیز از مصرف غذاهای محرک مانند محصولات لبنی، نوشابه های گازدار، الکل، قهوه، میوه و سبزیجات خام، گوشت قرمز و غذاهایی که چرب، سرخ شده، تند یا تولید کننده گاز هستند نیز می تواند به جلوگیری از عود این بیماری کمک کند.

۵. کولیت اولسراتیو

کولیت اولسراتیو یکی دیگر از بیماری های التهابی روده است که بر اساس گزارش CCFA ممکن است ۹۰۷۰۰۰ آمریکایی را تحت تاثیر قرار دهد. علائم کولیت اولسراتیو بسیار شبیه به علائم کرون است، اما بخشی از دستگاه گوارش که تحت تأثیر قرار می گیرد، روده بزرگ است که به آن کولون نیز می گویند.

اگر سیستم ایمنی شما غذا یا سایر مواد را با یک عامل مهاجم اشتباه بگیرد، باعث ایجاد زخم هایی در پوشش روده تان می شود. اگر مدفوع مکرر و  ناگهانی، درد همراه با اسهال، خون در مدفوع یا گرفتگی شکم را تجربه کردید، به پزشک مراجعه کنید.

برخی از داروها می توانند این التهاب را سرکوب کنند و حذف غذاهایی که باعث ناراحتی می شوند نیز می تواند راه حلی کمک کننده باشد. در موارد شدید، درمان کولیت اولسراتیو ممکن است شامل جراحی برای برداشتن کولون نیز بشود.

۶. سندرم روده تحریک پذیر

آیا دستگاه گوارش شما تحریک پذیر است؟ آیا حداقل سه بار در ماه و یا به مدت چند ماه معده درد یا ناراحتی معده دارید؟ اینها می تواند نشانه وجود سندرم روده تحریک پذیر (IBS)، یکی دیگر از بیماری های رایج گوارشی باشد.

بر اساس گزارش بنیاد بین المللی اختلالات عملکردی گوارشی، حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد از مردم در سراسر جهان از IBS رنج می برند و از این درصد، تا ۴۵ میلیون نفر مبتلا به IBS در ایالات متحده زندگی می کنند. علائم IBS می تواند به طور گسترده ای از داشتن مدفوع سفت و خشک در یک روز تا مدفوع شل و آبکی در روز دیگر متفاوت باشد. نفخ نیز یکی از علائم IBS است.

علت IBS مشخص نیست، اما درمان علائم عمدتاً بر رژیم غذایی متمرکز است، مانند خوردن وعده‌های غذایی کم‌چرب و پر فیبر و اجتناب از غذاهای محرک رایج (محصولات لبنی، الکل، کافئین، شیرین‌کننده‌های مصنوعی و غذاهایی که گاز تولید می‌کنند). . رژیم غذایی کم  فودمپ، که شامل حذف غذاهایی است که حاوی کربوهیدرات های خاصی به نام فودمپ (الیگوساکاریدهای قابل تخمیر، دی ساکاریدها، مونوساکاریدها و پلی ال ها) هستند نیز علائم IBS را کاهش می دهد.

علاوه بر این، باکتری های مفید مانند پروبیوتیک های موجود در ماست نیز ممکن است به شما کمک کنند تا احساس بهتری داشته باشید. استرس می تواند علائم IBS را تحریک کند، بنابراین برخی افراد درمان شناختی رفتاری یا داروهای ضد افسردگی با دوز پایین را نیز درمان های مفیدی می دانند.

همچنین ببینید:

تاثیر گوارش بر روان!

۷. هموروئید

مشاهده خون قرمز روشن در کاسه توالت در زمان دفع مدفوع می تواند نشانه ای از وجود هموروئید باشد که یک بیماری بسیار رایج است. طبق  گزارش NIDDK، در واقع، ۷۵ درصد از آمریکایی‌های بالای ۴۵ سال هموروئید دارند.

هموروئید التهاب رگ های خونی انتهای دستگاه گوارش است که می تواند دردناک و خارش دار باشد. علل آن عبارتند از یبوست مزمن، اسهال، زور زدن در حین تخلیه ی روده و کمبود فیبر در رژیم غذایی.

با خوردن فیبر بیشتر، نوشیدن آب بیشتر و ورزش، هموروئید را درمان کنید. کرم ها و شیاف های بدون نسخه ممکن است علائم هموروئید را به طور موقت تسکین دهند. اگر درمان های خانگی کمکی نکرد به پزشک مراجعه کنید. گاهی اوقات نیز برای برداشتن بواسیر با جراحی نیاز به هموروئیدکتومی است.

۸. دیورتیکولیت

کیسه های کوچکی به نام دیورتیکولا می توانند در هر جایی که نقاط ضعیفی در پوشش دستگاه گوارش شما وجود داشته باشد تشکیل شوند، اما این کیسه ها بیشتر در روده بزرگ یافت می شوند. اگر دیورتیکول دارید اما هیچ علامتی ندارید، این بیماری دیورتیکولوز نامیده می شود که در بین افراد مسن بسیار شایع است و به ندرت باعث ایجاد مشکل می شود. بر اساس گزارش انجمن گوارش آمریکا، در سن ۵۰ سالگی، حدود نیمی از افراد مبتلا به دیورتیکولوز هستند. اما در بدن حدود ۵ درصد از افراد، کیسه‌ها ملتهب یا عفونی می‌شوند که به این بیماری دیورتیکولیت می‌گویند. علائم این بیماری شامل تب، لرز، حالت تهوع و درد شکم است. چاقی یک عامل خطر اصلی برای ایجاد دیورتیکولیت است.

دیورتیکولیت خفیف با مصرف آنتی بیوتیک ها و داشتن یک رژیم غذایی مایع درمان می شود (تا زمانی که روده بزرگ بتواند بهبود یابد.) . داشتن یک رژیم غذایی کم فیبر می تواند علت ایجاد دیورتیکولیت باشد، بنابراین ممکن است پزشک ممکن است به عنوان بخشی از درمان شما را به خوردن یک رژیم غذایی سرشار از فیبر ، غلات کامل، حبوبات، سبزیجات و … تشویق کند.

اگر حملات شدیدی دارید که به طور مکرر عود می کنند، ممکن است به جراحی برای برداشتن قسمت بیمار روده بزرگ تان نیاز داشته باشید.

۹. شقاق مقعد

شقاق مقعدی پارگی های ریز و بیضی شکل در پوشش انتهایی دستگاه گوارش یا همان مقعد هستند. علائم این بیماری مشابه علائم هموروئید است، مانند خونریزی و درد پس از تخلیه ی روده‌ها. زور زدن و سفت و خشک بودن مدفوع می تواند باعث ایجاد شقاق شود، اما دفع مکرر مدفوع نرم و اسهال نیز می تواند باعث ایجاد شقاق شود.

یک رژیم غذایی دارای میزان زیادی فیبر که مدفوع را به خوبی نرم و  حجیم کند، اغلب بهترین درمان برای این بیماری رایج گوارشی است. داروهایی برای شل کردن عضلات اسفنکتر مقعد، و همچنین داروهای بی حس کننده موضعی نیز می توانند درد را تسکین دهند. با این حال، شقاق مزمن ممکن است نیاز به جراحی عضله اسفنکتر مقعد داشته باشد.

توجه : مطالب پزشک من از منابع خارجی ترجمه شده و تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی دارد . از این رو توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست .

منابع:

everydayhealth