دانه های بذر کتان – و روغن بذر کتان – دارای بسیاری از ترکیبات تقویت کننده و مفید برای سلامتی همراه با پتانسیل کاهش سطح قند خون و تأخیر در ایجاد دیابت نوع ۲ هستند.

در این مقاله مزایا و مشکلات جانبی خوردن دانه کتان و روغن دانه کتان در صورت ابتلا به دیابت بررسی شده است.

مواد مغذی موجود در بذر کتان

تخم کتان  یکی از قدیمی ترین محصولات زراعی جهان است. آنها از حدود ۳۰۰۰ سال قبل از میلاد برای استفاده در صنایع نساجی و مواد غذایی کشت می شوند.

دانه ها از حدود ۴۵٪ روغن ، ۳۵٪ کربوهیدرات و ۲۰٪ پروتئین تشکیل شده اند و از نظر تغذیه ای دارای ویژگی های خارق العاده ای هستند.

یک قاشق غذاخوری (۱۰گرم)  بذر کتان حاوی:

کالری: ۵۵

کربوهیدرات: ۳گرم

فیبر: ۲.۸گرم

پروتئین: ۱.۸گرم

چربی: ۴گرم

اسید چرب امگا۳: ۲.۴گرم

همچنین ببینید:

چه رابطه ای بین دیابت و خشم وجود دارد؟

دانه های کتان یکی از بهترین منابع گیاهی هستند برای دریافت اسید چرب امگا ۳ و آلفا لینولنیک اسید (ALA) که یک اسید چرب ضروری است که باید از مواد غذایی بدست آورید ، زیرا بدن شما قادر به تولید آن نیست.

دانه های کتان همچنین به میزانی اسیدهای چرب امگا ۶ دارند که نسبت عالی امگا ۶ به امگا ۳ :  ۰.۳ به ۱ را فراهم میکنند.

مقدار کربوهیدرات آنها بیشتر ازفیبر تشکیل شده است ؛ هم محلول و هم نامحلول.

فیبر محلول در هنگام مخلوط شدن با آب ، یک توده چسبناک تشکیل می دهد و به مدیریت قند خون کمک می کند. از طرف دیگر ، فیبر نامحلول – که محلول در آب نیست – به افزایش توده ی مدفوع منجر می شود و به جلوگیری از یبوست کمک می کند.

دانه کتان حاوی مقدار قابل توجهی پروتئین قابل هضم و با کیفیت بالا است و در واقع یک اسید آمینه خوب و قابل مقایسه با سویا است.

دانه های کتان ممکن است قند خون را کنترل کند

حفظ سطح قند خون در باره ی نرمال برای مبتلایان به دیابت بسیار مهم است و فیبر نقش اساسی در دستیابی به این هدف دارد.

دانه های کتان به دلیل داشتن فیبر زیاد ، یک ماده غذایی کم قند  محسوب می شوند. این بدان معنی است که مصرف آنها باعث افزایش ناگهانی قند خون نمی شود.

این تأثیر را می توان تا حدودی به محتوای فیبر محلول در آنها ، که باعث هضم غذا می شوند و جذب برخی از مواد مغذی مانند قند را کاهش می دهند ، نسبت داد.

یک مطالعه ۴ هفته ای بر روی  ۲۹ نفر مبتلا به دیابت نوع ۲  که ۱۰ گرم پودر تخم کتان در روز مصرف میکردند (در مقایسه با گروهی که مبتلا به دیابت بودند و این مقدار ازین ماده را دریافت نکردند) نشان داد که این ماده میتواند مقدار قند خون ناشتا را تا  ۱۹.۷٪ کاهش دهد.

به طور مشابه ، در یک مطالعه ۳ ماهه بر روی ۱۲۰ نفر مبتلا به دیابت نوع ۲ نشان داد، افرادی که روزانه ۵ گرم صمغ کتان را به همراه غذای خود مصرف می کردند ، در مقایسه با گروه کنترل (گروهی که این مقدار را در یافت نکردند)، کاهش قند خون ناشتا تا حدود ۱۲ درصد را تجربه کردند.

علاوه بر این ، یک مطالعه ۱۲ هفته ای در مبتلایان به پیش دیابت (افرادی که در معرض ابتلا به دیابت نوع ۲ هستند )نتایج مشابهی را در کسانی که روزانه ۲ قاشق غذاخوری (۱۳گرم) پودر دانه کتان مصرف کرده اند ارایه داده است .

اگرچه به نظر می رسد که بذر کتان میتواند در کنترل قند خون  مفید و موثر باشد، اما تحقیقات نشان می دهند که در مورد روغن بذر کتان  نمی توان نتیجه مشابهی گرفت.

دانه کتان و روغن بذر کتان ممکن است حساسیت به انسولین را بهبود بخشند

انسولین هورمونی است که قند خون را تنظیم می کند.

اگر بدن شما در پاسخ به انسولین مشکل دارد ، به مقادیر بیشتری از آن برای کاهش قند خونتان نیاز دارید. و این مقاومت به انسولین نامیده می شود و یک عامل در ایجاد خطرابتلا به دیابت نوع ۲ است.

