گلوکاگون چیست و چگونه استفاده می شود؟

موارد مصرف: گلوکاگون هورمونی است که باعث می شود کبد گلوکز را در خون آزاد کند. این دارو برای افزایش سریع سطح قند خون در بیماران دیابتی مبتلا به قند خون پایین یا همان هیپوگلیسمی استفاده می شود. این دارو همچنین ممکن است در طول آزمایشات پزشکی خاص نیز استفاده شود.

نحوه استفاده: این دارو به صورت تزریق وریدی ، عضلانی و یا زیر جلدی و  طبق دستورالعمل پزشک تزریق می شود. پودر گلوکاگون ابتدا باید با استفاده از مایع رقیق کننده همراه آن حل شود. این دارو را بلافاصله پس از مخلوط شدن آن با مایع رقیق کننده اش استفاده کنید. بیماران معمولاً ظرف ۵ تا ۲۰ دقیقه پس از دریافت گلوکاگون به هوش می آیند. در صورت بروز یک دوره افت قند خون این موضوع را به پزشک خود اطلاع دهید تا در صورت لزوم دوز انسولین و رژیم غذایی شما را مجددا تنظیم کند. سطح قند خون خود را به دقت کنترل کنید تا بتوانید از پایین آمدن بیش از حد آن جلوگیری شود. هنگامی که این دارو به عنوان بخشی از یک آزمایش پزشکی استفاده می شود ، باید بلافاصله پس از انجام آزمایش به شما قند جایگزین داده شود تا از بروز افت قند خون در شما جلوگیری شود.

همچنین ببینید:

واکسیناسیون دیابتی ها

گلوکاگون مخصوص تزریق یک مهارکننده تحرک دستگاه گوارش است که برای استفاده به عنوان کمک تشخیصی در طول معاینات رادیولوژیکی برای مهار موقت حرکت دستگاه گوارش طراحی شده است.

عوارض جانبی گلوکاگون چیست؟

عوارض جانبی شایع گلوکاگون عبارتند از:

تغییرات موقتی فشار خون 

افزایش ضربان قلب 

عکس العمل های آلرژیتیک

حالت تهوع

استفراغ 

افت قند خون (هیپوگلیسمی)

گلوکاگون مخصوص تزریق ( برای تزریق داخل وریدی یا عضلانی ) یک مهار کننده حرکتی دستگاه گوارش است که توسط سنتز پپتید فاز جامد تولید می شود. گلوکاگون یک پلی پپتید تک زنجیره ای است که حاوی ۲۹ اسید آمینه است. ساختار شیمیایی پلی پپتید گلوکاگون مشابه گلوکاگون انسان است که از گوشت گاو و پانکراس خوک استخراج می شود.

همچنین ببینید:

علائم دیابت در زنان

گلوکاگون مخصوص تزریق یک پودر سفید استریل و لیوفیلیزه است که در یک ویال ۳ میلی لیتری تعبیه شده است. محلول بازسازی شده حاوی ۱ میلی گرم گلوکاگون به عنوان هیدروکلراید در میلی لیتر و لاکتوز مونوهیدرات (۱۰۷میلی گرم) است. گلوکاگون تزریقی در  ۲.۵ تا ۳.۵  PH عرضه می شود و در آب محلول است.

موارد مصرف

برای درمان هیپوگلیسمی شدید:

گلوکاگون به عنوان درمان هیپوگلیسمی شدید (قند خون پایین) که ممکن است در بیماران مبتلا به دیابت رخ دهد ، مورد مصرف قرار می گیرد.

از آنجا که بیماران مبتلا به دیابت نوع ۱ در مقایسه با بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ ممکن است کمتر دچار افزایش در سطح قند خون شان شوند ، کربوهیدرات مکمل باید در اسرع وقت (به ویژه به بیماران اطفال) داده شود.

برای استفاده به عنوان کمک تشخیصی:

گلوکاگون به عنوان یک کمک تشخیصی در معاینه رادیولوژیکی معده ، اثنی عشر ، روده کوچک و روده بزرگ در مواردی که کاهش تحرک روده لازم و مفید باشد ، مورد استفاده قرار می گیرد.

گلوکاگون برای این آزمایش ها به اندازه داروهای آنتی کولینرژیک موثر است. با این حال ، از آنجا که استفاده از گلوکاگون در ترکیب با داروهای آنتی کولینرژیک ممکن است منجر به افزایش عوارض جانبی شود ، استفاده از گلوکاگون در ترکیب با داروهای آنتی کولینرژیک توصیه نمی شود.

