استویا یا شیرین برگ چیست؟

استویا ، که Stevia rebaudiana نیز نامیده می شود از گیاهان بومی آمریکای جنوبی است که تحمل سرما نیز ندارد. این گیاه از خانواده گل داوودی به حساب می آید. تفاوت زیادی بین استویا که در فروشگاه مواد غذایی خریداری می کنید و استویا که ممکن است در خانه پرورش دهید وجود دارد.

محصولات استویا که در قفسه های فروشگاه های مواد غذایی یافت می شوند ، حاوی برگ کامل استویا نیستند. آنها از عصاره برگ استویا تصفیه شده به (Reb-A) ساخته شده اند.

شیرین کننده های Reb-A به صورت مایع، پودر و حالت گرانوله شده در دسترس هستند. این محصولات مقدار بسیار کمی استویا در خود دارند که حدود 200 برابر شیرین تر ازقند است. شیرین کننده های ساخته شده با Reb-A به عنوان "شیرین کننده های جدید" در نظر گرفته می شوند زیرا با شیرین کننده های مختلف مانند اریتریتول (الکل قند) و دکستروز (گلوکز) ترکیب شده اند.

همچنین ببینید:

برسی انسولین لومیر/ عوارض و ویژگی های لومیر

برخی از آنها دارای طعم های طبیعی هستند. اگر مواد تشکیل دهنده استویا رنگ و طعم دهنده های مصنوعی نداشته باشند وزارت دارو و غذای آمریکا (FDA) در این صورت آنها را تایید می کند.

می توانید گیاهان استویا را در خانه پرورش دهید و از برگ های آن برای شیرین کردن غذاها و نوشیدنی ها استفاده کنید. شیرین کننده های  Reb-A  به صورت مایع، پودر و گرانول موجود هستند. 

آیا استفاده از استویا مزایایی دارد؟

استویا یک شیرین کننده غیر مغذی است. این بدان معنی است که تقریبا هیچ کالری ندارد. اگر در تلاش برای کاهش وزن هستید ممکن است گزینه مناسبی باشد.

با این حال تا به امروز تحقیقات بی نتیجه است. تأثیر شیرین کننده های غیر مغذی بر سلامتی افراد ممکن است به میزان مصرف و همچنین زمان مصرف روزانه بستگی داشته باشد.

اگر دیابت دارید استویا ممکن است به کنترل سطح قند خون شما کمک کند.

طی یک مطالعه انجام شده نشان داده شد که استویا به مقدار چشمگیری توانسته است سطح انسولین و گلوکز را پایین آورد و افراد با توجه به کالری دریافتی پایین بعد از غذا سیر بمانند. یکی از محدودیت های این آزمایش آن بود که در فضای آزمایشگاهی و نه زندگی واقعی افراد که در آن رفتارهای طبیعی خود را نشان می دهند انجام شده است.

در مطالعه ای دیگر مشخص شد که پودر برگ استویا به کنترل کلسترول کمک می کند و سطح کلی LDL ( کلسترول بد ) و تری گلیسیرید را بدون هیچ گونه عوارض جانبی منفی پایین می آورد به طوری که سطح HDL ( کلسترول خوب ) را توانسته افزایش دهد.

آیا استویا عوارض جانبی  نیز به همراه دارد؟

سازمان دارو و غذای آمریکا می گوید گلیکوزیدهای استویا مانند Reb-A، که بی خطر هستند ولی مصرف کامل برگ یا عصاره استویا خام را برای استفاده درغذاها و نوشیدنی های فرآوری شده به دلیل کمبود اطلاعات تأیید نکرده اند.

این نگرانی وجود دارد که گیاه استویا خام ممکن است به کلیه ها، دستگاه تناسلی و سیستم قلبی عروقی شما آسیب برساند. همچنین ممکن است فشار خون را بسیار پایین بیاورد یا با داروهایی که قند خون را کاهش می دهند تداخل داشته باشد.

اگرچه استویا برای افراد دیابتی بی خطر تلقی می شود  اما مارک هایی که حاوی دکستروز یا مالتودکسترین هستند باید با احتیاط مصرف شود.

دکستروز گلوکز است و مالتودکسترین نشاسته است که این مواد مقدار کمی کربوهیدرات و کالری را به استویا اضافه می کنند وهمچنین قندهای الکل کمی کربوهیدرات را تقویت دهند.

اگر گاهی اوقات از استویا استفاده می کنید ممکن است بر قند خون شما تأثیر نگذارد اما اگر از آن در تمام طول روز استفاده کنید کربوهیدرات ها افزایش می یابند.

تحقیقات در سال 2019 نشان داد که شیرین کننده های غیر مغذی از جمله استویا سبب اختلال در فلور روده می گردد. همان مطالعه همچنین نشان داد که شیرین کننده های غیر مغذی ممکن است عدم تحمل گلوکز و اختلالات متابولیک را ایجاد کنند.

