اختلالات خواب چیست و چگونه درمان می شود؟

اختلالات خواب گروهی از بیماری ها می باشند که توانایی فرد جهت خوابیدن به صورت منظم را تحت تاثیر قرار می دهند. اختلالات خواب به دلیل بیماری زمینه ای یا استرس زیاد، رایج است.

در واقع، بیش از یک سوم افراد بزرگسال اختلالات خواب به طور نسبتا منظم را گزارش می دهند.

اکثر افراد در برخی مواقع به دلیل استرس، برنامه های سخت روزانه و سایر تأثیرات بیرونی، مشکلات خواب را تجربه می کنند. با این حال زمانی که این مسائل به طور منظم شروع می شود و در زندگی روزمره اختلال ایجاد می کند، ممکن است نشان دهنده اختلال خواب باشد.

بسته به نوع اختلال خواب، افراد ممکن است در خوابیدن مشکل داشته باشند و در طول روز احساس خستگی شدید کنند. کمبود خواب می تواند تأثیر منفی بر انرژی، رفتار، تمرکز و سلامت کلی داشته باشد.

در برخی موارد، اختلالات خواب می‌ تواند به دلیل مشکل پزشکی یا بیماری روانی دیگر باشد. این مشکلات خواب ممکن است در نهایت پس از درمان علت اصلی برطرف شوند.

همچنین ببینید:

تاثیر خنده بر بهبود بی خوابی و افزایش کیفیت خواب!؟

زمانی که اختلالات خواب ناشی از بیماری دیگری نباشد، درمان معمولاً شامل ترکیبی از درمان‌های دارویی و تغییرات سبک زندگی است.

دریافت تشخیص و درمان با مشکوک شدن به وجود اختلال خواب؛ دارای اهمیت است. در صورت عدم درمان اثرات منفی اختلالات خواب، می تواند منجر به عواقب سلامتی فرد شود.

این اختلالات همچنین می توانند بر عملکرد شما در محل کار تأثیر بگذارند، باعث ایجاد تنش در روابط شوند و توانایی شما در انجام فعالیت های روزانه را مختل سازند.

انواع مختلف اختلالات خواب

انواع مختلفی از اختلالات خواب وجود دارد که برخی از آنها ممکن است ناشی از سایر بیماری ها باشد.

بی خوابی

بی خوابی به ناتوانی در به خواب رفتن یا خواب ماندن اشاره دارد. این می تواند ناشی از جت لگ، استرس و اضطراب، هورمون ها یا مشکلات گوارشی و همچنین ممکن است نشانه بیماری دیگری باشد.

بی خوابی می تواند برای سلامت کلی و کیفیت زندگی شما مشکل ساز باشد و به طور جدی باعث ایجاد موارد زیر شود:

• افسردگی
• مشکل در تمرکز
• تحریک پذیری
• افزایش وزن
• اختلال در عملکرد محیط کار یا مدرسه

متأسفانه، بی خوابی بسیار رایج است. تا 50 درصد از بزرگسالان آن را در طول زندگی خود تجربه می کنند.

این اختلال بیشتر در میان افراد مسن و زنان شایع است.

بی خوابی معمولا در یکی از انواع زیر طبقه بندی می شود:

1. مزمن، زمانی که بی خوابی به طور منظم برای حداقل یک ماه اتفاق می افتد
2. متناوب، زمانی که بی خوابی به طور دوره ای رخ می دهد
3. گذرا، زمانی که بی خوابی فقط چند شب در یک زمان طول می کشد

آپنه خواب

آپنه خواب با وقفه در تنفس در هنگام خواب مشخص می شود. این نوعی اختلال بیماری جدی محسوب می شود که باعث می شود بدن اکسیژن کمتری دریافت کند. همچنین می تواند باعث بیدار شدن فرد در طول شب شود.

دو نوع آپنه وجود دارد:

1. آپنه انسدادی خواب، جایی که جریان هوا متوقف می شود، زیرا فضای راه هوایی مسدود یا خیلی باریک است.
2. آپنه مرکزی خواب، که در آن مشکلی در ارتباط بین مغز و عضلات کنترل کننده تنفس وجود دارد.