مقدار و نحوه مصرف

دستورالعمل کلی استفاده

رقیق کننده فقط برای تهیه گلوکاگون برای تزریق داخل وریدی مصرف می شود.

گلوکاگون نباید در غلظت های بیشتر از ۱ میلی گرم در میلی لیتر استفاده شود.

گلوکاگون باز شده باید بلافاصله استفاده شود.شما باید مقدار استفاده نشده را دور بریزید.

محلول گلوکاگون مخصوص تزریق را فقط در صورتی استفاده کنید که شفافیت و قوامی شبیه به آب داشته باشد.

این دارو را قبل از تزریق از نظر وجود ذرات معلق و تغییر رنگ بررسی کنید.

دستورالعمل های استفاده از گلوکاگون تزریقی برای درمان هیپوگلیسمی شدید:

در صورت بروز هیپوگلیسمی شدید باید ابتدا آن را با استفاده از گلوکز وریدی درمان کرد.

اگر نمی توانید از گلوکز تزریقی استفاده کنید ، گلوکاگون لیوفیلیزه را با استفاده از محلول رقیق کننده حل کرده و بلافاصله استفاده کنید.

برای بزرگسالان و بیماران اطفال با وزن بیش از ۲۰ کیلوگرم ، دریافت ۱ میلی گرم از طریق تزریق زیر جلدی ، عضلانی یا داخل وریدی تجویز می شود.

برای بیماران اطفال با وزن کمتر از ۲۰ کیلوگرم ، ۰.۵ میلی گرم یا دوز معادل ۲۰  تا ۳۰  میکروگرم در کیلوگرم تجویز می شود .

هر مقدار استفاده نشده از داروی باز شده را دور بریزید.

یک بیمار بیهوش معمولاً ظرف ۱۵ دقیقه پس از تزریق گلوکاگون بیدار می شود. در صورت تأخیر در پاسخ فرد به تزریق گلوکاگون، منع مصرف دوز اضافی گلوکاگون وجود ندارد. با این حال ، با توجه به اثرات مخرب هیپوگلیسمی مغزی ، باید از اورژانس کمک گرفت تا گلوکز تزریقی به فرد داده شود.

پس از پاسخ بیمار ، کربوهیدرات مکمل باید برای ترمیم گلیکوژن کبد و جلوگیری از هیپوگلیسمی ثانویه نیز تجویز شود.

دستورالعمل استفاده از گلوکاگون تزریقی به عنوان کمک تشخیصی

گلوکاگون لیوفیلیزه را با استفاده از محلول رقیق کننده همراه اش حل کرده و بلافاصله استفاده کنید. هر مقدار استفاده نشده از داروی باز شده را دور بریزید.

بسته به شروع و مدت اثر مورد نیاز برای معاینه ، دوزهای متفاوتی برای آرامش معده ، اثنی عشر و روده کوچک ممکن است تجویز شود. از آنجا که معده نسبت به اثر گلوکاگون حساسیت کمتری دارد ،تزریق  ۰.۵ میلی گرم وریدی یا ۲  میلی گرم عضلانی توصیه می شود.

برای بررسی روده بزرگ ، توصیه می شود دوز ۲ میلی گرم تقریبا ۱۰ دقیقه قبل از انجام آزمایش و بررسی به صورت عضلانی تجویز شود. شل شدن روده بزرگ و کاهش ناراحتی بیمار ممکن است به رادیولوژیست اجازه دهد تا بتواند معاینه دقیق تر و درست تری را انجام دهد.

نحوه نگهداری از گلوکاگون مخصوص تزریق:

قبل از باز کردن دارو :

ویال های گلوکاگون ، و همچنین رقیق کننده گلوکاگون را می توان در دمای اتاق یعنی ۲۰ تا ۲۵ درجه سانتی گراد (۶۸ تا ۷۷درجه فارنهایت) نگهداری کرد.

پس از باز کردن دارو:

گلوکاگون مخصوص تزریق باید بلافاصله پس از باز کردن استفاده شود. پس از باز کردن دارو هر مقدار باقی مانده و استفاده نشده از آن را دور بریزید.

این دارو را می توانید از داروخانه ها تهیه کنید.

توجه : مطالب پزشک من از منابع خارجی ترجمه شده و تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی دارد . از این رو توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست .

منابع:

rxlist

medicinenet