در ضمن ، حساسیت به انسولین به میزان حساسیت بدن به انسولین اشاره دارد. و بهبود آن می تواند به پیشگیری و درمان دیابت نوع ۲ کمک کند .

دانه های کتان حاوی مقادیر زیادی لینگن است که به عنوان یک آنتی اکسیدان قدرتمند عمل می کند. اعتقاد بر این است که آنتی اکسیدان ها حساسیت به انسولین را بهبود می بخشند و پیشرفت دیابت را کند می کنند.

لیگنان موجود در بذرهای بذر کتان عمدتاً از اسکوئولولاریکیرسینول دیگللوکزید (SDG) تشکیل شده اند. مطالعات بر روی حیوانات نشان می دهد که SDG پتانسیل بهبود حساسیت به انسولین و تأخیر در ایجاد دیابت نوع ۱ و ۲ را دارد.

هنوز مطالعات انسانی نتوانسته اند این تأثیر را تأیید کنند ، و تحقیقات بیشتری لازم است.

ممکن است خطر ابتلا به بیماری های قلبی را کاهش دهد

دیابت یک عامل در ایجاد خطر ابتلا به  بیماری های قلبی و سکته قلبی است و نشان داده شده است که هم دانه کتان و هم روغن دانه کتان به دلایل مختلف از جمله داشتن فیبر ، SDG و محتویات  ALA از بدن در برابر این بیماری ها محافظت می کنند.

الیاف محلول و مخاط مانند در دانه های کتان دارای خاصیت کاهش کلسترول هستند.

و این به دلیل توانایی آنها در تشکیل ماده ژل مانندی است که روی متابولیسم چربی ها تأثیر می گذارد ، و در نتیجه  باعث کاهش جذب کلسترول می شود.

یک مطالعه ۷ روزه بر روی ۱۷  نفر نشان داد که در آزمایشی بر روی افراد مبتلا به دیابت، فیبر موجود در کتان کلسترول کل را ۱۲٪ و کلسترول LDL (بد) را ۱۵٪ کاهش داده است.

بعلاوه ، SDG اصلی لینگان دانه کتان هم به عنوان یک آنتی اکسیدان و هم به عنوان یک فیتواستروژن عمل می کند – یک ترکیب گیاهی است که از هورمون استروژن تقلید می کند.

و در حالی که آنتی اکسیدان ها دارای خواص کاهش دهنده کلسترول هستند ، فیتواستروژن ها نقش مهمی در کاهش فشار خون دارند.

یک مطالعه ۱۲ هفته ای بر روی ۳۰ مرد با سطح کلسترول خون بالا ، نشان داد که افرادی که ۱۰۰ میلی گرم SDG دریافت کرده اند ، در مقایسه با گروه کنترل کاهش سطح کلسترول LDL (بد) را تجربه کرده اند.

و دیگر اینکه اسید چرب امگا ۳ همچنین دارای اثرات ضد التهابی قوی است. و تحقیقات نشان می دهند که این ممکن است به درمان گرفتگی شریان ها ، و حتی رگرسیون ، که یک عامل خطر وقوع سکته مغزی هستند کمک کند.

خطرات احتمالی خوردن دانه کتان و روغن دانه کتان

اگرچه تخم کتان و روغن بذر کتان دارای مزایای متعددی برای سلامتی هستند ، اما ممکن است با برخی از داروهای مورد استفاده در تنظیم قند خون و کلسترول خون تداخل ویا همراهی نا مناسب داشته باشند.

این موضوع خصوصاً در مورد روغن بذر کتان صدق می کند ، زیرا محتوای امگا ۳ بیشتری دارد.

به عنوان مثال ، اسیدهای چرب امگا ۳ دارای خاصیت رقیق کننده خون هستند ، که ممکن است اثر داروهای رقیق کننده خون مانند آسپیرین و وارفارین را که برای جلوگیری از لخته شدن خون استفاده می شوند ، افزایش دهند.

همچنین ، مکمل های اسید چرب امگا ۳ ممکن است با کاهش قند خون در تنظیم قند خون اختلال ایجاد کنند.

این بدان معنی است که آنها ممکن است قند خون را بیش از حد پایین بیاورند ، و این امر مستلزم تعدیل در مصرف داروهای کاهش دهنده قند خون است.

با این وجود اسیدهای چرب امگا ۳ موجود در دانه کتان یا روغن دانه کتان ممکن است برخی از داروهای کاهش دهنده کلسترول را کارآمدتر کنند.

در هر صورت ، قبل از افزودن دانه‌های کتان یا روغن دانه کتان به برنامه غذایی روزمره خود ، باید با ارائه دهنده خدمات بهداشتی خود مشورت کنید.

خلاصه

خوردن دانه کتان یا روغن بذر کتان ممکن است با داروهای مورد استفاده در مدیریت قند خون و کلسترول خون تداخل پیدا کند. بنابراین باید قبل از مصرف آنها احتیاط کرده و با پزشکتان مشورت کنید.

توجه : مطالب پزشک من از منابع خارجی ترجمه شده و تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی دارد . از این رو توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست .

منابع:

healthline