استویا همانند بسیاری از شیرین کننده های غیرمغذی ممکن است برای عده ای لذت بخش و برای عده ای دیگر ناخوشایند باشد؛ که این مشکل به مزه آن بر می گردد.

همچنین ببینید:

قرص گلی بن کلامید چیست؟ برسی عوارض و ویژگی های آن

در برخی افراد محصولات استویا که با الکل های قندی تهیه می شوند ممکن است باعث مشکلات گوارشی مانند نفخ و اسهال شوند.

آیا مصرف استویا در دوران بارداری بی خطر است؟

استفاده از استویا با Reb-A در دوران بارداری در حد اعتدال بی خطر است. اگر به الکلهای قندی حساس هستید  مارکی را انتخاب کنید که حاوی اریتیتول نباشد. عصاره خام و برگ استویا دردوران بارداری توصیه نمی گردد. 

در این مورد  Reb-A از نظر ایمنی در دوران بارداری و موارد دیگر ارزیابی شده است. در حال حاضر شواهد کافی وجود ندارد که استویا کامل برگ یا عصاره استویا خام به بارداری شما آسیب نرساند.

آیا بین استویا و سرطان ارتباطی وجود دارد؟

شواهدی نشان می دهد استویا ممکن است به مبارزه یا پیشگیری از برخی از انواع سرطان کمک کند.

با توجه به مطالعه 2012 ، گلیکوزید به نام استیویوساید موجود در گیاهان استویا به افزایش مرگ سلول های سرطانی در بافت سرطان سینه انسان کمک می کند. استیویوساید همچنین ممکن است به کاهش برخی از مسیرهای میتوکندری که به رشد سرطان کمک می کند، کمک کند.

 نحوه استفاده از استویا به عنوان جایگزین قند

استویا ممکن است به جای قند درغذاها و نوشیدنی های مورد علاقه شما استفاده شود. نیم بند انگشت پودر استویا معادل حدود یک قاشق چایخوری شکراست.

روش های استفاده از استویا عبارتند از:

در قهوه یا چای

در لیموناد خانگی

روی غلات وبلغور جو دو سر

در اسموتی

روی ماست

استویا قابل استفاده در کیک و شیرینی هست و به آنها همان مزه ای می دهد که شکر می دهد. بعضی از محصولات استویا قابل استفاده در آشپزی نیستند.

برای جبران شکر از دست رفته باید مایع اضافی یا یک ماده حجیم مانند سس سیب یا موز له شده را به دستور غذا اضافه کنید.

نتیجه نهایی

محصولات استویا ساخته شده با Reb-A حتی برای افرادی که باردار هستند یا مبتلا به دیابت هستند بی خطر تلقی می شوند. این محصولات به ندرت عوارض جانبی ایجاد می کنند با این حال تحقیقات بیشتری باید انجام شود تا شواهد قطعی در مورد مدیریت وزن دیابت و سایر مسائل مربوط به سلامتی ارائه شود.

به یاد داشته باشید که استویا بسیار شیرین تر از قند و شکر است، بنابراین در مصرف آن محتاط باشید.

استویا کامل برگ برای استفاده تجاری تأیید نشده است اما همچنان می توانید آن را برای مصارف خانگی پرورش دهید. 

در حالی که یک برگ خام استویا را به یک فنجان چای اضافه می کنید بعید به نظر می رسد که باعث آسیب شود، اما اگر باردار هستید نباید از آن استفاده کنید.

تا زمانی که تحقیقات مشخص نکرده است که آیا استویا کامل برای همه افراد بی خطر است یا خیر قبل از استفاده از آن به خصوص اگر شما دارای یک بیماری جدی مانند دیابت، بیماری قلبی یا فشار خون بالا هستید از پزشک خود مشورت بگیرید.

ترویا (Truvia) در مقابل استویا:  تفاوت چیست؟

تنوع شیرین کننده های مصنوعی در بازار افزایش یافته است، زیرا افراد بیشتری به دنبال راه هایی بدون اضافه کردن کالری هستند. به ویژه برای افراد مبتلا به دیابت و سایر افرادی که نیاز به کنترل سطح قند خون خود دارند، خبر خوبی است.

مانند این شیرین کننده های مصنوعی، محصولات مشتق شده از استویا بر قند خون تأثیر نمی گذارد. محصولات استویا همچنین ممکن است به کاهش وزن کمک کند. دلیل این امر این است که استویا نه تنها چند برابر شیرین تر از شکر است، بنابراین شما باید از آن بسیار کم استفاده کنید. همچنین فاقد کالری نیز می باشد.  

توجه : مطالب پزشک من از منابع خارجی ترجمه شده و تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی دارد . از این رو توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست .

منابع:

webmd

healthline