 پاراسومنیا یا خواب پریشی

پاراسومنیا دسته ای از اختلالات خواب هستند که باعث حرکات و رفتارهای غیر طبیعی در طول خواب می شوند. آنها عبارتند از:

• راه رفتن در زمان خواب
• حرف زدن در زمان خواب
• ناله کردن
• کابوس دیدن
• شب ادراری
• دندان قروچه

سندرم پای بی قرار

سندرم پای بیقرار (RLS) نیاز شدید به حرکت دادن پاها است. این اشتیاق و میل گاهی با احساس سوزن سوزن شدن در پاها همراه است. در حالی که این علائم ممکن است در طول روز بروز کنند، اما در شب بیشتر شایع هستند.

 RLSاغلب با برخی از بیماری های خاص، از جمله اختلال کمبود توجهی و بیش فعالی (ADHD) و بیماری پارکینسون مرتبط است، اما علت دقیق آن همیشه مشخص نیست.

همچنین ببینید:

کمبود خواب چگونه بر بینایی شما تأثیر می گذارد!

نارکولپسی یا حمله خواب

نارکولپسی با "حملات خواب" مشخص می شود که در هنگام بیداری رخ می دهد. این بدان معنی است که شما ناگهان احساس خستگی شدید می کنید و بدون هشدار به خواب می روید.

این اختلال همچنین می‌تواند باعث فلج خواب شود، که ممکن است باعث شود شما از نظر جسمی نتوانید بلافاصله پس از بیدار شدن از خواب حرکت کنید. اگرچه نارکولپسی ممکن است به خودی خود رخ دهد، اما با برخی از اختلالات عصبی مانند مولتیپل اسکلروزیس نیز همراه است.

علائم اختلال خواب چیست؟

علائم بسته به شدت و نوع اختلال خواب متفاوت است. همچنین زمانی که اختلالات خواب در نتیجه بیماری دیگری باشد، ممکن است متفاوت باشند.

با این حال، علائم عمومی اختلالات خواب عبارتند از:

• مشکل در خوابیدن
• خستگی در روز
• میل شدید به چرت زدن در طول روز
• تنفس غیر معمول
• تمایل غیرمعمول یا ناخوشایند برای حرکت در هنگام خواب
• حرکت غیرمعمول یا سایر تجربیات در هنگام خواب
• تغییرات ناخواسته در برنامه خواب و بیداری
• تحریک پذیری یا اضطراب
• عملکرد ضعیف در محل کار یا مدرسه
• عدم تمرکز
• افسردگی
• افزایش وزن

چه چیزی باعث اختلالات خواب می شود؟

شرایط، بیماری ها و اختلالات زیادی وجود دارد که می تواند باعث اختلال در خواب شود. در بسیاری از موارد، اختلالات خواب در نتیجه یک مشکل پزشکی ایجاد می شود.

آلرژی و مشکلات تنفسی

آلرژی، سرماخوردگی و عفونت های دستگاه تنفسی فوقانی می تواند تنفس در شب را دشوار سازد. ناتوانی در تنفس از طریق بینی نیز می تواند باعث مشکلات خواب شود.

تکرر ادرار شبانه

شب ادراری یا تکرر ادرار ممکن است خواب شما را با بیدار شدن در طول شب مختل سازد. عدم تعادل هورمونی و بیماری های دستگاه ادراری ممکن است در ایجاد این وضعیت نقش داشته باشد.

اگر تکرر ادرار با خونریزی یا درد همراه است، حتماً فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.

 درد مزمن

درد مداوم می تواند خواب را دشوار و حتی ممکن است بعد از به خواب رفتن شما را از خواب بیدار کند. برخی از شایع ترین علل درد مزمن عبارتند از:

• آرتروز
• سندرم خستگی مزمن
• فیبرومیالژیا
• بیماری التهابی روده
• سردردهای مداوم
• کمردرد مداوم

در برخی موارد، درد مزمن حتی ممکن است با اختلالات خواب تشدید شود. به عنوان مثال پزشکان معتقدند که ایجاد فیبرومیالژیا ممکن است با مشکلات خواب مرتبط باشد.

