عصب واگ یکی از بسیاری از اعصابی است که پیام را به مغز منتقل می‌کند. به تنظیم اندام های داخلی مانند قلب و معده کمک می‌کند. رشته های عصبی درون عصب وگال به بخشی از مغز متصل هستند که تصور می‌شود مسئول تولید تشنج هستند.

این روش شامل قرار دادن یک محرک الکتریکی کوچک در گردن در اطراف عصب وگال و یک منبع تغذیه در نزدیکی زیر بغل یا سینه است. این دستگاه مانند یک ضربان ساز قلب برای تحریک عصب واگ سمت چپ کار می‌کند. این سیگنال به طور خودکار سیگنال های الکتریکی متناوب به مغز می‌فرستد و می‌تواند به صورت دستی فعال شود تا تشنجی را که تازه شروع شده قطع کند.

همچنین ببینید:

اختلال دو قطبی و تاثیر آن بر زندگی افراد

چه کسی می‌تواند بهره مند شود؟

بیمارانی که در طی تشنج های جزئی پیچیده یا تشنج های عمومی از هوش می‌روند و تشنج آنها با دارو کنترل نمی‌شود، ممکن است از تحریک عصب واگ بهره مند شوند.

این درمان می‌تواند منجر به تشنج کمتر شود، اگرچه همه بهبودی را مشاهده نمی‌کنند. در همه موارد، شما باید مانند قبل از قرار دادن محرک، داروی ضد صرع را مصرف کنید. در برخی موارد، متخصص مغز و اعصاب ممکن است توصیه کند که استفاده از دارو چند ماه پس از کاشت محرک عصب وگال کاهش یابد.

تحریک عصب واگ چگونه انجام می‌شود؟

زمانی که بیمار در بیهوشی عمومی قرار دارد، دستگاه محرک که به اندازه یک سکه است با یک جراحی در زیر پوست قسمت بالای قفسه سینه قرار داده می‌شود. یک سیم از دستگاه خارج می‌شود و در زیر پوست مسیری را طی می‌کند تا به عصب واگ برسد و یک الکترود را به این عصب متصل می‌کند. عصب وگال با ایجاد یک برش کوچک در گردن، در دسترس است.

بعد از آنکه دستگاه کاشته شد، دستگاه توسط یک کامپیوتر برای ایجاد پالس‌های الکتریکی در فواصل معین و با توجه به تحمل بیمار برنامه‌ریزی می‌شود. برای مثال دستگاه می‌تواند این‌گونه برنامه‌ریزی شود که هر ۵ دقیقه یکبار، ۳۰ ثانیه تحریکات الکتریکی ایجاد کند. تنظیمات دستگاه قابل تغییر هستند و میزان تحریکات کم‌کم با افزایش تحمل بیمار، افزایش می‌یابد. برنامه‌ریزی مجدد در مطب پزشک انجام می‌شود. همچنین به بیمار یک دستبند مغناطیسی می‌دهند که وقتی به دستگاه نزدیک می‌شود باعث تولید جریان الکتریکی فوری می‌شود و می‌تواند باعث توقف تشنج قریب‌الوقوع یا کاهش شدت آن شود.

تحریک عصب وگال یک درمان ثانویه است. یعنی قبل از انجام این عمل درمان دیگری برای بیمار انجام شده است. بیمارانی که تحت VNS  قرار می‌گیرند، به دریافت دارو هایشان ادامه می‌دهند. هر چند در بعضی موارد، بعد از تحریک عصب وگال بیمار می‌تواند دوز دارو هایش را کمتر کند.

در حین پالس های تحریک کننده ممکن است احساس گزگز در گردن یا گرفتگی صدا شود. بیشتر بیماران با گذشت زمان به این احساسات عادت می‌کنند.

از تحریک عصب وگال چه زمانی استفاده می‌شود؟

سلول‌ های مغزی توسط ارسال سیگنال‌ های الکتریکی طبق الگو هایی با هم ارتباط برقرار می‌کنند. در بیماران صرعی، این الگو ها یا به دلیل آسیب یا به دلایل ژنتیکی، مختل می‌شوند و باعث ایجاد غیر کنترل شده جریان الکتریکی در سلول‌ های مغزی می‌شود. این باعث تحریک بیش از حد به خاطر حجم زیاد تحریکات الکتریکی در مغز می‌شود و یک تشنج را رقم می‌زند. تشنج‌ ها می‌توانند توسط ایمپالس‌ های الکتریکی نامناسب در کل مغز ایجاد شوند که به آن‌ها تشنج جنرال می‌گویند، یا فقط قسمتی‌هایی از مغز مسبب تشنج باشند که به آن تشنج پارشیال گفته می‌شود.

اکثر بیماران صرعی می‌توانند تشنج‌ هایشان را با دارو های ضدتشنج کنترل کنند. برای ۳۰% از بیمارانی که توسط دارو درمانی بهبود نیافته‌اند، انجام عمل جراحی برای خارج کردن قسمت‌ هایی از مغز که باعث تشنج می‌شوند ممکن است انجام شود، همچنین در بیمارانی که قادر به تحمل عوارض جانبی دارو ها نیستند. اما در افرادی که کاندید مناسبی برای جراحی نیستند برای مثال بیمارانی که تشنج به دلیل اختلالات الکتریکی در کل مغز است (جنرال)  و تشنج‌ هایشان با دارو درمانی کنترل نشده است. VNS می‌تواند یک گزینه درمانی باشد.

همچنین ببینید:

علل اختلالات اضطرابی در کودکان چیست؟

مزایای تحریک عصب واگ چیست؟

VNS یک درمان نیست و حذف کامل تشنج‌ ها معمولاً اتفاق نمی‌افتد. اما خیلی از بیمارانی که تحت عمل VNS قرار می‌گیرند کاهش بیش از ۵۰ درصدی تعداد تشنج‌ هارا تجربه خواهند کرد و این می‌تواند کیفیت زندگی را به اندازه زیادی بهبود بخشد.

چه عوارض جانبی مرتبط با تحریک عصب وگال وجود دارد؟

شایع‌ترین عوارض تحریک عصب وگال شامل خشونت صدا، سرفه، احساس قلقلک در ناحیه گردن و مشکلات بلع است. این‌ ها فقط زمانی ایجاد می‌شوند که دستگاه در حال فعالیت است. این عوارض معمولاً شدید نیستند و به مرور زمان بهتر می‌شوند.

توجه: مطالب پزشک من از منابع خارجی ترجمه شده و تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی دارد. از این رو توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست.

منابع:

ucsfhealth