تکرر ادرار ؛ علل، تشخیص و درمان آن
تکرر ادرار می تواند نشانه بسیاری از مشکلات مختلف مانند بیماری کلیوی یا مصرف بیش از حد مایعات باشد. زمانی که تکرر ادرار همراه با تب و یا درد در ناحیه شکم باشد، ممکن است عفونت مجاری ادراری وجود داشته باشد...
تکرر ادرار چیست؟
تکرر ادرار به معنای دفع ادرار بیشتر از حد معمول است. این موضوع زندگی فرد و چرخه خواب او را مختل ساخته و ممکن است نشان دهنده بیماری خاص باشد.
ادرار کردن روشی است که بدن مایعات زائد را دفع می کند. ادرار؛ که حاوی آب، اوریک اسید، اوره و سموم است؛ در مثانه می ماند تا زمانی که نیاز به دفع آن از بدن می باشد.
اکثر افراد 6 تا 7 بار در روز ادرار می کنند. تکرر ادرار زمانی است که اگر فرد در طول روز حدود 2 لیتر مایعات مصرف کرده باشد، نیاز به دفع بیش از 7 بار در 24 ساعت دارد.
بسیاری از افراد با مشکل تکرر ادرار زندگی می کنند. در برخی موارد تکرر ادرار نشان دهنده وضعیت جدی و خطرناک می باشد. تشخیص به موقع منجر به درمان به موقع و جلوگیری از عوارض احتمالی می گردد.
علل احتمالی تکرر ادرار
ادرار فرآیند پیچیده ای است که سیستم های مختلف بدن را در بر می گیرد. این بدان معنی است که عوامل متعددی می توانند باعث ایجاد مشکلاتی در این فرآیند شوند.
دلایل سبک زندگی شامل مصرف مایعات زیاد، به ویژه مایعات حاوی کافئین یا الکل است. در شب، می تواند چرخه خواب را با نیاز به دفع ادرار، که پزشکان آن را شب ادراری می نامند، قطع کند.
با این حال، تکرر ادرار نیز می تواند نشان دهنده یک مشکل اساسی باشد. برخی از این موارد ممکن است شامل مشکلات کلیه یا حالب، مشکلات مثانه، دیابت و مشکلات غده پروستات باشد.
همچنین ببینید:
آیا قندخون بالا باعث تکرر ادرار می شود؟
سایر علل یا عوامل مرتبط می تواند شامل موارد زیر باشد:
- عفونت مجاری ادراری
- اورتریت
- بارداری
- تومور یا توده در ناحیه لگن
- تومور مثانه
- سیستیت بینابینی، نوعی التهاب دیواره مثانه
- سنگ های دستگاه ادراری
- برخی داروها مانند دیورتیک ها
- رادیوتراپی
- عفونت های مقاربتی (STIs)
- مشکلات عصبی
علائم تکرر ادرار
اولین علامت تکرر ادرار نیاز به دفع بیشتر بدون افزایش خروجی ادرار است. در این مرحله، تکرر ادرار ممکن است بر کیفیت زندگی فرد تأثیر منفی بگذارد.
بسته به علت زمینه ای، افرادی که تکرر ادرار دارند ممکن است موارد زیر را نیز تجربه کنند:
- وجود ذرات ادرار بعد از ادرار کردن
- شکم درد
- بی اختیاری ادرار
- شب ادراری یا تکرر ادرار در شب
- ادرار دردناک
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
افراد مبتلا به تکرر ادرار ممکن است علائم دیگری را تجربه کنند که ممکن است نیاز به توجه بیشتری داشته باشند. این موارد عبارتند از:
- درد یا ناراحتی هنگام ادرار کردن
- خون در ادرار
- از دست دادن کنترل مثانه یا بی اختیاری ادرار
- افزایش فوریت ادرار
- مشکل در ادرار کردن
- درد در قسمت پایین شکم
- افزایش تشنگی
- تب
- حالت تهوع، استفراغ یا هر دو
- ترشحات واژن یا آلت تناسلی
تکرر ادرار همچنین می تواند نشان دهنده یک بیماری زمینه ای مانند عفونت کلیه باشد. بدون درمان، ممکن است برای همیشه به کلیه ها آسیب وارد شود. با این حال، درمان سریع می تواند عفونت را برطرف و به جلوگیری از هر گونه عارضه کمک کند.