استرس و اضطراب

استرس و اضطراب اغلب بر کیفیت خواب تأثیر منفی می گذارد. ممکن است به خواب رفتن برای شما سخت باشد. کابوس، صحبت کردن در خواب یا راه رفتن در خواب نیز ممکن است خواب شما را مختل سازد.

اختلالات خواب چگونه تشخیص داده می شوند؟

پزشک ابتدا یک معاینه فیزیکی انجام می دهد و اطلاعاتی در مورد علائم و سابقه پزشکی شما جمع آوری می کند. آنها همچنین ممکن است آزمایش های مختلفی تجویز کنند، از جمله:

پلی سومنوگرافی (PSG) : نوعی تست خواب است که سطوح اکسیژن، حرکات بدن و امواج مغزی را ارزیابی می‌ کند تا مشخص کند چگونه خواب را مختل می‌کنند.

الکتروانسفالوگرام (EEG) : این آزمایشی است که فعالیت الکتریکی مغز را ارزیابی می کند و هرگونه مشکل خاص مرتبط با این فعالیت را تشخیص می دهد.

تست تاخیر خواب چندگانه (MSLT) : این مطالعه جهت ارزیابی خواب آلودگی بیش از حد در طول روز و اختلافات خواب زمینه ای استفاده می کنند.

این آزمایش‌ها می‌توانند در تعیین مسیر صحیح درمان اختلالات خواب بسیار مهم باشند.

اختلالات خواب چگونه درمان می شوند؟

درمان اختلالات خواب بسته به نوع و علت زمینه ای آن می تواند متفاوت باشد. با این حال به طور کلی شامل ترکیبی از درمان های پزشکی و تغییرات سبک زندگی است.

درمان های پزشکی اختلالات خواب

درمان پزشکی برای اختلالات خواب ممکن است شامل یکی از موارد زیر باشد:

• قرص های خواب آور
• مکمل های ملاتونین
• آلرژی یا داروهای سرماخوردگی
• داروها برای بیماری زمینه ای ایجاد کننده اختلالات خواب
• دستگاه تنفس یا جراحی (معمولاً برای آپنه خواب)
• محافظ دندان (معمولاً برای دندان قروچه)

تغییر سبک زندگی و اختلالات خواب

تنظیم سبک زندگی می تواند کیفیت خواب را تا حد زیادی بهبود بخشد، به خصوص زمانی که همراه با درمان های پزشکی انجام شود. موارد زیر را در نظر بگیرید:

• قرار دادن سبزیجات و ماهی در رژیم غذایی خود و کاهش مصرف قند
• کاهش استرس و اضطراب با ورزش و حرکات کششی
• ایجاد و پایبندی به یک برنامه خواب منظم
• مصرف کم آب قبل از خواب
• محدود کردن مصرف کافئین، به خصوص در اواخر بعد از ظهر یا غروب
• عدم مصرف دخانیات و الکل
• مصرف وعده های غذایی با کربوهیدرات پایین قبل از خواب
• حفظ وزن سالم بر اساس توصیه های پزشک

رفتن به رختخواب و بیدار شدن هر روز در یک ساعت مشخص نیز می تواند کیفیت خواب شما را به میزان قابل توجهی بهبود بخشد.

اثرات اختلالات خواب می تواند به قدری آزار دهنده باشد که احتمالاً شما به دنبال تسکین فوری خواهید بود. متأسفانه حل موارد طولانی مدت می تواند بیشتر زمان ببرد.

با این حال اگر به برنامه درمانی خود پایبند باشید و به طور منظم با پزشک خود در ارتباط باشید، می توانید راه مناسب برای خواب بهتر پیدا کنید.

توجه : مطالب پزشک من از منابع خارجی ترجمه شده و تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی دارد . از این رو توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست .

منابع:

healthline