همچنین ببینید:
دلیل تکرر ادرار در دیابتی ها
تشخیص تکرر ادرار
پزشکان ممکن است موارد زیر را مورد بررسی قرار دهند:
الگوی تکرر ادرار، به عنوان مثال از زمانی که شروع شده است و چه زمانی از روز رخ می دهد
- داروهای مصرفی
- میزان مصرف مایعات
- هرگونه تغییر در رنگ، بو یا جنس ادرار
- مصرف کافئین و الکل
پزشک علاوه بر معاینه فیزیکی چند آزمایش تجویز می کند؛ که این شامل:
- آزمایش ادرار
- سونوگرافی
- رادیوگرافی یا سی تی اسکن از شکم و ناحیه لگن
- تست های عصبی
- تست های STI
- آزمایش خون
تست های یورودینامیک
تستهای یورودینامیک بررسی میکنند که مثانه چقدر میتواند ادرار را نگه داشته و آزاد سازد. آنها همچنین عملکرد مجرای ادرار را بررسی می کنند.
مشاهدات ساده عبارتند از:
- ثبت زمان لازم برای تولید جریان ادرار
- توجه به مقدار ادرار که بدن فرد تولید می کند
برای به دست آوردن اندازه گیری های دقیق، متخصص ممکن است از موارد زیر استفاده کند:
- تجهیزات تصویربرداری برای مشاهده پر شدن و تخلیه مثانه
- مانیتور برای اندازه گیری فشار داخل مثانه
- حسگرهایی برای ثبت فعالیت عضلانی و عصبی
- ممکن است فرد لازم باشد مصرف مایعات خود را تغییر داده یا مصرف برخی داروها را قبل از آزمایش قطع کند
درمان تکرر ادرار
گزینه های درمانی به علت اصلی تکرر ادرار فرد بستگی دارد. به عنوان مثال، اگر فرد مبتلا به دیابت باشد، پزشکان برنامه ای برای مدیریت و کنترل سطح قند خون در نظر می گیرند؛ و اگر افراد مبتلا به عفونت کلیه باشند، دوره معمول درمان آنتی بیوتیک و مسکن است.
علاوه بر این، افراد با تشخیص مثانه بیش فعال ممکن است آموزش کنترل مثانه، داروهای آنتی کولینرژیک و سایر مداخلات را دریافت کنند.
درمان های دیگر به جای علت زمینه ای، تکرر ادرار را برطرف می کنند. از جمله موارد زیر:
- تمرینات کگل: این تمرینات منظم روزانه که افراد اغلب در دوران بارداری انجام می دهند، می توانند عضلات لگن و مجرای ادرار را تقویت کرده و از مثانه حمایت کنند. برای بهترین نتیجه، تمرینات کگل را 10 تا 20 بار در هر ست، سه بار در روز، حداقل به مدت 4 تا 8 هفته انجام دهید.
- دستگاه بیوفیدبک: فرد این درمان را با تمرینات کگل ترکیب می کند تا بتواند از نحوه عملکرد بدن خود آگاه شود. این افزایش آگاهی می تواند به آنها کمک کند تا کنترل عضلات لگن خود را بهبود بخشند.
- تمرین کنترل مثانه: شامل آموزش مثانه برای نگه داشتن ادرار بیشتر است.
- کنترل مصرف مایعات: ممکن است مصرف زیاد مایعات در زمان های خاص علت اصلی تکرر ادرار محسوب شود.
پیشگیری از تکرر ادرار
مصرف رژیم غذایی متعادل و حفظ یک سبک زندگی فعال می تواند موثر واقع گردد.
خلاصه کلی
تکرر ادرار یک مشکل رایج است. به طور معمول، فرد 6-7 بار در روز ادرار می کند.
افرادی که تکرر ادرار دارند ممکن است علائم دیگری مانند درد شکم را تجربه کنند. اگر علائم دیگری وجود داشته باشد یا این وضعیت بر کیفیت زندگی آنها تأثیر می گذارد؛ می توانند به پزشک مراجعه کنند. متخصص می تواند هر گونه بیماری زمینه ای را تشخیص داده و درمان مناسب را تجویز نماید.
توجه : مطالب پزشک من از منابع خارجی ترجمه شده و تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی دارد . از این رو توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست .
منابع:
medicalnewstoday
دیدگاه تان را بنویسید